[[เดือนก่อนอยู่บน เดือนหน้าอยู่ล่าง ภาษาจีนกับมุมมองเวลา]]
#ภาษาจีน #เวลา #หลักภาษา
เคยสังเกตุกันบ้างไหมครับว่ามุมมองทางเวลาเมื่อเราใช้คำในภาษาต่างๆ สำหรับภาษาจีนเองก็มีมุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับเวลาที่เป็นเอกลักษณ์อยู่หลายข้อเช่นกัน มาลองดูกันดีกว่าว่ามีอะไรบ้าง
รู้ไหมว่า ภาษาจีนใช้ 上 shàng ที่แปลว่าบนเพื่อบอกอดีต 下 xià ที่แปลว่าล่างเพื่อบอกอนาคต
เคยสังเกตุกันบ้างไหมครับว่ามุมมองทางเวลาเมื่อเราใช้คำในภาษาต่างๆ สำหรับภาษาจีนเองก็มีมุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับเวลาที่เป็นเอกลักษณ์อยู่หลายข้อเช่นกัน มาลองดูกันดีกว่าว่ามีอะไรบ้าง
[เก่าอยู่บน ใหม่อยู่ล่าง ใช้กับ เดือน และ สัปดาห์]
หนึ่งมุมมองที่เป็นเอกลักษณ์ของภาษาจีนคือการมองเส้นเวลาเป็นแนวตั้ง แตกต่างจากภาษาอังกฤษและภาษาตะวันตกหลายๆ ภาษา ซึ่งอาจจะได้รับอิทธิพลจากการเขียนภาษาจีนแบบโบราณที่มีการเขียนแบบบนลงล่าง ขวาไปซ้าย
อิทธิพลนี้ได้ถูกทำให้เห็นชัดในการบอกเวลาของ สัปดาห์ และ เดือน ในภาษาจีน จะเรียงอดีตของสองสิ่งนี้โดยใช้คำว่า 上 shàng ที่แปลว่าบนเพื่อบอกอดีต 下 xià ที่แปลว่าล่างเพื่อบอกอนาคต
ตัวอย่าง:
- 下(个)月 xià (ge) yuè เดือนหน้า
- 下(个)星期 xià (ge) xīngqī / 下(个)周 xià (ge) zhōu สัปดาห์หน้า
- 这(个)月 zhè (ge) yuè เดือนนี้
- 上(个)月 shàng (ge) yuè เดือนที่แล้ว
- 上(个)星期 shàng (ge) xīngqī / 上(个)周 shàng (ge) zhōu สัปดาห์ก่อน สัปดาห์ที่แล้ว
เพิ่มเติม:
• โดยทั่วไปจะมีการเติมลักษณะนาม 个 แต่บางทีภาษาพูดหรือป้ายโฆษณาก็มักละ 个 อยู่บ้างเหมือนกัน
• แนวคิดนี้ยังใช้กับก่อนบอกลำดับอีกด้วย เช่น 下一位 xià yí wèi ท่านต่อไป
[เก่าอยู่หน้า ใหม่อยู่หลัง กับอนาคตและอดีตที่ไกลออกไป]
ภาษาจีนมีมุมมองที่พิเศษที่แตกต่างจากมุมมองเวลาของผู้ใช้ภาษาไทยและอังกฤษ ที่เอาอดีตมาไว้หน้า และ อนาคตไปไว้หลัง ราวกับบอกว่าอนาคตเป็นสิ่งที่มองไม่เห็น ภาษาจีนใช้ 前 qián หน้า เพื่อบอกอดีต และ 后 hòu หลัง เพื่อบอกอนาคตที่ไกลขึ้นกว่าข้อ 1
แม้จะไม่ใช่ทั้งหมดที่เข้าแนวคิดนี้เพราะมีคำว่า 前途 qiántú หนทางข้างหน้า หรือ อนาคตอยู่ แต่การบอกเวลาที่ไกลขึ้นส่วนใหญ่ เช่น วัน สัปดาห์ เดือน ปี ก็ใช้แนวคิดนี้
ตัวอย่าง:
- 前天 qiántiān เมื่อวานซืน
- 前年 qiánnián 2 ปีที่แล้ว
- 后天 hòutiān วันมะรืน
- 后年 hòunián 2 ปีหน้า
- 3年前 sān nián qián 3 ปีก่อน
- 2个月前 liǎng ge yuè qián 2 เดือนก่อน
- 4天后 sì tiān hòu 4 วันถัดไป / 4 วันหลังจากนี้
- 3个星期后 sān ge xīngqī hòu / 3周后 sān zhōu hòu 3 สัปดาห์หน้า
เพิ่มเติม:
• ยังมีการใช้ 上 และ 下 เพื่อบอกเวลาที่ผ่านมาหรือ เวลาในอนาคตนอกจากการใช้ 前 และ 后 ด้วยเช่นกัน เช่น 上2天，下3个月 โดยอาจจะมีความรู้สึกทางภาษาแตกต่างกันเล็กน้อย แต่ความหมายใกล้เคียงกันมาก
[อ้าว? เอ๊ะ! แล้ว ปีหน้า ปีที่แล้ว พรุ่งนี้ เมื่อวาน ใช้คำว่าอะไร?]
นี่ถือเป็นหนึ่งในกลุ่มนำที่ทำให้ผู้เริ่มเรียนงงกับเล็กน้อย 明天 míngtiān พรุ่งนี้，昨天 zuótiān เมื่อวาน，明年 míngnián ปีหน้า，去年 qùnián ปีที่แล้ว ในเมื่อใช้กับแบบนี้ทำไม เดือน และสัปดาห์ถึงไม่ใช้ตามด้วยล่ะ
เรื่องนี้หากให้อธิบายง่ายๆ เพราะคำอาจจะทำให้กำกวม คลุมเครือ เดาไม่ถูกว่าความหมายไหนกันแน่ เช่น 明月 míngyuè ในกลอนจีนโบราณมักจะหมายถึงดวงจันทร์ที่สุกสว่าง เป็นต้น
เมื่อลองกลับมาเปรียบเทียบภาษาจีนกับภาษาไทย เราจะเห็นได้ชัดเลยว่ามุมมองทางเวลาของทั้งภาษามีทั้งที่คล้ายและแตกต่างกันอยู่พอสมควร เพื่อนๆ อ่านกันแล้วคิดว่าภาษาจีนและภาษาไทยใช้คำเกี่ยวกับเวลาเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไรบ้าง มาแชร์กันได้เลยครับ
มาพูดคุยกัน หรือ ติดตามเรื่องราวเกี่ยวกับจีนและภาษาจีน ได้ที่
Facebook: http://www.facebook.com/tutushidao
Blockdit: https://www.facebook.com/tutustory
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
