23 มิ.ย. เวลา 23:00 • ธุรกิจ

ไขข้อสงสัยการควบรวมกิจการ เหตุใดจึงไม่ใช่รายจ่ายของบริษัท

การควบรวมกิจการหรือการเข้าซื้อกิจการ (Mergers and Acquisitions: M&A) เป็นกลยุทธ์สำคัญที่ใช้ขับเคลื่อนการเติบโตและความสำเร็จขององค์กรหรือบริษัท
แต่หลายครั้งเราอาจพบคำถามที่ว่า ทำไมการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการถึงไม่ถูกบันทึกเป็น "รายจ่าย" ในงบการเงินของบริษัท เช่นเดียวกับค่าใช้จ่ายทั่วไปที่เกิดขึ้นในการดำเนินงาน ทั้งๆที่บริษัทต้องมีการจ่ายเงินออกมาเพื่อใช้ในการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการ
เริ่มที่บริบทของการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการ
การควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการโดยทั่วไปจะถือเป็นการลงทุน เมื่อบริษัทควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการของบริษัทอื่น การดำเนินการนี้จะถือว่าเป็นการลงทุนระยะยาวในสินทรัพย์ (Assets) ที่มีมูลค่าและคาดว่าจะสร้างรายได้หรือให้ประโยชน์ในอนาคต ซึ่งแตกต่างจากรายจ่ายในการดำเนินงาน (Operating Expenses) ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจทั่วไป
ในมุมมองทางบัญชี การควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการจะมีการจัดการทางบัญชีแตกต่างจากรายจ่ายในการดำเนินงาน ซึ่งมักจะถูกบันทึกในงบกำไรขาดทุน (Income Statement) ในปีที่เกิดขึ้น แต่การควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการจะถูกบันทึกในงบดุล (Balance Sheet) ในส่วนของสินทรัพย์
แล้วเหตุใดทำไมไม่บันทึกการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการเป็นรายจ่ายในการดำเนินงาน ทั้งๆที่บริษัทต้องมีการจ่ายเงินออกมา?
การบันทึกการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการเป็น "รายจ่าย" นั้นจะทำให้ภาพรวมของงบการเงินบิดเบือน และไม่สามารถสะท้อนสถานะทางการเงินที่แท้จริงของบริษัทได้
ด้านผลกระทบต่อกำไรขาดทุน หากการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการถูกบันทึกเป็น "รายจ่าย" จะทำให้กำไรของบริษัทในปีนั้นลดลงเท่ากับมูลค่าของการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการนั้นๆ
เช่น หากบริษัทซื้อกิจการอื่นด้วยเงิน 10,000 ล้านบาท และบันทึกเป็นรายจ่าย จะทำให้กำไรสุทธิของบริษัทในปีนั้นลดลง 10,000 ล้านบาททันที ซึ่งไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง เนื่องจากการซื้อกิจการไม่ได้ทำให้บริษัทสูญเสียเงินทั้งหมดในรูปแบบของค่าใช้จ่าย แต่เป็นการเปลี่ยนรูปจากเงินสดไปเป็นสินทรัพย์อื่นๆ
ด้านการสะท้อนสถานะทางการเงินที่แท้จริง การบันทึกการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการในงบดุลในฐานะ "สินทรัพย์" จะทำให้สะท้อนสถานะทางการเงินที่แท้จริงของบริษัทชัดเจนมากขึ้น
การแสดงสินทรัพย์ใหม่ที่ได้รับจากการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการเป็นการเพิ่มมูลค่าทรัพย์สินของบริษัทและแสดงถึงการลงทุนในสินทรัพย์ที่มีศักยภาพในการสร้างรายได้ในอนาคต หากบันทึกเป็นรายจ่ายจะทำให้ไม่สามารถเห็นภาพรวมของสินทรัพย์ที่บริษัทถือครองจริงๆ ได้
แต่อย่างไรก็ตาม มูลค่าของสินทรัพย์ที่ได้มาจากการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการจะถูกตัดจำหน่ายและคำนวณค่าเสื่อมราคา (Depreciation and Amortization) ตามปกติ
อธิบายง่ายๆ ก็คือ จะมีค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการที่มูลค่าของสินทรัพย์เสื่อมลงในช่วงเวลาหนึ่งเกิดขึ้นมานั่นเอง
ซึ่งค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นนี้จะถูกบันทึกเป็นรายจ่าย (Expense) ในงบกำไรขาดทุนตลอดช่วงอายุของสินทรัพย์ตามปกติเมื่อเวลาผ่านไป เพียงแต่ไม่ใช่ในทันทีที่การควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการนั้นเสร็จสิ้นลงนั่นเอง
ดังนั้นการควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการจึงถือว่าเป็นการลงทุนและการเพิ่มมูลค่าในระยะยาวของบริษัท มากกว่าที่จะเป็นรายจ่ายในการดำเนินงาน หรือรายจ่ายทางธุรกิจทั่วไป
จากที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ทำให้การควบรวมหรือเข้าซื้อกิจการไม่นับว่าเป็นรายจ่ายในงบการเงินของบริษัทนั่นเอง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา