28 ม.ค. 2022 เวลา 12:19 • ภาพยนตร์ & ซีรีส์
Us and Them (2018) : เทศกาลตรุษจีน เรียนรู้ความหมายอันลึกซึ้งของเทศกาลแห่ง "ครอบครัว"
“ไม่ว่าลูกจะคบกับใคร หรือไม่ว่าจะประสบความสำเร็จไหม นั่นไม่ใช่เรื่องสำคัญ ฉันแค่หวังว่าลูกจะได้มีชีวิตในแบบที่ลูกต้องการ และมีสุขภาพดี”
เทศกาลตรุษจีน ถือเป็นเทศกาลที่คนจีนให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก หนุ่มสาวที่ออกไปแสวงหาความก้าวหน้าในชีวิตในเมืองใหญ่ต่างก็หลั่งไหลเดินทางกลับบ้านเกิด เพื่อไปฉลองเทศกาลกันพร้อมหน้ากับครอบครัวที่นานๆ จะมีโอกาสได้เจอกันที
และเนื่องในโอกาสของเทศกาลตรุษจีนที่กำลังมาถึง วันนี้ Bnomics จึงอยากจะถ่ายทอดความหมายของเทศกาลตรุษจีนด้วยมุมมองเศรษฐศาสตร์ ผ่านหนังเรื่อง Us and them ซึ่งเป็นหนังดังของจีนที่กวาดรายได้ไปกว่า 202 ล้านเหรียญสหรัฐฯ และ Netflix ยังซื้อลิขสิทธิ์ไปฉาย หนังดำเนินเรื่องด้วยหนุ่มสาวคู่หนึ่งที่มีจุดเริ่มต้นความสัมพันธ์จากการกลับบ้านในเทศกาลตรุษจีน และเรื่องราวที่ค่อยๆ เผยให้ผู้ชมเข้าใจความหมายของ ความรัก ความฝัน ความเจ็บปวด และความหมายอันลึกซึ้งของเทศกาลตรุษจีน
(ซ้าย) เสียวเสี่ยว คือ ตัวแทนของผู้หญิงสู้ชีวิตอย่างหนักหน่วง ตั้งแต่การที่เธอไม่ได้อยู่กับครอบครัว ทำงานทุกอย่างที่มีให้ทำในปักกิ่ง และกลับบ้านเสมอในวันตรุษจีนเพื่ออยู่กับรูปภาพของพ่อที่เสียชีวิตไปแล้ว // (ขวา) หลิง เจียงเฉวี่ยน หนุ่มมหาลัย และ ฟาง เสียวเสี่ยว สาวสู้ชีวิต ที่พบกันครั้งแรกบนรถไฟขณะกลับไปเยี่ยมบ้านเกิดในช่วงวันตรุษจีนในปี 2007
📌 เทศกาลตรุษจีนคืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร?
จุดเริ่มต้นของเทศกาลตรุษจีนนั้นมาจากตำนานปีศาจที่ชื่อเหนียน (แปลว่า “ปี”) เชื่อกันว่าเจ้าปีศาจนี้จะออกมาทำร้ายคนในหมู่บ้านช่วงปีใหม่ แต่สิ่งที่ปีศาจเหนียนกลัวคือ เสียงดัง, แสงไฟ, และสีแดง จึงกลายเป็นธรรมเนียมที่ช่วงเทศกาลตรุษจีนซึ่งถือว่าเป็นปีใหม่ของจีน ผู้คนจะจุดประทัด ประดับประดาบ้านให้สว่างไสว และแต่งตัวด้วยสีแดง รวมถึงตกแต่งของต่างๆ ด้วยสีแดง เด็กเล็กๆ ก็จะได้รับเงินที่อยู่ในซองสีแดงหรือเรียกว่า “อั่งเปา” ทั้งหมดนี้เป็นความเชื่อของชาวจีนว่าช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย นำความโชคดี และความมั่งคั่งมาให้ในปีใหม่ อีกทั้งเทศกาลตรุษจีนยังเป็นช่วงเวลาเดินทางไปเยี่ยมสมาชิกในครอบครัว หรือสักการะบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วอีกด้วย
เทศกาลตรุษจีน (Chinese New Year) มีความเกี่ยวโยงกับการเกษตรกรรมอยู่มาก โดยส่วนใหญ่เทศกาลนี้จะอยู่ในช่วงปลายเดือนมกราคม ถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี เนื่องจากในอดีตจีนนั้นเป็นสังคมเกษตรกรรมมาอย่างช้านาน วันตรุษจีนจึงถือเป็นสัญลักษณ์ของการสิ้นสุดฤดูหนาว เข้าสู่การเริ่มต้นฤดูใบไม้ผลิ และเป็นการเริ่มปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติของจีน เทศกาลตรุษจีนจึงมีชื่อเรียกอีกอย่างในภาษาอังกฤษว่า Spring Festival
ในช่วงฤดูหนาว เกษตรกรจำเป็นต้องทำงานอย่างหนักเพื่อเคลียร์พื้นที่เพาะปลูก และเตรียมหว่านเมล็ดพันธุ์ในรอบใหม่ลงไป เมื่อสิ้นสุดช่วงฤดูหนาวจึงเหมือนกับปีแห่งการทำงานที่สิ้นสุดลงไปอีก 1 ปี บรรดาเพื่อนๆ และครอบครัวต่างเดินทางมาร่วมเฉลิมฉลองการเริ่มต้นปีใหม่ที่ดี และเหล่าเกษตรกรก็ถือโอกาสนี้พักจากการทำการเกษตรกรรมมาตลอดทั้งปี
กาลเวลาผันเปลี่ยนจากสังคมเกษตรกรรมในอดีต หากแต่ความสำคัญของเทศกาลตรุษจีนนั้นยังคงฝังรากลึกลงในประวัติศาสตร์จีนมาอย่างยาวนาน ตราบจนปัจจุบันเทศกาลตรุษจีนก็ยังคงถูกใช้เป็นเทศกาลสำคัญที่สุดที่บรรดาสมาชิกในครอบครัวจะมารวมตัวและใช้เวลาอยู่ด้วยกันเนื่องจากสมาชิกในครอบครัวส่วนใหญ่ก็มักจะต้องแยกย้ายออกไปประกอบอาชีพ หรือเรียนอยู่ตามเมืองต่างๆ จึงเป็นโอกาสดีในการรวมตัวเฉลิมฉลองของทุกคน ซึ่งเชื่อว่าจะเป็นนิมิตหมายอันดีสำหรับปีใหม่ที่กำลังจะมาถึงนี้
สำหรับปี 2022 วันตรุษจีนจะตรงกับวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ส่วนการเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนของชาวจีนนั้นจะเริ่มตั้งแต่คืนก่อนตรุษจีน ไปจนถึงเทศกาลโคมไฟในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ โดยชาวจีนจะได้หยุดเนื่องในเทศกาลตรุษจีนถึง 7 วัน นับตั้งแต่วันที่ 31 มกราคม ถึงวันที่ 6 กุมภาพันธ์ ในระหว่างนี้ธุรกิจต่างๆ ในจีนแทบจะหยุดนิ่ง เพื่อให้ทุกคนได้ใช้เวลาโฟกัสกับครอบครัวและการเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีน
📌 ภาพรวมของเทศกาลตรุษจีนต่อเศรษฐกิจ
เทศกาลตรุษจีน เป็นช่วงที่คนจะจับจ่ายใช้สอยไปกับอาหาร, เครื่องดื่ม, การท่องเที่ยวและสิ่งบันเทิงใจเป็นจำนวนมาก ยิ่งช่วงก่อนที่จะมีการแพร่ระบาดของโควิด-19 ชาวจีนที่ออกไปทำงานอยู่ทั่วทุกมุมโลกต่างก็เดินทางกลับบ้านหรือท่องเที่ยว จึงเป็นช่วงที่การเดินทางทั้งทางรถไฟและเครื่องบินหนาแน่นที่สุดในปีเลยก็ว่าได้
1
โดยปกติแล้วเทศกาลท่องเที่ยวนั้นเริ่มตั้งแต่ก่อนวันตรุษจีนราวๆ 15 วัน และกินเวลารวมเกือบ 40 วัน เรียกว่าเทศกาล Chunyun หรือเทศกาลท่องเที่ยวในช่วงฤดใบไม้ผลิ เมื่อดูข้อมูลในช่วงปีสุดท้ายก่อนจะเกิดการแพร่ระบาดโควิด-19
จากกระทรวงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวของจีน พบว่าในช่วงเทศกาลตรุษจีนของปี 2019 มีผู้คนกว่า 4 ร้อยล้านคน เดินทางท่องเที่ยวภายในประเทศ ทำรายได้การท่องเที่ยวภายในประเทศสะพัดถึง 76.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในขณะเดียวกันชาวจีนเกือบ 7 ล้านคน ออกเดินทางท่องเที่ยวไปยังต่างประเทศ และมียอดการใช้จ่ายเงินโดยเฉลี่ยต่อคนเกิน 8,000 หยวน ชาวจีนเหล่านี้โดยมากจะนิยมออกไปท่องเที่ยวในแถบเอเชีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งไทย และญี่ปุ่น
📌 โควิด-19 กับเทศกาลท่องเที่ยวตรุษจีนที่ไม่เหมือนเดิม
แต่เมื่อเกิดการแพร่ระบาดโควิดขึ้นและรัฐบาลจำเป็นต้องออกมาตรการเพื่อควบคุมการแพร่ระบาด จำนวนการท่องเที่ยวในเทศกาลตรุษจีนทั้งในและต่างประเทศในปี 2020 จึงลดลงเป็นอย่างมาก เนื่องจากการล็อกดาวน์ภายในประเทศ รวมถึงประเทศที่คนจีนนิยมไปท่องเที่ยวอย่าง ไทย, สิงคโปร์, เวียดนาม, ญี่ปุ่น และมาเลเซีย ในเวลานั้นก็ต่างปิดพรมแดนไม่รับนักท่องเที่ยวต่างชาติกัน อีกทั้งยังมีขั้นตอนการกักตัวที่ยุ่งยากและกินเวลานาน เทศกาลท่องเที่ยวในช่วงตรุษจีนจึงซบเซาเป็นอย่างมากเมื่อเทียบกับช่วงก่อนเกิดโควิด
สำหรับประเทศไทย ซึ่งเคยเป็นจุดหมายปลายทางหลักของนักท่องเที่ยวจีนในช่วงเทศกาลตรุษจีน เมื่อเราดูข้อมูลจากกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ก็พบว่าในปี 2020 จำนวนนักท่องเที่ยวชาวจีนในเดือนกุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงเทศกาลตรุษจีนในปีนั้นๆ ลดลงเหลือเพียง 160,000 คน จากในปี 2019 ที่มีนักท่องเที่ยวเกินกว่า 1 ล้านคน และรายได้จากนักท่องเที่ยวชาวจีนที่เข้ามาจับจ่ายใช้สอยในไทยก็ลดลงไปถึง 90% เหลือเพียง 5 พันกว่าล้านบาทเท่านั้นในปี 2020
อย่างไรก็ตาม แม้โควิดจะทำให้สิ่งต่างๆ เปลี่ยนแปลงไป แต่สำหรับชาวจีน เทศกาลตรุษจีนยังคงเป็นช่วงเวลาสำคัญสำหรับ “ครอบครัว” เสมอ พวกเขายังคงส่งผ่านความรัก และความห่วงใยไปให้แก่สมาชิกในครอบครัวเหมือนเดิม เพียงแต่อยู่ในรูปแบบ “New normal” บางครอบครัวเลือกที่จะใช้ Social media เป็นสื่อกลางในการเชื่อมโยงกับสมาชิกคนอื่นๆ ที่อยู่ไกลออกไป บางครอบครัวเลือกที่จะทำอาหารรับประทานอาหารกันเองภายในครอบครัวเล็กๆ บางครอบครัวเลือกส่งของกินดีๆ ไปให้คนที่รักแทนความห่วงใย
1
ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบไหน ก็แสดงให้เห็นว่าครอบครัวเป็นหัวใจสำคัญเสมอสำหรับเทศกาลตรุษจีน เพราะครอบครัวคือจุดกำเนิดและปลายทางของทุกสิ่ง ไม่ว่าคุณจะออกไปเผชิญกับโลกภายนอกไกลเพียงไหน สุดท้ายก็ต้องกลับมาบ้าน…ที่มีครอบครัวรอต้อนรับอย่างอบอุ่น และรอคอยการกลับมาของคุณอยู่ดี
สุดท้ายนี้ Bnomics ขอให้ทุกท่านเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนไปกับครอบครัวอย่างมีความสุขนะคะ
ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้
(gōng xǐ fā cái)
#usandthem #หนังจีน #ตรุษจีน #Chinesenewyear
#Bnomics #Economic_Edutainment #เศรษฐศาสตร์เป็นเรื่องง่ายสำหรับทุกคน
ผู้เขียน : ชนาภา มานะเพ็ญศิริ Economist, Bnomics
ภาพประกอบ : จินดาวรรณ อรรถมานะ Graphic Designer, Bnomics
▶︎ ติดตามช่องทางของ Bnomics ได้ที่
Website :
Line OA : @Bnomics https://bit.ly/3eYkTJC
Bnomics - Bangkok Bank Economics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
Reference :

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา