✅ ท้องเสียจาก AMOXICLAV:
✅ 1. สาเหตุของอาการท้องเสียจากการใช้ Amoxiclav
Amoxicillin/clavulanic acid (Amoxiclav) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่ม β-lactam ซึ่งมักก่อให้เกิดอาการข้างเคียงในระบบทางเดินอาหาร โดยอาการท้องเสียเป็นผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยที่สุด ซึ่งอาจเกิดจากกลไกหลายประการ ดังนี้:
🔹 1.1 ผลกระทบต่อจุลชีพประจำถิ่นของลำไส้ (Alteration of Gut Microbiota)
Amoxicillin และ clavulanic acid มีฤทธิ์กว้างขวางในการกำจัดแบคทีเรียทั้งแกรมบวกและแกรมลบ ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดภาวะ Dysbiosis หรือความไม่สมดุลของจุลชีพในลำไส้
การเปลี่ยนแปลงนี้ส่งผลให้แบคทีเรียที่ไม่ก่อโรคในลำไส้ลดจำนวนลง ขณะที่แบคทีเรียที่ก่อโรคหรือทนต่อยาปฏิชีวนะสามารถเพิ่มจำนวนได้ เช่น Clostridioides difficile ซึ่งเป็นสาเหตุของ antibiotic-associated diarrhea (AAD) (Bartlett, 2002)
🔹 1.2 ผลของ Clavulanic Acid ต่อการทำงานของลำไส้
Clavulanic acid มีฤทธิ์ทำให้ลำไส้บีบตัวเพิ่มขึ้น (prokinetic effect) โดยอาจกระตุ้นการหลั่งของสารสื่อประสาทในระบบประสาทลำไส้ (enteric nervous system) ส่งผลให้เกิดอาการท้องเสียที่ไม่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ (de Lastours & Fantin, 2015)
🔹 1.3 การกระตุ้นการหลั่งของสารคัดหลั่งในลำไส้
Amoxiclav อาจเพิ่มการหลั่งของอิเล็กโทรไลต์และน้ำเข้าสู่ลำไส้ ทำให้เกิดอาการท้องเสียแบบ Secretory Diarrhea (Pallett & Hand, 2010)
✅ 2. กลไกทางพยาธิสรีรวิทยาของอาการท้องเสียจาก Amoxiclav
อาการท้องเสียที่เกิดจาก Amoxiclav สามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ตามกลไกที่เกี่ยวข้อง ได้แก่:
🔹 2.1 Osmotic Diarrhea
เกิดจากการที่สารประกอบของยา หรือผลิตภัณฑ์จากการเผาผลาญของแบคทีเรียที่ได้รับผลกระทบจากยา ทำให้เกิดความดันออสโมติกสูงในลำไส้ ส่งผลให้มีการดึงน้ำเข้าสู่ลำไส้มากขึ้น (Guarner & Malagelada, 2003)
🔹 2.2 Secretory Diarrhea
Clavulanic acid อาจกระตุ้นการหลั่งอิเล็กโทรไลต์และน้ำจากเซลล์เยื่อบุลำไส้ ส่งผลให้เกิดท้องเสียที่มีลักษณะเป็นน้ำ (Pallett & Hand, 2010)
🔹 2.3 Dysbiosis-Associated Diarrhea
การเปลี่ยนแปลงของจุลชีพในลำไส้อาจส่งผลให้การย่อยอาหารและการดูดซึมสารอาหารผิดปกติ และอาจเพิ่มความเสี่ยงของการติดเชื้อแบคทีเรียก่อโรค เช่น Clostridioides difficile ซึ่งทำให้เกิดอาการท้องเสียรุนแรงและอาจมีภาวะลำไส้อักเสบ (Bartlett, 2002)
🔹 2.4 Inflammatory Diarrhea
ในบางกรณี อาจเกิดภาวะลำไส้อักเสบจากการใช้ยาปฏิชีวนะ ซึ่งนำไปสู่การเพิ่มขึ้นของเซลล์อักเสบและการปล่อยสารไซโตไคน์ ส่งผลให้มีอาการท้องเสียที่มีมูกเลือด (de Lastours & Fantin, 2015)
✅ 3. แนวทางการจัดการอาการท้องเสียจาก Amoxiclav
✅ ลดขนาดยา (Dose Reduction): ในบางกรณี การลดขนาดของ Amoxiclav อาจช่วยลดอาการท้องเสียได้
✅ Probiotics: การเสริม Lactobacillus หรือ Saccharomyces boulardii อาจช่วยลดความเสี่ยงของ AAD (Hempel et al., 2012)
✅ หยุดยา (Discontinuation): หากมีอาการรุนแรงหรือสงสัยว่าติดเชื้อ C. difficile ควรพิจารณาหยุดยาและตรวจหาเชื้อ
✅ Hydration: ให้สารน้ำเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ โดยเฉพาะในกรณีที่มีอาการรุนแรง
✅ อ้างอิง
📌 Bartlett, J. G. (2002). Antibiotic-associated diarrhea. New England Journal of Medicine, 346(5), 334-339.
📌 de Lastours, V., & Fantin, B. (2015). Impact of antibiotics on the intestinal microbiota: from dysbiosis to adaptation. Médecine et Maladies Infectieuses, 45(9), 431-437.
📌 Guarner, F., & Malagelada, J. R. (2003). Gut flora in health and disease. The Lancet, 361(9356), 512-519.
📌 Hempel, S., Newberry, S. J., Maher, A. R., Wang, Z., Miles, J. N., Shanman, R., ... & Shekelle, P. G. (2012). Probiotics for the prevention and treatment of antibiotic-associated diarrhea. JAMA, 307(18), 1959-1969.
📌 Pallett, A., & Hand, K. (2010). Complicated urinary tract infections: practical solutions for the treatment of multiresistant Gram-negative bacteria. Journal of Antimicrobial Chemotherapy, 65(suppl_3), iii25-iii33.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
