20 ก.พ. 2023 เวลา 07:54 • ปรัชญา

เรียนรู้หลักวิธีการทำงาน

และอ่านคนให้ขาด
มองคนให้เป็นอย่าง "ขงเบ้ง"
หากเราจะพูดหรือกล่าวถึงเรื่องราวสามก๊กในบรรดาตัวละครที่หลากหลายของสามก๊ก มีตัวละครหนึ่งที่น่ายกย่องชนิด ครองใจมากที่สุดนั่นคือขงเบ้ง ผู้หยั่งรู้ดินฟ้ามหาสมุทรโดยทั่วไป ขงเบ้ง เป็นบุคคลที่ได้รับการเชิดชูสูงสุดในแง่ของสติปัญญาความฉลาดรอบรู้ และคุณสมบัติข้อนี้ของขงเบ้ง ก็ได้รับการพิสูจน์อย่างต่อเนื่องเกือบตลอดเรื่อง จะว่าไปแล้ว ความหลักแหลมของขงเบ้ง ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้กงล้อแห่งเรื่องราวของสามก๊กดำเนินไปอย่างมีอรรถรส สนุกสนาน และมีชั้นเชิง
ความเป็นปราชญ์เหนือปราชญ์ของขงเบ้ง ประกอบขึ้นจากทั้งพรสวรรค์ พรแสวง และโอกาส ที่ฉายฉานให้ผสมผสานกันได้อย่างลงตัว ทำให้ความสามารถที่ไม่เป็นรองใครถูกนำมาใช้อย่างต่อเนื่อง
ตลอดเรื่องราวชีวิตของตัวละครนี้ หากจะโยงเข้าสู่ปัจจุบัน สู่ยุคสมัยดิจิตอล เราก็อยากจะแบ่งความฉลาดของขงเบ้งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกคือความฉลาดในด้านสติปัญญา (I.Q.) สะท้อนจากความรอบรู้ในหลากศาสตร์หลายแขนง ทั้งประวัติศาสตร์, ภูมิศาสตร์, การสงคราม, การบริหาร, การปกครอง, ศิลปะ, การคำนวณครวญคิด, การวิเคราะห์สถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างมีวิสัยทัศน์ และอีกมากมายเหลือประมาณ
ส่วนความฉลาดอีกด้าน คือความฉลาดด้านอารมณ์ (E.Q.) เป็นต้นว่า ความสุขุมหนักแน่น, ความมีสติ, การรู้จักแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ฯลฯ ที่ได้รับการยืนยันในหลายๆ สถานการณ์ของเรื่อง สองความฉลาดประกอบกัน แม้จะพบกับอุปสรรคต่างๆ มากมาย แต่ขงเบ้ง ก็สามารถผลักดันให้จ๊กก๊กของเล่าปี่ ผงาดขึ้นมาเทียบรัศมีวุยก๊กของโจโฉ และง่อก๊กของซุนกวนได้อย่างสมศักดิ์ศรี
อย่างไรก็ตาม แม้สติปัญญาความเฉลียวฉลาดและปฏิภาณไหวพริบจะเป็นคุณลักษณะที่โดดเด่นที่สุดของบุคคลผู้นี้ แต่ถ้าพิจารณากันอย่างถ้วนถี่ ขงเบ้ง ก็มิใช่คนที่มีดีเพียงแค่ความเป็นปราชญ์ที่รอบรู้เท่านั้น มองกันให้ลึก อาจารย์ฮกหลงแห่งโงลังกั๋งผู้นี้ ยังมีข้อดีอีกหลายประการที่ไม่ควรมองข้าม สำหรับการให้นิยามบุคคลที่น่ายกย่อง
"ด้านความซื่อสัตย์ภักดี และ เต็มที่ในหน้าที่"
ก็เป็นคุณสมบัติที่ขงเบ้งมีอยู่อย่างเต็มเปี่ยม คนเก่งอย่างขงเบ้ง ไม่ว่าใครก็ต้องการ แต่เมื่อขงเบ้งพิสูจน์น้ำใสใจจริงของเล่าปี่และเลือกแล้วที่จะให้บุคคลผู้นี้เป็นนาย ชั่วชีวิตของขงเบ้ง ก็ได้อุทิศทุ่มเทเพื่อทำนุบำรุงเล่าปี่และทายาทโดยตลอด ด้วยคุณสมบัติของเล่าปี่
ขงเบ้งตระหนักดีว่าไม่ใช่คนที่จะประสบความสำเร็จที่สุดและยิ่งใหญ่ที่สุด แต่เมื่อเห็นว่าเล่าปี่เปี่ยมด้วยคุณธรรมนอกเหนือจากความที่มีเชื้อสายของราชวงศ์อยู่ ขงเบ้งก็ไม่ย่อท้อที่จะใช้สติปัญญาและความสามารถของตนเองเพื่อเชิดชูสนับสนุนเล่าปี่จนสุดกำลัง แม้คุณธรรมในข้อความซื่อสัตย์ของขงเบ้ง จะไม่ได้ปรากฏโดดเด่นจนได้รับการยกย่องเท่ากับกวนอู เทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ แต่ก็มิใช่เพราะขงเบ้งไม่มีคุณธรรมข้อนี้ เพียงแต่ว่ารัศมีความฉลาดหลักแหลมของขงเบ้งเองต่างหาก
ลักษณะเฉพาะอีกข้อหนึ่งที่น่ายกย่อง เพราะเป็นสิ่งที่มนุษย์ทั่วไปมักทำได้ยาก คือความเป็นคนสมถะ ไม่ทะเยอะทะยานของขงเบ้ง แม้เมื่อมามีชีวิตโลดแล่นอยู่บนเส้นทางของการบริหาร อำนาจและการต่อสู้ชิงชัยแล้ว ขงเบ้งก็มิได้มีความทะเยอทะยานมักใหญ่ใฝ่สูง ได้อำนาจ ก็ไม่เริงอำนาจ ได้ตำแหน่งก็ไม่หลงตำแหน่ง และแม้จะได้โอกาสในการก้าวขึ้นสู่ความยิ่งใหญ่กว่าที่เป็น ก็ยินดีที่จะสละ และเลือกที่จะไม่เลือกโอกาสนั้น ทั้งๆ ที่หากคิดจะเป็นใหญ่จริงๆ ขงเบ้งก็เป็นได้ ด้วยคุณสมบัติที่มีทั้งความเป็นผู้นำและผู้ตามในตัวเอง
การรู้จักดำรงตนเองอยู่บนความพอดี ใฝ่ในชีวิตที่สงบและสันติ แท้จริงแล้วเป็นสิ่งที่มีอยู่เสมอในตัวขงเบ้ง ด้วยภาระหน้าที่ ที่ทำให้ชีวิตต้องคลุกคลีอยู่ในสมรภูมิอยู่ตลอด แต่ขงเบ้งก็ยังฝันใฝ่ถึงวันที่ตนเองจะสามารถปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างสมบูรณ์ แล้วได้กลับไปสู่ชีวิตแบบดั้งเดิม ที่สงบ เรียบง่าย ไปเป็นจูกัดเหลียง มังกรผู้ซ่อนกาย อีกครั้ง
"หลักวิธีในการทำงานของขงเบ้ง"
ท่านขงเบ้งได้อธิบายว่า ขุนผลผู้เชี่ยวชาญแต่โบราณ ยึดถือหลัก 4 ประการที่ทำให้สามารถปกครองคนจนมีเชื่อเสียงเกรียงไกร ได้แก่
1. แจกแจงชี้ชัดกำหนดการรุกถอย ไพร่พล จะเข้าใจยุทธวินัย
2. ชี้นำ สั่งสอนโดยคลองธรรม และมนุษย์ธรรม ไพร่พลจะเข้าใจในจารีตประเพณี แบบแผนปฏิบัติ
3. เคร่งครัดเข้มงวด เรื่องความผิดชอบชั่วดี ไพร่พลจะรู้จักเตือนกันเอง
4. ตัดสินลงโทษอาญา และปูนบำเน็จโดยธรรม ไพร่พลจะเชื่อมั่นศรัทธา
จากหลัก 4 ประการนี้เราสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับการทำงานประจำวันของเราได้ดังนี้ ครับ
1. แจ้งข้อมูลข่าวสารต่างๆ ให้กับลูกน้อง และผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับทราบอย่างถูกต้อง และรวดเร็วก่อนเริ่มงาน โดยเราอาจจะใช้เวลาช่วงก่อนเริ่มงาน ก่อนเริ่มกะ/ผลัด ก็จะดีมากๆ เพราะช่วงเวลานี้ลูกน้องจะมาประชุมพร้อมหน้ากัน
ซึ่งเราก็แจ้งให้พวกเขาทราบว่า วันนี้เราจำทำงานอะไรบ้าง และมีปัญหา ข้อควรระวังอะไร และมีการเปลี่ยนแปลงการทำงานอะไรบ้าง โดยเฉพาะเรื่อง 4M Change คือ Man (คน) Machine&Tools (เครื่องจักร และเครื่องมือ) Material&Packaging (วัตถุดิบและบรรจุภัณฑ์) Method (วิธีการปฏิบัติงาน) และมีเรื่องสำคัญอื่นๆ อะไรบ้าง เช่น ข้อตกลงของลูกค้า เรื่องแจ้งจากฝ่ายอื่นๆ
ก็แจ้งให้พวกเขาได้รับทราบ และทำความเข้าใจก่อนที่จะเริ่มทำงาน ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้คือ งานบรรลุเป้าหมาย โอกาสที่จะเกิดความผิดพลาดจากการปฏิบัติงานลดน้อยลง งานลื่นไหลมากขึ้น
2. ทำตัวเป็นเสมือนโค้ช (Coach) และพี่เลี้ยง ด้วยความเต็มใจ จริงใจ และถูกต้องตามจารีตประเพณี ไม่ทำเพื่อหวังผลประโยชน์ทับซ้อน หรือทำเพื่อหวังผลตอบแทน โดยการให้กำลังใจ ให้คำแนะนำ ส่งเสริมให้พนักงานได้รับความรู้ เกิดการพัฒนาตนเอง และงาน ให้ดีขึ้น และนอกจากนี้เราก็ไม่ควรที่จะตีสนิทกับลูกน้องมากจนเกินไป หรือทำตัวห่างเหินห่าง จนพนักงานรู้สึกว่าเราถือตัว ซึ่งผลที่เราได้รับคือ เกิดความไว้เนื้อเชื่อใจ ความโอบอ้อมอารี มีน้ำใจให้กัน และทำงานเป็นทีม และเกิดการพัฒนาไปด้วยกันทั้งตัวเรา ลูกน้อง และทีมงาน
3. ยืนหยัดบนความถูกต้อง และตัดสินใจบนพื้นฐานของความยุติธรรม โดยใช้กฎระเบียบเป็นแนวทางในการทำงานอย่างเคร่งครัด เช่น งานเสียก็บอกว่างานเสีย งานดีก็บอกว่างานดี ทำถูกก็ว่าไปตามถูก และเมื่อทำงานผิด ก็ต้องว่าไปตามผิด ผลที่ได้รับคือ ลูกน้องจะเข้าใจในตัวตนของเรา และลูกน้องก็จะรู้จักที่จะตักเตือนกันเองเมื่อจะทำผิดไปจากที่กำหนด และรู้ว่าสิ่งใดควรทำ และไม่ควรทำ ทำให้ทุกคนอยู่ในกรอบ และมาตรฐานการทำงานเดียวกัน ซึ่งก็คือมาตรฐานของบริษัทนั่นเอง
4. เมื่อจะตัดสินใจให้รางวัล หรือลงโทษใครต้องยึดกฎระเบียบของบริษัท และกฎหมายแรงงานฉบับปัจจุบันเป็นที่ตั้ง นอกจากนี้ต้องวางตัวเป็นกลาง มีความยุติธรรม โดยไม่ควรทำให้พนักงานรู้สึกว่าเราลำเอียง เลือกที่รัก มักที่ชัง ใช้เหตุ และผล ไม่ใช้อารมณ์นำการตัดสินใจ ผลที่ได้รับคือ สมาชิกในทีม และเพื่อนร่วมงานจะเคารพ รักเราอย่างแน่นอน
คน 5 ประเภทที่ “ขงเบ้ง” กล่าวไว้ว่า “ไม่ควรคบ” เป็นอันขาด
1. ชอบแบ่งพรรคแบ่งพวก ชอบตั้งสมัครพรรคพวกเป็นกลุ่มเล็กกลุ่มน้อย แบ่งพรรคแบ่งพวก สมคบคิดกัน เฝ้าจงใจหาเรื่องใส่ร้ายคนอื่นให้เสื่อมเสีย หาประโยชน์ใส่ตัวเองด้วยการทำลายผู้อื่น
2. เรียกร้องความสนใจ ประพฤติตนผิดขนบธรรมเนียม สวมใส่เสื้อผ้าอาภรณ์หรูหรา ดำรงชีวิตด้วยความฟุ่มเฟือยและสิ้นเปลือง ชอบแต่งกายให้ดูผิดแปลกแตกต่างไปจากผู้คนทั้งหลาย มีความคิด ความอ่าน หรือ แนวทางชีวิตที่ขัดต่อสังคมส่วนใหญ่ ล้วนแต่นำมาซึ่งความแตกแยก อยากให้คนสนใจเพราะสิ่งเหล่านี้
3. ขยายเรื่องราว สร้างเรื่องที่ไม่ตรงตามความเป็นจริง ได้ยินมาแค่หนึ่ง พูดต่อให้ฟังสิบ ทำเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่ เพื่อให้คนทั้งหลายเข้าใจผิด ชอบคุยโวโอ้อวด สร้างข่าวลือที่เป็นเท็จให้แพร่หลาย
4. เฝ้าจับผิด คนที่จงใจฟื้นฝอยหาตะเข็บ คอยจับผิด และยุยงให้คนแตกแยกกัน ก่อให้เกิดความสับสนในหมู่คน เห็นใครทำอะไรผิดนิดผิดหน่อย ชอบทำเป็นเรื่องใหญ่บานปลาย แต่ความผิดของตัวเองนั้นกลับทำเป็นมองไม่เห็น
5. ประจบสอพลอ คอยเอาใจใส่แต่คนที่มีผลประโยชน์ให้แก่ตัวเอง บางคนถึงขั้นแอบคบค้าสมาคมกับข้าศึกอย่างลับๆ ไม่สนใจความเป็นอยู่ของคนในทีม ยอมทำทุกทางเพื่อให้ตัวเองรอด
ส่วนตัวผมนั้นชอบท่านอาจารย์ฮกหลงขงเบ้งผู้นี้เป็นอย่างมาก เพราะท่านเปี่ยมไปด้วยคุณธรรมและความสามารถในด้านสติปัญญาที่ล้ำเลิศเหนือกว่าใคร
หากจะกล่าวถึงใครคือพระเอกในดวงใจของผมบอกได้เลยคนๆนั้นก็คือ "ขงเบ้ง" นั่นเองครับ
ที่ชอบรองลงมาก็คือ "จูล่ง, ม้าเฉียว, ลิโป้, สุมาอี้"
และทุกท่านล่ะครับชอบใครเป็นพิเศษในสามก๊กรึป่าว
เรียบเรียงนำเสนอบทความ :
"สาระหลากด้าน"
ขอบคุณข้อมูล, เครดิต :
โฆษณา