นับตั้งแต่มีปลาปรากฏตัวบนโลกครั้งแรกนับไปประมาณ 460 ล้านปีก่อน แต่กว่าปลาจะขึ้นจากทะเลมาอยู่บนบกได้ต้องใช้เวลากว่า 100 ล้านปี บทความนี้เราจะมาติดตามการวิวัฒนาการของปลาจนสามารถขึ้นมาอยู่บนบกได้กันครับ
ย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 460 ล้านปีที่แล้ว ‘อารันดาสพิส’ บรรพบุรุษของปลาได้ถือกำเนิดขึ้น ถึงจะเรียกว่าปลาแต่อารันดาสพิสไม่มีครีบและมีขนาดตัวประมาณ 15เซนติเมตร จึงว่ายน้ำได้ไม่ดีนัก และในยุคนั้นหอยงวงช้างเป็นสิ่งมีชีวิตที่ครองทะเลอยู่ หอยงวงช้างในยุคนั้นเป็นสัตว์ที่ดุร้ายและ อารันดาสพิส ก็เป็นเหยื่ออันโอชะของมัน ลองคิดตามดูนะครับถ้าท้องทะเลมันอันตราย ปลาในยุคนั้นจะต้องทำอย่างไรเพื่อจะอยู่รอดในโลกที่โหดร้าย คำตอบคืออพยพมายังแม่น้ำนั่นเอง
อารันดาสพิส(Arandaspis)
แม่น้ำยุคนั้นมีความปลอดภัยมากกว่าทะเลเรียกได้ว่าไม่มีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ก็ว่าได้ แต่แม่น้ำก็ไม่ใช่ที่ที่ปลาจากทะเลจะเข้าไปได้ง่ายๆ เนื่องจากความแตกต่างของความเข้มข้นของเกลือในน้ำ โดยถ้าปลาทะเลไปอยู่ในน้ำจืดจะทำให้น้ำออสโมซิสเข้ามาในเซลล์อย่างรวดเร็วเนื่องจากความเข้มข้นของเกลือที่แตกต่างกันนั่นเอง ในช่วงเวลานั้นแม่น้ำเรียกได้ว่าเป็นสวรรค์ที่มีเสน่ห์ดึงดูดปลาที่อ่อนแอ แต่ก็เป็นนรกในเวลาเดียวกัน แล้วปลาในยุคนั้นมีการปรับตัวอย่างไรกันนะ
เดธวัลเลย์
เราจะข้ามไปยังเดธวัลเลย์ เคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ที่เป็นเขตแห้งแล้งโดยที่แห่งนี้เมื่อ 400 ล้านปีที่แล้วเคยเป็นแม่น้ำที่กว้างกว่า 500 เมตร บริเวณนี้เป็นที่ที่ค้นพบฟอสซิลปลาน้ำจืดที่ชื่อ ‘เทอราสพิส’ ที่สามารถปรับตัวจนเอาชนะความแตกต่างของความเข้มข้นของเกลือได้ โดยนักวิทยาศาสตร์คาดว่าเทอราพิสมีวิวัฒนาการของไตที่ดีมากจนสามารถกำจัดน้ำส่วนเกินที่เข้ามาในเซลล์ได้อย่างรวดเร็ว เมื่อเจ้าเทอราสพิส สามารถบุกเบิกโลกใหม่ได้แล้วก็ได้วิวัฒนาการไปเป็นปลาสายพันธุ์ต่างๆอีกมากมาย
เทอราสพิส(Pteraspis)
เราจะเดินทางต่อไปยังอุทยานแห่งชาติ มิกัวซา แคนาดา ที่แห่งนี้เคยมีปลาอาศัยอยู่เมื่อ 400 ล้านปีที่แล้ว และพบฟอสซิลของปลาน้ำจืดกว่า 22 สายพันธ์ุที่เป็นวิวัฒนาการต่อของ
เทอราสพิส เช่น ‘เฮมิไซคลาสพิส’ หรือ‘โบทริโอเลพิส’ ปลาที่มีขากรรไกรชนิดแรก เมื่อปลาทะเลสามารถพิชิตเรื่องความต่างของความเข้มข้นได้แล้วการวิวัฒนาการต่อไปจึงเกิดขึ้น จากฟอสซิลที่พบในชั้นหินอายุ 390 ล้านปี นักบรรพชีวินวิทยาได้เจอกับ ‘เคโรเลพิส’ ปลา
กระดูกแข็งชนิดแรกของโลกและมีลักษณะอื่นๆเช่นเดียวกับปลาในยุคปัจจุบัน โดย
นักวิทยาศาสตร์คาดว่าสาเหตุที่เกิดปลากระดูกแข็งขึ้นในเวลาแค่ 10 ล้านปี นับตั้งแต่
เทอราสพิสได้เข้ามายังแม่น้ำเพราะว่า ปริมาณแคลเซียมในน้ำจืดกับน้ำเค็มต่างกันถึง10เท่าและกระดูกแข็งคือที่สำรองแคลเซียมของปลาในน้ำจืดเพราะแคลเซียมคือแร่ธาตุสำคัญที่ช่วยในการเต้นของหัวใจ
เฮมิไซคลาสพิส(Hemicyclaspis)
เคโรเลพิส(Cheirolepis )
ถ้าลองมองดูดีๆจะพบความอัศจรรย์ของชีวิต กล่าวคือ จากปลาที่เป็นเหยื่อมาตลอดพยายามตะเกียกตะกายเพื่อให้รอดพ้นจากการถูกกินจนสามารถทำในสิ่งที่ผู้ที่แข็งกว่าทำไม่ได้ และสุดท้ายได้วิวัฒนาการมาเป็นผู้ปกครองน้ำจืดที่ยิ่งใหญ่ได้ ทำให้รู้ว่าทุกอย่างสามารถเกิดขึ้นได้หากไม่เรายอมแพ้
ก้าวเล็กๆของปลาที่จะบุกเบิกโลกที่ยิ่งใหญ่ และบรรพบุรุษของสัตว์บก ‘อิคทีโอสเตกา’ จะขึ้นบกได้อย่างไร รอติดตามต่อใน วันที่ปลาทิ้งท้องทะเล part 2: เมื่อปลาทิ้งความเป็นปลา
อ้างอิงจาก
- 3
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
