โรคสมองเสื่อม
โรคสมองเสื่อม คือ ชื่อกลุ่มอาการที่มีการทำงานของสมองในด้านความจำ ความคิด การใช้เหตุผล การใช้ภาษา และการรับรู้สิ่งแวดล้อม ผิดปกติไป ทำให้เกิดปัญหาทางความคิด การตัดสินใจ พฤติกรรม และ อารมณ์ผิดปกติไป มีผลต่อการใช้ชีวิต หรือการทำกิจวัตรประจำวัน จนในที่สุดผู้ป่วยหลายคนช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ต้องมีผู้ดูแลอย่างใกล้ชิด
สถิติของโรคสมองเสื่อม
ปัจจุบันประชากรผู้สูงอายุในประเทศไทยมีจำนวนมากขึ้น ทำให้โรคสมองเสื่อมเพิ่มขึ้นตามเป็นเงาตามตัว จากการศึกษาทางระบาดวิทยา พบว่าผู้ที่มีอายุตั้งแต่อายุ 65 ปีขึ้น ไป จำนวน 100 คน มีโอกาสเป็นโรคสมองเสื่อม 5 คน และเมื่ออายุมากขึ้น อัตราการเกิดโรคจะเพิ่มขึ้นอีก ถ้าคนอายุยืนถึง 80 ปี จะพบโรคสมองเสื่อมได้ถึงร้อยละ 20 หรือ 1 ใน 5 คน
โรคสมองเสื่อมแบ่งออกเป็นสามประเภทหลัก ดังนี้
โรคอัลไซเมอร์ (AD) เป็นโรคสมองเสี่อมประเภทที่พบได้บ่อยที่สุด สาเหตุของโรคอัลไซเมอร์ยังไม่เป็นที่ทราบกันและการเสื่อมจะลุกลามไปเรื่อยๆ
โรคสมองเสื่อมอันมีสาเหตุจากสมองขาดเลือดเริ่มต้นมาจากโรคหลอดเลือดสมอง
ปัญหาที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อสมอง การเสื่อมสามารถเกิดขึ้นได้โดยเฉียบพลันและรวดเร็ว ผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมจ านวน 20% จัดอยู่ในประเภทนี้
โรคสมองเสื่อมประเภทอื่นอาจมีสาเหตุมาจากความซึมเศร้า การได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ การขาดไทรอยด์ และยาเป็นพิษ ในกรณีเหล่านี้ ผู้ป่วยสามารถลดภาวะดังกล่าวลงได้โดยการรักษาด้วยยา โรคสมองเสื่อมบางอย่างอาจมีสาเหตุมาจากความผิดปกติอื่น อาทิ โรคพาร์คินสัน และ โรคเอดส์ เป็นต้น
สาเหตุ โรคสมองเสื่อม
สาเหตุสำคัญของโรคสมองเสื่อมยังสามารถระบุชัดได้
การศึกษาวิจัยแสดงให้เห็นว่าการเปลี่ยนแปลงสองประเภทของเซลล์สมองสามารถพบได้บ่อยในผู้ที่เป็นโร
คสมองเสื่อม ซึ่งได้แก่ คราบจุลินทรีย์ (การจับตัวของโปรตีนที่โดยปกติไม่ก่อให้เกิดอันตราย ชื่อ
เบต้า-แอมีลอยด์) และ แทงเกิล (แทงเกิลของเส้นใยประกอบด้วยโปรตีนที่ผิดปกติ ชื่อ โปรตีนเทา)
ทั้งสองสิ่งนี้สามารถนำไปสู่การตายของเซลล์สมองได้ อย่างไรก็ตาม สาเหตุของภาวะเหล่านี้ยังไม่เป็นที่รู้จักในปัจจุบัน
นอกจากนั้น โรคสมองเสื่อมยังอาจเกิดขึ้นในกรณีที่หลอดเลือดในสมองได้รับความเสียหาย
โดยถูกอุดกั้นหรือโดยแตกออก ซึ่งจะป้องกันมิให้ส่งเลือดไปยังสมองได้ ผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองที่มีความรุนแรงน้อย (ขนาดเล็กหรือชั่วคราว) อาจไม่สามารถรับทราบได้ว่าหลอดเลือดและเซลล์สมองของตนเองได้รับความเสียหายแล้วและมีความเสียงต่อโรคสมองเสื่อมสูงขึ้น โรคสมองเสื่อมบางอย่าง อาทิ โรคสมองเสื่อมที่มีสาเหตุจากการขาดวิตามิน บี12อันเนื่องมาจการการทานมังสะวิรัตเป็นระยะเวลานานอาจรักษาให้กลับคืนสู่สภาพปกติได้
