Holy Spider (2022) – เงื้อมมือของภารกิจศักดิ์ศิทธิ์
หลายครั้งที่เรื่องราวบางเรื่องราว ที่แม้จะน่าสะเทือนขวัญ แต่บางครั้งก็ไม่อาจจะถูกหยิบยกมานำเสนอในรูปแบบเจาะลึกได้ เฉกเช่น หนังสัญชาติอิหร่านหลาย ๆ เรื่อง ที่มีชื่อชั้นเคยคว้าออสก้าร์มากถึง 2 ครั้ง ภายใต้ศาสนาที่ค่อนข้างจำกัดกรอบและรัฐบาลที่คัดกรองเซ็นเซอร์เนื้อหาอย่างหนัก จนกระทั่งหนังหลากสัญชาติเรื่องใหม่ของ อาลี อับบาซี ที่นำเอาเรื่องราวฆาตกรแมงมุมมาตีแผ่อย่าง Holy Spider
Holy Spider เล่าเรื่องจากเหตุการณ์จริงในช่วงปี 2000 – 2001 อย่างฆาตกรแมงมุม ในเมืองมัชฮัด ประเทศอิหร่าน ที่ทำการฆาตกรรมโสเภณีต่อเนื่องมากมายหลายสิบคน ขณะที่การสืบสวนและการตามล่าไม่คืบหน้า นักข่าวสาวอย่าง ราฮิมิ จึงเดินทางมาเพื่อสืบสาวเรื่องราวแท้จริง ภายในเมืองศักดิ์สิทธิอย่างเมืองมัชฮัด ถึงแรงจูงใจที่แท้จริงของฆาตกร และเงื้อมมือจากเงามืดของงภารกิจอันศักดิ์สิทธิ์ ภายใต้ชื่อของพระเจ้า
หนังสุดแสนจะอื้อฉาวของผู้กำกับ ฯ อาลี อับบาซี ที่ส่ง ซาร์ อาเมียร์ เอบราฮีมี ไปคว้ารางวัลนักแสดงนำหญิงบนเวทีเทศกาลหนังเมืองคานส์ปีล่าสุด ตัวหนังมาพร้อมบรรยากาศสุดแสนจะเย็นเยือกพรั่นพรึง แม้หน้าหนังจะดูเป็นแนวหนังสืบสวน แต่โทนบรรยากาศดูจะเป็นหนังอาชญากรรมเสียมาก อีกทั้งเรื่องราวที่ขับเน้นการตีแผ่มุมมืดที่มีอยู่จริงของประเทศอิหร่านแบบไม่อ้อมค้อม ทั้งการขายบริการ ยาเสพติด หรือกระทั่งเซ็กส์ที่ดูโจ๋งครึ่มในฉากเปิด (และน่าจะเป็นเหตุผลที่ได้รับเรต ฉ 20 อีกด้วย)
ตัวหนัง มาพร้อมการเล่าผ่านสองมุมมอง นั่นคือมุมมองของราฮิมิ ที่เดินทางมาเพื่อเปิดโปงข่าวคดีฆาตกรรมต่อเนื่องในเมืองมัชฮัด ที่ต้องเผชิญกับเหล่าเจ้าหน้าที่และผู้มีอำนาจเพศชายในเมือง กับมุมมองของฆาตกรแมงมุม ที่เดินหน้าหาโสเภณีมาเป็นเหยื่อในยามค่ำคืน หนังจึงมาพร้อมความรุนแรงที่แสนจะอึดอัด
ส่วนที่ยอดเยี่ยมของหนัง คือ การตัดสินใจนำเสนอเรื่องราวฆาตกรแมงมุม ในรูปแบบที่ทำให้เราได้เห็นทั้งมุมของเหยื่อ จากทั้งโสเภณีในเรื่องและราฮิมิ กับมุมมองของซาอีด นั่นจึงทำให้หนังเรื่องนี้ไม่ได้เป็นเพียงหนังสืบสวนอาชญากรรมทั่วไป หากแต่มันถูกทำในเชิง วิพากษ์บริบทสังคมอิหร่าน ที่พัฒนาและได้รับอิทธิพลมาจากศาสนาอิสลาม แต่กลับกลายเป็นระบอบปิตาธิปไตยภายใต้เงื้อมมือและการอ้างชื่อของพระเจ้าได้น่าขบคิด
นอกเหนือจากนั้น ตัวหนังทำให้เราเห็นภาพสะท้อนที่ซ้อนทับและซับซ้อนกันภายในสังคม ทั้งการกล่าวถึงเมืองในที่เกิดเหตุ ว่าเป็นเมืองศักดิ์สิทธิ์ แต่กลับมีโสเภณีอยู่ในพื้นที่ หรือแม้แต่การที่ในเมืองมีฆาตกรต่อเนื่องเองก็ตาม แต่ทางการก็ไม่ได้กระหายที่จะตามล่า หากแต่เป็นเพราะทัศนคติส่วนนึง ที่มองว่า การกระทำนี้จะช่วยให้เมืองศักดิ์สิทธิ์นี้ “สะอาดขึ้น”
ส่วนต่อมาก็คือ การกำกับของอาลี อับบาซี ที่คุมจังหวะระทึกขวัญน่าหวาดหวั่นได้อยู่ ทั้งการใช้ความรุนแรง ก็จัดวางและบีบบังคับให้เราได้เห็นชะตากรรมอันแสนอดสูของเหยื่อแบบเลี่ยงไม่ได้ รวมถึงการลำดับสร้างความตึงเครียดภายในเรื่อง ก็ทำได้น่าประทับใจ และนั่นก็ยิ่งส่งผล ให้การแสดงของเหล่านักแสดงในเรื่อง ทั้ง ซาร์ อาเมียร์ หรือแม้แต่ เมห์ดี บาเจสตานี ในบท ซาอีด ยิ่งน่าสนใจขึ้นไปอีก
ในเวลาเดียวกันกับที่มีหนัง Holy Spider ของอับบาซี ออกมา ก่อนหน้านี้ไม่นาน ก็มีผลงานในชื่อคล้ายคลึงกันอย่าง Spider Killer ของเอบราฮิม ไอราซาด ออกมาในปี 2020 ซึ่งความน่าสนใจ ไม่ได้อยู่ที่แค่การนำ subject สุดอื้อฉาวมาสร้างเป็นหนังในเวลาไล่เลี่ยกันเท่านั้น หากแต่ความหาญกล้าในการตั้งชื่อเรื่อง ที่ทำให้เราเห็นมุมมองต่อเรื่องราวนี้แตกต่างกัน
เพราะทัศนคติของอับบาซี ซึ่งกำกับและผลิตหนังเรื่องนี้ โดยไม่ได้อยู่ภายใต้เงาของรัฐบาลอิหร่าน ก็พยายามบ่งชี้ถึงปัญหาที่แท้จริงของฆาตกรแมงมุมที่แสนจะศักดิ์สิทธิ์รายนี้ได้อย่างชัดแจ้ง
แทบตลอดระยะเวลา 117 นาที หนังแทบจะไม่ได้เผยถึงแง่มุมการสืบเสาะสืบสาวฆาตกรตัวจริงในเชิงเจาะลึก หรือในรูปแบบที่หนังฆาตกรต่อเนื่องเรื่องอื่นมักจะทำกัน แต่สิ่งที่หนังทำให้เห็น ก็คือการทำให้เราเห็นซึ่งปัญหาที่แท้จริง อย่างแรงจูงใจของฆาตกรแมงมุมผ่านมุมมองของตัวละคร ก่อนจะเผยให้เห็นต้นตอปัญหาในองก์สามของหนัง ก็คือ ระบอบชายเป็นใหญ่ที่กดทับเพศหญิงในหลายแง่มุม (ตั้งแต่ข้อจำกัดด้านเครื่องแต่งกาย ไปจนถึงการมีอยู่ของโสเภณี)
อันเป็นผลสืบเนื่องจากอิทธิพลทางศาสนา ที่เป็นปัญหาเรื้อรังคาราคาซังอยู่ภายใต้ทัศนคติของผู้คนในเมืองได้อย่างแจ่มชัด
หนังไม่เพียงก่อให้เราเกิดความรู้สึกพรั่นพรึงไปกับทัศนคติที่น่าสะพรึงกลัวเท่านั้น แต่มันทำให้เรารู้สึกเสียวสันหลัง ครั้นเมื่อได้เห็นถึงภาวะแวดล้อม ที่พร้อมโอบรับความคิดที่น่ากลัวอย่างการฆาตกรรม แปรเปลี่ยนจากสิ่งที่ผิด ให้กลายเป็นภารกิจอันศักดิ์สิทธิ์ของพระเจ้าโดยชอบธรรมได้โดยไม่ตะขิดตะขวงใจ
อับบาซีไม่เพียงแต่จะพาเราไปมองภายใต้สายตาเดียวกับซาอีด ที่เชิดชู เทิดทูน และศรัทธาความเชื่อทางศาสนานี่อย่างเต็มหัวใจ แต่กลับเผยซึ่งความอำมหิตจากสิ่งที่เขาทำ นั่นยิ่งเห็นได้ชัดจากหนึ่งในฉากที่สุดแสนจะเลือดเย็นและน่าหวาดหวั่นสุดในเรื่อง ก็คือ ฉากที่ซาอีดเล่าถึงวิธีจัดการเหยื่อแต่ละรายด้วยสีหน้าเรียบเฉย กับลูกชายที่ดูจะค่อย ๆ ดูภูมิใจในตัวพ่อคนนี้ ก่อนจะนำไปสู่ฉากจบที่แสนหดหู่ แต่มันก็สื่อถึง “ความกดทับเพศหญิงของระบอบชายเป็นใหญ่” ที่ยอดเยี่ยมและเฉียบขาด
สรุปแล้ว Holy Spider คือหนังอาชญากรรมของอาลี อับบาซี ที่วิพากษ์บริบททางสังคมและศาสนาในประเทศอิหร่าน ผ่านคดีฆาตกรรมโสเภณีต่อเนื่องสุดแสนสะเทือนขวัญ หน้าหนังดูรุนแรง แต่มาพร้อมการกำกับที่คุมจังหวะและตีแผ่มุมมืดของสังคมได้อย่างไม่ประนีประนอม อีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงระบอบชายเป็นใหญ่แสนเลือดเย็น ซึ่งได้อิทธิพลมาจากความศรัทธาทางศาสนาอันสุดโต่ง จนกดทับเพศหญิงในทุกบริบทได้อย่างเฉียบขาด
แถมยังเป็นหนังที่เหมาะสมแก่การลุกฮือของผู้หญิงในประเทศอิหร่าน ในช่วงเวลานี้อยู่ไม่น้อย
4 / 5
عنکبوت مقدس - "Holy Spider" (2022)
Directed by Ali Abbasi
Written by Ali Abbasi & Afshin Kamran Bahrami
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
