《ทำไมต้องไหว้บ๊ะจ่าง（端午节）》
ความเป็นมาพอสังเขป（历史渊源简介）
.
“เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง” หรือ “ตวนอู่เจี๋ย（端午节）” มีต้นกำเนิดมาจากการบูชาปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์และตามธรรมชาติ ซึ่งเทศกาลนี้ยังมีวิวัฒนาการมาจากการเซ่นไหว้มังกรโบราณอีกด้วย
.
กล่าวกันว่าในเดือนจ้งเซี่ย（仲夏）หรือเดือนห้าตามปฏิทินจีน กลุ่มดาวมังกรสวรรค์ทั้ง 7 （苍龙七宿）ได้ทะยานสู่ท้องฟ้าซึ่งอยู่ตรงกลางของทิศใต้พอดี ดังมีปรากฏในตำราอี้จิง หมวดท้องฟ้า（《易经·乾卦》）ซึ่งเป็นหมวดของแผนภูมิแปดทิศ（八卦）ได้กล่าวว่า: “มังกรทะยานสู่ฟ้า【飞龙在天】”
.
ต้นกำเนิดของเทศกาลนี้ครอบคลุมทั้งด้านของวัฒนธรรม โหราศาสตร์ และปรัชญาอันลึกซึ้งของชาวจีนโบราณ ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ยังคงสืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้และยังเป็น 1 ใน 7 เทศกาลโบราณ（七大传统节日）ของจีนอีกด้วย
มังกรสววรค์（苍龙七宿）
ทำไมต้องเรียกเทศกาลนี้ว่า “ตวนอู่” （端午节名称）
.
คำว่า “ตวน（端）” มีความหมายว่าพอดี ส่วนคำว่า “อู่（午）” มีความหมายว่าตรงกลางหรือตามรหัสเลขสวรรค์และเลขบนโลก（天干地支）จะแปลว่าเลขห้า ดังนั้นตวนอู่จึงหมายถึงเทศกาลในเดือนห้า（五月节、端午节）นั่นเอง
ชวีหยวนผู้ให้กำเนิดบ๊ะจ่าง?（屈原与粽子故事）
.
เท้าความกลับเมื่อประมาณ 2000 ปีก่อนในสมัยจ้านกั๋ว（战国）หรือที่คนไทยคุ้นหูกันในชื่อ “เลียดก๊ก（东周列国）” มีขุนนางผู้จงภักดีต่อแคว้นฉู่（楚国）คนหนึ่งนามว่า “ชวีหยวน（诗人·屈原）” เขาเป็นนักกวีและเป็นผู้มีความสามารถประจำแคว้น เขายังเป็นผู้ริเริ่มแนวคิดการปฏิรูปการปกครองทั้งแคว้นตัวเองและแคว้นอื่นๆ เพื่อร่วมมือกันต่อต้านแคว้นฉิน（秦国）ที่เรืองอำนาจในสมัยนั้น ทว่าแนวคิดของเขากลับถูกขัดขวางและคัดค้านโดยพวกขุนนางกังฉิน วันหนึ่งพวกขุนนางเหล่านี้ได้ยุยงฉู่อ๋องว่าชวีหยวนนู่นนี่นั่น ฉู่อ๋องก็เชื่ออย่างสนิทใจและได้ปลดชวีหยวนออกจากราชสำนัก ซ้ำยังไล่ออกจากเมืองหลวงอีกด้วย ต่อมาเมื่อเขาได้ข่าวคราวว่าแคว้นฉู่ได้พ่ายศึกแก่แคว้นฉิน ด้วยความรักชาติและโทษตัวเองที่ไม่สามารถรักษาเอาไว้ซึ่งบ้านเกิดเมืองนอนของตัวเอง ท้ายที่สุดเขาจึงปลิดชีพโดยการกระโดดแม่น้ำหลัวเจียง（罗江）ฆ่าตัวตาย ซึ่งตรงกับวันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 5 ตามปฏิทินจีน（农历五月初五）
.
หลังการชวีหยวนตายได้ไม่นาน พอชาวบ้านทราบข่าวก็ต่างพากันพายเรือมาเพื่องมหาศพของเขา แต่หาเท่าไหร่ก็หาไม่เจอ จนมีอยู่คืนหนึ่งวิญญาณของชวีหยวนได้เข้าฝันของชาวบ้านพร้อมว่าตนเองหิวมาก พอเช้าวันรุ่งขึ้นชาวก็พากันพายเรือไปยังแม่น้ำเพื่อนำข้าวไปโยนให้ชวีหยวน แต่กลับถูกปลากินจนหมด เมื่อเป็นดังนี้ชาวบ้านเปลี่ยนมาเป็นวิธีหนึ่งคือ การนำใบไผ่มาหอข้าวเป็นรูปทรงสามเหลี่ยมหรือลูกบ๊ะจ่าง（粽子）ในปัจจุบันเพื่อป้องกันปลากิน จนกลายมาเป็นประเพณีไหว้บ๊ะจ่างและประเพณีการแข่งเรือมังกร（赛龙舟）ในทุกวันที่ 5 เดือน 5 （农历五月初五）ของทุกปีในกาลต่อมา
ชวีหยวน（屈原）
ไหว้บ๊ะจ่างมีมาก่อนชวีหยวนตาย?（先有端午还是先有屈原？）
.
ตามบันทึกและเอกสารสำคัญทางประวัติศาสตร์จีนได้ระบุไว้ว่าจริงๆ แล้วการไหว้หรือการทานบ๊ะจ่างนั้นมีมาตั้งแต่สมัยชุนชิว（春秋）ซึ่งเป็นช่วงไฟสงครามก่อนเข้าสู่สมัยจ้านกั๋ว（战国）หากแต่ในสมัยนั้นเป็นเพียงแค่วัฒนธรรมอาหารเท่านั้นเอง แต่ภายหลังชวีหยวนกระโดดแม่น้ำจึงมีโยงเรื่องต้นกำเนิดบ๊ะจ่างกับการฆ่าตัวตายของเขาเข้าด้วยกัน จนกลายมาเป็นเทศกาลอันโด่งดังในปัจจุบัน
ประเพณีนิยมในเทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง（端午节习俗）
.
1. การทานบ๊ะจ่าง（吃粽子）
2. การแข่งเรือมังกร（赛龙舟）
3. ระลึกถึงยอดกวีชวีหยวน（纪念屈原）
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