อาการ โรคสมองเสื่อม
อาการของโรคอัลไซเมอร์จะกินเวลาหลายปี และแสดงอาการตามระยะเสื่อมของสมอง 3 ระยะ ดังนี้
อาการโรคสมองเสื่อมระยะแรก
อาการระยะแรกของผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ เริ่มจากขี้หลงขี้ลืม ลืมเรื่องที่เพิ่งพูดไปหรือลืมเรื่องราวที่เพิ่งเกิดขึ้น มีพฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำ ชอบถามคำถามเดิมๆ ซ้ำๆ มีความลังเล ไม่สามารถตัดสินใจเรื่องง่ายๆ ได้ ทำให้มีความวิตกกังวลมากขึ้น ตื่นตกใจง่าย และอาจมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงได้
อาการโรคสมองเสื่อมระยะปานกลาง
ในผู้ป่วยบางรายที่มีอาการเข้าขั้นสมองเสื่อมระยะแรก และคิดว่าเป็นเพียงความหลงลืมชั่วคราว หรือเป็นเรื่องปกติ อาจเป็นความคิดที่ผิดได้ เพราะหากปล่อยทิ้งไว้ ปัญหาความจำอาจแย่ลงจนไม่สามารถจำชื่อคนรู้จักได้ ไม่สามารถลำดับเครือญาติ หรือแยกคนใกล้ชิดได้ว่าใครเป็นใคร รวมถึงอาจมีอาการสับสน ลืมวันเวลา ประกอบกับนอนไม่หลับ และที่พบบ่อยคือหลงทาง หาทางกลับบ้านเองไม่ได้ ความรุนแรงของอาการสมองเสื่อมระยะนี้ อาจส่งผลให้ผู้ป่วยมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงง่ายกว่าปกติ หรือรุนแรงถึงทำให้ผู้ป่วยเกิดภาวะซึมเศร้าได้
อาการโรคสมองเสื่อมระยะสุดท้าย
อาการระยะที่รุนแรง ผู้ป่วยจะเกิดภาพหลอน เรียกร้องความสนใจ หรือก้าวร้าวขึ้น มักมีอาการทางกาย เช่น เคี้ยวอาหารและกลืนได้ลำบาก เคลื่อนไหวช้าลง หรือไม่สามารถเดินเองได้ ปัสสาวะหรืออุจจาระเล็ด เนื่องจากกลั้นไม่อยู่ และสูญเสียความสามารถในการใช้ชีวิตประจำวัน ต้องพึ่งพาผู้อื่นในเรื่องง่ายๆ เช่น ป้อนข้าว อาบน้ำ เป็นต้น
การรักษา โรคสมองเสื่อม
ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาใดที่สามารถรักษาโรคอัลไซเมอร์ให้หายขาดได้ มีเพียงการรักษาให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและ สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ โดยการใช้ยายับยั้งสารอะเซตีลโคลีนเอสเทอเรส (Acetylcholinesterase) เพื่อลดการทำลายสารความจำในสมอง นอกจากนี้ผู้ป่วยยังควรต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรม รวมถึงควบคุมอาการของโรคประจำตัวอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน และไขมันในเลือดสูง
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
