ทำไมเราถึงเสียเงินให้รัฐบาลเยอะ
ผู้อ่านทุกคนน่าจะรู้อยู่แล้วว่าภาษีมันไม่ได้มีแค่ภาษีอากร ภาษีรายได้บุคคลธรรมดา ภาษียังมีอีกหลากหลายประเภทที่ผู้อ่านอาจยังไม่รู้ วันนี้ทาง Easy Finance จะมาบอกถึงประเภทของภาษีที่อาจไม่รู้จักหรือรู้จักกันอยู่แล้ว และภาษีแต่ละประเภทก็จะคิดคำนวณเปอร์เซนต์แตกต่างกันไป
โดยภาษีจะแบบออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ
ได้แก่ ภาษีทางตรงและภาษีทางอ้อม
- ●ภาษีทางตรง คือ ภาษีที่เก็บจากบุคคลธรรมดาที่มีรายได้จากกการประกอบอาชีพ โดยมีรายได้ถึงเกณฑ์ที่จะต้องเสียภาษี
- ●ภาษีทางอ้อม คือ ภาษีที่ได้จากกการซื้อสินค้าอุปโภคบริโภคและบริการต่างๆ ของประชาชนหรือที่เรารู้จักกันว่า “ภาษีมูลค่าเพิ่ม”
ประเภทภาษีอากร
ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คือ ภาษีจะจัดเก็บจากประชาชนผู้มีเงินได้ทั่วไป ตามเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด โดยปรกติจะจัดเก็บเป็นปี ผู้มีรายได้มีหน้าที่ต้องนำไปแสดงรายการตนเองตามแบบแสดงรายการภาษีที่กำหนดภายในเดือนมกราคมถึงมีนาคมของปีถัดไป
ภาษีเงินได้นิติบุคคล เป็นภาษีเงินได้ประเภทหนึ่งที่เรียกเก็บจากนิติบุคคลตามที่กฎหมายภาษี (ประมวลรัษฎากร) กำหนดหน้าที่ไว้ให้
VAT หรือภาษีมูลค่าเพิ่ม คือการจัดเก็บภาษีจากการขายสินค้า หรือการให้บริการในแต่ละขั้นตอนการผลิต และจำหน่ายสินค้าหรือบริการ ทั้งที่ผลิตภายในประเทศและนำเข้าจากต่างประเทศ จะถูกเรียกเก็บจากผู้ขายสินค้าและบริการที่บวกลงไปในราคาของสินค้า 7 % ซึ่งโดยปกติแล้ว VAT มีอัตราภาษีที่ 7% แต่รู้หรือไม่ว่าจริง ๆ แล้ว ตามกฎหมายกำหนดไว้ที่ 10%
แต่ที่ผ่านมา ประเทศไทยออกกฎหมายลดการเก็บภาษี ให้เหลือ 7% แค่ชั่วคราวแบบปีต่อปี
ภาษีธุรกิจเฉพาะ หมายถึง ภาษีที่เก็บจากกิจการบางประเภท ตามที่กฎหมายกำหนดเป็นพิเศษ โดยเป็นภาษีที่ถูกแยกออกมาจากภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งทางกรมสรรพากรจะเป็นผู้จัดเก็บภาษีดังกล่าวนี้ ทั้งในรูปแบบของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล โดยผู้ที่มีหน้าที่จ่ายภาษีธุรกิจเฉพาะ จะต้องทำการยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีธุรกิจเฉพาะ ภายในวันที่ 30 นับตั้งแต่วันที่เริ่มกิจการ ด้วยการยื่นแบบคำขอ ภ.ธ.01
อากรแสตมป์เป็นภาษีประเภทหนึ่งที่สรรพากรจัดเก็บจากการทำสัญญา / ตราสาร ต่างๆซึ่งออกเป็นทั้งหมด 28 ประเภทที่ทางสรรพากรเรียกเก็บ หากไม่ดำเนินการให้ถูกต้องจะมีผลคือไม่สามารถใช้สัญญา หรือตราสารนั้นเป็นหลักฐานทางกฎหมายได้
ประเภทภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
เงินได้พึงประเมิน คำนี้ฟังดูแล้วอาจจะรู้สึกหนาว ๆ ร้อน ๆ ในใจ ว่าใครจะมาประเมินอะไรเรา แต่ถ้าพูดให้เข้าใจง่าย มันคือ เงินได้หรือรายได้ที่เราต้องเอามาเสียภาษีนั่นเองครับ (ในบางมุม เงินได้อาจจะหมายถึง สิ่งที่ทำให้เรารวยขึ้น) ซึ่งกฎหมายภาษีอย่างประมวลรัษฏากรได้ให้ความหมายของเงินได้นี้ไว้ 5 อย่าง คือ
- 1.เงิน ซึ่งหมายความรวมถึงทุกอย่างที่ใช้แทนเงินได้
- 2.ทรัพย์สินซึ่งอาจคิดคำนวณได้เป็นเงิน เช่น รางวัลต่างๆ
- 3.ประโยชน์ซึ่งอาจคิดคำนวณได้เป็นเงิน เช่น สิ่งที่ไ้ด้รับเพิ่มจากการทำงาน
- 4.เงินค่าภาษีอากรที่ผู้จ่ายเงินหรือผู้อื่นออกแทนให้
- 5.เครดิตภาษีตามที่กฎหมายกำหนด (หมายถึง เครดิตภาษีเงินปันผล
รู้จักเงินได้พึงประเมิน 8 ประเภท
นอกจากนิยามแล้ว กฎหมายยังแบ่งเงินได้พึงประเมินออกเป็น 8 ประเภท ตามการประกอบอาชีพที่แตกต่างกัน ซึ่งบางคนอาจจะคุ้นเคยในชื่อมาตรา 40(1) – (8) แห่งประมวลรัษฏากร ดังนี้ครับ
เงินได้ประเภทที่ 1 หรือ มาตรา 40(1) คือ เงินได้จากการจ้างแรงงาน เช่น เงินเดือน โบนัส ต่างๆ
เงินได้ประเภทที่ 2 หรือ มาตรา 40(2) คือ เงินได้เนื่องจากหน้าที่หรือตำแหน่งงานที่ทำ เช่น ค่านายหน้า งานที่รับจ้างทำตามสัญญาจ้างเป็นครั้งคราวไป
เงินได้ประเภทที่ 3 หรือ มาตรา 40(3) คือ เงินได้ค่าแห่งกู๊ดวิลล์ ค่าแห่งลิขสิทธิ์หรือสิทธิอย่างอื่น เงินปี หรือเงินได้ที่มีลักษณะ เป็นเงินรายปีอันได้มาจากพินัยกรรม นิติกรรมอย่างอื่น หรือคำพิพากษาของศาล
เงินได้ประเภทที่ 4 หรือ มาตรา 40(4) คือ ดอกเบี้ย เงินปันผล เงินส่วนแบ่งกำไรต่างๆ
เงินได้ประเภทที่ 5 หรือ มาตรา 40(5) คือ เงินได้จากการให้เช่าทรัพย์สินต่างๆ
เงินได้ประเภทที่ 6 หรือ มาตรา 40(6) คือ เงินได้จากวิชาชีพอิสระต่างๆ เช่น วิชากฎหมาย การประกอบโรคศิลป (แพทย์) วิศวกรรม สถาปัตยกรรม การบัญชี ประณีตศิลปกรรม หรือวิชาชีพอื่นที่กฎหมายกำหนด
เงินได้ประเภทที่ 7 หรือ มาตรา 40(7) คือ เงินได้จากการรับเหมาที่ผู้รับเหมาต้องลงทุนด้วยการจัดหาสัมภาระ ในส่วนสำคัญนอกจากเครื่องมือ เช่น การรับเหมาก่อสร้าง
เงินได้ประเภทที่ 8 หรือ มาตรา 40(8) คือ เงินได้จากการธุรกิจ การพาณิชย์ การเกษตร การอุตสาหกรรม การขนส่ง การขายอสังหาริมทรัพย์ หรือเงินได้อื่นๆที่ไม่ได้ระบุไว้ใน 7 ประเภท
เปรียบเทียบบุคคลธรรมดากับนิติบุคคล
ภาษีเงินได้นิติบุคคล โดยมีหลักการคำนวณจากฐานภาษีทั้งหมด 4 ประเภท ดังนี้
- 1.กำไรสุทธิ
- 2.ยอดรายได้ก่อนหักรายจ่าย
- 3.เงินได้ที่จ่ายจากหรือในประเทศไทย
- 4.การจำหน่ายเงินกำไรออกไปจากประเทศไทย
