27 มิ.ย. 2023 เวลา 14:41 • สุขภาพ

ความคิด...ส่งผลกับการใช้ยาอย่างไร

ทำไมบางคนใช้ยาตัวหนึ่งได้ผล ในขณะที่อีกคนใช้แล้วไม่ได้ผล มันมีปัจจัยอื่น นอกเหนือจากร่างกายที่มีความแตกต่างกันหรือไม่
พี่ bunny ได้มีโอกาสอ่านหนังสือ คุณคือพลาซีโบ มีช่วงหนึ่งของหนังสือ ที่ทำให้สะดุดใจ และตอบคำถามเรื่องนี้ได้พอสมควร แต่เป็นการตีความ และขอยกตัวอย่าง ซึ่งต่างจากในหนังสือ เป็นตัวอย่างในแบบที่เราพยายามให้เข้าใจง่ายๆว่า การใช้ยา มันเชื่อมโยงกับสมองได้อย่างไร
ดร.โจ บอกว่า มีองค์ประกอบที่สำคัญ 3 ข้อ
1 การวางเงื่อนไข
2 การคาดหวัง
3 และการให้ความหมาย
ซึ่งทั้ง 3 นี้ทำงานร่วมกันทำให้เกิดการตอบสนองที่ต่างกัน
ข้อที่ 1 การวางเงื่อนไข ตัวอย่างเช่น เราจดจำว่ายาพาราเซตามอล คือยาแก้ปวดลดไข้ เมื่อเราทานยาพาราเซตามอล เราจะรู้สึกว่ามันดีขึ้น
.
ดังนั้น เมื่อเราปวดศีรษะเราจะหายาพาราเซตามอลมารับประทาน เพื่อบรรเทาอาการปวด เพราะมันเป็นสิ่งที่คุณเคยทำ หรือประสบการณ์ที่คุณเคยมี และเนื่องจาก เป็นกระบวนการที่เราทำซ้ำๆ ทำให้เราเชื่อมโยงกับพาราเซตามอลว่า แก้ปวดลดไข้ได้ เมื่อกินแล้ว ร่างกาย ถูกจดจำแล้ว ก็จะหลั่งสารเคมีในสมองที่ทำให้รู้สึกดีออกมา จึงทำให้รู้สึกดีขึ้น
2 ความคาดหวัง จะเกิดขึ้นเมื่อเรามีเหตุผลที่จะคาดหวัง ถึงผลลัพธ์ที่ต่างออกไป
.
เช่น เรามีอาการปวดมากขึ้น แพทย์ได้สั่งยาชนิดใหม่ให้เรา โดยแนะนำว่ายาตัวนี้ สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดได้ ถ้าเรามีความเชื่อถือในแพทย์ หรือ มีความคาดหวังกับยาตัวใหม่สูง
.
จิตใจเราก็จะเลือกความเป็นไปได้ที่ต่างออกไป เราจะยอมรับผลลัพธ์ใหม่ที่เราเลือกด้วยความรู้สึกของเรา และถ้ามีพลังงานความเชื่อ มากพอ สมองจะส่งสัญญาณ พร้อมปล่อยกับสารเคมี ที่ทำให้เรารู้สึกดีออกมา ทำให้เรารู้สึกดีขึ้น
.
3 การกำหนดความหมาย ช่น สมุนไพรชนิดหนึ่ง ที่เราเคยกินกันเป็นประจำ เราไม่เคยรู้สึกว่า มันพิเศษ วันดีคืนดี มีคนนำมาทำเป็นยา พร้อมมีงานวิจัยออกมารองรับ สนับสนุนว่าดี  ใครๆก็กินสมุนไพรชนิดนี้กัน เราก็ให้นิยามใหม่กับ สมุนไพรชนิดนี้ว่าดี ทำให้มีกำลังใจ กินแล้วรู้สึกว่าดี กินแล้วได้ผล
.
ทั้งที่เป็นสิ่งที่เรารู้จัก คุ้นเคย แต่การให้นิยามหรือความหมายที่ต่างไป ก็ให้ผลต่างไป
สรุป การใช้ยาชนิดหนึ่ง จะมีผลอย่างไรกับคนที่ใช้ยา อาจจะมีปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้อง แต่ความคิด เป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง ที่จะทำให้การใช้ยา หรือการรักษาได้ผลหรือไม่ และความคิด ยังมีผลกับทุกๆเรื่องในชีวิตเราอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
.
บทความในวันนี้ พี่ bunny แค่ยกเศษเสี้ยว ของหนังสือมาเล่าให้ฟัง ถ้าเจอเรื่องราวที่น่าสนใจอื่นๆ จะมาเล่าให้ฟังอีกนะคะ
.
.
อ้างอิง
หนังสือ คุณคือพลาซีโบ ทำความคิดให้ออกฤทธิ์กับสุขภาพ หน้า 47-51 โดย ดร.โจ ดิสเพนซา
เครดิตภาพ :Jcomp จาก Freepik
โฆษณา