ฉบับที่ 2 : สาเหตุที่ต้องปฏิบัติธรรม ตอนที่ ๑
บันทึกธรรมโดย : พระอาจารย์ชุมพล พลปญฺโญ (พะละปัญโญ)
12 เม.ย.2542
***ขออนุญาตตัดและย่นย่อจับแต่เนื้อความธรรมเท่านั้น****
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า
อะระหะโต ผู้เป็นพระอรหันต์ ไกลจากกิเลส
สัมมาสัมพุทธัสสะ ตรัสรู้ชอบได้โดยพระองค์เอง
ขอนมัสการพระธรรม ขอนอบน้อมแด่พระสงฆ์ กราบนมัสการพระเถรานุเถระ ที่มีพรรษายุกาลและปัจฉิมายุกาล เจริญพรญาติโยมอุบาสก - อุบาสิกา
เพราะเหตุใด
ทำไม ? เราจึงต้องปฏิบัติธรรม
ทำไม ? เราจึงต้องมาลดละ
ทำไม ? เราต้องมาสละกิเลส
วันนี้จะได้กล่าวพอสังเขป
ที่เราต้องมาปฏิบัติ.......ก็เพราะขันธ์ ๕ เป็นทุกข์
คนเราเกิดมามีขันธ์ ๕ คือกายและใจ
เบื้องต้นขันธ์ ๕ มันแสดงอาการประดุจว่าสุข มันจะเที่ยง ยั่งยืน ไม่เดือดร้อน ไม่เจ็บปวด เหมือนกับเป็นที่ควรหยั่งจิตลง ควรยึดมั่น เพราะว่ามันเป็นแหล่งที่จะสามารถเสวยสุขเวทนาได้
สุขเวทนา แปลว่า ความเสวยความสุข
แต่ว่าสุขเวทนาเป็นเหยื่อล่อให้เราจมปลักอยู่ในทุกข์อย่างถอนตัวไม่ขึ้น
บุคคลผู้ไม่มีปัญญาย่อมหลงใหลในสุขเวทนาและก็ต้องจมปลักอยู่ในทุกข์อย่างถอนตัวไม่ขึ้น เหมือนปลาโง่ ที่ชื่นชอบไส้เดือนจึงติดเบ็ด สุขเวทนาที่โลกใส่มาให้ เพื่อหลอกล่อสรรพสัตว์ให้จมปลักอยู่ในห้วงกาม ก็เปรียบประดุจไส้เดือนที่เกี่ยวเบ็ดไว้ พอหลงกินไส้เดือน......จึงติดเบ็ด
บุคคลที่เกิดมาในโลก จะมาเสวยสุข
ในเบื้องต้นของชีวิต ร่างกายที่อาศัยเป็นเครื่องมือในการเสวยสุขเวทนา ยังดูกระปรี้กระเปร่า กระชุ่มกระชวย กระฉับกระเฉง จึงสามารถหลอกล่อผู้ไร้ปัญญาให้หลงติดกับ ไม่สามารถดิ้นรนหนีพ้นออกได้
แต่บุคคลผู้มีปัญญาเทียบเคียงมองเห็นรู้ซึ้งถึงความไม่เที่ยงของร่างกายสังขาร ร่างกายสังขารที่เราจะอาศัย..........เป็นแดนที่เสพเสวยรสของโลก
รสของโลกที่ธรรมชาติเอามา........เป็นเหยื่อล่อก็คือรูปสวย
เสียงเพราะ กลิ่นหอม รสอร่อย แล้วก็สัมผัสนุ่มนิ่ม ชื่นชอบใจ
อันนี้เป็นเหยื่อล่อ เรียกว่า กามคุณ เป็นคุณของกาม (แปลว่า "ความต้องการ, ความปรารถนา, ความหวัง ความสุขใจอันเกิดจากผัสสะ, ความต้องการถึง, ปรารถนาถึงการมีความสุขไปกับสุนทรียภาพ, ชีวิต, ความรักใคร่, ความหลง, การมีความสุขกับความรัก ไม่ว่าจะด้วยการมีเพศสัมพันธ์หรืออารมณ์ทางเพศหรือไม่ก็ตาม)
กามคุณ มีทั้งคุณทั้งโทษ เมื่อธรรมชาติจะหลอกล่อสรรพสัตว์ให้ติดอยู่ในกาม จะต้องเอาส่วนคุณมาล่อ เหมือนกับการโชว์ไส้เดือนเอาไว้ข้างนอก
เพราะว่าถ้าเอาเบ็ดไว้ข้างนอก ปลาไม่กิน เพราะอยากจะกินเหยื่อจึงตกเป็นเหยื่อสรรพสัตว์ทั้งหลายที่ไร้ปัญญา ไม่มีปัญญาจักษุ ไม่ได้ฟังธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ย่อมหลงติดอยู่ในคุณของกาม และก็ทุกข์เดือดร้อน เจ็บปวดแสนสาหัส จากโทษของกามในภายหลัง
โทษของกามคุณที่เห็นง่าย ๆ ก็คือ พบเพื่อจาก พบเพื่อจากทั้งนั้น
พบหนึ่งครั้งจากหนึ่งครั้ง
พบสองครั้งจากสองครั้ง
พบร้อยครั้งก็จากร้อยครั้ง
สิ่งทั้งปวงที่เราชื่นชอบไม่สามารถอยู่กับเราไปได้ตลอดร้อยปีพันปี
เกิดก็เพื่อดับ พบก็เพื่อจาก
มีรักก็เพื่อทุกข์ รักร้อยทุกข์ร้อย
ไม่รักไม่ทุกข์ ยึดเอาไว้ร้อยก็ทุกข์ร้อย
เพราะว่าธรรมชาติเขาไม่ยอมให้เรายึด
สิ่งทั้งปวงไม่เที่ยง
กระทบขณะหนึ่งและก็จากไป
เกิดดับตลอดตามทวารทั้ง ๕ แม้แต่กายสังขารที่เราอาศัยเป็นเครื่องมือที่จะมารับรู้โลก มันก็ไม่เที่ยง
เรามาอาศัยตาที่จะดูรูป
มาอาศัยหูเพื่อจะฟังเสียง
มาอาศัยจมูกเพื่อจะดมกลิ่น
มาอาศัยลิ้นเพื่อจะลิ้มรส
อาศัยกายเพื่อจะถูกต้องโผฏฐัพพะ คือสิ่งที่มากระทบกาย
กายมันไม่เที่ยง ถึงเวลามันเจ็บมันก็เจ็บ ถึงเวลามันปวดมันก็ปวด ถึงเวลามันจะเป็นโรคมันก็เป็นโรค ถึงเวลามันจะตายก็ไม่มีใครห้ามได้
ฉะนั้น บุคคลผู้มีปัญญา
เมื่อมาเห็นความไม่เที่ยงของร่างกาย จึงรู้สึกว่าเรานั่งอยู่ในถ้ำที่มีเสือ
นอนเอกเขนกอยู่ในเรือนที่กำลังถูกไฟไหม้ เมื่อนั้น บุคคลผู้มีปัญญาจึงแสวงหาทางที่จะออกจากกาย คือว่า คุณของกามได้มาดึงจิตของเราให้เข้ามายึดมั่นในร่างกายสังขารอย่างรุนแรง เพราะว่า........
เราคิดว่า เราเชื่อว่า เรารู้สึกว่า ร่างกายนี้จะเป็นดินแดน เป็นที่ตั้งให้เรามาเสพเสวยสุขเวทนาจากกามคุณทั้ง ๕ ได้
เมื่อทุกข์เกิด เพราะอาศัยกายเป็นปัจจัย จิตดวงที่ยึดมั่นอย่างแรงกล้า
จะทุกข์เดือดร้อนแสนเข็ญอย่างแรงกล้าเป็นปริมาณเท่ากัน
บุคคลผู้มีปัญญาจึงขวนขวายแสวงหาทางออกจากกาย ก็คือ
พยายามจะถอนความยึดมั่นจากกายเพราะเห็นโทษ ว่า
กายนี้ไม่เที่ยง เกิดเพื่อดับ
เกิดในเบื้องต้น
แปรปรวนในท่ามกลาง
ดับในที่สุด
เป็นทุกข์ นั่งนานก็ปวด ยืนนานก็ปวด นอนนานก็ปวด เดินนานก็ปวด
อิริยาบถทั้ง ๔ บังทุกข์เอาไว้ ผู้ไร้ปัญญาจึงไม่เห็นทุกข์
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
