ขงจื่อ
ตอนที่5
ใฝ่ศึกษา
แม้นสภาพสังคมจะไม่ค่อยอำนวยให้มหาบุรุษได้สร้างผลงานก็จริง แต่ท่านก็ไม่เคยหยุดการศึกษาเรียนรู้แต่อย่างใด ในเรื่องของการศึกษาหาความรู้ ขงจื่อนับว่าเป็นแบบอย่างในด้านการใฝ่ศึกษามากเป็นที่สุด ท่าทีด้านการศึกษาหาความรู้ของท่านนั้น ท่านจะต้องรู้ลึก รู้จริง ต้องรู้แบบสัมผัสถึงด้วยใจ ต้องรู้แบบซึมซับแตกฉานจนหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวกับวิชาความรู้นั้น อย่างเมื่อครั้งที่ท่านได้มีโอกาสศึกษาวิชาพิณกับคีตาจารย์นามว่าซือเซียงจื่อ ผู้ซึ่งมีวิชาพิณเป็นที่เลื่องลือในสมัยนั้น ก็เป็นตัวอย่างที่อธิบายท่าทีในการศึกษาวิชาความรู้ของท่านขงจื่อได้เป็นอย่างดี
เมื่อซือเซียงจื่อได้ถ่ายทอดบทเพลงให้กับขงจื่อแล้ว ขงจื่อก็คร่ำเคร่งฝึกฝนบทเพลงที่ซือเซียงจื่อสอนถึงสิบวัน ครั้นซือเซียงจื่อได้ฟังทักษะการบรรเลงเพลงของขงจื่อจบก็เอ่ยขึ้นว่า “ท่านชำนาญในทำนองเพลงนี้อย่างดีแล้ว เปลี่ยนเพลงใหม่เถอะ”
แต่ขงจื่อกล่าวว่า “แม้จะชำนาญในทำนองแล้วก็จริง แต่ข้ายังไม่คล่องแคล่วในฝีมือเลย” ผ่านไปอีกหลายวัน ซือเซียงจื่อเห็นว่าขงจื่อสามารถมีความชำนาญในทักษะการดีดพิณดีแล้ว จึงกล่าวว่า “ท่านมีความชำนาญในทักษะการดีดพิณดีแล้ว ลองเปลี่ยนเพลงใหม่เถอะ”
แต่ขงจื่อกล่าวว่า “แม้นข้าจะชำนาญในทักษะแล้ว แต่ข้ายังเข้าไม่ถึงหัวใจและความหมายของบทเพลงเลย” หลังจากขงจื่อได้ฝึกปรือต่อไปอีกหลายวัน
วันหนึ่ง ซือเซียงจื่อได้ยินเสียงพิณที่ขงจื่อบรรเลง ครั้นฟังจบก็กล่าวขึ้นด้วยความดีใจว่า “ท่านสามารถเข้าถึงหัวใจและความหมายของบทเพลงดีแล้ว ท่านน่าจะเปลี่ยนเล่นเพลงใหม่ได้แล้วล่ะ” แต่ขงจื่อกล่าวว่า “แม้นข้าจะเข้าถึงหัวใจและความหมายของบทเพลงดีแล้วก็จริง แต่ข้ายังไม่อาจเข้าถึงนิสัยใจคอของผู้แต่งเลย” ดังนั้นขงจื่อจึงได้ฝึกปรือเพลงเดิมต่อไปอีก
ตราบจนวันหนึ่ง หลังจากซือเซียงจื่อได้ฟังบทเพลงของขงจื่อจบก็กล่าวว่า “ท่านคงจะเข้าถึงนิสัยใจคอของผู้แต่งดีแล้วกระมัง” ขงจื่อกล่าวด้วยความดีใจว่า “ท่านเป็นผู้ที่มีรูปร่างสูงใหญ่ ใบหน้าดำคล้ำ สายตามักจะจ้องมองไปยังท้องนภา ภายในจิตใจมีแต่จะบำบัดทุกข์บำรุงสุขให้กับประชาชน ฤๅว่าท่านผู้นี้จะเป็นโจวเหวินหวัง ?” ครั้นซือเซียงจื่อได้ยินคำว่าโจวเหวินหวัง ก็รีบหมอบกราบขงจื่อในทันที พร้อมกับกล่าวชมเชยว่า “ผู้แต่งเพลงบทนี้ก็คือโจวเหวินหวังจริงๆ ท่านสมกับเป็นอริยเจ้าโดยแท้”
บทสนทนาข้างต้นได้ถูกบันทึกอยู่ในหนังสือประวัติศาสตร์สื่อจี้ (史記) แม้นจะเป็นเพียงบทสนทนาในประวัติศาสตร์ที่บันทึกแค่เรื่องการเรียนวิชาดนตรีของขงจื่อเพียงอย่างเดียว แต่จากเรื่องราวเรื่องนี้ ก็สามารถสะท้อนให้เห็นถึงท่าทีในการศึกษาวิชาของขงจื่อได้เป็นอย่างดี ด้วยท่าทีในการศึกษาวิชาความรู้ของขงจื่อเช่นนี้ จึงทำให้ขงจื่อเป็นผู้ที่มีความแตกฉานในทุกสาขาวิชา โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือยังสามารถมีความบูรณาภาพในด้านคุณธรรมได้อย่างงดงามยิ่ง
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
