ทับทิม ไม้มงคลของจีน ที่ไม่ได้มาจากจีน
สำหรับคนไทยเชื้อสายจีนน่าจะมีความคุ้นชินกันกับทับทิมอยู่บ้างนะครับ บางบ้านก็อาจจะมีปลูกไว้ในบ้าน และถ้าปลูกไว้ดีๆ อาจจะมีโอกาสได้กินผลด้วย นอกจากนั้นยังมีความเชื่ออื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกันกับไม้มงคลชนิดนี้ เช่น กิ่งทับทิมก็จะถูกนำมาใช้ประพรมน้ำมนต์ หรือบางคนก็เชื่อว่า ถ้าปลูกทับทิมแล้วจะทำให้มีลูกชายมากๆ เหมือนเมล็ดในผลของทับทิม
ผลทับทิมเมื่อแกะเปิดออกให้เห็นเมล็ด (ที่มา By Fir0002 - Own work, GFDL 1.2, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=202664)
แต่ว่าทับทิมนั้นกลับไม่ได้มีต้นกำเนิดจากประเทศจีนหรือเอเชียตะวันออกซะอย่างนั้น แต่ว่าเป็นไม้ที่ถูกนำเข้ามาจากต่างประเทศ แต่กลับมานิยมปลูกกันในเอเชียตะวันออก และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ทับทิม (ภาษาอังกฤษคือ pomegranate ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ [Punica granatum]) โดยชื่อภาษาอังกฤษเกิดจากการผสมกันระหว่างสองคำในภาษาละติน คือ pōmum ที่แปลว่าแอปเปิล และ grānātum ที่แปลว่าเมล็ด ที่เป็นจุดเด่นของทับทิมที่มีเมล็ดเต็มไปหมดในผล และชื่อในภาษาฝรั่งเศสของทับทิมที่ชื่อว่า Grenade ก็เป็นที่มาของชื่อระเบิดน้อยหน่า Grenade ที่เป็นระเบิดที่มีเมล็ด คือ สะเก็ดระเบิดอยู่ข้างในอีกด้วย
จริงๆ แล้วทับทิมมีต้นกำเนิดมาจากเขตอิหร่านถึงตอนเหนือของอินเดียในแถบเทือกเขาหิมาลัย โดยในทั้งสองพื้นที่นี้เราสามารถพบต้นทับทิมป่าได้ในธรรมชาติ โดยทับทิมป่าจะมีลักษณะแตกต่างจากพันธุ์ที่นำมาปลูกคือ มีเปลือกหนา และมีรสเปรี้ยว
พื้นที่อิหร่านถึงตอนเหนือของอินเดียในแถบเทือกเขาหิมาลัยที่เป็นจุดกำเนิดของทับทิม (ที่มา By Joe Roe, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=57032013)
ทับทิมถูกนำมาปลูกและแพร่กระจายไปยังพื้นที่อื่นๆ ในอดีตนานมาแล้ว โดยในอาณาจักรเปอร์เซีย (ประเทศอิหร่านในปัจจุบัน) ทับทิมถูกนำมาปลูกเพื่อเป็นอาหารตั้งแต่เมื่อ 5,000 ปีก่อน น้ำทับทิมถูกนำมาใช้เป็นเครื่องปรุงอาหาร และทับทิมได้เข้าไปในแถบเมดิเตอร์เรเนียนในแถบแอฟริกาเหนือราวๆ เมื่อ 4,000 ปีก่อนและจากบริเวณนี้ ทับทิมแพร่กระจายต่อไปในทวีปยุโรปในตุรกีและประเทศกรีซในปัจจุบัน
หลังจากทับทิมได้แพร่กระจายไปในตะวันออกกลาง แอฟริกา และยุโรปแล้ว ทับทิมก็ได้มีการแพร่กระจายไปในประเทศจีน ถึงแม้ว่าจะมีความเชื่อว่า ทับทิมถูกนำเข้ามาในประเทศจีนจากประเทศอินเดียโดยพระถังซัมจั๋ง (ค.ศ. 602-664) แต่ก็มีหลักฐานว่าทับทิมน่าจะเข้ามาในประเทศจีนมาตั้งแต่เมื่อราวๆ 2,000 ปีก่อน (100 ปีก่อนคริสตกาล) ในสมัยราชวงศ์ฮั่นผ่านทางเส้นทางสายไหม และชาวจีนเมื่อเห็นทับทิมที่มีเมล็ดเยอะมาก ก็ทำให้ชาวจีนนำทับทิมมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ และลูกหลานจำนวนมาก
ราวๆ ค.ศ. 800 ทับทิมก็แพร่กระจายไปในอาณาจักรโรมัน รวมถึงสเปน ทำให้เมื่อชาวสเปนเริ่มออกล่าอาณานิคม ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 15-16 ชาวสเปนก็นำทับทิมไปปลูกยังอเมริกากลาง และอเมริกาใต้ด้วย และถูกปลูกจนถึงปัจจุบัน
ภาพวาดของทับทิมโดย Otto Wilhelm Thomé ในปี 1885 (ที่มา Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1758232)
อิหร่านเป็นพื้นที่หนึ่งที่พบพืชที่เรานำมาใช้เป็นอาหารหลายชนิดนะครับ เช่น ถั่วพิสตาชิโอนี้ก็เช่นกัน
เอกสารอ้างอิง
2. Stover, Ed., & Mercure, E. W. (2007). The Pomegranate: A New Look at the Fruit of Paradise, HortScience horts, 42(5), 1088-1092. Retrieved Jul 8, 2020, from https://journals.ashs.org/hortsci/view/journals/hortsci/42/5/article-p1088.xml
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
