21 ก.ค. 2020 เวลา 11:33 • การศึกษา
คำไทย “ปิ่นโต” … คำใคร?!
สมัยเด็กๆ บางท่านก็อาจจะทันสมัยที่ต้องหิวปิ่นโตไปโรงเรียน
บ้างท่านก็อาจจะทันสมัยที่เราไปวัดทำบุญกับคุณแม่
หรือบางท่านอาจทันสมัยที่ต้องเตรียมปิ่นโตไว้เณรมารับที่บ้าน
ซึ่งส่วนตัวฉันคิดว่าเกือบทุกคนที่เกิดไม่เกินช่วงปี พ.ศ.2532 น่าจะทันช่วงเวลาของปิ่นโตเหล่านั้นกันนะเจ้าค่ะ เพราะปิ่นโตเนี่ยถือได้ว่าอยู่คู่วัฒนธรรมไทยของเรามานานมากๆ และแทบทุกบ้านเลยจะมีเจ้าปิ่นโต ซึ่งก็มีจากวัสดุมากมายตามแต่ฐานะ ไม่ว่าจะเป็น ปิ่นโตทองเหลือง ปิ่นโตเงิน ปิ่นโตอลูมิเนียม หรือคลาสสิกสุดๆก็ปิ่นโตสังกะสี เป็นต้นเข้าค่ะ
อย่างที่บ้านฉันเองก็มีปิ่นโตเงินอยู่ 3 เถาแหนะเจ้าค่ะ แต่เมื่อกาลเวลาได้ผ่านไปและหมดยุคความนิยม มันก็ถูกเก็บเข้าตู้หมด และหลังจากฉันปรับปรุงบ้านใหม่ เจ้าปิ่นโตเงิน 3 เถา มรดกของคุณแม่ของฉันก็หายไปเลยอย่างลึกลับเจ้าค่ะ
พี่ท่านเคยสงสัยกันบ้างหรือไม้เจ้าค่ะว่า “ปิ่นโต” มันเป็นคำไทยแท้ๆหรือเปล่า หรือคำๆนี้เราไปรับมันจากใครมา
ถ้าหากสงสัยเหมือนกับฉัน .. งั้นวันนี้เรามาปิดเรือนแล้วสุ่มหัวค้นหาคำตอบไปพร้อมๆกันเลยเจ้าค่ะ อิอิ
สำหรับคำไทย “ปิ่นโต” … คำใคร “คำญี่ปุ่น” เองเจ้าค่ะ
โดยเป็นการยืมคำว่า เบ็นโต (Bentō ) ซึ่งหมายถึง ข้าวกล่องพกพา เพื่อความสะดวกในการพกพาไปรับประทานนอกบ้าน หรือระหว่างการเดินทางเจ้าค่ะ แต่เบ็นโตจะมีความหลากหลายและความประณีตมากกว่าข้าวกล่องทั่วไป โดยมีการจัดสรรวัตถุดับต่างๆใส่ลงไปในกล่องอย่างมีสัดส่วนและสมมาตรกับโภชนาการที่ควรได้รับในแต่ละมื้อเจ้าค่ะ
และนอกจากนี้แล้วยังกล่าวกันว่าคำว่า เบ็นโต ของญี่ปุ่นเองนั้น ก็ยืมคำว่า เปี้ยนตัง (便當/Biàndang ) มาจากจีนอีกทีหนึ่งเช่นกันเจ้าค่ะ ซึ่งเปี้ยนตังเนี่ยก็มีความหมายถึงความสะดวกสะบายนั้นเองเจ้าค่ะ
นักวิชาการสันนิฐานกันว่า สยามเรารับคำว่า “เบ็นโต” มาตั้งแต่สมัยอยุธยานู้นเลย เพราะเนื่องจากชุมชนชาวญี่ปุ่นเข้ามาตั้งหลักแหล่งในตั้งแต่ในสมัยอยุธยาแล้ว เมื่อรับมาเราก็ค่อยๆพูดเพี้ยนกันไปจนมาเป็นคำไทยปิ่นโตของเราอย่างในทุกวันนี้เจ้าค่ะ
1
และนี้ก็คือที่มาของคำไทยคำว่า “ปิ่นโต” ที่เป็นคำของใครนะเหรอ!
ไหน..ช่วยกันตอบดังๆหน่อยสิเข้าค่ะ อิอิ …
ใช้แล้วเจ้าค่ะ … คำใครก็คำของญี่ปุ่น “เบ็นโต”นั้นนะสิ๊! เจ้าค่ะ
เมื่อที่มาของ “ไทยแท้” เกินขึ้นจากความหลากหลาย
Le Siam
“สยาม … ที่คุณต้องรู้”
เขียน เรียบเรียงและกราฟิกโดย : Le Siam
ข้อมูลอ้างอิงวิชาการจาก :
- "คำไทย ใครทำ" มิวเซียมสยาม,สถานพิพิธภัณณ์การเรียนรู้แห่งชาติ.
- "คิดต่างระหว่างบรรทัด นาที่ที่ 29.10.58"

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา