รวมหลักเกณฑ์! หักกลบลบหนี้ รายละเอียดและหลักเกณฑ์ต่างๆ
การเอ่ยถึง “การหักกลบลบหนี้” เชื่อว่าคงเคยได้ยินผ่านหูกัน แต่รายละเอียดและหลักเกณฑ์ต่าง ๆ นั้นหลายท่านอาจจะยังไม่ทราบ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับลักษณะของการหักกลบลบหนี้ เราจึงได้รวบรวมหลักเกณฑ์สำคัญมาให้ทราบและเข้าใจเพิ่มขึ้นครับ
ส่วนเรื่องของภาระภาษีที่เกี่ยวข้อง สามารถติดตามรายละเอียดได้จาก คอลัมน์ Business Law เรื่อง การหักกลบลบหนี้และภาระภาษี (วารสารเอกสารภาษีอากร ฉบับเดือน เมษายน 2565 )
รู้จักการหักกลบลบหนี้
“การหักกลบลบหนี้” เป็นวิธีการที่ทำให้หนี้ระงับไปวิธีหนึ่ง เป็นเรื่องระหว่างบุคคลหรือคู่สัญญา 2 ฝ่าย ที่ต่างฝ่ายต่างเป็นลูกหนี้เจ้าหนี้ของและกัน
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้กำหนดให้ ลูกหนี้เจ้าหนี้สามารถระงับหนี้ของตนด้วยวิธีการหักกลบลบหนี้ได้ ทำให้หนี้ทั้ง 2 รายระงับไปในส่วนที่เท่ากัน โดยไม่ต้องจ่ายเงินชำระหนี้กันไปมาให้เสียเวลาและค่าใช้จ่าย
ทั้งนี้ การหักกลบลบหนี้ที่จะทำให้หนี้ระงับต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไข และวิธีการตามที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 341 ถึง มาตาร 348
1. ต้องมีหนี้ซึ่งกันและกัน
โดยหนี้ทั้ง 2 ราย ต้องมีลูกหนี้และเจ้าหนี้เป็นตนเดียวกัน และต่างฝ่ายต่างเป็นลูกหนี้เจ้าหนี้ซึ่งกันและกัน
ดังนั้นการหักกลบลบหนี้เปรียบเสมือนการสละสิทธิเรียกร้องในหนี้ที่ตนเองเป็นเจ้าหนี้ เพื่อแลกกับประโยชน์ที่ตนจะไม่ต้องชำระหนี้ในอีกหนี้หนึ่งที่ตนเป็นลูกหนี้ หากไม่มีหนี้ซึ่งกันและกันหรือเป็นลูกหนี้อยู่ฝ่ายเดียวก็จะไม่มีหนี้ที่ตนเป็นเจ้าหนี้อันจะนำมาหักกลบลบหนี้ได้
2. หนี้ทั้ง 2 รายต้องมีวัตถุเป็นอย่างเดียวกัน
เนื่องจากการหักกลบลบหนี้มีขึ้นเพื่อแก้ปัญหาการชำระหนี้อย่างเดียวกันไปมาโดยที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ทั้ง 2 ฝ่าย ดังนั้นหนี้ที่จะนำมาหักกลบกันได้จึงต้องมีวัตถุแห่งหนี้เป็นอย่างเดียวกัน เช่น เป็นหนี้เงินเหมือนกัน หรือหนี้ส่งมอบทรัพย์สินชนิดเดียวกัน
หากหนี้ทั้ง 2 รายมีวัตถุแห่งหนี้ต่างกันก็ไม่สามารถหักกลบลบหนี้กันได้
3. หนี้ทั้ง 2 รายต้องกำหนดชำระแล้ว
เพราะหนี้ใดที่ยังไม่ถึงกำหนดชำระ เจ้าหนี้ย่อมไม่สามารถบังคับชำระหนี้ได้ ลูกหนี้ซึ่งเป็นเจ้าหนี้ในหนี้นั้นจึงไม่สามารถนำหนี้นั้นมาหักกลบลบหนี้กันได้ หนี้ทั้ง 2 รายที่ถึงกำหนดชำระนั้นอาจเกิดขึ้นไม่พร้อมกันก็ได้
แต่สิ่งสำคัญคือ ในขณะที่หักกลบลบหนี้ หนี้ทั้ง 2 รายต้องถึงกำหนดชำระแล้ว จึงจะสามารถหักกลบลบหนี้กันได้
แม้หนี้ทั้ง 2 รายจะเป็นไปตามหลักเกณฑ์การหักกลบลบหนี้ข้างต้น แต่กฎหมายได้ห้ามไม่ให้หักกลบลบหนี้กันได้ในบางกรณี ดังนี้
1.กรณีที่สภาพแห่งหนี้ฝ่ายหนึ่งจะไม่เปิดช่องให้หักกลบลบกันได้
2.กรณีที่ขัดกับเจตนาที่คู่กรณีได้แสดงไว้
3.กรณีที่หนี้หรือสิทธิเรียกร้องยังมีข้อต่อสู้อยู่
4.กรณีหนี้ที่เกิดแต่การอันมิชอบด้วยกฎหมาย
5.กรณีเป็นสิทธิเรียกร้องที่ศาลสั่งยึดไม่ได้
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
