Blockdit Logo (Mobile)
รู้เรื่องสัตว์ๆ
•
28 มี.ค. 2022 เวลา 01:08 • สิ่งแวดล้อม
รู้เรื่องสัตว์ ๆ ตอนที่ 24 | ซีรี่ย์ ‘สัตว์ลายเสือ’ ประจำเดือนมีนาคมค่ะ
สัตว์ลายเสือตัวนี้เป็นแมลงเล็กๆ ขนาดไม่ถึง 10 ซม. ที่มีปีกใส ๆ บินไปมา นามว่า "แมลงปอเสือลายประดับ" (Ictinogomphus decoratus)
https://botany.wu.ac.th/?page_id=11032
แมลงปอเป็นแมลงนักล่าที่มีชื่อเรียกสุดโหดในวงการแมลงอย่าง 'เพชรฆาตปีกสีรุ้ง' หรือ 'นักฆ่าแห่งเวหา' จากลักษณะภายนอกและพฤติกรรมการล่า
และ 'แมลงปอเสือลายประดับ' ก็เพิ่มความน่าเกรงขามขึ้นไปอีก ด้วยลายตามตัวที่คล้ายลายเสือ 🐅
โดยมีอกสีดำและมีแถบสีเหลืองอมเขียว ท้องมีสีดำ บริเวณปล้องท้องมีสีเหลืองอมเขียว และปีกบางใสสีน้ำตาลอ่อน
แมลงปอชนิดนี้มีลำตัวเรียวยาวประมาณ 77 มิลลิเมตร ลักษณะตาเป็นตาเดี่ยว (Simple eyes) 3 ตา ตารวม (Compound eyes) 2 ตา
พบได้ทั่วไปในที่โล่งแจ้งตามทุ่งหญ้า ป่าละเมาะและป่าเบญจพรรณในประเทศจีนและประเทศอาเซียนสำหรับประเทศไทยพบได้ทางภาคเหนือ (เชียงใหม่) และภาคตะวันออก (ชลบุรีและจันทบุรี)
โดยมีรายงานการพบในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ได้แก่ เทือกเขาแม่นาง ป่าภูเป้ง ป่าสีสุก ป่าแม่วงก์ – แม่เปิน ป่าแม่ธิ แม่ตีบ แม่สาร และเขาสอยดาว
แม้ปัจจุบันแมลงปอชนิดนี้จะมีสถานะที่ไม่น่าเป็นห่วง แต่สำหรับแมลงปอทั่วโลกแล้ว การสูญเสียพื้นที่ชุ่มน้ำกำลังเป็นภัยคุกคามสำคัญของแมลงชนิดนี้อย่างมาก
แมลงปอ: ตัวชี้วัดของระบบนิเวศที่ถูกลืม
นอกจากความสวยแล้วแมลงปอดูจะเป็นแมลงกลาง ๆ ที่ไม่ได้มีประโยชน์หรือมีโทษสำหรับมนุษย์เรานัก (จะหาไอคอนแมลงปอยังไม่มีเลยค่า🥲)
เมื่อเทียบกับแมลงที่เป็นประโยชน์ในฐานะของผู้ผสมเกสร (pollinator) 🌺 อย่างผึ้งหรือผีเสื้อ🐝🦋 แล้วก็ไม่ใช่แมลงที่สร้างความรำคาญอย่างยุงหรือแมลงวัน🦟เช่นกัน
แต่แท้ที่จริงแล้วแมลงปอสำคัญต่อโลกของเราอย่างไม่น่าเชื่อ
การเป็นแมลงนักล่า (predator) ที่กินสัตว์อื่นเป็นอาหารทำให้แมลงปอมีบทบาทสำคัญในการควบคุมจำนวนประชากรแมลงอื่น ๆ อย่างแมลงที่เป็นพาหะนำโรคอย่างยุงและแมลงศัตรูพืชต่าง ๆ🦟🪰
แมลงปอจัดเป็นแมลงน้ำจืดมีวงจรชีวิตกึ่งสัตว์น้ำ (semi-aquatic life cycle) โดยตัวอ่อนจะใช้ชีวิตอยู่ในน้ำและเมื่อโตเต็มวัยก็จะบินหากินอยู่บนบก
วงจรชีวิตของแมลงปอ https://www.freepik.com/
แมลงปอมักจะวางไข่ใกล้แหล่งน้ำ จากนั้นเมื่อตัวอ่อน (nymph) ฟักออกมา ตัวอ่อนเหล่านี้สามารถหายใจใต้น้ำได้เป็นอย่างดี แถมยังเคลื่อนไหวไปมาได้ดุจดั่งเครื่องบินไอพ่น
ทำให้มีความสามารถหากินสิ่งมีชีวิตในน้ำได้และหนึ่งในอาหารโปรดในขณะใช้ชีวิตอยู่ในน้ำก็คือลูกน้ำยุงนั่นเอง
ตัวอ่อนแมลงปอจะอยู่ในน้ำถึงห้าปีก่อนที่จะโตเป็นตัวเต็มวัยแล้วบินขึ้นมาใช้ชีวิตบนบก
แต่ไม่ว่าจะชีวิตช่วงไหนแมลงปอก็มีความสำคัญต่อระบบนิเวศมากเพร่ะชีวิตบนบกของแมลงปอก็เฟี้ยวฟ้าวไม่แพ้ชีวิตในน้ำ
โดยการที่มีตาประกอบขนาดใหญ่ทำให้สามารถสแกนหาแมลงอื่นได้อย่างแม่นยำแม้แต่ตอนที่เหยื่อบินอยู่ และเมื่อล็อคเป้าหมายแล้ว เท้าทั้งหกก็พร้อมจะจับเหยื่อเอาไว้แม้อยู่กลางอากาศ
แต่ถึงจะเป็นผู้ล่าที่เก่งกาจในวงการแมลง แต่ตามธรรมชาติแล้วแมลงปอก็เป็นเหยื่อของสัตว์อื่น ๆ ในห่วงโซ่อาหาร อย่าง นก และกบ ซึ่งเป็นหนึ่งในบทบาทหน้าที่สำคัญของแมลงปอต่อระบบนิเวศ
และจากการที่แมลงปอมักจะวางไข่ในแหล่งน้ำสะอาดทำให้การมีอยู่ของแมลงปอถือเป็นตัวบ่งชี้หรือ indicator ที่สามารถบอกสภาพของระบบนิเวศโดยเฉพาะแหล่งน้ำได้
ดังนั้น การศึกษาจำนวนและสุขภาพของแมลงปอสามารถแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศแหล่งน้ำจืดได้อย่างรวดเร็วกว่าการศึกษาในสัตว์หรือพืชชนิดอื่น นำไปสู่การที่พื้นที่อนุรักษ์บางแห่งเริ่มใช้แมลงปอในการสำรวจและเก็บข้อมูลสถานภาพของระบบนิเวศในพื้นที่อนุรักษ์
อ้างอิง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา