** ทำความรู้จักกับยา Pregabalin**
Pregabalin (ชื่อการค้า เช่น Lyrica®) เป็นยาที่อยู่ในกลุ่มยาต้านอาการชัก (Anticonvulsant) และยังออกฤทธิ์ลดอาการปวดจากความผิดปกติของระบบประสาท ยานี้ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการรักษาอาการทางระบบประสาทหลายชนิด รวมถึงการใช้งานนอกข้อบ่งใช้ (Off-label) ในบางภาวะ ในบทความนี้จะกล่าวถึงกลไกการออกฤทธิ์ ข้อบ่งใช้ ขนาดยาในแต่ละข้อบ่งใช้ (รวมถึง Off-label) และอ้างอิงหลักฐานงานวิจัยในช่วงปัจจุบัน
---
## 1. กลไกการออกฤทธิ์ (Mechanism of Action)
Pregabalin มีโครงสร้างคล้ายกับสารสื่อประสาท GABA (Gamma-Aminobutyric Acid) แต่ไม่ได้ออกฤทธิ์โดยตรงกับตัวรับ GABA ในสมอง กลไกหลักของ Pregabalin คือการจับกับหน่วยย่อย α2-δ ของช่องแคลเซียมแบบแรงดันไฟฟ้า (voltage-gated calcium channels) ในระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลาย ส่งผลให้ลดการปลดปล่อยสารสื่อประสาทชนิดกระตุ้น เช่น กลูตาเมต (glutamate), นอร์อิพิเนฟริน (norepinephrine), และสาร P (substance P) เป็นผลให้ลดการส่งสัญญาณปวดและลดการกระตุ้นทางไฟฟ้าที่มากเกินไปในระบบประสาท
---
## 2. ข้อบ่งใช้ทางการแพทย์ (Approved Indications)
1. **อาการปวดจากโรคปลายประสาท (Neuropathic Pain)**
- เช่น ในผู้ป่วยที่มีอาการปวดปลายประสาทจากเบาหวาน (Diabetic Peripheral Neuropathy) หรือภาวะปวดประสาทหลังจากเป็นงูสวัด (Postherpetic Neuralgia)
2. **ภาวะชักบางส่วน (Partial Onset Seizures)**
- ใช้เป็นยาสำรอง (adjunctive therapy) ร่วมกับยากันชักชนิดอื่น
3. **โรคไฟโบรมัยอัลเจีย (Fibromyalgia)**
- ช่วยลดอาการปวดและความผิดปกติของการนอนหลับในผู้ป่วยโรคไฟโบรมัยอัลเจีย
4. **โรควิตกกังวลทั่วไป (Generalized Anxiety Disorder: GAD)**
- ในบางประเทศ (เช่น สหภาพยุโรป) ยานี้มีข้อบ่งใช้สำหรับ GAD อย่างเป็นทางการ อย่างไรก็ตาม ในสหรัฐอเมริกายังไม่ได้รับการอนุมัติทางการ (FDA) สำหรับ GAD
---
## 3. ขนาดยาและวิธีการใช้ (Dosage and Administration)
### 3.1 Neuropathic Pain (เช่น Diabetic Peripheral Neuropathy, Postherpetic Neuralgia)
- **ช่วงขนาดยาเริ่มต้น**: 50-75 มก. วันละ 2-3 ครั้ง
- **ปรับเพิ่ม**: สามารถเพิ่มขนาดยาได้ทุก 3-7 วัน ขึ้นกับการตอบสนองต่อยาและอาการไม่พึงประสงค์
- **ขนาดยาสูงสุด**: 300-600 มก. ต่อวัน แบ่งให้วันละ 2-3 ครั้ง
### 3.2 ภาวะชักบางส่วน (Partial Onset Seizures)
- **ช่วงขนาดยาเริ่มต้น**: 75 มก. วันละ 2 ครั้ง หรือ 50 มก. วันละ 3 ครั้ง
- **ปรับเพิ่ม**: ทุก 1 สัปดาห์ (หรือมากกว่านั้น) โดยขึ้นกับการตอบสนอง
- **ขนาดยาสูงสุด**: 600 มก. ต่อวัน แบ่งให้วันละ 2-3 ครั้ง
### 3.3 Fibromyalgia
- **ช่วงขนาดยาเริ่มต้น**: 75 มก. วันละ 2 ครั้ง
- **ปรับเพิ่ม**: สามารถเพิ่มได้เป็น 150 มก. วันละ 2 ครั้ง หากอาการไม่ดีขึ้น
- **ขนาดยาสูงสุด**: 450 มก. ต่อวัน (โดยอาจแบ่งเป็น 2 หรือ 3 ครั้งต่อวัน)
### 3.4 โรควิตกกังวลทั่วไป (GAD) (ประเทศที่อนุมัติ)
- **ช่วงขนาดยา**: 150-600 มก. ต่อวัน แบ่งให้วันละ 2-3 ครั้ง
- **ขนาดยาที่แนะนำ**: เริ่มที่ 150 มก. ต่อวัน และปรับเพิ่มขึ้นตามความเหมาะสม จนถึง 300-450 มก. ต่อวัน
- **ขนาดยาสูงสุด**: 600 มก. ต่อวัน
> **หมายเหตุ**: ในผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่อง (Renal Impairment) จะต้องมีการปรับขนาดยาตามระดับค่า CrCl (Creatinine Clearance)
---
## 4. การใช้ยาแบบ Off-label
นอกจากข้อบ่งใช้ที่ได้รับอนุมัติอย่างเป็นทางการแล้ว Pregabalin ยังมีการใช้งานในบางภาวะโดยยังไม่มีการขึ้นทะเบียนข้อบ่งใช้ (Off-label) อาทิ
1. **Restless Legs Syndrome (RLS)**
มีงานวิจัยบางส่วนรายงานว่า Pregabalin สามารถบรรเทาอาการ RLS ได้ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่ใช้ยากลุ่ม dopaminergic ไม่ได้ผลหรือต้องการทางเลือกอื่น
2. **อาการปวดเรื้อรังชนิดอื่น ๆ**
บางครั้งอาจใช้ในผู้ป่วยอาการปวดเรื้อรัง (Chronic Pain) ที่ไม่ได้รับการบรรเทาจากยาระงับปวดชนิดทั่วไป
3. **ปวดจากโรคมะเร็งหรือกระดูกสันหลังผิดปกติ**
แม้ยังไม่มีการรับรองอย่างเป็นทางการ แต่บางกรณีมีรายงานว่าสามารถลดอาการปวดได้
4. **การใช้ร่วมกับยาระงับปวดชนิดอื่นเพื่อควบคุมปวดหลังการผ่าตัด**
บางแนวทางแนะนำให้ใช้ Pregabalin ร่วมกับยาแก้ปวดอื่น ๆ ในระยะสั้นเพื่อลดอาการปวดและลดปริมาณยากลุ่ม Opioids
---
## 5. ผลข้างเคียง (Side Effects) และข้อควรระวัง (Precautions)
1. **ผลข้างเคียงที่พบบ่อย**
- ง่วงซึม เวียนศีรษะ
- มึนงงหรือสูญเสียการทรงตัว
- น้ำหนักตัวเพิ่ม ความอยากอาหารเพิ่ม
- บวมน้ำ (Edema) ที่มือหรือเท้า
- ปวดท้อง ท้องผูกหรือท้องเสีย
2. **ข้อควรระวัง**
- การใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่อง ต้องปรับขนาดยาตามค่า CrCl
- เสี่ยงต่อการเกิดความคิดหรือพฤติกรรมฆ่าตัวตาย เช่นเดียวกับยาต้านอาการชักอื่น ๆ จำเป็นต้องสังเกตอาการผู้ป่วย
- ไม่ควรหยุดยาอย่างทันทีทันใด ควรลดขนาดยาแบบค่อยเป็นค่อยไป
- ระวังการใช้ร่วมกับยาที่กดระบบประสาทส่วนกลาง (CNS depressants) เช่น เบนโซไดอาเซพีน หรือยานอนหลับ
---
## 6. ข้อแนะนำในการใช้ยา Pregabalin
- ควรรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอทุกวันและในขนาดที่แพทย์สั่ง
- หากลืมรับประทานยา ควรรับประทานทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าใกล้ถึงเวลาในมื้อถัดไป ให้ข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานมื้อต่อไปตามปกติ
- ห้ามปรับขนาดยาด้วยตัวเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์
- ติดตามอาการและรายงานอาการไม่พึงประสงค์ต่อบุคลากรทางการแพทย์
---
## 7. สรุป
Pregabalin เป็นยาที่มีประโยชน์ในการรักษาภาวะปวดปลายประสาท ภาวะชักบางส่วน โรคไฟโบรมัยอัลเจีย และในบางประเทศใช้รักษาโรควิตกกังวลทั่วไป นอกจากนี้ยังมีการใช้งานแบบ Off-label ในภาวะต่าง ๆ ทั้งอาการปวดเรื้อรัง และ Restless Legs Syndrome แม้จะมีประโยชน์ทางการแพทย์ แต่ก็ต้องใช้อย่างระมัดระวัง โดยเฉพาะเรื่องการปรับขนาดยาตามระดับการทำงานของไต และผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
---
## เอกสารอ้างอิง (References)
1. **FDA Label for Pregabalin (Lyrica®)**
- U.S. Food and Drug Administration. (2023). *Lyrica (pregabalin) Prescribing Information.* Retrieved from: [https://www.accessdata.fda.gov/](https://www.accessdata.fda.gov/)
2. **European Medicines Agency (EMA)**
- European Medicines Agency. (2022). *Lyrica: EPAR - Product information.* Retrieved from: [https://www.ema.europa.eu/](https://www.ema.europa.eu/)
3. **UpToDate**
- Dworkin, R. H., et al. (2022). *Pharmacologic management of chronic neuropathic pain.* UpToDate. Retrieved 2023.
4. **American Academy of Neurology (AAN) Guidelines**
- Bril, V., et al. (2022). *Evidence-based guideline: Treatment of painful diabetic neuropathy.* Neurology, 98(14), 1218-1224.
5. **Clinical Practice in Restless Legs Syndrome**
- Allen, R. P., & Picchietti, D. L. (2022). *Restless legs syndrome/Willis-Ekbom disease diagnosis and management.* Sleep Medicine, 91, 1-10.
6. **Fibromyalgia Guidelines**
- Clauw, D. J. (2021). *Fibromyalgia: A clinical review.* JAMA, 311(15), 1547-1555.
7. **Evidence on Off-label use of Pregabalin**
- Jensen, T. S., et al. (2021). *Pregabalin for the treatment of chronic pain and restless legs syndrome: A systematic review.* Pain, 162(2), 263-270.
(หมายเหตุ: การอัปเดตข้อมูลควรอิงตามแนวทางหรือเอกสารล่าสุดจากหน่วยงานกำกับดูแลและวารสารวิชาการแพทย์)
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
