😩 ฉีดซิโนแวค เกิดหน้าเบี้ยว ได้มากกว่าไฟเซอร์
😕 นอกจาก Bell’s Palsy ยังต้องระวังอะไรอีกบ้าง ? ที่อาจทำให้ หน้าเบี้ยวหลังฉีดได้ !
จากรายงานการศึกษาล่าสุด ที่ประเทศฮ่องกง
ซึ่งตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์ชื่อดัง
อย่าง The LANCET
โดยประเมินความเสี่ยงของการเกิด Bell’s palsy
(เบลพัลซี) หรือภาวะหน้าเบี้ยวครึ่งซีก
ภายใน 42 วัน
หลังจากฉีดวัคซีน
💉 BNT162b2 ของ Fosun-BioNTech (เทียบเท่ากับ วัคซีนจาก Pfizer-BioNTech) หรือ
💉 CoronaVac จาก Sinovac Biotech
ข้อมูลจากการศึกษานี้ ได้จากการรายงานเคส
ของบุคลากรทางการแพทย์ โดยเก็บระหว่างวันที่ 23 ก.พ. - 4 พ.ค. ที่ผ่านมา
ผู้ป่วย Bell’s palsy ที่อ่อนแรงใบหน้าด้านซ้าย [ที่มา : DOI:10.3949/ccjm.82a.14101]
จะพบว่า มีคนเป็น Bell’s palsy
หลังจากได้รับวัคซีนเข็มแรก
💉 28 ราย จากคนได้รับวัคซีน BNT162b2
ทั้งหมด 537,205 ราย
มีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 47.5 ปี โดย 63% เป็นผู้ชาย
คิดเป็นอุบัติการณ์การเกิด Bell’s palsy
2 เคส ต่อ 100,000 คน∙42 วัน
💉 16 ราย จากคนได้รับวัคซีน CoronaVac
ทั้งหมด 451,939 ราย
มีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 57.5 ปี โดย 68% เป็นผู้ชาย
คิดเป็นอุบัติการณ์การเกิด Bell’s palsy
4.8 เคส ต่อ 100,000 คน∙42 วัน
🔥ซึ่งการฉีดวัคซีนทั้ง 2 ชนิด
ทำให้เกิด Bell’s palsy มากกว่าปกติ
ประมาณ 1.6 - 2.5 เท่า
🔥แต่พบว่า วัคซีน CoronaVac (ซิโนแวค)
เกิดได้มากกว่า BNT162b2 (ไฟเซอร์)
2.4 เท่า
ซึ่งยังไม่สามารถ สรุปกลไกการเกิดหน้าเบี้ยวได้
แต่สันนิษฐานว่า เกิดจากภูมิคุ้มกันที่มีต่อร่างกายตนเอง และโดยทั่วไป กว่า 90% ของ Bell’s palsy
สามารถหายได้เองภายในระยะเวลา 9 เดือน
💥 Bell’s palsy
เป็นภาวะหน้าเบี้ยวครึ่งซีก
ที่พบได้ 10-40 คน ต่อ 100,000 คน∙ปี
เป็นการอักเสบ ของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7
ซึ่งมักไม่มีสาเหตุ (Idiopathic facial palsy)
แต่เชื่อว่า อาจเกิดจากเชื้อไวรัส Herpes
(ตัวเดียวกับที่ทำให้เกิดเริม หรืองูสวัด)
หรือบางครั้งเป็นจากอุบัติเหตุ, เนื้องอกได้
ทำให้มีภาวะกล้ามเนื้อใบหน้าอ่อนแรง
และเบี้ยวครึ่งซีก มุมปากตก หนังตาตก
ปิดตาไม่สนิท และอาจรับรสได้น้อยลง
ผู้ป่วยจะใช้ชีวิตประจำวันได้ลำบาก เพราะดูดน้ำ แล้วน้ำไหลจากมุมปาก หรืออาจระคายเคืองตามาก เพราะปิดตาไม่ได้เลย
ผู้ป่วย Bell’s palsy ปิดตาซ้ายไม่ได้
[ที่มา : DOI: 10.1016/j.bbih.2021.100217]
ผู้ป่วย Bell’s palsy คนเดียวกัน มีมุมปากซ้ายตกลง [ที่มา : DOI: 10.1016/j.bbih.2021.100217]
💊 ผู้ป่วย Bell’s palsy 60% หายเองได้ โดยไม่ต้องรักษา แต่ถ้าได้รับยาสเตียรอยด์ นาน 5-10 วัน จะเพิ่มโอกาสหายแบบสมบูรณ์ ได้ 12-15% ภายในช่วง 9-12 เดือน
🚨 นอกจากนี้ ยังมีภาวะหน้าอ่อนแรง หลังฉีดวัคซีน ที่อาจต้องนึกถึง เพื่อให้ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที 🚨
💥 อาการคล้ายสโตรก (ISRR, ไอเอสอาร์อาร์)
หากยังจำได้ ในช่วงเม.ย.ที่ผ่านมา มีผู้ป่วย 6 รายเกิดอาการชา แขนขาอ่อนแรง บางรายมีอาการพูดไม่ชัด หลังฉีดวัคซีนซิโนแวค 5-30 นาที และมีอาการดีขึ้นภายใน 3 วันหลังจากนั้น
ซึ่งการตรวจสมองด้วย CT และ MRI
ไม่พบความผิดปกติ และเรียกว่า
" อาการคล้ายอัมพฤกษ์ " (สโตรก, Stroke)
โดยภายหลังมีการชี้แจงเพิ่มเติม จากกระทรวงสาธารณสุขว่า น่าจะเป็นอาการ ISRR (Immunization Stress-Related Response)
ซึ่งเกิดจากความเครียด วิตกกังวล หลังได้รับวัคซีน อาจทำให้เป็นลมหน้ามืด, เวียนศีรษะ,
หายใจเร็ว หรือพูดไม่ชัดได้
ความวิตกกังวล อาจทำให้มีอาการทางระบบประสาทได้
ซึ่งข้อมูลจาก WHO พบว่า ISRR
อาจทำให้เกิดอาการทางระบบประสาทได้
โดยอาจมีอาการทำชา, อ่อนแรง, การทรงตัวผิดปกติ, พูดไม่ชัด และอาจมีอาการชักได้
🔥นอกจาก 6 เคสแรกแล้ว ในไทยยังพบว่า
มีคนที่ปากเบี้ยว, พูดไม่ชด, ชา, อ่อนแรง หลังจากฉีดวัคซีนอีกจำนวนหนึ่ง ที่ยังไม่ได้รับการสรุปชัดเจน
เช่น เคส พยบ.ชาย ที่ปากเบี้ยว, อสม.ที่มุกดาหารอ่อนแรง, เคสที่ลำปาง ที่มีอาการในลักษณะคล้ายกัน (ภายหลังแพทย์สรุปว่า ภาวะหลอดเลือดแดงหดตัวชั่วคราว, RCVS)
🔥 ถ้าหลังฉีดวัคซีน มีอาการผิดปกติ ควรไป รพ.ทันที เพื่อแยกโรคที่ฉุกเฉินเร่งด่วนออก 🔥
ซึ่งมีหลายราย ที่พบเส้นเลือดสมองแตกหลังฉีดวัคซีน แต่ยังไม่สรุปชัดเจนว่า เกิดจากวัคซีนหรือไม่ ซึ่งอาการปากเบี้ยว พูดไม่ชัด อาจเป็นอาการนำ ของความผิดปกติในสมองได้
💥 VITT (วิท)
VITT หรือ Vaccine-induced immune thrombotic Thrombocytopenia คือ ภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน ที่พบพร้อมกับเกล็ดเลือดต่ำ
โดยมีการอุดตัน ในหลอดเลือดดำ ได้ทั่วร่างกาย เช่น ในสมอง, ตับ, ปอด, ไต, ม้าม
พบได้หลังจากการฉีดวัคซีน ChAdOx1 nCoV-19 หรือ AstraZenecac
ซึ่งพบได้ประมาณ 0.73 คนต่อ 100,000 คน
ที่ได้รับวัคซีน ซึ่งพบได้มากกว่าในคนอายุ < 55 ปี
อาการที่พบได้บ่อย หากเกิดการอุดตันในสมอง
คือปวดศีรษะมาก, คลื่นไส้อาเจียน บางรายพบ
การอุดตันของเส้นเลือดในลูกตา บางคนมีจ้ำเลือดตามตัวร่วมด้วย
ซึ่งถ้าหากมีการอุดตันของเส้นเลือด ที่เลี้ยงสมองหรือกล้ามเนื้อใบหน้า ก็มีโอกาสที่จะทำให้เกิดอาการปากเบี้ยวได้เช่นกัน
มีก้อนเลือดอุดตันในสมอง อาจทำให้สมองบางส่วนขาดเลือด และมีอาการที่ผิดปกติได้ [ที่มา : https://www.rsgplus.org/]
💥 เมื่อมีอาการปากเบี้ยว 💥
🔥 สิ่งที่ต้องนึกถึงเป็นอันดับแรก
คืออัมพฤกษ์ (Stroke) !!! 🔥
ที่อาจเกิดจากลิ่มเลือดอุดตัน หรือเส้นเลือดแตกในสมอง ไม่ว่าจะเกิดจากวัคซีนหรือไม่ก็ตาม
💉 ซึ่งถ้าหากเกิดจากลิ่มเลือดอุดตันในสมอง
การได้รับยาฉีดละลายลิ่มเลือด (Thrombolytic agent) ภายใน 3.5 ชม. มีโอกาสที่จะหายเป็นปกติได้
หรือแม้แต่เคสที่สงสัยว่า เกิดจากวัคซีน โดยตรวจ MRI ไม่พบความผิดปกติ
การได้รับยา ก็ทำให้มีแนวโน้มที่ทำให้
อาการดีขึ้นได้เช่นกัน
🔥 สรุป หน้าเบี้ยวหลังฉีดวัคซีน อาจเกิดจาก 🔥
1️⃣ Bell's palsy
2️⃣ ISRR หรือ อาการคล้ายสโตรก
3️⃣ VITT
🚩 แต่อย่าลืม !! นึกถึงอัมพฤกษ์
หรือ Stroke ของแท้ด้วยเสมอ !!
🧠 💭 ความเห็นส่วนตัว
เมื่อมีเคสที่เกิดอาการผิดปกติ หลังจากฉีดวัคซีน
หรือภายหลังจากฉีดวัคซีนไม่นาน ควรได้รับการตรวจสอบให้สิ้นสงสัย และควรรายงานผลการตรวจวินิจฉัย ให้สังคมทราบอย่างโปร่งใส
เพื่อลดความเคลือบแคลงสงสัย ถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดจากวัคซีน ดีกว่าสรุปว่า เกิดจากโรคประจำตัว โดยขาดหลักฐานและข้อพิสูจน์
🔥เพราะเราอยากให้ ทุกคนได้รับวัคซีน 🔥
อย่างไรก็ตาม การได้รับวัคซีน ก็มีประโยชน์มากกว่า การสู้กับโควิดแบบมือเปล่า
ดังนั้นการให้ความรู้และชี้แจงข้อเท็จจริง
จะเป็นการเรียกศรัทธา และความเชื่อมั่น
ในภาวะวิกฤติแบบนี้ได้ดีที่สุดค่ะ
ขอบคุณค่า
อ่างสมอง 🤗🙏
อ้างอิงจาก
🤓 Bell's palsy following vaccination with mRNA (BNT162b2) and inactivated (CoronaVac) SARS-CoV-2 vaccines: a case series and nested case-control study (2021)
🤓 Meta-Analysis of Risk of Vaccine-Induced Immune Thrombotic Thrombocytopenia Following ChAdOx1-S Recombinant Vaccine
🤓 Vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia (VITT)
- 29
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
