Blockdit Logo (Mobile)
Vate's Pharma Scope
•
16 ม.ค. เวลา 14:20 • สุขภาพ

Metformin ลดความเสี่ยงมะเร็งผิวหนัง ?

เจอแต่ยาใหม่ๆ ยาชื่อแปลกๆ มาหลายบทความละ บทความนี้ผมจะมาเล่าเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับยาที่เราคุ้นเคยกันดีบ้างดีกว่าอย่างเจ้า "เมตฟอร์มิน" (Metformin) ที่เรามักใช้ในการรักษาโรคเบาหวาน แต่รู้หรือไม่ว่าเจ้ายาเม็ดเล็ก ๆ นี้ อาจมีบทบาทสำคัญในการช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังได้ด้วย! ฟังดูน่าทึ่งใช่ไหมครับ? ถ้าอยากรู้ว่าเรื่องนี้เป็นมาอย่างไร ตามผมมาเลยครับ
ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่าทำไมเรื่องมะเร็งผิวหนังถึงสำคัญ มะเร็งผิวหนังเป็นหนึ่งในมะเร็งที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวขาว แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าคนผิวสีจะไม่เสี่ยงนะครับ เพราะมะเร็งผิวหนังในคนผิวสีมักจะถูกตรวจพบในระยะที่ลุกลามแล้ว ทำให้การรักษายากขึ้นและมีอัตราการเสียชีวิตที่สูงกว่า ดังนั้นการป้องกันจึงเป็นสิ่งสำคัญที่เราไม่ควรมองข้าม
เมตฟอร์มินเป็นยาที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 แต่จากการศึกษาพบว่ายาตัวนี้อาจมีคุณสมบัติในการช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังได้ โดยเฉพาะมะเร็งผิวหนังชนิด "เบซัลเซลล์" (Basal Cell Carcinoma หรือ BCC) และ "สความัสเซลล์" (Squamous Cell Carcinoma หรือ SCC) ซึ่งเป็นมะเร็งผิวหนังที่พบได้บ่อยที่สุด
มีการวิเคราะห์ข้อมูลจากฐานข้อมูล "All of Us" ของสหรัฐอเมริกา แสดงให้เห็นว่าผู้ที่เคยใช้ยาเมตฟอร์มินมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งผิวหนังทั้งชนิด BCC และ SCC ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้ป่วยที่เป็นมะเร็ง BCC พบว่าการใช้เมตฟอร์มินช่วยลดความเสี่ยงได้ในทุกกลุ่มเพศและเชื้อชาติ
**มะเร็งผิวหนังชนิด BCC ผู้ที่ใช้เมตฟอร์มินมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งนี้ลดลงถึง 67% เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่เคยใช้ยา (ค่า OR ปรับแก้แล้วอยู่ที่ 0.33)
**มะเร็งผิวหนังชนิด SCC ผู้ที่ใช้เมตฟอร์มินมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งนี้ลดลง 55% เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่เคยใช้ยา (ค่า OR ปรับแก้แล้วอยู่ที่ 0.45)
ตัวเลขเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าเมตฟอร์มินมีแนวโน้มที่จะช่วยป้องกันมะเร็งผิวหนังได้จริง ๆ ครับ
“ภาพจาก facebook page Alpha Tau Medical“
ทำไมเมตฟอร์มินถึงช่วยลดความเสี่ยงมะเร็งผิวหนังได้? สงสัยกันไหมครับ
กลไกการทำงานของเมตฟอร์มินในการป้องกันมะเร็งผิวหนังนั้นซับซ้อน แต่โดยสรุปแล้ว เมตฟอร์มินมีคุณสมบัติหลายอย่างที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง เช่น
1. กระตุ้น AMPK เมตฟอร์มินช่วยกระตุ้นเอนไซม์ AMPK ซึ่งเป็นตัวควบคุมพลังงานของเซลล์ ทำให้เซลล์มะเร็งขาดพลังงานและเติบโตได้ยาก
2. ยับยั้ง mTOR เมตฟอร์มินช่วยยับยั้ง mTOR ซึ่งเป็นโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของเซลล์ ทำให้เซลล์มะเร็งไม่สามารถแบ่งตัวได้อย่างรวดเร็ว
3. เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน เมตฟอร์มินช่วยเพิ่มจำนวนเซลล์เม็ดเลือดขาวที่เข้าไปทำลายเซลล์มะเร็ง
4. ลดการอักเสบ เมตฟอร์มินมีฤทธิ์ลดการอักเสบ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดมะเร็ง
แม้ว่าผลการศึกษาจะน่าสนใจ แต่ก็มีข้อจำกัดบางประการที่ต้องพิจารณา เช่น
1. ข้อมูลจากเวชระเบียน: การศึกษาใช้ข้อมูลจากเวชระเบียน ซึ่งอาจมีข้อผิดพลาดในการบันทึกข้อมูลได้
2. การตีความผลลัพธ์: การศึกษาเป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง (retrospective) ซึ่งอาจมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ไม่ได้นำมาพิจารณา
3. ความแตกต่างทางเชื้อชาติ: การศึกษาพบว่าเมตฟอร์มินอาจไม่ได้ช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็ง SCC ในผู้ป่วยชาวแอฟริกันอเมริกัน ซึ่งอาจเป็นเพราะมะเร็ง SCC ในกลุ่มนี้มักเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ เช่น รอยแผลเป็นเรื้อรัง
ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันผลลัพธ์เหล่านี้ และทำความเข้าใจกลไกการทำงานของเมตฟอร์มินในการป้องกันมะเร็งผิวหนังให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น
จากข้อมูลที่ผมได้นำมาเล่าให้ฟังในวันนี้ จะเห็นได้ว่า "เมตฟอร์มิน" ไม่ได้เป็นเพียงแค่ยาเบาหวาน แต่ยังมีศักยภาพในการช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งผิวหนังได้อีกด้วย ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าสนใจและควรค่าแก่การศึกษาเพิ่มเติม
แต่!!! อย่างไรก็ตาม ผมอยากย้ำว่าการใช้ยาเมตฟอร์มินเพื่อป้องกันมะเร็งผิวหนังนั้นยังอยู่ในขั้นตอนของการวิจัย และยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนนะครับ
สุดท้ายนี้ ผมหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้เพื่อน ๆ ได้รู้จักกับ "เมตฟอร์มิน" ในมุมมองใหม่ ๆ นะครับ แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้า สวัสดีครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา