23 ก.ค. 2021 เวลา 09:30 • ดนตรี เพลง
[ตอนที่ 33] ดนตรีธีมของอินเดียในเกม Civilization IV : ดนตรีแต่งใหม่ที่อาศัยแนวดนตรีคลาสสิกอินเดีย
Theme soundtrack of India in Civilization IV game : the music that based on Indian classical music
2
เกม Sid Meier’s Civilization เป็นหนึ่งในเกมวางแผนบริหารประเทศในหลายด้าน (การพัฒนา นโยบายภายใน เศรษฐกิจ การค้นคว้าวิจัย ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ศาสนา การทหาร ฯลฯ) ซึ่งเริ่มมีดนตรีประกอบเป็นเพลงธีมประจำแต่ละชาติที่เปิดให้เล่นได้ในเกมตั้งแต่ภาค Civilization IV (เริ่มจำหน่ายในปี ค.ศ.2005) ซึ่งมีส่วนหนึ่งที่แต่งหรือดัดแปลงมาจากเพลงในดนตรีของชาตินั้น ๆ
- อ่านเพิ่มเติมเรื่องซีรีส์เกม Civilization : https://en.wikipedia.org/wiki/Civilization_(series)
สำหรับเนื้อหาในซีรีส์ “ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมผ่านดนตรีในเกม Sid Meier’s Civilization” นี้เรียบเรียงขึ้นเพื่อให้ผู้อ่านได้เรียนรู้เรื่องราวแนวประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่แฝงมากับดนตรีนานาชาติที่ปรากฏในเกมนี้ครับ
สถูปสาญจี (साँची / Sanchi) พื้นที่โบราณสถานที่เคยเป็นวัดพุทธ ในรัฐมัธยประเทศ ทางตอนกลางของอินเดีย ในพื้นที่วัดมีสถูปใหญ่ ซึ่งเป็นหนึ่งในอาคารก่อหินที่เก่าแก่ที่สุดในอินเดีย สร้างขึ้นในรัชสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ช่วงศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล [Credit ภาพ : User 'AmitNimade' @ Wikipedia.org]
หากเล่นเป็นอินเดียในเกม Civilization IV จะมีผู้นำของอินเดียในเกมนี้ 2 คนให้เลือก ได้แก่
- พระเจ้าอโศกมหาราช (Asoka) จักรพรรดิแห่งราชวงศ์โมริยะผู้ปกครองอินเดียในช่วงปีที่ 268 – 232 ก่อนคริสตกาล ผู้ทรงขยายอิทธิพลของอินเดียจากดินแดนอัฟกานิสถานมาจนถึงบังกลาเทศ และรับสั่งให้เผยแพร่ศาสนาพุทธตามดินแดนต่าง ๆ
- มหาตมะ คานธี (Gandhi) นักกฎหมาย ผู้นำขบวนการเอกราชอินเดียจนอินเดียได้รับเอกราชจากสหราชอาณาจักรในปี ค.ศ.1947
ดนตรีธีมของอินเดียในเกมเป็นเพลงที่แต่งขึ้นใหม่แล้วใส่เสียงให้ฟังดูออกแนวดนตรีอินเดียคลาสสิก แต่ไม่ได้อ้างอิงเพลงใดในดนตรีอินเดียคลาสสิกเลย โดยดนตรีธีมอินเดียในเกมจะแตกต่างตามผู้นำแต่ละคน
1
- ดนตรีธีมอินเดียประจำพระเจ้าอโศกมหาราช : เน้นเสียงซีตาร์ (सितार / Sitar ; เครื่องดีดชนิดหนึ่งในดนตรีอินเดีย) และฆฏัม (घटम / Ghatam ; เครื่องตีที่มีลักษณะเป็นไหไว้ใช้เคาะหรือตีเป็นจังหวะ)
- ดนตรีธีมอินเดียประจำคานธี : เน้นเสียงตานปูรา (तानपूरा / Tanpura ; เครื่องดีดชนิดหนึ่งในดนตรีอินเดีย ไว้บรรเลงเสียงพื้นหลัง) ซีตาร์ และกลอง (ส่วนตัวผมไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นกลองชนิดใดในดนตรีอินเดีย)
เราลองมาฟังเพลงในดนตรีอินเดียที่บรรเลงจากเครื่องดนตรีเหล่านี้กันครับ...
- คลิป MV เพลง Lasya โดยอนุษกา ศังกร (Anoushka Shankar) นักดนตรีชาวบริเตนเชื้อสายอินเดีย ที่เน้นการเล่นซีตาร์ ซึ่งในคลิปนี้มีการเล่นฆฏัมประกอบด้วย : https://www.youtube.com/watch?v=wLAXfkK-DPg
- คลิปการบรรเลงเดี่ยวซีตาร์ในเพลง Raga Khammaj โดย Rajeev Janardan : https://www.youtube.com/watch?v=tTbY_EeC9Wg
- คลิปการบรรเลงการเล่น “ฆฏัม” โดย RN Prakash : https://www.youtube.com/watch?v=wBBP0z0bveY
- คลิปอธิบายเครื่องดนตรีอินเดีย “ตานปูรา” และสาธิตการบรรเลงประกอบโดย Kaushiki Chakraborty : https://www.youtube.com/watch?v=2QZi53ZQPVo
- คลิปวีดิโออธิบายเรื่องเครื่องดนตรีในดนตรีอินเดีย พร้อมเสียงตัวอย่างของเครื่องดนตรีแต่ละชนิด โดย Anuja Kamat
ถัดจากเครื่องดนตรีที่ใช้บรรเลงดนตรีอินเดียเท่าที่ปรากฏเสียงในดนตรีธีมอินเดียในเกม เราก็มาทำความรู้จักดนตรีอินเดียคลาสสิกสักเล็กน้อยครับ
รูปสลักรูปอมนุษย์ "คนธรรพ์" (गन्धर्व / Gandharva) ซึ่งเริ่มกล่าวถึงจากคัมภีร์พระเวทในศาสนาฮินดู โดยโบราณวัตถุเหล่านี้ถูกขุดพบในพื้นที่ประเทศปากีสถานปัจจุบัน สร้างขึ้นในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 4-5 แสดงเหล่าคนธรรพ์ที่ใช้เครื่องดนตรีอินเดีย 4 ชนิด สื่อถึงคนธรรพ์กลุ่มที่อาศัยบนสวรรค์ มีหน้าที่ร้องเพลงและเล่นดนตรีให้แก่เหล่าทวยเทพ [Credit ภาพ : Los Angeles County Museum of Art]
“ดนตรีอินเดียคลาสสิก” เป็นดนตรีแบบดั้งเดิมในพื้นที่บริเวณประเทศอินเดียในปัจจุบัน โดยดนตรีอินเดียคลาสสิกนั้นเริ่มแยกออกเป็นสองฝั่งในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 ในช่วงที่อินเดียเริ่มอยู่ใต้การปกครองของราชวงศ์ที่เป็นชาวมุสลิม ดนตรีอินเดียคลาสสิกเกิดวิวัฒนาการแยกกันเป็นดนตรีฝั่งเหนือกับฝั่งใต้ แม้ว่าดนตรีอินเดียคลาสสิกทั้งสองฝั่งจะมีลักษณะร่วมอยู่มาก แต่ก็มีความแตกต่างกันบ้าง ดังนี้
- ฝั่งเหนือของอินเดีย : ดนตรีแบบฮินดูสถาน “ฮินดูสถานสังคีต” (हिन्दुस्तानी संगीत / Hindustani music) เป็นดนตรีที่ได้รับอิทธิพลจากดนตรีพื้นเมืองเปอร์เซียและอาหรับที่เข้ามาผ่านราชวงศ์ชาวมุสลิมที่ปกครองแผ่นดิน และให้ความสำคัญกับการแสดงดนตรีสดและการเดินเพลงประกอบ “ราคะ” (राग / raga) ซึ่งเป็นท่วงทำนองที่กระตุ้นจินตนาการผู้ฟัง
คลิปการร้องเพลงในดนตรีแบบฮินดูสถานโดย Manjari
- ฝั่งใต้ของอินเดีย : ดนตรีแบบกรรณาฏ “กรรณาฏักสังคีต” (कर्नाटक संगीत / Carnatic music) เป็นดนตรีจากพื้นที่ห่างไกลศูนย์กลางอำนาจของราชวงศ์ชาวมุสลิมในอินเดียตอนเหนือ จึงไม่ได้รับอิทธิพลจากดนตรีพื้นเมืองเปอร์เซียและอาหรับ ผ่านการพัฒนาในท้องถิ่นอินเดียตอนใต้เอง ดนตรีแบบนี้มักเป็นเพลงบรรเลงสั้น ๆ
คลิปการบรรเลงดนตรีแบบกรรณาฏนำโดย Jayanthi Kumaresh
รากฐานของดนตรีอินเดียคลาสสิกมาจากบทสวดคัมภีร์พระเวทในศาสนาฮินดูที่พัฒนากลายเป็นดนตรี และคัมภีร์นาฏยศาสตร์ (नाट्य शास्त्र / Natya Shastra) ซึ่งเป็นตำราหลักการแสดงละครที่แต่งเป็นภาษาสันสกฤต ก่อนผ่านวิวัฒนาการจนมีคัมภีร์สังคีตรัตนากร (सङ्गीतरत्नाकर / Sangita Ratnakara) เป็นตำราดนตรีหลักท้ายสุดสำหรับดนตรีอินเดียคลาสสิกทั้งแบบฮินดูสถาน (ฝั่งเหนือ) และแบบกรรณาฏ (ฝั่งใต้)
ดนตรีอินเดียคลาสสิกจะมีองค์ประกอบพื้นฐานสองอย่าง ได้แก่...
- “ราคะ” (राग / raga) : ท่วงทำนองที่กระตุ้นผู้ฟังให้จินตนาการถึงสภาพธรรมชาติ อารมณ์ หรือความรู้สึกนึกคิดต่าง ๆ โดยนักดนตรีจะสร้าง “ราคะ” จากบทเพลงสวระที่คัดสรรมาแล้ว ซึ่ง “สวระ” (स्वर / Svara) เป็นรูปแบบท่วงทำนองดนตรีที่มีโน้ตและระบบเสียงแบ่งย่อยลงไปจนโครงสร้างทำนองซับซ้อนมาก
- “ตาละ” (ताल / tala) : เป็นองค์ประกอบทางดนตรีด้านจังหวะดนตรีและเวลา โดยใช้ตัวช่วยวัดจังหวะหรือเวลาในดนตรี อย่าง การตบมือ การตีฉิ่งหรือเครื่องตีอย่างอื่น
ดนตรีอินเดียคลาสสิกมักจะให้ความสำคัญกับช่องว่างระหว่างโน้ตมากกว่าตัวโน้ตดนตรี ดนตรีอินเดียคลาสสิกจึงแตกต่างจากหลักทฤษฎีดนตรีตะวันตก อย่างเรื่องเสียงประสาน (Harmony) การสอดทำนอง (Counterpoint) คอร์ดดนตรี (Chord) และการเปลี่ยนกุญแจเสียง (Modulation)
เมื่ออ่านจนถึงตรงนี้แล้ว ผู้อ่านคงจะเห็นถึงดนตรีธีมของอินเดียในเกม Civilization IV ซึ่งเป็นดนตรีเรียบเรียงใหม่โดยดัดแปลงจากดนตรีอินเดียคลาสสิก ตัวอย่างเครื่องดนตรีอินเดียที่ปรากฏเสียงในดนตรีธีมในเกม ไปจนถึงภาพรวมสั้น ๆ ของดนตรีอินเดียคลาสสิกว่าเป็นอย่างไรครับ
หากท่านชอบเนื้อหาในบล็อกนี้ สามารถกด “ติดตาม” บล็อกนี้บน Blockdit ได้ครับ...แล้วพบกันใหม่ในเนื้อหาตอนหน้าครับ
โฆษณา