6 พ.ย. 2020 เวลา 00:13 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
วงจรชีวิตของแมลงหวี่ขน
3
เวลาเราเข้าห้องน้ำ หรือห้องครัว เราอาจจะเจอแมลงชนิดหนึ่งที่เกาะอยู่นิ่งๆ ตลอดเวลาเหมือนในรูป หรือเวลาจะบินก็บินช้าๆ ดูไม่เป็นอันตราย แต่ว่าถ้ามีปริมาณเยอะมากก็อาจจะก่อความรำคาญให้กับเราได้ แมลงชนิดนั้นมีชื่อว่า แมลงหวี่ขน
แมลงหวี่ขนมาจากไหน และจะควบคุมได้อย่างไร ลองมาอ่านดูกันครับ
แมลงหวี่ขน มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า [Clogmia albipunctata] และมีชื่อภาษาอังกฤษว่า drain fly หรือแปลว่าแมลงท่อน้ำเสีย ถึงแม้ว่าร่างกายของแมลงหวี่ขนจะเต็มไปด้วยขนเล็กๆ จำนวนมากทำให้ดูคล้ายกับผีเสื้อกลางคืน หรือ มอธก็ตาม แต่จริงๆ แล้ว แมลงหวี่ขนเป็นแมลงในอันดับเดียวกันกับแมลงวัน แมลงหวี่ ยุง และริ้น คือ อันดับ Diptera และอยู่ในวงศ์ Psychocidae ลักษณะเด่นของแมลงในกลุ่มนี้คือ มีปีกที่เห็นเด่นชัดจำนวนสองปีก ส่วนอีกปีกคู่หลังอีกสองปีกจะลดรูปไปเป็นตุ่มขนาดเล็ก
ภาพขยายของแมลงหวี่ขน จะเห็นว่าตัวของมันจะมีขนเต็มไปหมด
แมลงชนิดนี้พบแพร่กระจายอยู่ทั่วโลก ทั้งในเขตร้อน และในเขตอบอุ่น โดยดั้งเดิมในธรรมชาติ แมลงชนิดนี้จะอาศัยอยู่ตามป่าชายเลน แต่เมื่อมนุษย์ขยายพื้นที่อาศัย แมลงชนิดนี้จะมีการปรับตัวที่จะชอบอาศัยอยู่ใกล้ชิดกับแหล่งที่อยู่อาศัยของมนุษย์ โดยจะชอบอาศัยอยู่ใกล้กับท่อน้ำเสีย โรงบำบัดน้ำเสีย ที่น้ำขัง กระถางต้นไม้ที่มีน้ำขัง และสถานที่ที่มีซากเน่าเปื่อยของสิ่งมีชีวิต ซึ่งมักจะเป็นที่อับชื้น
เนื่องจากตัวอ่อนของแมลงหวี่ขนอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำ โดยจะกินซากของสารอินทรีย์เป็นอาหาร ทำให้สามารถเจริญเติบโตได้ดีในน้ำเสีย เช่น ในท่อน้ำทิ้ง บ่อน้ำเสีย หรือพื้นที่เปียกชื้น โดยไข่จะใช้เวลา 3 วันในการฟักเป็นตัวอ่อน เมื่อตัวอ่อนออกมาจะเป็นตัวอ่อนที่มีลักษณะเป็นหนอนโดยจะอยู่ในระยะตัวหนอนนี้เป็นเวลา 18 วัน และจะเข้าสู่ระยะดักแด้เป็นเวลา 5 วัน และจะกลายเป็นตัวเต็มวัย ที่จะกินน้ำหรือน้ำหวานจากดอกไม้เป็นอาหารหลัก และจะมีชีวิตอยู่ได้ประมาณ 12 วัน
วงจรชีวิตของแมลงหวี่ขน (ที่มา Jime ́nez-Guri et al., 2014)
ร่างกายของแมลงหวี่ขนจะปกคลุมด้วยขนเส้นเล็กๆ จำนวนมาก ช่วยให้ทั้งตัวเต็มวัยและตัวหนอนไม่จมลงไปในน้ำ เนื่องจากขนนี้กันน้ำได้ ทำให้แมลงชนิดนี้ไม่ได้รับพิษจากการสัมผัสกับสารพิษที่อยู่ในน้ำ หรือการที่มันโดนน้ำร้อน ก็ช่วยให้มันรอดชีวิตได้ นอกจากนั้นไข่ของแมลงหวี่ขนยังสามารถทนการขาดน้ำได้อีกด้วย ทำให้แมลงหวี่ขนเป็นแมลงที่ทนต่อมลพิษและสภาวะที่ไม่เหมาะสมได้ดี
การกำจัดแมลงหวี่ขนนี้สามารถทำได้โดยการสำรวจท่อน้ำทิ้งที่แมลงหวี่ขนนี้เกิดออกมา โดยการเอาแก้วไปครอบท่อนั้น หรือใช้แผ่นกาวเหนียว ถ้าสามารถดักแมลงหวี่ขนได้ แปลว่าแมลงหวี่ขนจะอาศัยอยู่ในท่อนั้น สิ่งที่ควรจะทำต่อไปคือ ทำความสะอาดท่อไม่ให้มีสารสกปรกที่เป็้นสารอินทรีย์อยู่ ก็จะทำให้ตัวหนอนขาดอาหาร และมีจำนวนลดลงไป นอกจากนั้นอาจจะมีการทำความสะอาดส่วนอื่นๆ ที่เป็นที่ชื้นและมีสารอินทรีย์มาก เช่น บริเวณที่ท่อน้ำรั่ว บ่อน้ำทิ้ง และอาจจะต้องพยายามทำให้ห้องน้ำ และห้องครัวแห้งตลอดเวลา ก็จะทำให้ตัวอ่อนและตัวเต็มวัยของแมลงชนิดนี้ลดลง
1
แต่ใช่ว่าแมลงหวี่ขนนี้จะไม่มีประโยชน์เลย จริงๆ แล้วจากการที่ตัวอ่อนกินซากของสารอินทรีย์เป็นอาหารทำให้ แมลงชนิดนี้ช่วยในการบำบัดน้ำเสียให้สะอาดขึ้นได้ และเปลี่ยนของเสียในน้ำให้เป็นร่างกายของตัวเอง และกลายเป็นอาหารของสัตว์ผู้ล่าต่างๆ เช่น แมงมุม กบ นก สัตว์เลื้อยคลานต่างๆ ปลา และแมลงอื่นๆ ช่วยให้เกินการหมุนเวียนสารอาหารในระบบนิเวศได้
1
ญาติสนิทของแมลงหวี่ขนคือ ยุง แล้วยุงกัดได้อย่างไร
เอกสารอ้างอิง
1. Jimenez-Guri, Eva & Wotton, Karl & Gavilán, Brenda & Jaeger, Johannes. (2014). A Staging Scheme for the Development of the Moth Midge Clogmia albipunctata. PloS one. 9. e84422. 10.1371/journal.pone.0084422.

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา