Micronation: เอกราชส่วนตัว
Blockdit Originals ซีรีส์บทความพิเศษ
เพื่อนคนหนึ่งชวนข้าพเจ้าไปรับตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี ส่วนเขาจะดำรง
ตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
ข้าพเจ้าถามเขา “นี่คุณไปเล่นการเมืองมาตั้งแต่เมื่อไหร่?”
“เปล่า”
“เป็นหัวหน้าพรรคหรือ?”
“เปล่า”
“แล้วคุณจะเป็นนายกฯได้ยังไง?”
“ไม่ยาก ก็ผมเป็นเจ้าของประเทศนี่นา”
เมื่อเห็นสีหน้างงงวยของข้าพเจ้า เขาก็บอก “นี่ผมไม่ได้พูดถึง
ประเทศไทย ผมพูดถึงประเทศใหม่ เคยได้ยินคำว่า ประเทศจิ๋ว หรือ micro
- nation ไหม?”
“ไม่เคย เป็นเกมใหม่หรือ?”
“เปล่า ประเทศจิ๋วก็คือรัฐอิสระ เหมือนประเทศทั่วไป แต่มีขนาดเล็กจิ๋ว”
“ที่ว่าจิ๋วนี่ขนาดไหน?”
“ขนาดของมันอาจจะเท่าบ้านจัดสรรหลังหนึ่ง หรือเท่าหมู่บ้านสักแห่งหรือใหญ่เท่าทวีปก็ยังได้”
ข้าพเจ้าหัวเราะ “เอางั้นเลยหรือ? นี่โดนเมียด่าจึงคิดหนีไปเปิดประเทศใหม่หรือ?”
“การตั้งประเทศใหม่ไม่ใช่เรื่องทำ เล่นๆ สนุกๆ นี่เป็นเรื่องอุดมคติล้วนๆ
มนุษย์ทุกคนเป็นอิสระ เราย่อมจะสร้างประเทศของเราเองได้ จริงไหม? อีก
ประการ ใหญ่ในที่เล็กดีกว่าเล็กในที่ใหญ่”
“ประเทศของคุณตั้งอยู่ที่ไหน?”
“ชายแดนไทยกับเขมร เป็นพื้นที่ซึ่งไม่มีใครเข้าไป”
“ทำไม?”
“เพราะมันเป็นดงระเบิด แต่ผมจ้างคนเคลียร์หมดแล้ว ตายไปหลาย
ศพ... ล้อเล่นน่า! ตอนนี้พื้นที่นั้นปลอดระเบิดแล้ว พร้อมตั้งประเทศได้”
“ตั้งชื่อประเทศแล้วยัง?”
“ว่าจะตั้งชื่อว่า ประเทศจิ๋วอิสระ”
“ภาษาอังกฤษก็คือ Free Jew คนจะเข้าใจว่าคุณเป็นยิวนะ”
“เออ! ใช่ งั้นใช้ชื่อแผ่นดินนิรนาม ตามชื่อนิยายภาพยุค จุก เบี้ยวสกุลราช เลอสรวง”
“ตกลง แผ่นดินนิรนามก็แผ่นดินนิรนาม แต่ประเทศต้องมีพลเมือง คุณจะหาประชากรมาจากไหน?”
“เดี๋ยวพอประกาศไปแล้ว คนก็มาสมัครเป็นราษฎรเองแหละ เพราะประเทศของเราดีกว่าเห็นๆ”
“จะเป็นประเทศก็ต้องมีทำ เนียบรัฐบาล มีรัฐสภา ต้องทำบัตรประชาชน
พาสปอร์ต ธนบัตร นี่มันงานใหญ่นะ”
“ไม่ยาก สมัยจอมพล ป. เราย้ายเมืองหลวงไปเพชรบูรณ์ สร้างทำ เนียบ
ด้วยไม้ไผ่กับสังกะสี เสร็จเร็ว ราคาไม่แพง ส่วนรัฐสภาไม่ต้องสร้างหรอก สร้าง
ให้ ส.ส. งีบหลับไปทำ ไม เปลืองเงินเปล่าๆ ประชุมกันกลางทุ่งก็ได้”
“จะสมัครเป็นสมาชิกสหประชาชาติมั้ย?”
“สมัครแล้ว เขาไม่รับ”
“แล้วมีรัฐอื่นๆ ในโลกให้การรับรองหรือเปล่า?”
“เท่าที่ผ่านมา ยังไม่เคยมีประเทศจิ๋วใดกลายเป็นประเทศจริงๆ แต่ความจริงเจ้าของประเทศจิ๋วแทบทั้งหมดก็ไม่คาดหวังเช่นนั้น”
“แล้วโลกเรามี micronation เยอะมั้ย? ถึงสิบประเทศรึเปล่า?”
“เกินร้อย”
“เยอะยังงั้นเชียว? ทำ ไมผมไม่เคยได้ยินเลย สิงคโปร์ก็เป็น micronation?”
“เปล่า สิงคโปร์เป็น microstate ต่างหาก microstate เป็นรัฐจริง แต่มี
ขนาดเล็ก เช่น สิงคโปร์ กรุงวาติกัน แอนดอร์รา บาห์เรน ลิกเตนสไตน์ โมนาโก
เป็นต้น”
“แล้วในโลกมีประเทศจิ๋วอะไรบ้าง?”
“มีมากกว่าที่คิด ออสเตรเลียและนิวซีแลนด์เป็นประเทศที่มีประเทศจิ๋ว
มากที่สุดในโลก ผุดขึ้นมาเหมือนดอกเห็ด ราวกับการตั้งบริษัท micronation
หลายประเทศอ้างความชอบธรรม ว่าพื้นที่ของตนเคยเป็นรัฐในประวัติศาสตร์
มาก่อน ยกตัวอย่าง เช่น ประเทศ Principality of Seborga เป็นเมืองเล็กๆ
ในอิตาลี มีประวัติศาสตร์ยาวนานมาตั้งแต่สมัยกลาง...
“หรือประเทศ The Crown Dependency of Forvik อยู่ที่หมู่เกาะ
เช็ตแลนด์ของอังกฤษ อ้างประวัติศาสตร์ข้อตกลงในปี 1468 ระหว่างกษัตริย์
คริสเตียน I แห่งเดนมาร์ก/นอร์เวย์ กับกษัตริย์เจมส์ III แห่งสกอตแลนด์...”
“อย่างนี้มันก็แปลกๆ นะ เพราะประวัติศาสตร์โลกมันเปลี่ยนไปเรื่อยๆ
เหมือนบ้านกับที่ดิน ถ้าโอนให้เจ้าของใหม่แล้ว ก็เอาคืนไม่ได้”
“ทุกอย่างเปลี่ยนแก้ได้เสมอ หากศึกษาประวัติศาสตร์ จะเห็นว่า ‘ชาติ’
เป็นคอนเส็ปต์ใหม่ ถือกำ เนิดมาน้อยกว่าสองศตวรรษ เมื่อคนประดิษฐ์ชาติขึ้น
มา ก็มักแต่งเรื่องเสริมความเป็นชาติ เพื่อรวมเผ่าพันธุ์ต่างๆ ในชาตินั้น อาจ
สร้างลัทธิชาตินิยม จัดระเบียบอะไรก็ว่ากันไป คุณรู้จักครูเบนมั้ย?”
“ใคร?”
“ชื่อจริงคือ เบเนดิกต์ แอนเดอร์สัน เป็นนักประวัติศาสตร์ฝรั่งที่รู้เรื่องไทยดี จนคนไทยเรียกเขาว่าครูเบน แกบอกว่าสิ่งที่เรียกว่าชาติเป็น ‘imagined
community’ (สังคมจินตนาการ) พูดง่ายๆ คือชาติเป็นสิ่งประดิษฐ์ของมนุษย์
เส้นพรมแดนเป็นเส้นสมมุติ มันเปลี่ยนได้เสมอ ดังนั้นอย่าซีเรียส ประเทศเกิด
แล้วดับ เป็นธรรมชาติของสรรพสิ่ง เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป”
“สาธุ งั้นหากผมจะตั้งอาณาจักรน่านเจ้า ทวารวดี ละโว้ ก็ได้ละซี?”
“ใช่ แต่อาณาจักรโบราณมันใหญ่เกินจะยึดครองนะ อีกอย่างคุณก็ต้อง
พิสูจน์ว่าอาณาจักรที่คุณอ้างกินพื้นที่ตรงไหนบ้าง จะทำอย่างนั้นได้ คุณต้องรู้
เรื่องประวัติศาสตร์ดีเยี่ยม ถ้าผมจำ ไม่ผิด คุณสอบตกวิชานี้”
“เออ! จริง”
“ประเทศจิ๋วไม่จำ เป็นต้องเป็นแผ่นดินหรอกนะ ในยุค 1970s มีกลุ่มนัก
ปลดปล่อยนิวยอร์กสร้างเรือชื่อ Freedom กลางทะเลคาริบเบียน ใช้เรือเป็น
ประเทศจิ๋ว”
“ใช้เรือเป็นประเทศนี่ตรงกับคำว่า ‘รัฐนาวา’ จริงๆ เลยนะ แล้วยังไงต่อ?”
“รัฐนาวาลำนี้อยู่ไม่นานก็โดนพายุซัดจม ประเทศ Freedom หายไป
จากแผนที่โลก อีกประเทศใช้ซากฐานรบในสงครามโลกครั้งที่สองเป็นที่ตั้งของ
ประเทศ ก็คือ The Principality of Sealand ก่อตั้งในปี 1967 ที่ทะเลเหนือ
มีระบบเงินตรา แสตมป์ มีเพลงชาติ...
“แต่บางประเทศก็สร้างขึ้นมาจากศูนย์เลย รายนึงสร้างเกาะเทียมกลาง
ทะเลทางตอนใต้ของฟิจิ คือ Republic of Minerva ก่อตั้งโดยเศรษฐีอเมริกัน
ในปี 1972 แต่กองทัพราชอาณาจักรทองกายึดไปเรียบร้อย”
“เดี๋ยวก่อน! ราชอาณาจักรทองกานี่เป็นประเทศจริงหรือประเทศจิ๋ว?”
“เป็นประเทศจริงซี! อยู่แถวโพลีนีเซีย มหาสมุทรแปซิฟิก อีกตัวอย่างหนึ่งอยู่แถวอิตาลี วิศวกรชาวอิตาเลียนคนหนึ่งไม่รู้นึกเบื่อหน่ายชีวิตหรือเบื่อเมียก็ไม่รู้ ไปสร้างเกาะกลางทะเลใกล้อิตาลี พื้นที่ 400 ตารางเมตร แล้วประกาศเอกราชในปี 1968 ตั้งชื่อว่า The Republic of Rose Island เนื่องจากเขาก่อตั้งประเทศใหม่ห่างห้ากิโลเมตรจากเส้นน่านน้ำสากล
The Principality of Sealand
ดังนั้นโดยหลักการ ประเทศอิตาลีจึงทำอะไรเขาไม่ได้ สาธารณรัฐเกาะกุหลาบกลายเป็นสวรรค์แห่งใหม่ของคนจำนวนมาก พากันสมัครเป็นพลเมืองของประเทศใหม่นี้ สาธารณรัฐนี้มีภาษาของตัวเอง เงินตรา แม้กระทั่งแสตมป์”
“แล้วประเทศนี้ยังอยู่มั้ย?”
“จมไปแล้ว พอเปิดประเทศได้ไม่ถึงปี รัฐบาลอิตาลีก็ส่งเรือรบไประเบิดสาธารณรัฐเกาะกุหลาบทิ้ง”
“อ้าว! อย่างนี้ถือว่ารุกรานนะ ละเมิดอธิปไตยชัดๆ”
“นั่นน่ะซี micronation หลายแห่งจึงไปตั้งอยู่ที่เส้นพรมแดนของสอง
ประเทศ อย่างที่ผมกำลังทำอยู่นี่แหละ เช่น The Free Republic of Liberland
ตั้งอยู่ระหว่างโครเอเชียกับเซอร์เบีย ในพื้นที่ส่วนที่ไม่มีใครเอา”
“อืม! ตั้งประเทศที่เส้นพรมแดน แปลกดี”
“ยังมีที่แปลกกว่านี้อีก micronation ที่เป็นทวีปก็ยังมี”
“เป็นทวีป? ยังไง?”
“micronation ประเทศหนึ่งชื่อ Westarctica ใหญ่มาก ขนาดหลายล้านตารางกิโลเมตร”
The Republic of Rose Island
“ชื่อคล้ายๆ เวสเทอรอส ใน Game of Thrones นะ ประเทศนี้อยู่ที่ไหน?”
“อยู่ที่ทวีปแอนตาร์กติกาตะวันตก ก่อตั้งในปี 2001 แต่ไม่ใช่ประเทศ
ตั้งขึ้นมาสนุกๆ นะ รัฐบาล Westarctican นี่มีเป้าหมายช่วยเรื่องปัญหาโลก
ร้อนที่มีผลต่อชีวิตในแอนตาร์กติกา”
“หนาวอย่างนั้นใครจะไปอยู่?”
“นั่นน่ะซี แต่ที่ประหลาดที่สุดก็คือประเทศ Asgardia มันอยู่ในอวกาศ”
“เอางั้นเลยหรือ?”
“ประเทศนี้เปิดตัวในปี 2016 ก่อตั้งโดย อิกอร์ อัสเชอร์เบลี นัก
วิทยาศาสตร์และนักธุรกิจชาวอาเซอร์ไบจัน เป็นโครงการประเทศจิ๋วในอวกาศ
เป็นเมืองอุดมคติ ตอนนี้มีคนสมัครเป็นพลเมืองเยอะแยะ...”
“การก่อตั้ง micronation หลายแห่งก็คล้ายๆ ลิเกจักรๆ วงศ์ๆ ในปี 1944
ครูกลุ่มหนึ่งซื้อเกาะชื่อ Danish แล้วตั้งเป็นอาณาจักร เรียกว่า Kingdom of
Elleore มันยังอยู่จนทุกวันนี้...
“อีกรายคือนายมาร์ติน โคลส์ ฮาร์แมน ซื้อเกาะชื่อ Lundy จากอังกฤษ
ในปี 1925 แล้วตั้งตนเป็นกษัตริย์ กลายเป็นพระเจ้ามาร์ติน”
“เออ! อย่างนี้ก็ได้นะ”
เขาหัวเราะ “นี่เป็นโลกเสรีไง อยากทำอะไรก็ได้ อีกตัวอย่างคือประเทศ
The Imperial Throne ก่อตั้งในปี 2011 โดยนักธุรกิจรัสเซีย อังตวน บาคอฟ
สามปีต่อมาก็แต่งตั้งเจ้าชาย Karl Emich of Leiningen ผู้อ้างว่าสืบสายจาก
ราชวงศ์โรมานอฟเป็นจักรพรรดินิโคลาส 3”
“มีเงินทำอะไรก็ไม่น่าเกลียด”
“อีกแห่งคือประเทศ Ladonia ตั้งขึ้นในปี 1996 ที่สวีเดน ตั้งกฎว่าจะ
ปกครองโดยราชินีเท่านั้น มีรัฐธรรมนูญ ประเทศนี้มีพลเมืองที่จดทะเบียนไว้
ราว 27,000 คน เป็นชาวสวีเดน อเมริกัน รัสเซีย”
“ท่าทางสนุก”
“ใช่ บางคนก็สนุกกับงานสร้างประเทศแบบเล่นไม่เลิก อย่างเช่น
ประเทศ Empire of Atlantium ก่อตั้งในปี 1981 โดยเด็กวัยรุ่น จอร์จ ครูค
แชงค์ กับเพื่อนสองคน ประกาศปลดแอกจาก Commonwealth of Australia
จอร์จแต่งตั้งตัวเองเป็นจักรพรรดิจอร์จ II หลังจากเพื่อนทั้งสองหมดสนุกกับ
โครงการสร้างประเทศแล้ว จักรพรรดิจอร์จ II ยังทรงเมามันต่อไป ผลิตแสตมป์
เงินตรา
ประเทศนี้มีทำ เนียบรัฐบาล ที่ทำการไปรษณีย์ นอกจากนี้จักรพรรดิยัง
แต่งตั้งทูต ประกาศให้ประเทศใหม่นี้มีสิบเดือนต่อปี ซื้อที่ดินเพิ่มเพื่อขยาย
ประเทศ”
“เกมสร้างประเทศนี่เป็นของเล่นราคาแพง ไม่รวยเล่นไม่ได้นะเนี่ย”
เหรียญ Empire of Atlantium
แสตมป์ Empire of Atlantium
“ใช่ แต่อย่าคิดว่ามีแต่มหาเศรษฐีเท่านั้นจึงตั้งประเทศได้ นักเขียนรางวัลโนเบลก็ยังเล่นด้วย”
“ใคร?”
“เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์”
“ในช่วง 60 น้องชายของ เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ ชื่อ เลสเตอร์ เฮมิงเวย์ ซึ่งเป็น
นักเขียนเหมือนกัน ไปตั้งประเทศจิ๋วในน่านน้ำสากล ขนาดเล็กนิดเดียว ตั้ง
ชื่อว่า New Atlantis เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ เป็นประธานาธิบดี แต่ชะตากรรม
ไม่ต่างจากแอตแลนติสในตำนาน มันถูกพายุทำลายราบ ต่อมา เออร์เนสต์ เฮ
มิงเวย์ ไปตั้งประเทศใหม่ที่บาฮามาส์ ขนาด 840 ตารางเมตร ตั้งชื่อว่า Tierra
del Mar แปลว่าแผ่นดินแห่งทะเล...
“ส่วน New Atlantis แม้จมหายไปแล้ว ในปี 1981 นักเขียนชาวญี่ปุ่น
คนหนึ่งชื่อ ฮิซาชิ อิโนเอะ เขียนเรื่องแนว magic realism ชื่อ Kirikirijin เป็น
หมู่บ้านชนบทญี่ปุ่น ตั้งตนเป็นอิสระ มีภาษาของตนเอง และเกิดสงครามแยก
ตัว นิยายเรื่องนี้ได้รับรางวัลวรรณกรรมด้วย
แต่ที่สำคัญคือเรื่องนี้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้หลายหมู่บ้านจริงทางเหนือประกาศอิสรภาพ ไม่ใช่เพื่อสร้างประเทศใหม่จริงๆ หรอก แต่เพื่อให้คนญี่ปุ่นไม่ลืมรากเหง้าของชนบท ทำ ให้เกิดกระแสประเทศจิ๋วฟีเวอร์ มีนักท่องเที่ยวไปเยือนมาก”
“นี่แสดงว่าน่าจะมีคนตั้งประเทศจิ๋วขึ้นมาเป็นจุดขายของการท่องเที่ยว”
“ใช่ micronation หลายประเทศไม่ได้ต้องการแยกตัวอะไรหรอก แต่
ต้องการสร้างรายได้ทางเศรษฐกิจให้พื้นที่ ในเมื่อเป็นการท่องเที่ยว ก็แน่นอน
ว่าต้องสร้างระบบเงิน เหรียญ ธนบัตร ธงชาติ แสตมป์ พาสปอร์ต ขายเป็นที่
ระลึก”
“ดูเหมือนว่าประเทศจิ๋วทั้งหมดนี้ตั้งขึ้นมาด้วยเรื่องส่วนตัวหรือสนองอีโก้”
“บางส่วนก็จริง แต่ไม่ทั้งหมดเป็นอย่างนั้น micronation หลายประเทศ
มีอุดมการณ์เพื่อทำ ให้โลกดีขึ้นจริงๆ เช่น ประเทศ The Gay and Lesbian
Kingdom of the Coral Sea Islands ถือกำ เนิดในปี 2004 ต่อต้านรัฐบาล
ออสเตรเลียที่ไม่ยอมรับการแต่งงานของคนเพศเดียวกัน จนเมื่อภารกิจสำ เร็จ
ลุล่วง การแต่งงานเพศเดียวกันถูกต้องตามกฎหมายในปี 2017 ประเทศนี้ก็ยุบ
ตัวไป...
“หลายประเทศจิ๋วเกิดขึ้นเพื่อต้องการส่งเสียงบางเรื่อง เช่น ปัญหาชนก
ลุ่มน้อย หรืออุดมคติที่เกิดขึ้นยากในโลกปัจจุบัน หรือปัญหาปากท้อง อย่าง
เช่น ประเทศ Principality of Hutt River มันเป็นไร่ ก่อตั้งเพื่อต่อต้านปัญหา
โควตาข้าวสาลี...
“อีกประเทศหนึ่งเกิดขึ้นเพื่อช่วยเหลือคนถูกไล่ที่ คือ The Free and
Independent Republic of Frestonia กำ เนิดที่ลอนดอนในปี 1979 หลัง
จากสภาลอนดอนต้องการขับไล่ผู้อยู่อาศัย 120 คนออกจากพื้นที่
คนเหล่านั้นต้องไปอยู่ในบ้านว่างที่ถนนเฟรสตันอย่างผิดกฎหมาย ประเทศ Frestonia มีหนังสือพิมพ์ของตัวเอง แม้แต่แสตมป์ของประเทศใหม่นี้ยังใช้ส่งจดหมายได้จริง นี่เป็นการส่งสารให้รัฐบาลแก้ปัญหา ซึ่งก็ได้ผลในการต้านการขับไล่พวกเขา จนถึงปี 1983”
ข้าพเจ้าถามเขา “แล้วอุดมคติของแผ่นดินนิรนามคืออะไร?”
เพื่อนข้าพเจ้าสูดลมหายใจลึก เอ่ยเสียงหนักแน่น “ปลดแอกจากภรรยา
ในประเทศใหม่นี้ สามีจะเป็นใหญ่ เราจะรับสมัครพลเมืองชายเท่านั้น ทีนี้สนใจ
แล้วยัง?”
“สนใจ”
“ตกลงคุณรับตำแหน่งรองนายกฯนะ? หรือว่าอยากควบตำแหน่ง รมต. มหาดไทยด้วยก็ได้”
“แค่ตำแหน่งเดียวก็พอ เดี๋ยวประชาชนจะหาว่าเรามักใหญ่ใฝ่สูง เดิน
ขบวนขับไล่เราแล้วจะยุ่ง”
ข้าพเจ้ากลับบ้าน นึกครึ้มใจว่าบุญพาวาสนาส่งให้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน เรานัด
ไปดูแผ่นดินนิรนามกันในวันเสาร์
ครั้นถึงเช้าวันเสาร์ ข้าพเจ้าก็ไปลาภรรยา
หล่อนถาม “จะไปไหน?”
“ไปแผ่นดินนิรนาม”
“แผ่นดินอะไรนะ?”
“ประเทศใหม่ ผมจะไปรับตำแหน่งรองนายกฯ”
“นี่คุณว่างงานนักหรือไง? คุณไปจ่ายตลาด ซื้อกับข้าวที่ฉันบอกหรือยัง?”
“ยังจ้ะ”
“แล้วจะไปเมื่อไหร่?”
“จะรีบไปเดี๋ยวนี้เลยจ้ะ”
- 31
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
