การคบคนของจื่อก้ง
ขงจื่อเคยกล่าวว่า “ไม่คบหาสหายที่ต่ำกว่า” ประโยคนี้ไม่ได้หมายความว่ามีความยโสโอหัง จะต้องคบแต่เพื่อนที่ดีกว่ารวยกว่าแต่อย่างใด หากแต่หมายถึงรู้จักใกล้ชิดบัณฑิต ดังที่โบราณกล่าวว่า “คบคนพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตพาไปหาผล” นั่นแล ดังนั้น การคบคนดีที่เป็นบัณฑิต ย่อมจะช่วยหนุนส่งคุณธรรมความดีให้มีความจำเริญ การคบบัณฑิตจึงมีดีอยู่สองสถาน หนึ่งคือมีเพื่อนบัณฑิตคอยติติงในทางที่จะเสริมส่งคุณธรรม สองคือมีเพื่อนบัณฑิตเป็นแบบอย่างให้บรรลุในเป้าหมายแห่งคุณธรรมความดี ทั้งนี้ การคบคนพาลก็มีเสียอยู่สองสถาน หนึ่งคือไม่มีเพื่อนบัณฑิตคอยติติงในทางเสริมส่งคุณธรรม สองคือไม่มีเพื่อนบัณฑิตเป็นแบบอย่างในการกระตุ้นให้มุ่งมาดใฝ่ดี
ในขงจื่อเจียอวี่ได้มีการบันทึกคำพูดของขงจื่อที่เกี่ยวกับการคบคนของจื่อก้งไว้ดังนี้
ขงจื่อกล่าวว่า “หลังจากข้าตาย จื่อเซี่ยจะยิ่งก้าวหน้า จื่อก้งจะยิ่งถอยหลัง”
เจิงจื่อถามขึ้นว่า “ไฉนจึงเป็นเช่นนั้นฤๅ?”
ขงจื่อกล่าวว่า “จื่อเซี่ยชอบคบหาด้วยปราชญ์ที่เหนือกว่า ส่วนจื่อก้งจะชอบคบหาด้วยคนที่ด้อยกว่า”
ครั้นขงจื่อกล่าวจบ ก็เสริมขึ้นอีกว่า “ไม่รู้ซึ่งบุตร ก็จงดูที่บิดา ไม่รู้ซึ่งอุปนิสัย ก็จงดูสหายที่เขาคบหา ไม่รู้ซึ่งกษัตริย์ ก็จงดูคนที่ทรงใช้งาน ไม่รู้ซึ่งธรณี ก็จงดูที่ต้นไม้ใบหญ้าที่งอกเงย
“จึงกล่าวว่า คบหาด้วยคนดี จะประหนึ่งอยู่ในห้องดอกไม้หอม นานวันเข้าจะไม่รู้ซึ่งความหอม ด้วยเพราะได้กลมกลืนเข้าด้วยกันนั่นแล คบหาด้วยคนพาล จะประหนึ่งอยู่ในร้านขายปลา นานวันเข้าจะไม่รู้ซึ่งความคาว ด้วยเพราะได้กลมกลืนเข้าด้วยกันนั่นแล ที่บรรจุชาดย่อมเป็นสีแดง ที่บรรจุหมึกย่อมเป็นสีดำ ดังนั้นวิญญูชนจึงต้องรอบคอบคนที่คบหาแล”
- 4
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
