12 ก.ค. 2020 เวลา 03:38 • ปรัชญา
LVD#69: Self Awareness คืออะไร
สวัสดีครับทุกท่าน หนึ่งใน soft skill ที่เราพูดถึงกันมากและสำคัญที่สุดในทศวรรษนี้และต่อไป คือ Self Awareness หรือการรู้จักตนเอง ผมเชื่อว่าเราทุกคนทราบว่ามันสำคัญ แต่ปัญหาคือ เรายังไม่รู้ด้วยซ้ำว่า Self Awareness คืออะไร (คงจะพอรู้แบบลางๆ เหมือนผมเมื่อก่อน) วันนี้ผมเลยอยากชวนทุกคนมารู้จักการรู้จักตนเองกัน แล้วเราอาจจะหาสิ่งที่เรายังหาไม่เจอวันนี้จากภายในตัวเราก็ได้นะครับ ลองตามมาดูครับ
คือมันอย่างนี้ครับ...
บทความซีรีย์ Self Awareness นี้ ผมขออ้างอิงเนื้อหามาจากพื้นฐานของหนังสือ Self Awareness ภายใต้หนังสือชุด Emotional Intelligence ของ Harvard Business Review เขียนโดย Marcis Buckingham, Robert S. Kaplan และ Susan David ซึ่งเป็นหนึ่งในซีรีย์ Must Read ของ HBR เลยครับ สำหรับซีรีย์ Self Awareness ผมขอแบ่งเป็น 3 ตอนเพื่อไม่ให้ยาวเกินไป มาหาคำตอบด้วยกันครับ
2
Self Awareness คืออะไรกันแน่?
คำถามที่ดูง่ายๆ แต่ตอบได้ยากเหมือนกัน ถ้าตอบแบบรวบรัดมันคือ...
ความเข้าใจเชิงลึกถึง จุดแข็ง จุดอ่อน ความต้องการ และแรงผลักดัน ของตัวเราเอง
ดังนั้น คนที่เข้าใจเรื่อง Self Awareness ย่อมมีการตัดสินที่มีพื้นฐานของความต้องการและแรงขับของตัวเอง ไม่ได้หมายถึงว่าเป็นการเห็นแก่ตัวนะครับ แต่รู้ว่า อะไรคือคุณค่าและเป้าหมายที่แท้จริงของตัวเอง คนที่มี Self Awareness สูงจึงมีการตัดสินใจที่หนักแน่นบนพื้นฐานเหตุผลของตัวเองที่ชัดเจน เช่น คุณอาจจะสามารถปฎิเสธงานที่มีเงินเดือนสูงแต่ไม่ตรงกับ Value ของคุณได้ ขณะที่คนที่ไม่มี Self Awareness ก็จะตัดสินใจตามกลุ่ม ไม่หนักแน่น และขาดจุดยืน
มีงานวิจัยหนึ่งได้ทำการสำรวจ โดยการถามคำถามว่าคุณรู้จักตัวเองดีหรือไม่ แน่นอนว่าคนส่วนใหญ่ย่อมตอบว่าใช่ และผลก็เป็นเช่นนั้น คือ มากกว่า 95% ตอบว่า รู้จักตัวเองดี แต่เมื่อมีการทำแบบทดสอบปรากฏว่า มีเพียง10-15% เท่านั้นที่ผลออกมาว่ารู้จักตัวเอง เราทุกคนมักจะประเมินการรู้จักตัวเองไว้สูงเกินไปเสมอ
คนที่รู้จักตัวเองหรือมี Self Awareness สูงๆ จะเข้าใจว่าความรู้สึกต่างๆของตัวเองกระทบตัวของเรายังไง แล้วมันกระทบเป็นระลอกไปยังการกระทำของเราเองยังไง แล้วสุดท้ายกระทบต่อไปยังคนรอบข้างหรืองานที่ทำยังไง ซึ่งถ้าเรารู้ตัว ก็แปลว่าเราควบคุมมันได้ หรือถ้าอย่างน้อยก็วางแผนต่อสิ่งที่จะเกิดได้ จริงไหมครับ
จริงๆผมเชื่อว่าทุกคนก็รู้แหละว่า Self Awarenessสำคัญ แต่ที่น่าแปลกคือ ผู้บริหารเก่งๆหลายคนกลับไม่ได้ใช้ Skill นี้ มีหลักฐานมากมายที่บอกเราว่า คนที่เก่งที่สุดกลับไม่ใช่คนที่อยู่จุดสูงสุดขององค์กร แต่คนที่เป็นผู้นำองค์กรอาจไม่เก่งที่สุดแต่ต้องอาศัย Soft Skill อย่าง Self Awareness เป็นอย่างมากครับ อาจเป็นเพราะว่ายิ่งเราตำแหน่งสูงขึ้น อำนาจมากขึ้น ego ก็จะสูงขึ้น ทำให้เราประเมินตัวเองสูงเกินไป กลายเป็น over confidence และลดทอนความสามารถในการประเมินตัวเองด้วย
(Self Awareness เป็นส่วนหนึ่งของ Emotional Intelligence (EI) หรือที่เรารู้จักว่า EQ ถ้าสนใจศึกษาเรื่อง EI หรือ EQ เพิ่ม ผมวาง link ให้ตอนท้ายของทบความครับ)
1
คำถามต่อมา คือ จะสร้าง Self Awareness ยังไง
ข่าวดี คือ Self Awareness เป็น Skill ดังนั้น เราสามารถฝึกฝนได้ครับ แต่ก่อนที่เราจะไปถึงขั้นตอนเหล่านั้น เราจำเป็นต้องเข้าใจ องค์ประกอบของมันก่อน ในโลกนี้คงมีหลายตำราที่ให้นิยาม Self Awareness แต่ในที่นี้ ผมจะอ้างอิงนิยามจาก Harvard Business Review โดยหนังสือบอกว่า Self Awareness แบ่งได้เป็น 2 แบบหรือมุมมอง เข้าใจเรื่องนี้แล้วเราจะมาสร้างมันทีละด้านกันครับ
1.Internal Self Awareness
มันคือความเข้าใจตัวเองในมุมองของเจ้าตัว หรือคุณรู้จักตัวคุณเองแค่ไหน ไม่ว่าจะเป็น คุณค่าที่คุณยึดถือ เป้าหมายที่ต้องการ และอะไรคือแรงขับหรือความลุ่มหลง รวมถึงผลกระทบต่างๆจากการกระทำ ความคิด ของเราต่อคนอื่น คนที่มี Internal Self Awareness มากๆ มีผลดีต่อความสัมพันธ์หรือแม้แต่การทำงานแน่ๆ นอกจากนี้ จะทำให้เราสามารถเพิ่ม Self control ได้ดีขึ้น และยังลดความเครียดและความกังวลอีกด้วย
2. External Self Awareness
คือความสามารถในการเข้าใจว่า คนอื่นมองเราหรือรู้สึกกับเราอย่างไร เขาสะท้อนกลับสิ่งที่เรากระทำอย่างไร ทั้งที่เห็นและไม่เห็น ส่วนใหญ่เวลาเราพูดถึง Self Awareness เรามักจะนึกถึงกันแต่ Internal แต่ External ก็สำคัญมาก เพราะมันช่วยสะท้อนกลับและขยายมุมมองเกี่ยวกับตัวเองให้กับเรา การที่จะมี External Self Awareness ได้ดี คนคนนั้นต้องมีความสามารถในการเอาใจเขามาใส่ใจเราหรือ Empathy จริงๆแล้ว โลกรอบตัวเรามี feedback กลับมาหาเราเสมอแต่อยู่ที่เราจะฟังหรือป่าว
ตอนนี้ เราจะยังไม่ลงไปถึงขั้นตอนการฝึกและสร้าง Self Awareness ครับ แต่อีกสองตอนข้างหน้า ผมจะมาลงรายละเอียดของ Internal และ External Self Awareness กัน ผมเชื่อเหลือเกินว่า เรื่องนี้สำคัญมากๆ และมันคือคุณสมบัติที่ทำให้เราสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงของโลกข้างหน้าได้ครับ โปรดติดตามตอนต่อไปนะครับ
Happy Learning
ขอบคุณครับ
ชัชฤทธิ์
เพื่อความเข้าใจที่ดีขึ้น ลองดูตอนเก่าของ LVD
Learning Visual Diary #36: EQ คืออะไร แล้วทำไมต้องมี EQ ด้วย 🤔(ตอนที่ 1)
Learning Visual Diary #37 : เข้าใจตัวเอง แล้วมาเข้าใจโลกด้วย EQ (ตอนที่ 2)

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา