12 ต.ค. 2021 เวลา 02:30 • ภาพยนตร์ & ซีรีส์
The Matrix ไตรภาคเป็นภาพยนตร์แนววิทยาศาสตร์และปรัชญาที่ว่าด้วยเรื่องของตัวตน การรับรู้สภาพแวดล้อมความเป็นจริงและความพยายามอยู่รอดของทั้งฝ่ายเครื่องจักรกลและฝ่ายมนุษย์กลุ่มสุดท้ายที่หลงเหลืออยู่บนโลก มีพื้นหลังคือความขัดแย้งของทั้งสองฝ่ายและโลกในยุคที่อารยธรรมเกือบทั้งหมดล่มสลายลง นี่เป็นหนึ่งในไตรภาคของภาพยนตร์ที่ผมชื่นชอบและยังคงมีคนกล่าวถึง มีการอภิปราย ตั้งทฤษฎีและถกเถียงกันถึงความเป็นไปได้อย่างไม่รู้จบ นั่นคงเป็นหนึ่งในความภาคภูมิใจของพี่น้องวอร์ชอวสกี (The Wachowskis) ผู้เขียนบทและผู้กำกับ
สำหรับผู้อ่านที่ไม่เคยดูหรือไม่รู้จักกับภาพยนตร์ไตรภาคชุดนี้มาก่อน ผมขออธิบายสั้น ๆ เปรียบเทียบว่า Matrix นั้นเสมือนเป็นเซิฟเวอร์ขนาดใหญ่ของเกมออนไลน์ที่ผู้เล่นเชื่อมต่อเข้าไปเล่น ซึ่งนี่ไม่ถูกต้องแต่ก็เป็นมุมมอง "ในเบื้องต้น" ที่เพียงพอจะปรับพื้นฐานให้ผู้อ่านทุกคนเข้าใจก่อนที่ผมจะเล่าเรื่องราวของ The Matrix ทั้งสามภาค ซึ่งในบทความนี้ผมจะเล่าเฉพาะภาคแรก The Matrix (1999) ก่อน
เรื่องราวเริ่มต้นที่ชายหนุ่มผิวขาวหน้าตาหล่อเหลาคนหนึ่ง มีกลุ่มชายหญิงจับตาดูเขาอย่างใกล้ชิดโดยที่เขาไม่รู้ตัวจนกระทั่งวันหนึ่งเขาตื่นขึ้นแล้วมองจอคอมพิวเตอร์ที่ปรากฏข้อความราวกับกำลังสนทนากับเขา
WAKE UP, NEO…
THE MATRIX HAS YOU…
FOLLOW THE WHITE RABBIT.
 
KNOCK, KNOCK, NEO.
“ก๊อก ๆ !” เขาสะดุ้งกับเสียงเคาะประตู เมื่อมองจอภาพอีกครั้งก็ไม่พบข้อความใด ๆ นีโอคือนามแฝงบนโลกอินเตอร์เน็ตของเขา ส่วนคนที่มาเคาะประตูเรียกหาก็เป็นลูกค้าที่สั่งซื้อโปรแกรมเถื่อนจากเขา พวกนั้นชวนเขาไปเที่ยว ทีแรกเขาปฏิเสธแต่เมื่อเห็นรอยสักกระต่ายขาวบนต้นแขนหญิงสาวเขาก็เปลี่ยนใจ
ที่ไนต์คลับนีโอพบหญิงสาวคนหนึ่ง เธอแนะนำตัวเองว่าชื่อทรินิตี้และทิ้งปริศนาหลาย ๆ อย่างไว้ให้นีโอคาใจ เช่นเขาอยู่ในอันตราย เธอรู้ว่าเขาตามหาใครบางคน (ตามหามอร์เฟียสมาสองปี) Matrix คืออะไร และทำไมเธอจึงเข้าไปในคอมพิวเตอร์ของเขาได้ เช้าวันรุ่งขึ้นนีโอไปทำงานสายและโดนหัวหน้าด่ายับ ที่นี่เขาคือนายโทมัส แอนเดอร์สัน เป็นโปรแกรมเมอร์ในบริษัท Metacortex และเป็นแฮกเกอร์ในนามแฝงว่านีโอ เราจึงเข้าใจได้ทันทีว่าทำไมนีโอผวากับข้อความที่ทรินิตี้ส่งหาเขาบนคอมพิวเตอร์ของเขา
พอเขากลับมานั่งที่โต๊ะทำงานก็ได้รับพัสดุเป็นโทรศัพท์ ปลายสายคือมอร์เฟียสคนที่นีโอกำลังตามหา มอร์เฟียสนำทางให้เขาหลบหลีกพวกตำรวจที่ดูเหมือนจะมาจับกุมเขา นีโอกระวนกระวายแต่ก็ทำตามที่มอร์เฟียสบอกทุกอย่างจนถึงออฟฟิสตรงสุดห้องโถง จากนั้นปลายสายทิ้งนีโอไว้กับทางเลือกที่จะออกจากตึกว่าจะไปที่นั่งร้านนอกตึกหรือยอมมอบตัวกับตำรวจ
นีโอยอมมอบตัวและถูกสอบสวน แต่แล้วเขาก็ตื่นขึ้นบนที่นอนของตนกลางดึกราวกับทั้งหมดนั้นเป็นความฝัน มอร์เฟียสโทรหาเขาและเสนอให้เขาออกมาพบ เขาขึ้นรถยนตร์และซักไซ้ทรินิตี้กับเอพ็อกคนขับรถว่านี่มันเรื่องบ้าอะไรกันและต่างฝ่ายก็ไม่ลดราวาศอก แต่ก่อนที่เรื่องราวจะบานปลายทรินิตี้ก็ห้ามเขาไว้และใช้เครื่องช็อตดึงอุปกรณ์ติดตามตัวออกจากนีโอ เขาจึงแน่ใจว่าการถูกสอบสวน ปากปิดแล้วหายกลายเป็นเนื้อและมีแมลงหนวดยาวมุดลงรูสะดือเกิดขึ้นกับเขาจริง ๆ
แล้วทั้งหมดก็ไปพบมอร์เฟียสและพรรคพวกที่เหลือ มอร์เฟียสให้นีโอเลือกว่าจะกินยาเม็ดสีฟ้าแล้วกลับไปใช้ชีวิตแบบเดิม ลืมเรื่องราวทั้งหมดที่เกี่ยวข้องนี้ หรือเลือกเม็ดสีแดงเพื่อได้รู้ว่ามันคือเรื่องอะไรกันแน่ นีโอเลือกกินยาเม็ดสีแดง หลังจากนั้นเขาก็หมดสติและรู้สึกตัวตื่นขึ้นในอ่างใสที่บรรจุของเหลวหยุ่นยวบคล้ายเจลสีชมพูไว้ เขาตกตะลึงกับสภาพแวดล้อมโดยรอบที่มีอ่างแบบเดียวกับที่เขาอยู่บรรจุร่างมนุษย์นับไม่ถ้วนทั้งด้านข้าง ด้านบนและด้านล่าง ไม่นานนักเขาก็ถูกขับออกมาและลูกเรือของมอร์เฟียสก็กู้ร่างเขาขึ้นจากน้ำ
ลูกเรือของมอร์เฟียสใช้เวลาผ่าตัด ศัลยกรรมตกแต่งและซ่อมสร้างเนื้อเยื่อในร่างกายของนีโออยู่นานจนเขากลับมาอยู่ในสภาพเหมือนคนอื่น ๆ ในยาน นีโองุนงงและยังไม่เข้าใจสถานการณ์ปัจจุบัน มอร์เฟียสกับเขาจึงเชื่อมต่อและเข้าสู่เครื่องจำลองสภาพแวดล้อมหรือเครื่องคอนสตรัค และอธิบายว่าในอดีตเมื่อนานมาแล้ว มนุษย์ทำสงครามกับเครื่องจักรกล มนุษย์เป็นฝ่ายสร้างกลุ่มเมฆดำที่มีพายุกระแสไฟฟ้าปกคลุมทั่วทั้งท้องฟ้าเพื่อบดบังแสงอาทิตย์ที่เป็นแหล่งพลังงานหลักของเครื่องจักร แต่ท้ายที่สุดมนุษยชาติก็พ่ายแพ้ให้กับปัญญาประดิษฐ์และเครื่องจักรกล
ฝ่ายเครื่องจักรกลอาศัยมนุษย์ที่ยังมีชีวิตเป็นแหล่งพลังงานชนิดใหม่ที่ให้ทั้งความร้อนและแม่เหล็กไฟฟ้าชีวภาพ มันสร้างสิ่งที่ทำแบบเดียวกับเครื่องคอนสตรัคนี้แต่สามารถเชื่อมต่อกับมนุษย์ได้มากมายเป็นล้าน ๆ คนและเรียกมันว่า Matrix ฉะนั้นจึงยังมีมนุษย์อีกมากมายถูกจองจำเอาไว้ และนั่นก็คือที่ ๆ นีโอจากมา นีโอขวัญหนีดีฝ่อและเริ่มคุ้มคลั่ง หลังการเชื่อมต่อเขาถอยหนีทุกคนบนยานอย่างหวาดระแวงก่อนจะอาเจียนแล้วก็สลบไป
เมื่อตื่นขึ้นมานีโอก็ยอมรับสภาพและเข้าร่วมกับลูกทีมของยาน เขารับการฝึกฝนและดาวน์โหลดโปรแกรมต่าง ๆ เข้าสู่สมองเพื่อให้จิตของตนแข็งแกร่งเหนือกว่าคนทั่วไปในเมทริกซ์เพื่อมีทักษะการต่อสู้อย่างที่ทรินิตี้ทำได้ (ในฉากเปิดเรื่อง) ซึ่งเขาก็ก้าวหน้าอย่างรวดเร็วกว่าใคร ๆ
อย่างไรก็ตามในเมทริกซ์ก็มีโปรแกรมค้นหาและทำลายสิ่งแปลกปลอมอย่างผู้ที่แอบเชื่อมต่อเข้าไป มันคือโปรแกรมสายลับ เป็นพวกที่มีศักยภาพทางร่างกายและทักษะการต่อสู้สูงยิ่ง มันสามารถแทรกตัวเองลงบนใครก็ได้ที่ยังอาศัยอยู่ในเมทริกซ์เพื่อเข้าถึงตัวผู้ต้องสงสัย อีกทั้งยังมีพรรคพวกคือตำรวจจำนวนมากที่พร้อมทำตามคำสั่งของมัน
ทว่านีโอยังไม่เข้าใจเหตุผลที่มอร์เฟียสตามหาเขาและบอกว่าเขาคือ The one หรือผู้ปลดปล่อย กระทั่งวันหนึ่งบุคคลที่เรียกว่า “เทพพยากรณ์” หรือ The oracle ก็ติดต่อเข้ามาที่ยานให้มอร์เฟียสพานีโอไปพบเพื่อรับคำพยากรณ์
การเข้าเมทริกซ์ครั้งนี้ หนึ่งในลูกทีมชื่อไซเฟอร์ก็ทรยศโดยส่งสัญญาณบอก “พวกสายลับ” ว่ามอร์เฟียสและพรรคพวกอยู่ที่ไหน อันที่จริงไซเฟอร์นั้นทรยศมอร์เฟียสมาระยะหนึ่งแล้ว
มอร์เฟียส ทรินิตีและนีโอเดินทางไปพบเทพพยากรณ์ซึ่งอยู่มานานนับแต่เริ่มมีกลุ่มมนุษย์ผู้ต่อต้านเมทริกซ์ เธอเป็นหญิงสูงวัยที่สูบบุหรี่ ทั้งสองพูดคุยกันและเธอบอกเขาว่าเขาไม่ใช่ผู้นำการปลดปล่อยมวลมนุษย์จากเครื่องจักรหรือ The one ตามที่มอร์เฟียสเข้าใจ จากนั้นเธอจึงบอกคำทำนายกับนีโอว่า เมื่อถึงเวลาเขาจะต้องตัดสินใจเลือกระหว่างชีวิตของเขาหรือมอร์เฟียสว่าใครจะอยู่หรือตาย จากนั้นให้คุกกี้ที่อบเสร็จใหม่ ๆ กับเขาหนึ่งชิ้น เขาออกจากห้องแล้วกินมัน
ขณะเดินทางกลับเพื่อจะออกจากเมทริกซ์พวกเขาก็ถูกตำรวจและสายลับโจมตี ลูกเรือคนหนึ่งที่เฝ้าห้องอยู่ก็กลายเป็นติดกับอยู่ในห้องปิดตายเนื่องจากพวกเครื่องจักรดัดแปลงเมทริกซ์กระทันหัน ลูกเรือเคราะห์ร้ายจึงถูกตำรวจเปิดประตูเข้าไปล้อมยิงตาย มอร์เฟียสและแทงค์ที่เป็นโอเปอเรเตอร์อยู่ภายนอกนำทางทุกคนหนีลงจากอาคารผ่านช่องว่างของผนังตามแนวท่อประปาเก่าแต่ไม่สำเร็จ พวกมันจับตัวมอร์เฟียสไปได้ และลูกเรือในยานที่ไม่รู้ว่าไซเฟอร์เป็นคนทรยศก็เปิดทางออกให้ไซเฟอร์ออกจากเมทริกซ์มาฆ่าคนอื่น ๆ เขาเกือบฆ่าทรินิตี้ได้แต่แทงค์ที่เป็นโอเปอเรเตอร์ยังไม่ตาย แทงค์ใช้ปืนช็อตไฟฟ้ายิงใส่ไซเฟอร์จนอีกฝ่ายถูกย่างสดกระเด็นไปกระแทกท่อในยานตาย
ตอนนี้ทั้งยานเหลือผู้รอดชีวิตเพียงสี่คนคือนีโอ แทงค์ ทรินิตี้และมอร์เฟียสที่ยังไม่ได้สติเพราะถูกพวกสายลับจับกุมจิตไป ก่อนหน้านี้ไซเฟอร์ทำสัญญากับสายลับสมิธว่าหากเขามอบตัวมอร์เฟียสให้แลกกับการบรรจุไซเฟอร์กลับเข้าเมทริกซ์ เพราะมอร์เฟียสในฐานะกัปตันของยานเป็นคนเดียวที่รู้รหัสผ่านเพื่อเข้าสู่ไซออนหรืออาณานิคมสุดท้ายของมนุษยชาติ ทั้งสามคนบนยานนอกจากมอร์เฟียสถกเถียงกันว่าจะให้มอร์เฟียสตายหรือฝ่าเข้าไปช่วยชีวิตเขา ซึ่งท้ายที่สุดนีโอกับทรินิตี้ตกลงใจจะเข้าไปช่วยมอร์เฟียส
สถานการณ์ของมอร์เฟียสเองก็วิกฤติเช่นกัน เขาถูกฉีดยาเพื่อทะลุทะลวงจิตให้ยอมบอกรหัสผ่านเข้าไซออน แต่สิ่งที่แย่ที่สุดน่าจะเป็นการต้องนิ่งเงียบฟังธรรมเทศนาจากสายลับสมิธที่เกิดรู้แจ้งเห็นจริงเรื่องความเน่าเหม็นน่ารังเกียจของมวลมนุษยชาติโดยไม่อาจตอบโต้ สมิธมีพฤติกรรมคล้ายคลึงกับมนุษย์ที่โกรธแค้นและมีจิตใจชิงชังทั้งเมทริกซ์และมวลมนุษย์ เขาต้องการออกไปมีเสรี
และแล้วนีโอกับทรินิตี้ก็ทำตามแผนการบ้าระห่ำ พกอาวุธปืนไม่อั้นบุกเข้าอาคารที่สายลับกักตัวมอร์เฟียสไว้ ทั้งสองบุกจากชั้นล่าง ขึ้นลิฟท์ไปดาดฟ้าแล้ววางระเบิดจากนั้นตัดสลิงของลิฟท์ให้หล่นและระเบิดทำงาน พอพวกสายลับรู้ตัวก็ส่งตำรวจมาแต่สู้กับทั้งสองคนไม่ได้จนสายลับคนหนึ่งเข้าแทรกแซงและยิงปืนต่อสู้กับนีโอ นีโอเห็นสายลับเคลื่อนไหวว่องไวก็กลับทำตามได้แต่ยังไม่ไวพอจะหลบกระสุน สุดท้ายสายลับเกือบฆ่าเขาได้แต่ทรินิตี้ก็ประชิดตัวสายลับและฆ่ามันตายก่อน
ทว่าโปรแกรมสายลับนั้นไม่ตาย มันแค่ออกจากร่างของตำรวจนายนั้นไปแล้วหาร่างใหม่เพื่อสิงสู่ นีโอและทรินิตี้ใช้เฮลิคอปเตอร์ติดปืนกลบินลงมายิงรัว ๆ ใส่ห้องที่สายลับกักตัวมอร์เฟียสไว้ ทั้งสองช่วยมอร์เฟียสออกมาได้สำเร็จ ทั้งสามหนีไปยังสถานีรถไฟใต้ดินซึ่งมีตู้โทรศัพท์สาธารณะ มอร์เฟียสรับโทรศัพท์แล้วออกจากเมทริกซ์ จากนั้นมีโทรศัพท์อีกสายหนึ่ง นีโอให้ทรินิตี้ออกจากเมทริกซ์แต่ปรากฏว่าคนไร้บ้านที่นอนอยู่ฝั่งตรงข้ามกลายร่างเป็นสายลับสมิธ
ทั้งสองต่อสู้กันด้วยปืนและกังฟู ผลัดกันได้เปรียบเสียเปรียบแต่ในภาพรวมสมิธดูเหนือกว่า เมื่อนีโอกับสมิธสู้กันจนมาอยู่บนรางรถไฟ นีโอกดสมิธค้างไว้บนรางแล้วตัวเองกระโดดหนีให้รถไฟชนสมิธ แต่สมิธก็แข็งแกร่งจนหยุดรถไฟแล้วกลับขึ้นสถานีมาได้ นีโอวิ่งหนีสายลับอย่างไม่คิดชีวิตไปยังทางออกเดิม ส่วนสถานการณ์ด้านนอกที่ยานก็วิกฤติหนัก พวกเครื่องจักรแกะรอยยานของมอร์เฟียสแล้วส่งเซนติเนล หุ่นยนตร์หมึกพิฆาตรูปร่างคล้ายแมงกะพรุนที่มีหนวดนับสิบเส้นมุ่งหน้ามาโจมตี มอร์เฟียสสั่งให้แทงค์เตรียมระเบิด EMP ให้พร้อมใช้งาน
นีโอวิ่งเข้าตึกเปิดประตูจะเข้าห้องแล้วโดนสายลับสมิธที่ดักรออยู่ยิงรัว ๆ ไม่ยั้งเต็มหน้าอกจนล้มลงตายอนาถ ทุกคนบนยานพูดไม่ออกแต่ทรินิตี้ก้มลงกระซิบบอกนีโอว่า เทพพยากรณ์เคยบอกกับเธอว่าหากได้พบกับผู้ปลดปล่อยเธอจะหลงรักเขา นีโอตายไม่ได้ เธอบอกรักแล้วก้มลงจูบร่างของเขา
ทันใดนั้นก็เกิดปาฏิหาริย์ นีโอฟื้นคืนชีพกลับมา เขามองเห็นสภาพแวดล้อมภายในเมทริกซ์เป็นรหัสข้อมูลเช่นเดียวกับที่ลูกเรือของยานอ่านข้อมูลต่าง ๆ ของเมทริกซ์บนจอภาพ สายลับสามตนยิงปืนใส่เขาแต่เขาผายมือห้าม กระสุนทุกเม็ดลอยนิ่งกลางอากาศตรงหน้าเขาและเมื่อเขาสั่งมันก็ร่วงลงพื้น
สมิธโกรธมากพุ่งเข้าต่อยตีกับนีโอ แต่คราวนี้เหมือนหนังคนละม้วน นีโอตั้งรับสมิธได้อย่างง่ายดายด้วยแขนข้างเดียวปัดป่ายหมัดที่สมิธต่อยรัว ๆ และเตะอีกฝ่ายกระเด็น และดูเหมือนนีโอจะมองเห็นช่องทางจัดการสมิธ เขาพุ่งทะลุท้องสมิธแล้วร่างของอีกฝ่ายก็ปูดโปนจนระเบิดแตกสลายเป็นเสี่ยง ๆ สายลับอีกสองตนเห็นชะตากรรมของสมิธแล้วก็รีบหนีไม่คิดชีวิต
นีโอรีบออกจากเมทริกซ์แล้วมอร์เฟียสก็กดระเบิด EMP จัดการเซนติเนลที่กำลังฉีกยานด้วยเลซอร์แล้วเข้าจู่โจมทรินิตี้กับนีโอได้อย่างฉิวเฉียด
หลังจากนั้นปรากฏภาพบนจอคอมพิวเตอร์ที่คาดว่าเป็นของฝ่ายเครื่องจักรกลที่ต้องการตัวมอร์เฟียสเพื่อเอารหัสผ่านเข้าไซออน แล้วตอนนี้ก็มีนีโอพ่วงเข้าไปเป็นเป้าหมายด้วย เนื่องจากในมุมมองของผู้สร้างเมทริกซ์นั้นนีโอเป็น “ค่าผิดปกติของระบบ” หรือ anomaly ซึ่งประเด็นนี้ผมจะอธิบายเพิ่มเติมหลังจากเล่าเรื่องในภาค 2 The Matrix Reloaded (2003) จนจบ
หน้าจอที่คล้ายกันนี้เองปรากฏตอนเริ่มเรื่องพร้อมเสียงสนทนาระหว่างไซเฟอร์กับทรินิตี้ แสดงให้เห็นว่าไซเฟอร์ทรยศและ "สายถูกดักฟัง" มาระยะหนึ่งแล้ว (Trace program: running) นั่นเอง
Call trans opt: received. 9-18-99 14:32:21 REC:Log>
WARNING : carrier anomaly
Trace program: running
แล้วหน้าจอก็กลายเป็นแถวตัวเลขกระพริบไปมาก่อนจะหยุดลง มีตัวอักษรในกรอบสี่เหลี่ยมกลางหน้าจอ
SYSTEM FAILURE
จากนั้นนีโอก็ปรากฏตัวในเมทริกซ์แล้วบินขึ้นไปบนฟ้า

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา