“ธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอนมีมากมายก่ายกอง
ท่านสอนคนแต่ละคนนิดเดียว
สอนไม่เหมือนกัน”
“ … พยายามทำสิ่งที่เราทำได้
หลวงพ่อบอกทางได้ แต่พวกเราต้องเดินด้วยตัวของเราเอง หลวงพ่ออ่านพระไตรปิฎกไม่ใช่ไม่อ่าน อ่านแล้วก็ยังไม่รู้จะเริ่มอย่างไร จนมาเจอหลวงปู่ดูลย์ท่านสอนจี้เข้ามาที่จิตนี่เอง
เราก็สามารถเจริญจิตใจของเราพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ
จากศีลกระพร่องกระแพร่งก็มีศีลที่ดีขึ้น
สมาธิที่ไม่แข็งแรงก็แข็งแรงขึ้น
จากที่ไม่เคยเห็นความจริงของรูปนามกายใจ ก็ได้เห็นมากขึ้น ก็ดีขึ้นๆ
นี้บางคนเพ้อ หลวงพ่อเคยได้ยินบอก โอ๊ย พระพุทธเจ้าสอนต้องเอาอย่างนี้เท่านั้น ถึงจะเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้า
ต้องทำอานาปานสติ 16 ขั้น
4 ขั้นแรกคือกายานุปัสสนา
4 ขั้นต่อไปของอานาปานสติคือเวทนานุปัสสนา
4 ขั้นต่อไปคือจิตตานุปัสสนา
4 ขั้นสุดท้ายนั้นคือธัมมานุปัสสนา
นี่ที่พระพุทธเจ้าสอน
พระพุทธเจ้าสอนจริงไหม จริง
แต่ท่านไม่ได้สอนแค่นี้ ไม่ได้โง่ขนาดนั้น
ท่านสอนธรรมะไว้มากมาย อยู่ในสติปัฏฐาน ไปทำเถอะไม่ผิดหรอก แต่ทำแล้วอย่าไปติดนิ่งติดเฉย สติปัฏฐานถ้าทำไปบางอัน มันได้สมาธินิ่งๆ ต้องคอยระมัดระวัง คอยสังเกตเอา
ฉะนั้นไม่ใช่อานาปานสติอย่างเดียว
ในสติปัฏฐานท่านพูดถึงอานาปานสติแค่ 4 ข้อแรกเท่านั้น 4 ขั้นแรก
ไม่ได้สอน 16 ขั้น 16 ขั้นไม่ใช่ของง่าย
หลวงพ่อสอนพวกเราเป็นหมื่นเป็นแสนคน ลูกศิษย์หลวงพ่อที่ทำอานาปานสติได้ขนาดนั้น มีคนเดียวเท่านั้นเอง ฉะนั้นมันไม่ใช่เรื่องง่าย
พวกเราส่วนใหญ่ขั้นที่ 4 ก็ไม่ผ่านแล้ว
ขั้นที่ 4 คืออะไร ลมหายใจระงับ
ระงับไหม ไม่ระงับหรอก
เพราะฉะนั้นถ้าคิดว่าคำสอนของพระพุทธเจ้ามีเฉพาะอานาปานสติ 16 ขั้น ไม่ได้ปฏิบัติหรอก เพราะไม่มีปัญญาจะปฏิบัติ อันนั้นสำหรับท่านที่บารมีสูงมากๆ จริงๆ
อาจารย์อภิธรรมบางท่านถึงขนาดบอก “อานาปานสติเต็มภูมินั้น เป็นกรรมฐานของพระมหาบุรุษ คือของพระพุทธเจ้า”
ของเราขั้นที่ 4 ยังไม่ผ่านเลย ลมหายใจระงับ ไม่ผ่าน
มีแต่กลัวจะระงับใช่ไหม
หายใจพอมันเริ่มหยุดเท่านั้น กลัวตาย
เพราะฉะนั้นไม่ผ่านขั้นที่ 4
ก็ต่อขั้นที่ 5 6 7 ถึงขั้นที่ 16 ไม่ได้
ธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอนมีมากมายก่ายกอง ท่านสอนคนแต่ละคนนิดเดียว สอนไม่เหมือนกัน
อย่างสอนพระยสะ สอนพระยสะบรรลุพระอรหันต์ พระยสะเป็นลูกเศรษฐี เป็นคุณหนู แต่บารมีเต็มแล้ว ท่านสอนอะไร ท่านสอนอนุปุพพิกถา
สอนเรื่องทำทาน รักษาศีลไว้แล้วจะได้ขึ้นสวรรค์ คือชีวิตจะได้มีความสุข สอนโทษของสวรรค์ โอ้ มีความสุขอย่างนี้มันก็ยังไม่ยั่งยืน สู้การมาเรียนรู้อริยสัจ 4 ไม่ได้ เรื่องทุกข์ เรื่องสมุทัย เรื่องนิโรธ เรื่องมรรค ท่านสอนย่อๆ เท่านั้นเอง
ครั้งที่หนึ่งพระยสะได้โสดาบัน ครั้งที่สองพระพุทธเจ้าสอนพ่อของพระยสะ พ่อจะมาตามกลับบ้าน พระพุทธเจ้าก็สอนพ่อได้โสดาบัน พระยสะเป็นพระอรหันต์ พระยสะยังไม่เคยรู้จักคำว่าอานาปานสติเลย
เพราะฉะนั้นอย่าไปคิดตื้นๆ ว่าต้องอานาปานสติ 16 ขั้นเท่านั้น ถึงจะเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้า
ท่านสอนปัญจวัคคีย์ เริ่มต้นสอนธัมมจักกัปปวัตตนสูตร เรื่องทางสายกลาง ทางสายกลางก็คือไม่สุดโต่งข้างซ้าย ข้างขวา หรือตึงไปหย่อนไป เข้าสู่องค์มรรคทั้ง 8 ได้โสดาบัน ยังไม่ได้พูดอานาปานสติสักคำ
เทศน์ครั้งต่อมาสอนอนัตตลักขณสูตร สอนให้เห็นว่าขันธ์ 5 เป็นอนัตตาแล้วเขาบรรลุพระอรหันต์กัน
ฉะนั้นอย่าไปศึกษาแล้วไม่รอบคอบ ประกาศวาทะออกไปว่าต้องอานาปานสติ 16 ขั้น มันทำลายพระพุทธศาสนา ต้องระมัดระวัง
มีเยอะแยะเลยลองไปดูในพระสูตร สอนชฎิล ชฎิล 1,000 องค์สอนอะไร สอนอาทิตตปริยายสูตร สอนเรื่องอายตนะ ไม่ได้สอนเรื่องอานาปานสติ
เพราะฉะนั้นเวลาศึกษาธรรมะอย่ามั่ว มั่วคนเดียวไม่พอเที่ยวประกาศด้วยนี่ หายนะเลย ฉะนั้นเราศึกษา เราทำที่เราทำได้
ยุคเราที่ทำได้ง่ายๆ ที่สุด อ่านใจตัวเองไป ครูบาอาจารย์ท่านเคยบอกไว้ ท่านบอกไว้ว่า “ต่อไปการดูจิต จะรุ่งเรืองในเมือง”
เดี๋ยวนี้ชนบทไม่มี ทุกหนทุกแห่งคือเมือง มันคือชุมชนเมืองหมดแล้ว ไม่ได้มีการผลิตเพื่อจะดำรงชีวิตอยู่ในชุมชนแล้ว แต่ผลิตเพื่อจะค้าขาย ไม่ใช่สังคมชนบทอีกต่อไปแล้ว ทุกอย่างมันเปลี่ยนไปหมดแล้ว
ฉะนั้นท่านบอก “การดูจิตจะรุ่งเรืองในเมือง” ทุกหนทุกแห่งก็อยู่ในเมืองหมดแล้ว
ทำไมต้องดูจิตเอา ถ้าไปเข้าฌานมันเข้าไม่ได้ มันเข้าไม่เป็นแล้ว คนยุคนี้จะเข้าฌานได้อย่างไร เดี๋ยวมือถือก็ดังติ๊ง เอาแล้วต้องดู เดินจงกรมไป 3 ก้าว อ้าว ดังอีกแล้ว เข้าฌานไม่เป็นหรอก
ฉะนั้นพยายามทำสิ่งที่เราทำได้ อ่านจิตอ่านใจตัวเองไปเรื่อยๆ แล้วก็ดู ผ่านไปสักหลายๆ เดือนแล้วมาดูซิ เรามีพัฒนาการไหม
จิตใจเราเปลี่ยนแปลงไหม
ทุกข์น้อยลงไหม ทุกข์สั้นลงไหม
เผลอสั้นลงไหม ดูตัวเอง
ผิดศีลได้ยากขึ้นไหม
เคยผิดศีลง่ายๆ จะทำผิดศีลแล้วทนไม่ไหวแล้ว ทำยากขึ้น
สิ่งเหล่านี้มันสะท้อนพัฒนาการทั้งหมดเลย
ในด้านจิตใจของเรา
อย่างเบอร์ 3 มีพัฒนาการสูงใช้ได้เลย มันเห็นด้วยตัวเอง …”
.
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 มิถุนายน 2565
อ่านธรรมบรรยายฉบับเต็มได้ที่ :
Photo by : Unsplash
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