โดยปกติแล้ว ฐานภาษีที่ถูกใช้กันบ่อยที่สุดในการคำนวณภาษีเงินได้ประเภทนี้คือ “กำไรสุทธิ”
ซึ่งกำหนดให้นิติบุคคลดังต่อไปนี้มีหน้าที่ต้องเสียและคำนวณภาษี
- ●บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย
- ●บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายของต่างประเทศที่มีการกระทำกิจการในประเทศไทย (ไม่ใช่กิจการขนส่งระหว่างประเทศ) หรือ มีลูกจ้างหรือผู้ทำการแทน หรือผู้ทำการติดต่อในการประกอบกิจการในประเทศไทยที่ทำให้ได้รับเงินได้หรือผลกำไรในประเทศไทย
- ●กิจการซึ่งดำเนินการเป็นทางการค้าหรือหากำไรโดยรัฐบาลต่างประเทศองค์การของรัฐบาลต่างประเทศ หรือนิติบุคคลอื่นที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายของต่างประเทศ
- ●กิจการร่วมค้า
ประเภทของภาษีมูลค่าเพิ่ม
VAT ที่ถูกเรียกเก็บจะสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 รูปแบบคือ
- ภาษีขาย คือ VAT ที่เก็บจากลูกค้า และกิจการต้องนำส่งให้กรมสรรพากร โดยกิจการจะเรียกเก็บ VAT รวมกับค่าสินค้าหรือบริการ หรือจะแยกเก็บภาษีก็ได้
- ภาษีซื้อ คือ VAT ที่ผู้ขายสินค้าหรือบริการเก็บจากเรา (กิจการผู้ซื้อ) และสามารถนำไปขอคืน หรือนำไปหัก กับภาษีขายได้
โดยผู้ประกอบกิจการที่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม มีดังนี้
1. ผู้ประกอบกิจการที่มีรายรับจากการขายสินค้าหรือให้บริการ เกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี
2. ผู้ประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ ที่อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม เช่น การก่อสร้างโรงงาน ก่อสร้างอาคารสำนักงาน หรือการติดตั้งเครื่องจักร
3. ผู้ประกอบการที่อยู่นอกราชอาณาจักร และได้ขายสินค้าหรือให้บริการในราชอาณาจักรเป็นปกติ โดยมีตัวแทนอยู่ในราชอาณาจักร ให้ตัวแทนเป็นผู้มีหน้าที่รับผิดชอบการจดทะเบียน
อย่างไรก็ดี มีผู้ประกอบกิจการบางกลุ่มที่ได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม ดังนี้
1. ผู้ประกอบกิจการขายสินค้าพืชผลทางการเกษตร สัตว์มีชีวิตหรือไม่มีชีวิต ปุ๋ย ปลาป่น อาหารสัตว์ ยาหรือเคมีภัณฑ์ที่ใช้สำหรับพืชหรือสัตว์ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือตำราเรียน
2. ผู้ประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ ที่มีรายรับไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี
3. การให้บริการขนส่งในราชอาณาจักรโดยท่าอากาศยาน
4. การส่งออกของผู้ประกอบการในเขตอุตสาหกรรมส่งออกตามกฎหมายว่าด้วยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
5. การให้บริการขนส่งน้ำมันเชื้อเพลิงทางท่อในราชอาณาจักร
ประเภทภาษีธุรกิจเฉพาะ
กิจการหรือธุรกิจต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ มีอะไรบ้าง
- 1.กิจการธนาคาร
- 2.ธุรกิจเงินทุน ธุรกิจหลักทรัพย์ ธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์
- 3.ธุรกิจประกันชีวิต
- 4.กิจการโรงรับจำนำ
- 5.การประกอบการเยี่ยงธนาคารพาณิชย์ อาทิ การให้กู้ยืมเงินค้ำประกัน การแลกเปลี่ยนเงินตรา ฯลฯ
- 6.การขายอสังหาริมทรัพย์ ที่นับเป็นการค้าหรือการหากำไร
- 7.การซื้อ-ขายคืนหลักทรัพย์
- 8.ธุรกิจอื่น ๆ ที่กำหนด อาทิ ธุรกิจแฟ็กเตอริง (Factoring)
ธุรกิจขายอสังหาริมทรัพย์ กับภาษีธุรกิจเฉพาะ
สำหรับผู้ที่ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะที่เห็นได้บ่อย ๆ ก็คือ ธุรกิจขายอสังหาริมทรัพย์ ที่ถือว่าเป็นการค้าหรือการหากำไรจะต้องเป็นอสังหาริมทรัพย์ ที่ต้องจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมอย่างชัดเจน ประกอบไปด้วย
- ●การจัดสรรที่ดินขาย
- ●การขายห้องชุด หรือคอนโด
- ●การขายอาคาร หรืออาคารพร้อมที่ดิน
- ●การขายอสังหาริมทรัพย์ที่ไม่เข้าตามข้อ 1 – 3 แต่เฉพาะกรณีที่มีการแบ่งขาย หรือแบ่งแยกไว้เพื่อขาย
- ●การขายอสังหาริมทรัพย์ที่ผู้ขายมีไว้ในการประกอบกิจการ
- ●การขายอสังหาริมทรัพย์ที่ไม่เข้าข่ายทั้ง 5 ข้อดังกล่าว แต่ว่าได้กระทำภายใน 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ได้อสังหาริมทรัพย์นั้นมา
โดยอัตราการเสียภาษีธุรกิจเฉพาะดังกล่าวนี้ ไม่ว่าจะเป็น ที่ดิน ขายบ้าน หรืออสังหาริมทรัพย์ใด ๆ ก็ตาม หากถือครองอสังหาริมทรัพย์น้อยกว่า 5 ปี จะต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ แต่หากถือครองมานานกว่า 5 ปี (นับแบบวันชนวัน) หรือว่ามีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านนานมากกว่า 1 ปี จะได้รับการยกเว้น ไม่ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ โดยจะคิดในอัตราร้อยละ 3.3 ของราคาซื้อขาย หรือราคาประเมิน โดยจะยึดราคาที่สูงกว่าสำหรับการใช้เป็นเกณฑ์การคำนวณ โดยสูตรการคำนวณสามารถใช้ง่าย ๆ ดังนี้
ภาษีธุรกิจเฉพาะ = [รายรับก่อนหักรายจ่าย หรือราคาประเมิน x อัตราภาษี 3%] x อัตราภาษีท้องถิ่น 10%
ภาษีธุรกิจเฉพาะ = รายรับก่อนหักรายจ่าย หรือราคาประเมิน x อัตราภาษี 3.3%
การขายอสังหาริมทรัพย์ ที่ได้รับ “การยกเว้น เสียภาษีธุรกิจเฉพาะ”
ถึงแม้ว่าการขายอสังหาริมทรัพย์จะเป็นธุรกิจที่ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ แต่ว่าก็ยังมีข้อยกเว้นด้วยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น การถูกเวนคืน การขายอสังหาริมทรัพย์ที่ได้มาโดยทางมรดก การโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองโดยไม่มีค่าตอบแทน หรือการโอนให้แก่ทายาทโดยธรรม การขายอสังหาหลังจาก 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ได้มา และการขายอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นสถานที่อยู่อันเป็นแหล่งสำคัญ ที่ผู้ขายมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านไม่น้อยกว่า 1 ปี
เพราะฉะนั้น หากใครที่ต้องการขายอสังหาริมทรัพย์ ก็สามารถได้รับการยกเว้นการเสียภาษีธุรกิจเฉพาะได้ เช่น หากขายบ้านที่ได้รับมาจากมรดก และได้ถือครองอสังหาริมทรัพย์ หรือเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์นั้นเกินกว่า 5 ปี ก็ไม่ได้เสียภาษีธุรกิจเฉพาะ (ภาษีขายบ้าน) เป็นต้น และถึงแม้ว่าจะได้รับการยกเว้นการเสียภาษี แต่ก็ยังมีค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องเช่นเดิม ไม่ว่าจะเป็น ภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย, ค่าอากรแสตมป์ และค่าธรรมเนียมการโอน ดังนั้น ผู้ที่ต้องการขายบ้านหรืออสังหาริมทรัพย์ต้องวางแผนให้ดี
ลักษณะของภาษีอากรแสตมป์
การเสียภาษีอากรแสตมป์คือการซื้ออากรแสตมป์จากสรรพากรดังกล่าวมาแปะติดเอาไว้ในสัญญา / ตราสาร ต่างๆตามที่กฎหมายกำหนด
อากรแสตมป์ (Stamp Duty) เป็นภาษีในรูปแบบหนึ่ง ที่รัฐจัดเก็บจากการกระทำตราสาร(เอกสารแสดงสิทธิ์ต่างๆ) หรือ ทำสัญญา
ภาระภาษี จะเกิดขึ้นเมื่อกระทำตราสารหรือสัญญานั้นเสร็จสมบูรณ์ คือ การลงลายมือชื่อคู่สัญญา*
ต้องเสียอากรแสตมป์ภายใน 15 วัน หลังจากกระทำตราสารเสร็จสมบูรณ์
จัดเก็บจากการทำตราสารระหว่างกัน 28 ลักษณะ ตามที่กำหนดไว้ในบัญชีอัตราอากรแสตมป์
ตราสารที่ต้องเสียอากรแสตมป์
ตราสารหรือสัญญาที่กฎหมายกำหนด เช่น
สัญญาจ้างทำของ
สัญญากู้ยืมเงิน
สัญญาค้ำประกัน
สัญญาเช่าที่ดิน
สัญญาอนุญาตให้ใช้สิทธิ (Licensing Agreement)
สัญญาร่วมลงทุน (Joint-venture Agreement)
ตราสารหรือสัญญาที่ทำในประเทศไทย
ตราสารหรือสัญญาที่ทำในต่างประเทศ แล้วนำกลับเข้ามาในประเทศไทย (ต้องเสียอากรภายใน 30 วัน)
การเสียอากรแสตมป์
ผู้ที่มีหน้าที่เสียอากรแสตมป์ คือ คู่สัญญาฝ่ายที่ได้รับค่าตอบแทน เช่น “สัญญาเช่าที่ดิน ผู้ให้เช่า เป็นผู้เสียอากร” “สัญญากู้ยืมเงิน ผู้ให้กู้ เป็นผู้เสียอากร”
ข้อมูลอ้างอิง
อาหารเสริมบำรุงสมองและสายตา
ภาษีคือการที่ผู้อ่าน
เสียเงินให้กับทางรัฐบาล
Easy Finance
- 6
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
