(บทความนี้มีสปอยเลอร์ของนวนิยายหลายเรื่องของกิมย้งและโก้วเล้ง)
สิ่งหนึ่งที่ทำให้เราจดจำนวนิยายจีนกำลังภายในเรื่องหนึ่งๆ ได้คือฉากเด่นของเรื่องนั้น
ผ่านมาหลายสิบปี ผมก็ยังจดจำหลายฉากในหนังสือหลายเล่มได้ บางเรื่องอ่านแค่เที่ยวเดียว เพราะเมื่ออ่านแล้ว มันฝังเข้าสมองแบบถาวร ลบไม่ออก
เหตุผลเพราะฉากเหล่านั้นมีความแปลกใหม่ สด มีความคิดสร้างสรรค์ หรือสร้างแรงสะเทือนใจอย่างใหญ่หลวง
ยกตัวอย่างเท่าที่สมองวัยชราของผมยังจดจำได้ เช่น
ในนวนิยายเรื่อง แปดเทพอสูรมังกรฟ้า (天龍八部) ของกิมย้ง ฉากแรกๆ ที่โดดออกมาจากความทรงจำคือฉากเฉียวฟงตอนเป็นทารกตกเหวกับพ่อ แต่เมื่อได้ยินเสียงร้องของทารก คนเป็นพ่อเหวี่ยงเขากลับขึ้นไปบนพื้นผา ขณะที่ตนเองตกลงไปตาย
ฉากนี้เป็นสุดยอดของการออกแบบ ทั้งเรื่องพล็อต อารมณ์ ความรู้สึก ลงตัวระดับสุดยอด นึกไม่ออกว่ากิมย้งใช้นิวรอนไปเท่าไรสำหรับฉากนี้ น่าจะหลายพันล้านเซลล์
ในเรื่อง กระบี่ใจพิสุทธิ์ (連城訣) ฉากเด่นฉากหนึ่งคือตอนที่คนรักของเต็งเตียนถูกฝังทั้งเป็น นางใช้เล็บกรีดสลักเคล็ดลับวิชาบนด้านในของฝาโลงศพ นี่ก็ไม่รู้ว่าซือแป๋แกคิดได้ไง
อีกฉากเด่นคือฉากในคุก เต็งเตียนรอจนเต็กฮุ้นฆ่าตัวตายไปแล้ว จึงช่วยชีวิตเขาด้วยพลังลมปราณที่เพิ่งฝึกสำเร็จ
ไม่ใช่กิมย้งคงคิดไม่ได้ ดูเหมือนง่าย แต่ยากมาก เป็น simplicity at best ฉากหนึ่ง
พล็อตในเรื่อง อินทรีเจ้ายุทธจักร (神鵰俠侶) พระเอกรอนางเอกสิบหกปีแล้วกระโดดลงเหวนี่ก็สุดยอด มันได้ทั้งความรัก ความผิดหวัง ความโรแมนติกในฉากเดียว
โก้วเล้งก็มีฉากคล้ายๆ กัน ในเรื่อง เซียวจับอิดนึ้ง (蕭十一郎) ตัวเอกกระโดดลงผา ซิมเปียะกุนกระโดดตาม ต่างกันคือตัวเอกกระโดดลงไปโดยคำนวณเรื่อง 'calculated risk' กับแรงโน้มถ่วง แรงเฉื่อย แรงเหวี่ยง โมเมนตัม ฯลฯ เรียบร้อยแล้ว
ในเรื่อง กระบี่เย้ยยุทธจักร (笑傲江湖) ฉากเด่นฉากหนึ่งคือพวกพรรคอสูรถูกขังในถ้ำ พยายามแหกถ้ำออกมา แต่ก็ตายในถ้ำ ทั้งที่ถางทางเหลือเพียงนิดเดียว
อีกตอนหนึ่งคือเหล็งฮู้ชงสู้กับคนตาบอดในความมืด โดยใช้แสงฟอสฟอรัสจากกระดูกในถ้ำ โห! นี่คิดได้ไง ต้องเป็นอัจฉริยะจึงคิดพล็อตอย่างนี้ได้ องค์ประกอบง่ายมาก แต่สร้างสรรค์สุดๆ นี่ก็เป็น simplicity at best อีกฉากหนึ่ง
อีกฉากในเรื่องเดียวกันคือ ตังฮึงปุกป่ายใช้เข็มไล่แทงฝ่ายพระเอก เป็นฉากที่น่าตื่นเต้นมาก ใครจะไปคิดว่ากิมย้งออกแบบให้เข็มเย็บผ้าเป็นอาวุธได้
นี่อาจเป็นแรงบันดาลใจให้โก้วเล้งเขียนเรื่อง เพชฌฆาตสะดึงแดง (繡花大盜)
อีกฉากที่ชอบมากคือ มกไต้ซิงแซฆ่ามือสุริยันฮุยปิงแห่งสำนักซงซัวด้วยกระบี่คมบาง เพื่อช่วยชีวิตเหล็งฮู้ชงกับงี้นิ้ม กระบี่ของมกไต้ซิงแซบางเฉียบ เป็นเอกลักษณ์ของเขา จึงต้องใช้อาวุธอื่นทำลายศพ มิฉะนั้นคนอื่นจะรู้ว่าเป็นฝีมือแก ซือแป๋กิมย้งละเอียดจริงๆ
กระบี่เย้ยยุทธจักร เป็นงานชิ้นหลังๆ ของกิมย้ง เห็นชัดว่านักเขียนตกผลึกทั้งความคิดและประสบการณ์การเขียน ซับพล็อตแต่ละเรื่องยอดเยี่ยมไร้เทียมทาน
งานของโก้วเล้งก็มีหลายฉากเด่นเช่นกัน
ในเรื่อง ซาเสียวเอี้ย (三少爺的劍) มือกระบี่อี้จับซาไปขอประลองฝีมือกับเจี่ยเฮียวฮง กระบี่ที่หนึ่งแห่งแผ่นดิน แต่พบว่าเจี่ยเฮียวฮงตายแล้ว
อี้จับซาเป็นมือกระบี่ที่ลุ่มหลงวิชาการต่อสู้ ด้วยกระบี่สิบสามกระบี่คร่าชีวิตของเขา ยากจะหาคู่ต่อกร เขาอยากสู้กับเจี่ยเฮียวฮง มิใช่เพื่อชื่อเสียง แต่เพื่อวิชาการยุทธ์ล้วนๆ เมื่อเห็นโลงศพของเจี่ยเฮียวฮง ก็รู้สึกผิดหวังยิ่ง ระหว่างทางกลับ เขาโดยสารเรือข้ามฝั่ง ทิ้งกระบี่ลงน้ำ ถอนตัวจากยุทธจักร เพราะสำหรับเซียนกระบี่ การหาคนเก่งมาประลองด้วยมิได้ เป็นความขมขื่นชนิดหนึ่ง
นี่ดูเผินๆ เหมือนฉากธรรมดา แต่จัดว่าเป็นฉากเด่นเพราะมันแสดงอารมณ์ต่างๆ รวมกันหมดในฉากเดียว ความผิดหวัง ความเสียใจ ความโดดเดี่ยวอ้างว้าง
ในฤทธิ์มีดสั้น (多情劍客無情劍) ฉากสู้กันระหว่างผู้เฒ่าแซ่ซุนกับเซี่ยงกัวกิมฮ้งถือว่าเยี่ยม less is more
อีกฉากในฤทธิ์มีดสั้นคือ ซงเอี้ยงทิเกี่ยม (กระบี่เหล็กซงเอี้ยง) ก้วยซงเอี้ยงแห่งหมู่บ้านกระบี่เหล็กสู้กับจิ้นบ้อเมี่ย มือกระบี่แห่งพรรคเหรียญทอง แต่พ่ายแพ้ถึงชีวิต
ก้วยซงเอี้ยงเคยเป็นคู่ต่อสู้ของลี้คิมฮวง แต่กลายเป็นเพื่อนกัน
เหตุที่จัดเป็นฉากเด่นเพราะก้วยซงเอี้ยงเลือกตายโดยใช้กระบี่ปักตัวเองบนน้ำตก ก้วยซงเอี้ยงจงใจถูกฟันด้วยกระบี่เพื่อให้เกิดแผล เพื่อให้ลี้คิมฮวงเห็นบาดแผล จะได้อ่านกระบวนท่าและจับทางกระบี่ของจิ้นบ้อเมี่ยได้
ฉากนี้ออกแบบดีเยี่ยม เพราะได้ทั้งความตื่นเต้น ความระทึก และมิตรภาพโดยไม่ต้องพูดอะไร
นอกจากนี้ยังมีฉากเด่นๆ ในนิยายอีกหลายเรื่อง ในเวลาอันสั้น นึกออกแค่นี้ ใครจะเสริมก็ยินดี
เมื่อพิจารณาฉากเด่นๆ ในโลกนิยายบู๊เฮียบแล้ว ก็ต้องยกให้กิมย้งเป็นเจ้าแห่งซับพล็อต แต่ละซับพล็อตดีพอเป็นนวนิยายเอกเทศเลย เก่งจริงๆ
เฮ้อ! อ่านงานอาจารย์แล้ว ศิษย์แทบหมดกำลังใจเขียนเลย
คารวะซือแป๋บนสวรรค์ ช่วยมาเข้าฝันบอกซับพล็อตเด็ดๆ สักสองสามพล็อตหน่อยเถอะ
[ติดตามข้อเขียนของ วินทร์ เลียววาริณ ได้ทุกวันที่เพจ https://bit.ly/3amiAvG และ blockdit.com]
- 17
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
