11 ธ.ค. 2021 เวลา 14:17 • หุ้น & เศรษฐกิจ
หุ้น ฮาลาลไหม?
ลงทุนหุ้นฮาลาลหรือไม่ ?
‎الفرع الأوَّل: حُكمُ أسهُمِ الشَّركاتِ
‎يجوزُ مِن حيث الأصلُ شراءُ وبيعُ أسهُمِ الشَّركاتِ، ما دام أنَّها لا تمارِسُ المعاملاتِ المحرَّمةَ، وهذا اختيارُ ابنِ عُثيمين ، والقَرَضاوي ، وبه صدَرَ قرارُ المجمعِ الفِقهيِّ بجُدَّة ، واللَّجنة الدَّائمة .
‎وذلك للآتي:
ประเด็นที่หนึ่ง: หุก่มการลงทุนหุ้นกับบริษัทต่างๆ
การซื้อหรือขายหุ้นกับบริษัทต่าง ๆ นั้นเป็นสิ่งที่อนุญาต โดยยึดถือตามหลักพื้นฐานเดิมของกฎหมายอิสลามที่เกี่ยวข้องกับธุรกรรม ตราบใดที่บริษัทนั้นไม่ได้ทำธุรกรรมที่ต้องห้าม
ทรรศนะนี้คือ มุมมองของชัยค์อิบนุอุซัยมีน และ ชัยค์อัลกอรอฎอวีย์ อีกทั้งทรรศนะนี้ก็เป็นมติของสภาฟัตวาด้านนิติศาสตร์อิสลามประจำเมืองเจดดาห์และคณะกรรมฟัตวาถาวร(ประจำราชอาณาจักรซาอุดิอารเบีย) เกี่ยวกับการเล่นหุ้น
ทั้งนี้ก็ด้วยกับหลักฐานต่าง ๆ ดังนี้:
‎أوَّلًا: أنَّ السَّهمَ حِصَّةٌ مِنَ الشَّركة، وقد أجمَعَ أهلُ العِلم على جوازِ عَقدِ الشَّرِكة؛ نقل الإجماعَ على ذلك: ابنُ قُدامةَ ، والنوويُّ .
หนึ่ง : หุ้นเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท ซึ่งนักวิชาการได้มีมติเป็นเอกฉันท์ว่าธุรกรรมในลักษณะของการหุ้นส่วนนั้นเป็นสิ่งที่อนุญาต
ท่านอิบนุกุดามะห์และอิหม่ามอัลนะวาวีย์ ได้ชี้แจงว่าเรื่องนี้ถือว่าเป็นอิจมาอฺ
‎ثانيًا: أنَّ الأصلَ في العقودِ والشُّروطِ الإباحةُ، ما لم يقُمْ دليلٌ على التَّحريمِ .
สอง : หลักการพื้นฐานทั่ว ๆ ไปของอิสลามในการทำสัญญาและเงื่อนไขต่าง ๆ ถือว่าเป็นที่อนุญาต เว้นแต่จะมีหลักฐานว่าห้าม ( กระทำสิ่งดังกล่าว )
‎ثالثًا: ليس في شَركةِ المساهمةِ ما يتنافى مع مقتضى عقدِ الشَّرِكةِ، بل فيها تنظيمٌ وتيسيرٌ ورفعٌ للحَرَجِ .
สาม : บริษัท(หรือหุ้นส่วน)ที่ร่วมลงทุน จะต้องไม่ทำในสิ่งที่ขัดกับข้อกำหนดสัญญาของบริษัท(หรือคู่หุ้นส่วน) แต่จะต้องมีการจัดการอย่างเป็นระบบ มีความสะดวก และสามารถขจัดปัญหาต่าง ๆ ได้
‎الفرع الثاني: الأسهُمُ المحرَّمةُ
ประเด็นที่สอง : การเล่นหุ้นที่ไม่ฮาลาล
‎لا يجوزُ شِراءُ أسهُمِ الشركاتِ التي أُنشِئَتْ لمزاولةِ الأعمالِ المحرَّمة، مثل شَرِكاتِ الخُمورِ والتَّبغ وبنوكِ الرِّبا ، وبهذا صدر قرارُ مَجمَع الفِقه الإسلاميِّ .
ไม่อนุญาตให้ซื้อหุ้นของบริษัทที่จัดตั้งขึ้นเพื่อประกอบธุรกิจต้องห้าม เช่น บริษัทที่มีการขายแอลกอฮอล์ ยาสูบ และธนาคารที่ข้องเกี่ยวกับดอกเบี้ย ทรรศนะนี้คือมติของสภาฟัตวานิติศาสตร์อิสลาม
‎الدَّليل من الكتاب:
หลักฐานจากอัลกุรอาน :
(٢:‎قال الله تعالى: وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ (المائدة
อัลลอฮฺได้ตรัสว่า " และสูเจ้าอย่าได้ช่วยเหลือกันในสิ่งที่เป็นบาปและการเป็นศัตรูกัน " ซูเราะห์อัลมาอิดะห์ อายะห์ที่ 2
‎الفرع الثالث: الأسهُمُ المختلَطَة
ประเด็นที่สาม : หุ้น(กับบริษัท) ที่มีการทำธุรกิจผสมผสานระหว่างสิ่งที่ฮาลาลและสิ่งที่ไม่ฮาลาล
‎لا يجوزُ التعامُل بأسهُمِ الشَّرِكات المختلَطَة، وهي أسهُمُ الشَّرِكاتِ التي تكون معاملاتُها في الأصلِ مباحةً، لكنَّها تتعامَلُ بالحرامِ في أخْذِ الفوائِدِ الرِّبويَّة، أو الاستقراضِ بفائدةٍ، أو تُبرِم عقودًا فاسدةً، وبه صدر قرارُ المَجمَع الفقهي بجُدَّة ، والمجمَع الفقهي التابع لرابطة العالم الإسلاميِّ ، واللَّجنة الدَّائمة .
ไม่อนุญาตให้ทำธุรกรรมการซื้อขายหุ้นกับบริษัทต่าง ๆ ที่ผสมผสานไปด้วยสิ่งที่ฮาลาลและไม่ฮาลาล เช่น การซื้อขายหุ้นกับบริษัทที่ตั้งขึ้นมาในตอนแรกโดยถูกต้อง(ตามหลักการ) แต่กลับยุ่งเกี่ยวกับสิ่งที่ต้องห้ามด้วยการรับเอาผลประโยชน์หรือกู้ยืมที่มีดอกเบี้ย หรือมีข้อกำหนดสัญญาที่ผิดต่อหลักการ
ทรรศนะนี้เป็นมติของสภาฟัตวาด้านนิติศาสตร์อิสลามประจำเมืองเจดดาห์และสภาฟัตวาถาวรประเทศซาอุดิอารเบีย และสภาฟัตวานิติศาสตร์อิสลาม ที่อยู่ภายใต้สมาพันธ์อิสลามสากล ( الرابطة )
‎الأدلَّة:
หลักฐาน
‎أوَّلًا:من الكتاب:
หลักฐานจากอัลกุรอาน
(‎ قال الله تعالى: وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ (المائدة: 2
อัลลอฮฺได้ตรัสว่า " และสูเจ้าอย่าได้ช่วยเหลือกันในสิ่งที่เป็นบาปและการเป็นศัตรูกัน " ซูเราะห์อัลมาอิดะห์ อายะห์ที่ 2
‎ثانيًا: أنَّ القاعدةَ في اجتماعِ الحَلالِ والحَرامِ أن يُغلَّبَ الحرامُ احتياطًا.
สอง : กฎเกณฑ์ตามหลักการศาสนา ในกรณีที่มีสิ่งฮาลาลและสิ่งที่ไม่ฮาลาลปะปนเข้าด้วยกัน ให้ถือว่าสิ่งดังกล่าวมีน้ำหนักไปในทางที่ไม่ฮาลาลไว้ก่อน เพื่อความปลอดภัย
‎ثالثًا: أنَّ المالَ الحرامَ المُكتسَب عن طريقِ الرِّبا، مُشاعٌ في مالِ الشَّركةِ، مُلتَبِسٌ بالمالِ الحلالِ، ولا يُمكِنُ تمييزُه .
สาม : ทรัพย์สินที่ไม่ฮาลาลที่ซึ่งได้มาจากดอกเบี้ย โดยไม่สามารถจะแยกแยะออกจากทรัพย์สินของบริษัทได้ และปะปนอยู่กับทรัพย์สินที่ฮาลาลโดยไม่สามารถจำแนกได้เช่นเดียวกัน
โฆษณา