13 พ.ย. 2023 เวลา 00:13 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม: ลักษณะทางพันธุกรรม | Biology with JRItsme.

🕓 เวลาที่ใช้ในการอ่าน 4 นาที
ในตอนก่อนหน้าตั้งแต่การแบ่งเซลล์ การสังเคราะห์โปรตีน รวมไปถึงการกลายพันธุ์ ต่างเป็นการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมระดับยีน โครโมโซม และเซลล์ ในตอนนี้จะเป็นระดับร่างกายที่น่าจะเข้าใจได้ง่ายขึ้นในคนทั่วไป เพราะน่าจะเรียนมาตั้งแต่ประถมแล้ว...
การถ่ายทอดที่เกิดขึ้นในระดับยีน โครโมโซม และเซลล์ จะแสดงออกมาในลักษณะของการทำงาน เมตาบอลิซึม รวมถึงลักษณะรูปร่างของร่างกายที่เราสามารถมองเห็นได้ ในตอนประถม... คุณครูจะให้เราบอกว่าเรามีลักษณะไหนเหมือนพ่อแม่ เหมือนญาติในครอบครัว หรือแม้แต่กับเพื่อนเอง ซึ่งเราก็จะทราบว่า เรามีลักษณะหรือความสามารถที่เหมือนพ่อแม่และคนในครอบครัวมากกว่านั่นเอง จึงสรุปได้ว่าพันธุกรรมจากรุ่นปู่ย่าตายาย มาจนถึงพ่อแม่ และถึงลูกในที่สุด
ก่อนที่จะอธิบายว่าพันธุกรรมจากญาติ ๆ ส่งมาถึงเราได้อย่างไร เราต้องเข้าใจก่อนว่าอะไรบ้างคือ “ลักษณะทางพันธุกรรม” [Genetic traits] ซึ่งคือลักษณะที่ถูกส่งต่อมารุ่นสู่รุ่น ไม่นับทักษะ ความรู้ ความสามารถที่ได้หลังจากการเรียนรู้ เช่น การขับรถได้ ความรู้ในห้องเรียน การเล่นฟุตบอลเป็น ง่าย ๆ คือเกิดมาแล้วทำไม่ได้
ลักษณะทางพันธุกรรมแบ่งออกเป็น “ลักษณะเชิงปริมาณ” [Quantitative traits] เป็นลักษณะที่สามารถไล่ระดับ เรียงลำดับเป็นตัวเลข สูงต่ำ มากน้อย เช่น ความสูง น้ำหนัก มวลกล้ามเนื้อ ถ้าเป็นสีจะสามารถไล่ระดับความสว่าง เฉดสี ได้ เช่น สีผิว สีตา สีผม
และ “ลักษณะเชิงคุณภาพ” [Qualitative traits] เป็นลักษณะที่ไม่สามารถไล่ระดับหรือเรียงลำดับได้ บอกได้แค่ มี/ไม่มี หนึ่ง/สอง หรือ ทำได้/ทำไม่ได้ เช่น มี/ไม่มีลักยิ้ม ตาชั้นเดียว/ตาสองชั้น ห่อลิ้นได้/ไม่ได้
จริง ๆ ยังมีลักษณะมากมายที่ไม่ได้กล่าวในตัวอย่าง แต่นี่เป็นลักษณะที่เราสามารถสังเกตเห็นได้ง่ายที่สุด แม้โรงเรียนจะสอนว่าลักษณะเหล่านี้จะส่งต่อแค่คนในเครือญาติเท่านั้น
ซึ่งในความเป็นจริงเราก็มีหลายลักษณะที่เหมือนกับคนอื่นที่เราไม่รู้จักเหมือนกัน เช่น คนจีนตาตี่ สีผิวเหลืองของคนเอเชีย ฝรั่งตัวสูง สีตาดำน้ำตาลเหมือนคนกว่า 70% ของโลก เดินสองขาเหมือนกันทั่วโลก นั่นเป็นเพราะว่าเราทุกคนเป็นญาติกัน เพียงแต่เราทุกคนเป็นญาติห่าง ๆ กันมาก ๆ จนนับญาติไม่ได้นั่นเอง เพราะเรามียีนที่เหมือนกันกว่า 90% ดังที่เล่าให้ฟังในสักตอนหนึ่ง
ย้ำอีกครั้งว่าจุดนี้บ่งบอกว่า ไม่เราจะแตกต่างกันอย่างไร เราทุกคนก็คือคนเหมือนกัน ซึ่งถูกกำหนดมาจากธรรมชาติอยู่แล้ว ในตอนต่อไป ผมจะอธิบายกลไกการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุให้ทุกคนได้รู้จักกันครับ อย่าลืมติดตามเพจ Mr.BlackCatz. Academy ไว้ในอ้อมอกอ้อมใจ เพื่อไม่พลาดเนื้อหาชีววิทยาฉบับคนทั่วไปเข้าใจง่ายนะครับ 😺
รูปปกมาจากละครสุดฮอตฮิตอย่าง "พรหมลิขิต" ภาคต่อของละครจักรวาลออเจ้าอย่าง "บุพเพสันนิวาส" ในภาคนี้พบกับพุดตานที่ข้ามภพสู่ยุคสมัยอยุธยา มาด้วยหน้าตาที่ละหม้ายคล้ายแม่หญิงการะเกด ว่าแต่เขาทั้งสองเป็นญาติกันจริง ๆ หรือเปล่านะ... ที่มา: ไทยรัฐออนไลน์

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา