อาการดับแห่งความทุกข์ (อีกปริยายหนึ่ง)
(พระผู้มีพระภาคเมื่อประทับอยู่ในที่หลีกเร้นแห่งหนึ่ง
ได้ทรงกล่าวธรรมปริยายนี้ตามลำพังพระองค์ ว่า :-)
เพราะอาศัยซึ่ง จักษุ ด้วย ซึ่ง รูป ด้วย จึงเกิด จักขุวิญญาณ;
การประจวบพร้อมแห่งธรรม 3 ประการ
คือ (ตา+รูป+จักขุวิญญาณ) นั่นคือ ผัสสะ;
เพราะมีผัสสะเป็นปัจัย จึงมี เวทนา;
เพราะมีเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา.
เพราะความจางคลายดับไปไม่เหลือแห่งตัณหา นั้นนั่นแล
จึงมีความดับแห่งอุปาทาน;
เพราะมีความดับแห่งอุปาทาน จึงมีความดับแห่งภพ;
เพราะมีความดับแห่งภพ จึงมีความดับแห่งชาติ;
เพราะมีความดับแห่งชาตินั่นแล,
ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกขะ โทมนัสส อุปปายาส ทั้งหลาย จึงดับสิ้น.
ความดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้.
(ในกรณีแห่ง โสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ และ มนะ ก็ได้ตรัสต่อไปอีก
ซึ่งมีข้อความอย่างเดียวกันกับในกรณีแห่งจักษุ ทุกตัวอักษร
ต่างกันแต่ชื่อเท่านั้น).
โดยสมัยนั้นแล ภิกษุองค์หนึ่ง ได้ยืนแอบฟังพระผู้มีพระภาคอยู่.
พระผู้มีพระภาคทอดพระเนตรเห็นภิกษุนั้นแล้ว
ได้ทรงกล่าวกะภิกษุนั้นว่า :-
ภิกษุ ! เธอได้ยินธรรมปริยายนี้แล้ว มิใช่หรือ ? ...
ภิกษุ ! เธอจงรับเอาธรรมปริยายนี้ไป;
เธอจงเล่าเรียนธรรมปริยายนี้;
เธอจงทรงไว้ซึ่งธรรมปริยายนี้.
ภิกษุ ! ธรรมปริยายนี้
ประกอบด้วยประโยชน์เป็นเบื้องต้นแห่งพรหมจรรย์ แล.
อ้างอิง :