อาณาจักรเซลล์ 5 (หน่วยเก็บกวาดและเก็บของ) | Biology with JRItsme.
ระยะเวลาที่ใช้ในการอ่าน 3 นาที
อาณาจักรเซลล์มีการผลิตและสร้างสินค้าออกมากมาย ถ้าจะให้เก็บไว้ในโรงงานคงเต็มเร็วแน่ จึงต้องมีโกดังเฉพาะที่ชื่อว่า “แวคิวโอล” [Vacuole] นอกจากนี้ยังมีเทศบาลที่คอยเก็บกวาดขยะ สารพิษ รวมถึงหน่วยงานทั้งหน่วยเลย ซึ่งนั้นจะเป็นหน้าที่ของ “ไลโซโซม” [Lysosome] และเพอรอกซิโซม [Peroxisome]
แวคิวโอลถุงเก็บสารที่มักพบขนาดใหญ่ในพืช ที่มา: https://www.differencebetween.com/difference-between-vacuoles-and-vs-vesicles/
มาทำความรู้จักกับหน่วยเก็บของกัน “แวคิวโอล” เป็นออร์แกเนลที่ไว้เก็บสารต่าง ๆ ภายในเซลล์ ไม่ว่าจะเป็นน้ำ สารสี แป้ง หรือของเสีย ซึ่งมักพบได้มากและมีขนาดใหญ่ในพืช ส่วนในสัตว์มีน้อยมากที่พบ แต่จะมีโปรโตซัวชนิดหนึ่งนั่นคือพารามีเซียม ที่ใช้แวคิวโอลขับน้ำส่วนเกินออกจากร่างกาย
รูปร่างของไลโซโซมที่บรรจุเอนไซม์สำหรับย่อย ที่มา: https://www.sciencefacts.net/lysosome.html
ส่วนหน่วยเก็บกวาดของเซลล์ จะมี “ไลโซโซม” ที่ค่อยย่อยสารพิษ ถุงเวสิเคิล ร่วมถึงออร์แกนเนลที่หมดอายุหรือตายไป โดยมันจะเข้าไปจับกินและใช้เอนไซม์ภายในตัวย่อยจนหมด ข้อสำคัญคือไลโซโซมพบได้ในเซลล์สัตว์เท่านั้น
รูปร่างของเพอรอกซิโซมที่บรรจุผลึกเอนไซม์สำหรับกำจัดไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ที่มา: https://www.sciencefacts.net/peroxisome.html
และ “เพอรอกซิโซม” สังเกตว่าข้างในจะมีเหมือนก้อนรูปหลายเหลี่ยมสุดสวยงาม นั่นคือเอนไซม์ที่ใช้ทำหน้าที่เปลี่ยนไฮโดนเจนเปอร์ออกไซด์ (H2O2) ซึ่งเป็นสารพิษที่ได้จากกระบวนการเมตาบอลิซึมภายในเซลล์ ให้เป็นน้ำกับแก๊สออกซิเจนที่ใม่เป็นอันตราย
หากเซลล์ใม่สามารถกำจัดสารพิษ สะสมของเสียโดยไม่กำจัด หรือปล่อยให้ออร์แกเนลที่ตายยังอยู่ภายในเซลล์ จะทำให้เซลล์ทำงานไม่เต็มประสิทธิภาพ อาจถึงกับอายุสั้นลงได้ โดยอาจจะปล่อยตายตามธรรมชาติ หรือมีเซลล์อื่นเข้ากำจัดแทน(เซลล์ภูมิคุ้มกัน) หรือปิดสวิตช์ทำลายตัวเองได้
นั่นคือทั้งหมดของหน่วยเก็บกวาดและเก็บของนะครับ ตอนต่อไปพบกับโรงงานโปรตีนของอาณาจักรเซลล์ อย่าลืมติดตามเพจ Mr.BlackCatz. Academy ไว้ในอ้อมอกอ้อมใจ เพื่อไม่พลาดเนื้อหาชีววิทยาฉบับคนทั่วไปเข้าใจง่ายนะครับ
Note
- แวคิวโอล มีเยื่อหุ้มฟอสโฟลิพิด 1 ชั้น
- ไลโซโซม มีเยื่อหุ้มฟอสโฟลิพิด 1 ชั้น
- เพอรอกซิโซม โครโมพลาสต์ มีเยื่อหุ้มฟอสโฟลิพิด 1 ชั้น
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
