7 ก.ย. 2020 เวลา 01:54 • ประวัติศาสตร์
เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์
ราชธิดา ของ เจ้าหลวงพิริยะเทพวงศ์
เจ้าหลวงผู้ครองนครแพร่ องค์สุดท้าย กับ เจ้าบัวไหล
ยืนฉายภาพ ด้วยท่าทางอันสง่างาม
ในชุดราชธิดา เจ้าหลวงแห่งนครแพร่
กาลต่อมา
เจ้าเวียงชื่น เทพวงศ์
ได้เป็น ชายาของพระยาราชวงศ์ (เจ้าน้อยบุญศรี)
กระทำอัตวินิบาตกรรมโดยดื่มยาพิษ
.
เรื่องราวนี้เกิดขึ้น ในช่วงเหตุการณ์เงี้ยวก่อการจลาจล
.
ในเช้าวันที่ ๒๕ กรกฎาคม ๒๔๔๕ นั้น
มีเพียงเมืองแพร่ เท่านั้น
ที่พวกเงี้ยวเป็นผู้นำในการก่อการจลาจล
ส่วนทางเมืองน่าน และ เมืองลำปาง นั้น
ข่าวได้รั่วไหลไปก่อน
เจ้านายเมืองแพร่ จึงตกที่นั่งลำบาก
เมื่อเรื่องยากที่จะแก้ไข
สุดท้ายจึงเกิดการแตกแยกกัน
ในหมู่เจ้านาย และ พวกเงี้ยวพวกจีนเอง
พะกาหม่อง และ สล่าโป่ช่าย หัวหน้าพวกเงี้ยว
ตายที่เมืองลำปาง
เจ้านายเมืองแพร่
จึงบอกพวกเงี้ยวที่เหลือ ลี้ภัยไปทางเหนือ
เพื่อไปพึ่งอังกฤษ
การก่อจลาจล จึงขึ้นไปทาง เมืองพะเยา
เงี้ยวปล้นเมืองแพร่ จึงสงบในเดือนสิงหาคม
แต่พระเจ้าอยู่หัว ทรงเกรงว่า
อังกฤษ จะเข้าแทรกแซง
และ เพื่อเป็นการแสดงอำนาจ ของกองทัพสยาม
จึงโปรดเกล้าให้ เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี
นำทัพใหญ่ ขึ้นมาขู่เจ้านายเมืองแพร่
แต่อ้างว่ามาปราบกบฏ ใน ปลายเดือนสิงหาคมปีเดียวกัน
ทางเมืองต่างๆ คิดว่าพวกเงี้ยวเป็นอันตราย
จึงได้ปราบปรามกันทุกเมือง เรื่องจึงบานปลายไป
เจ้าหลวง เห็นว่ามันสายที่จะแก้แล้ว
จึงหาทางตั้งรับ อยู่ที่เมืองแพร่
พอ เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี มาถึง
ก็กระทำการออกแกมข่มขู่
สอบสวน เจ้าเวียงชื่น ธิดาของเจ้าหลวง
จับ เจ้าน้อยสวน เจ้าคำลือ เจ้าไชยสงคราม
เจ้าราชวงศ์ เจ้าราชบุตร(เป็นบุตรเจ้านครน่าน)
ไปขังไว้
เจ้าหลวง ได้ข่าวว่า
อาจมีการนำเอาเมืองแพร่ ไปขึ้น เมืองน่าน จริง
จึงวิตกมาก เจ้าหลวง จึงปรึกษากับ
เจ้าสุริยะวงศ์(เจ้าน้อยอินท มีฉายาทางพระว่า ขัตติยะ)
จึงตัดสินใจได้ว่า จะไปปรึกษากับ
เจ้าเมืองน่านให้ช่วยแก้ไข
ซึ่งเจ้าเมืองน่าน กับ เจ้าเมืองแพร่ เกี่ยวดองกัน
ทางเขยสะใภ้
เจ้าหลวง ได้หนีไปตามลำน้ำยม
.ในวันที่ ๒๕ กันยายน แต่ ข่าวรั่วไหลเสียก่อน
ทางเจ้าพระยาสุรศักดิ์
จึงให้ประกาศข่าว ให้เจ้าหลวงกลับมา
ให้ทหารสกัดทุกทาง
เรื่อง ระหว่างความไม่เข้าใจกัน ทำให้เจ้าเมืองน่าน
แนะนำให้เจ้าหลวง หนีไป หลวงพระบาง
ซึ่งขณะนั้น ฝรั่งเศส ดูแลอยู่ชั่วคราว
๓๐ กันยายน พ.ศ.๒๔๔๕
เมืองแพร่ก็หมดสถาณภาพเมืองประเทศราช
ในระบอบเจ้าผู้ครองนคร
หลังการปลดเจ้าหลวงออกจากตำแหน่ง
และ แต่งตั้งพระยาศรีสุริยราชฯ เป็นผู้รั้งเมือง
เช้าวันหนึ่งในเดือน ตุลาคม
เจ้าราชวงศ์ แห่ง เมืองแพร่ กับ เจ้าเวียงชื่น
ภรรยาซึ่งเป็นธิดา ของเจ้าพิริยะเทพวงศ์
เจ้าหลวงเมืองแพร่ ทั้งสองท่านสิ้นชีวิต
โดย ทำอัตวินิบาตกรรม ด้วยการดื่มยาพิษ
นอนทอดกายเคียงข้างกันที่ คุ้มเจ้าราชวงค์
เจ้าพระยาสุรศักดิ์ เกรงจะเป็นเรื่องใหญ่
จึงทูลไปให้ทางกรุงเทพทราบ
รัชกาลที่ ๕ ทรงเกรงว่าเจ้าพิริยะเทพวงศ์ จะถูกบีบ
จึงให้ เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี
คุมตัวทายาท และ ชายาเจ้าหลวง
ลงไปไว้ที่กรุงเทพ และ สั่งปลดเจ้าหลวง
ออกจาก เจ้าผู้ครองนครแพร่
ด้วยกลัวว่า ฝรั่งเศส จะแทรกแซง
.
ที่มาบทความ กบฏเงี้ยว ๒๔๔๕
แป้หม่าเก่า Ancient Phrae # อนุรักษ์ สืบสาน ตำนาน ประวัติศาสตร์ ศิลปะ วัฒนธรรม วิถีชีวิต เมืองแพร่
No History no Future
ที่มา แฟนเพจเชียงใหม่ที่คุณไม่เคยเห็น

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา