2 ม.ค. 2023 เวลา 23:30 • ปรัชญา
ใครคือต้นทางที่มาของกรอบความคิด (Mindset) - คิดได้ยังไง
โดย ภก.ดร.จันทรชัย ถวิลพิพัฒน์กุล LLL
กรอบความคิด (Mindset) คืออะไร สำคัญอย่างไร มีที่มาอย่างไร
กว่าครึ่งศตวรรษแล้วที่เหล่านักคิดได้ให้ความสำคัญกับคำว่า “กรอบความคิด หรือ Mindset” และผู้ที่ศึกษาต่อๆ มา ก็ได้ประจักษ์ว่าการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริงต้องเป็นการเปลี่ยนกรอบความคิด
แล้วมันมีรากฐานทางความคิดมาอย่างไร เราต้องมองย้อนกลับไปกว่า 2400 ปี ณ ประเทศกรีซ มีบุคคลสำคัญ 2 คนที่เราต่างรู้จักกันดี นั่นคือ เพลโตและอริสโตเติล
เพลโต (427-347 ปีก่อน ค.ศ.) ได้สังเกตุว่าทำไมม้าทุกตัวถึงมีหน้าตาเหมือนกัน เมื่อเข้าไปจับดู ก็พบว่ามันมีสสารเนื้อหนังที่จับต้องได้ (Matter) และที่มีหน้าตาเหมือนกันนั้น เป็นเพราะมันต้องมาจากแม่แบบ (Mold) เดียวกัน
กล่าวคือ ม้าทุกตัวต้องถูกจำลองมาจากต้นแบบเดียวกัน แล้วปั๊มม้าตัวที่ 1 2 3 4 เรื่อยไป เขาเลยตั้ง “ทฤษฎีแบบ” (Theory of Form) ขึ้นมา เขายังกล่าวอีกว่า ตัวแม่แบบนี้มีอยู่จริงและเป็นอิสระจากม้าทุกตัวที่ถูกจำลองขึ้นมา แต่เขาไม่สามารถอธิบายได้ว่าตัวแม่แบบนั้นมันอยู่ที่ไหน
อริสโตเติล (384-322 ปีก่อน ค.ศ.) เป็นลูกศิษย์ของเพลโต เห็นพ้องกับเพลโตในเรื่องทฤษฎีแบบที่ว่า โลกของสสารนั้นลอกแบบมาจากตัวแม่แบบ แต่มีความเห็นต่างจากเพลโตที่ว่า ตัวแม่แบบไม่ได้อยู่ที่ไหน แต่อยู่ในตัวโลกของสสารนั่นเอง เพราะโลกของแบบไม่อาจแยกออกจากโลกของสสารได้และยังเป็นตัวกำหนดความเป็นไปของโลกของสสารด้วย
โลกของแบบที่อยู่ภายในสสาร มันก็คือ โลกแห่งมโนคติ หรือแบบในใจ แบบในใจนี้ถูกแปลออกมาว่า Mental Model บ้างก็ว่า Frame of Reference และถูกเรียกต่อๆ มาว่า Paradigm ซึ่งมาจาก Paradigm (a) แปลว่า Mental Picture หรือภาพในใจ
ภาพในใจที่ว่าก็คือ กรอบความคิด หรือ Mindset
กล่าวได้ว่า รากทางความคิดเรื่องกรอบความคิดมาจากบุคคลสำคัญทั้งสองนี้
กรอบความคิดนี้เองที่กำหนดโลกภายนอก นั่นก็คือ พฤติกรรมที่บ่งบอกถึงระดับศักยภาพ กรอบความคิดเปลี่ยนได้ ตนมีอำนาจเหนือมัน ตนจึงสามารถกำหนดความเป็นไปของตนเองได้ นั่นคือนำตนเองได้ เล่นเชิงรุกได้ กรอบความคิดจึงเป็นฐานรากของชีวิต การเปลี่ยนแปลงอย่างยั่งยืนต้องเปลี่ยนที่ฐานรากนี้
Hipot การปฏิรูปศักยภาพมนุษย์อย่างบูรณาการ
(Integral Human Potential Transformation)
ศาสตร์ชีวิตองค์รวมเพื่อความมั่นคงยั่งยืน
โฆษณา