ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ คุกคามมิตรภาพอย่างไร
ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ (Neoliberalism) นั้นมักถูกมองว่าเป็นระบบเศรษฐกิจที่เน้นการเติบโตและการแข่งขัน แต่ในขณะเดียวกันก็มีผลกระทบต่อมิติทางสังคมอย่างหลากหลาย รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและมิตรภาพด้วย
เหตุใดทุนนิยมเสรีนิยมใหม่จึงคุกคามมิตรภาพ?
• การแข่งขันที่รุนแรง:
• เป้าหมายส่วนบุคคล: ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ส่งเสริมให้แต่ละบุคคลมุ่งเน้นไปที่ความสำเร็จส่วนบุคคล การสะสมทรัพย์สิน และการก้าวหน้าในอาชีพ ซึ่งอาจทำให้มองข้ามความสำคัญของความสัมพันธ์ส่วนตัว
• ความเครียด: การแข่งขันที่สูงส่งผลให้เกิดความเครียดและความกังวล ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพของความสัมพันธ์
• การเปรียบเทียบ: การเปรียบเทียบตนเองกับผู้อื่นอยู่เสมอ อาจนำไปสู่ความรู้สึกอิจฉา ริษยา และความไม่พอใจ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำลายมิตรภาพ
การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางสังคม:
• การย้ายถิ่นฐาน: การแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกิจทำให้ผู้คนต้องย้ายถิ่นฐานบ่อยครั้ง ซึ่งอาจทำให้ขาดการติดต่อกับเพื่อนเก่า
• ชุมชนอ่อนแอลง: การเน้นการทำงานและการบริโภค ทำให้คนมีเวลาน้อยลงในการสร้างปฏิสัมพันธ์ในชุมชน
• ครอบครัวแยกจากกัน: เพื่อหาเลี้ยงชีพ สมาชิกในครอบครัวอาจต้องแยกย้ายกันไปทำงานในที่ห่างไกล ซึ่งส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ภายในครอบครัวและวงสังคม
วัฒนธรรมแห่งความเห็นแก่ตัว:
• การเอาตัวรอด: ในสภาพแวดล้อมที่การแข่งขันสูง ผู้คนมักจะให้ความสำคัญกับผลประโยชน์ส่วนตัวมากกว่าส่วนรวม
• ความไม่ไว้วางใจ: การเผชิญหน้ากับการโกงและการเอาเปรียบบ่อยครั้ง ทำให้ผู้คนระแวงและไม่ไว้วางใจผู้อื่น
• ความเหินห่างทางสังคม: การใช้เทคโนโลยีสื่อสารมากขึ้น ทำให้การสื่อสารแบบตัวต่อตัวลดลงและเกิดความเหินห่างทางสังคม
ผลกระทบต่อมิตรภาพ
• มิตรภาพที่ตื้นเขิน: มิตรภาพที่เกิดขึ้นภายใต้ระบบทุนนิยมเสรีนิยมใหม่มักจะเน้นที่ผลประโยชน์ร่วมกันมากกว่าความผูกพันทางอารมณ์
• ความไม่มั่นคงของความสัมพันธ์: ความสัมพันธ์อาจเปลี่ยนแปลงไปตามสถานะทางสังคมและเศรษฐกิจของแต่ละบุคคล
• การขาดความเห็นอกเห็นใจ: การแข่งขันที่รุนแรงอาจทำให้ผู้คนขาดความเห็นอกเห็นใจต่อผู้อื่น
• ความโดดเดี่ยว: การขาดความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นอาจนำไปสู่ความรู้สึกโดดเดี่ยวและหดหู่
การแข่งขันเหนือความสัมพันธ์
ในโลกที่ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ครอบงำ ผู้คนถูกกระตุ้นให้แข่งขันกันเพื่อความสำเร็จส่วนตัว ความสำเร็จถูกวัดจากรายได้ ตำแหน่งงาน และสถานะทางสังคม สิ่งนี้ส่งผลให้มิตรภาพถูกลดคุณค่าลง มิตรภาพถูกมองว่าเป็นเครื่องมือในการสร้างเครือข่าย (networking) เพื่อประโยชน์ทางธุรกิจหรือความก้าวหน้าในอาชีพมากกว่าการเป็นความสัมพันธ์ที่มีความหมายในตัวเอง
มิตรภาพที่ถูกขับเคลื่อนด้วยผลประโยชน์มักเป็นไปอย่างผิวเผิน เพราะการสร้างความสัมพันธ์ในสังคมทุนนิยมเสรีนิยมใหม่มักเน้นการได้มาซึ่งผลประโยชน์ส่วนตัวมากกว่าความสัมพันธ์ที่มีรากฐานมาจากความจริงใจและการช่วยเหลือเกื้อกูลกัน
ความเป็นปัจเจกและการแยกตัว
ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ส่งเสริมแนวคิดของความเป็นปัจเจกนิยม (individualism) ซึ่งเน้นให้ผู้คนพึ่งพาตนเองและเชื่อว่าความสำเร็จขึ้นอยู่กับความสามารถส่วนบุคคล คนที่ประสบความสำเร็จมักถูกมองว่าเป็น "ผู้ชนะ" ขณะที่คนที่ล้มเหลวถูกมองว่าเป็น "ผู้แพ้" นี่นำไปสู่ความแตกแยกในสังคม และทำให้มิตรภาพที่เคยมีความหมายในทางอารมณ์และสังคม ถูกแทนที่ด้วยความสัมพันธ์ที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการวัดผลสำเร็จและประโยชน์ส่วนตัว
มิตรภาพที่แท้จริงต้องการการสนับสนุนและความเข้าใจซึ่งกันและกัน ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ซึ่งเน้นความสำเร็จส่วนบุคคลนั้นทำให้ผู้คนห่างไกลจากความสัมพันธ์ที่มีคุณค่าทางอารมณ์ เพราะเราถูกกดดันให้พุ่งเป้าไปที่การ "ทำให้ได้มากขึ้น" และ "ประสบความสำเร็จมากขึ้น" ในแง่ของธุรกิจและการทำงาน
การค้าและมิตรภาพ
ตัวอย่างที่ชัดเจนอีกประการหนึ่งคือการมองเห็นมิตรภาพผ่านเลนส์ของ "การลงทุน" หรือ "การทำกำไร" ในสังคมที่ถูกควบคุมด้วยหลักทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ ผู้คนอาจเริ่มคิดถึงมิตรภาพในเชิงธุรกิจ ว่าเป็นการลงทุนที่ต้องให้ผลตอบแทน
เมื่อเรามองความสัมพันธ์ของเราในลักษณะนี้ เราจะสูญเสียความสามารถในการเพลิดเพลินกับมิตรภาพที่แท้จริง เพราะเราไม่สามารถปล่อยให้ตัวเองเป็นส่วนหนึ่งของความสัมพันธ์ที่ไม่มุ่งหวังผลกำไรหรือประโยชน์ส่วนตัวได้
วิธีรับมือ
• สร้างความสมดุล: พยายามสร้างความสมดุลระหว่างการทำงานและชีวิตส่วนตัว
• เสริมสร้างความสัมพันธ์: ให้เวลากับเพื่อนและครอบครัว
• เข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม: การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ช่วยให้ได้พบปะผู้คนใหม่ๆ
• ฝึกฝนทักษะทางสังคม: การเรียนรู้วิธีการสื่อสารและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีจะช่วยให้เราสร้างมิตรภาพที่ยั่งยืน
สรุป
ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่อาจส่งผลให้ผู้คนมีชีวิตที่ดีในเชิงวัตถุ แต่ก็ทำให้ความสัมพันธ์ของมนุษย์ โดยเฉพาะมิตรภาพ ถูกลดทอนความสำคัญลง
การมองโลกผ่านเลนส์ของทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ ทำให้เราเน้นการสะสมทรัพย์สินและสถานะ มากกว่าความสัมพันธ์ที่มีคุณค่า เราอาจจะต้องกลับมาทบทวนว่า มิตรภาพและความสัมพันธ์ที่แท้จริงนั้นสำคัญกว่าความสำเร็จทางเศรษฐกิจเพียงใด และควรให้ความสำคัญกับการสร้างความสัมพันธ์ที่มีคุณค่าทางจิตใจเพื่อให้ชีวิตสมบูรณ์ยิ่งขึ้น
ทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ส่งผลกระทบต่อมิตรภาพในหลายด้าน แม้ว่าเราไม่สามารถเปลี่ยนแปลงระบบเศรษฐกิจได้โดยง่าย แต่เราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีได้
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
หนังสือ:
• Homo Deus: A Brief History of Tomorrow โดย Yuval Noah Harari: หนังสือเล่มนี้วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของสังคมมนุษย์ในยุคปัจจุบัน รวมถึงผลกระทบของเทคโนโลยีและเศรษฐกิจต่อมนุษย์
• Capital in the Twenty-First Century โดย Thomas Piketty: หนังสือเล่มนี้ศึกษาเรื่องความไม่เท่าเทียมทางเศรษฐกิจและผลกระทบต่อสังคม
• The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism โดย Naomi Klein: หนังสือเล่มนี้วิเคราะห์ว่าวิกฤตต่างๆ ถูกนำมาใช้เพื่อผลักดันนโยบายเสรีนิยมใหม่
บทความวิชาการ:
• ฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์: เช่น TCI-ThaiJO, ThaiLIS เป็นต้น คุณสามารถค้นหาบทความวิชาการที่เกี่ยวข้องกับทุนนิยมเสรีนิยมใหม่และผลกระทบทางสังคมได้จากฐานข้อมูลเหล่านี้
• วารสารวิชาการ: วารสารทางสังคมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ และรัฐศาสตร์ มักจะมีบทความที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อนี้ เช่น วารสารสังคมวิทยา, วารสารเศรษฐศาสตร์, วารสารรัฐศาสตร์ เป็นต้น
• เว็บไซต์ของสถาบันวิจัย: สถาบันวิจัยต่างๆ เช่น สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มักจะมีงานวิจัยและบทความที่เกี่ยวข้องกับประเด็นทางสังคม
สารคดี:
• The Corporation: สารคดีที่วิเคราะห์ว่าบริษัทข้ามชาติมีอิทธิพลต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างไร
• Inequality for All: สารคดีที่อธิบายถึงความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจในสหรัฐอเมริกาและผลกระทบต่อสังคม
เว็บไซต์และบล็อก:
• เว็บไซต์ข่าว: เว็บไซต์ข่าวชั้นนำทั้งในประเทศและต่างประเทศมักมีบทความวิเคราะห์เกี่ยวกับประเด็นทางเศรษฐกิจและสังคม
• บล็อกของนักวิชาการ: นักวิชาการหลายท่านมีบล็อกส่วนตัวที่เขียนเกี่ยวกับประเด็นที่ตนเองสนใจ คุณสามารถติดตามบล็อกของนักวิชาการที่สนใจเรื่องทุนนิยมเสรีนิยมใหม่ได้
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
