17 ก.ย. 2020 เวลา 11:32 • ปรัชญา
๑๕. ข้อพินิจต่อสุนทรียภาพและศิลปะ (บทคัดย่อที่ ๑๓-๒๓)
ความคิดความเห็นนั้นเป็นสิ่งจำกัด แม้คิดเห็นในสิ่งไม่จำกัดก็ตาม ตราบใดที่อารมณ์รู้สึกยังอยู่ภายใต้ความคิดเห็นอารมณ์รู้สึกยังไม่คลี่คลาย
ดังนั้นการแสดงออก การกระทำภายใต้ความคิดเห็นย่อมมีลักษณะจำกัด อารมณ์รู้สึกที่คลี่คลาย เป็นอิสระจากความคิดเห็น
การอยู่เหนือความคิดเห็นเป็นการเห็นที่ไม่เกี่ยวกับหน่วยแห่งความจำ เป็นการเห็นเบ็ดเสร็จของความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะจำกัดกับไม่จำกัดโดยไม่ผ่านการขบคิด เรียกว่า ญาณ
คือการเห็นที่เป็นการสัมผัสแนบแน่นเป็นอันเดียวกับสภาวธรรม ไม่ใช่การคิดคาดคะเนเอาตามทางวิทยาการ
การเห็นเช่นนี้เป็นการเปิดเผยความจริงที่ซ่อนเร้นอยู่แล้ว ไม่ใช่การมีมโนคติต่อความจริงใด ๆ
การพ้นไปจากมโนคติของความจริงเป็นการคลี่คลายความกดดันในอินทรีย์ประสาท นั่นก็คือการเห็น
การพ้นไปจากการยึดสิ่งใด ๆ อันเป็นปรากฏการณ์ที่เบ็ดเสร็จพรั่งพร้อม เปิดเผยถึงอิสรภาพความสุขพลานามัย และสุนทรียภาพจากภายในตัวชีวิตจิตใจเอง
การหยั่งรู้สภาพเป็นเอง (สยัมภู) ถือเป็นสาระสำคัญยิ่งในการพัฒนาทางปัญญาและสุนทรียภาพ
อันเนื่องกับทางไท (พุทธิปัญญาสู่งานศิลป์ มรดกของแผ่นดินไทย ที่คนไทยทุกคนควรรู้)
โฆษณา