31 ก.ค. 2021 เวลา 07:33
“ทุกข์ และความดับทุกข์”
“ … ดูกรภิกษุทั้งหลาย
ปัญหาที่เผชิญอยู่เบื้องหน้าของทุก ๆ คน
คือ ปัญหาเรื่องทุกข์และความดับทุกข์
มนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย
ถูกความทุกข์เสียบอยู่ทั้งทางกายและใจ
อุปมาเหมือนผู้ถูกยิงด้วยศร ซึ่งกำซาบด้วยยาพิษแล้ว
ญาติมิตรเห็นเข้าเกิดความกรุณา
จึงพยายามช่วยถอนลูกศรนั้น
แต่บุรุษผู้โง่เขลาบอกว่าต้องไปสืบให้ได้เสียก่อน
ว่าใครเป็นคนยิง และยิงมาจากทิศไหน
ลูกศรทำด้วยอะไร แล้วจึงค่อยมาถอนลูกศรออก
ภิกษุทั้งหลาย บุรุษนั้นต้องตายเสียก่อนเป็นแน่แท้
ความจริงเมื่อถูกยิงแล้ว
หน้าที่ของเขาคือควรพยายามถอนลูกศรออกเสียทันที
ชำระแผลให้สะอาดแล้วใส่ยารักษาแผลให้หายสนิท
หรืออีกอุปมาหนึ่ง บุคคลที่ไฟไหม้อยู่บนศีษะ
ควรรีบดับเสียโดยพลัน
ไม่ควรเที่ยววิ่งหาคน ผู้เอาไฟมาเผาศรีษะตน
ทั้งๆ ที่ไฟลุกไหม้อยู่ …”
:
“ … ดูกรภิกษุทั้งหลาย
สังสารวัฏฏ์นี้เต็มไปด้วยเพลิงทุกข์นานาประการ
โหมให้ร้อนอยู่โดยทั่ว
สัตว์ทั้งหลายยังวิ่งอยู่ในกองทุกข์แห่งสังสารวัฏฏ์
ใครเล่าจะเป็นผู้ดับ
ถ้าทุกคนไม่ช่วยกันดับทุกข์แห่งตน
อุปมาเหมือนบุรุษสตรีผู้รวมกันอยู่ในบริเวณกว้างแห่งหนึ่ง
และต่างคนต่างถือดุ้นไฟลุกโพลงอยู่ทั่วแล้ว
ต่างคนต่างก็วิ่งวนกันอยู่ในบริเวณนั้น
และร้องกันว่าร้อน ร้อน
ภิกษุทั้งหลาย คราวนั้นมีบุรุษผู้หนึ่งเป็นผู้ฉลาด
ร้องบอกให้ทุกๆ คนทิ้งดุ้นไฟในมือของตนเสีย
ผู้ที่ยอมเชื่อทิ้งดุ้นไฟก็ได้ประสบความเย็น
ส่วนผู้ไม่เชื่อ ก็ยังคงวิ่งถือดุ้นไฟ
พร้อมร้องตะโกนว่า ร้อน ร้อน อยู่นั่นเอง
ภิกษุทั้งหลาย เราตถาคตได้ทิ้งดุ้นไฟแล้ว
และร้องบอกให้เธอทั้งหลายทิ้งเสียด้วย
ดุ้นไฟที่กล่าวถึงนี้ คือกิเลสทั้งมวล
อันเป็นสิ่งที่เผาลนสัตว์ให้เร่าร้อนกระวนกระวาย …”
.
บางตอนจากพุทธโอวาทก่อนปรินิพพาน
เรียบเรียงจากพระไตรปิฎก
โดย อาจารย์วศิน อินทสระ
อ้างอิง :
* ภิกษุ ความหมายอีกนัยยะ คือ ผู้เห็นโทษภัยในสังสารวัฏ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา