15 ก.ค. 2023 เวลา 09:57 • ศิลปะ & ออกแบบ

นางนอนหรือนายนอน? อยากรู้ต้องดูชัดๆ (Sleeping Hermaphroditus)

หลังจากบรรยายงานจิตรกรรมไปจนเหนื่อย แล้วก็ขอพักนิดนึง ก่อนที่จะเป็นคิวของประติมากรรม ซึ่งต้องบอกว่าเด่นกว่าภาพวาดเยอะ
ตอนที่เราเข้าไปในหอศิลป์บอร์เกเซ่ สายตาเราสะดุดกับงานงามๆหลายชิ้น สะกดหยุดให้เดินดูไปรอบๆราวกับจะดูดกลืนมันไว้ในสายตาซะอย่างนั้น ที่นี่มีประติมากรรมรูปเทพเจ้ากรีกหรือบุคคลในตำนานทางศาสนาเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งต่างก็แสดงสไตล์ทางศิลปะไปต่างกัน
Sleeping Hermaphroditus ของหอศิลป์ Borgese
เอาละมาดูแม่นาง Sleeping Hermaphroditus กันก่อน ประติมากรรมหินอ่อนรูปสาวน้อยเปลือยกายนอนหลับอยู่บนฟูกหนา พร้อมผ้าพริ้วบางพันขาเอาไว้หน่อย แลดูงดงามสวยดี แต่ถ้ามีโอกาสได้ไปชมของจริงก็ขอให้ผู้ชมลองเดินไปอีกข้างเพื่อทัศนาของสงวน (ซึ่งโดยทั่วไปมันควรจะมีผ้าปิดไว้ใช่มะ) แต่งานนี้ไม่ปิด มีแต่เปิด ก็เลยพบว่าสิ่งที่แม่นางนั้นมี เป็นสิ่งที่ผู้ชายมีต่างหาก ชวนตกใจเมื่อพบว่าฉันถูกหลอก!!!
1
หลายคนคงคิดว่าศิลปินคงจะแกล้งล้อเล่นกับคนดูสนุกๆละมั้ง แต่เรื่องนี้มีเหตุมีผลเป็นเรื่องเป็นราวมาจากเรื่องราวเทพเจ้ากรีกที่อยู่ในตำนานจริงๆ
เรื่องมีอยู่ว่าเทพบุตรสุดหล่อชื่อเฮอร์มาโฟรไดต์ (Hermaphrodite) ได้ไปแก้ผ้าอาบน้ำในสระแห่งหนึ่งซึ่งเป็นที่อยู่ของนางฟ้าซาลมากิส (Salmacis) แม่นางได้มาแอบดูแล้วก็อดใจไม่ไหว โผล่เข้ามาจะปลุกปล้ำ แต่เทพบุตรหนุ่มก็ไม่เอาด้วย พอนางไม่สมหวังก็เลยใช้ทางลัด ตั้งจิตอธิษฐานขอให้เฮอร์มาโฟรไดตัสมาอยู่ร่วมกับนางตลอดไป
1
ทวยเทพทั้งหลายที่ได้ยินเสียงเรียกร้องก็คงจะรำคาญปนหมั่นไส้เลยทำให้คำขอเป็นจริงซะ แล้วก็เลยกลั่นแกล้งให้ผลของคำอธิษฐานกลายเป็นแบบที่เห็น หลอมรวมร่างของเทพบุตรหนุ่มหล่อกับนางฟ้าใจร่านให้อยู่ร่วมกันแบบแยกไม่ออกไปตลอดกาล
โอ๊ย โหดกว่าหนังเรื่องชั่วฟ้าดินสลายอีกนะ
อ้อ ขอบอกอีกหน่อยว่าประติมากรรมเฮอร์มาโฟรไดต์ที่เห็นนี่เป็นงานสำเนาของโรมัน (Roman copy) ซึ่งลอกแบบมาจากของจริง (ซึ่งไม่รู้ไปอยู่ที่ไหนแล้ว) และแน่นอนว่างานสวยประหลาดแบบนี้ก็ต้องมีหลายก๊อปปี้อยู่แล้ว
ดังนั้นนอกเหนือจากนางนอน (หรือนายนอน) คนนี้ที่บอร์เกเซ่แล้ว เรายังจะได้พบเจอเธอหรือเขาได้ในพิพิธภัณฑ์อื่นๆ อย่างเช่น (468) Museo Palazzo หรือ Massimo alle Terme ในโรมอีกด้วย และยังสามารถไปพบหล่อนที่พิพิธภัณฑ์ Louvre ในปารีส พิพิธภัณธ์ Uffizi ในฟลอเรนซ์ พิพิธภัณฑ์วาติกัน และพิพิธภัณฑ์ Hermitage ในรัสเซีย เช่นกัน
Sleeping Hermaphroditus ที่ลุฟท์ สวยมากไม่แพ้กัน
Sleeping Hermaphroditus ที่ Museo Palazzo หอศิลป์อีกแห่งในโรม
ที่ หอศิลป์ Uffizi ในฟลอเรนซ์ ก็มี
ที่พิพิธภัณฑ์ Hermitage ในรัสเซีย
ภาพอีกด้าน ขององค์ที่อยู่ Museo Palazzo มองเห็นอะไรไหม
เห็นได้ไหมฮะ ว่า Sleeping Hermaphroditus แห่งละที่นั่น บางองค์ก็สวยสูสีกัน อย่างของ louvre กับ borgese นั้น ล้ำเลิศพอๆกันเลย ส่วนของฟลอเรนซ์กับเฮอร์มิเตจอาจจะดูเป็นของก๊อปมากเกินไป (ทั้งๆที่ทุกอันก็ก๊อปมาหมดนะแหละ) ส่วนของ Museo Palazzo ก็สวยใช้ได้ และที่ชอบก็คือยอมให้ถ่ายภาพด้านหน้ามาด้วยแหละ เลยมีของพิเศษมาให้ดูอย่างที่เห็น
แหม รู้แบบนี้แล้วดูด้อยค่าลงไปเยอะเลยกลายเป็นประติมากรรมโหลไปซะแล้ว แล้วอีกหน่อยจะมี ก๊อปปี้อื่นๆตามมาอีกเป็นร้อยเป็นพันรึเปล่าเนี่ย ถ้าใครคิดอย่างนั้นก็ขอบอกว่ามันเป็นไปอย่างที่ว่าไว้แล้วแหละ แม้แต่ในช่วงเวลาที่กำลังอ่านอยู่นี่ก็คงมีคนกำลังนั่งก๊อปปี้อยู่ ณ ที่ใดที่หนึงในโลก แต่บางทีเขาทำอะไรให้มันดูแตกต่างกันไปบ้าง อย่างเช่นมีการใช้หินสีดำ ใช้สัมฤทธิ์ หรือการย่อส่วนให้เล็กลง แต่ก็ยังขายได้ราคาอยู่นะ ลองไปซื้อหามาประดับบารมีก็น่าจะดี

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา