[Wasabi] ทำไมคนเราถึงสะอึก? การสะอึก (Hiccup) คืออะไร?

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

13 พ.ย. 2020 เวลา 23:30 • สุขภาพ

ทำไมคนเราถึงสะอึก?

การสะอึก (Hiccup) คืออะไร?

อาการที่เกิดจากการหดตัวอย่างฉับพลันของกล้ามเนื้อกระบังลมที่อยู่ระหว่างช่องอกและช่องท้อง การหดตัวนี้ส่งผลให้เกิดการหายใจเข้าอย่างรวดเร็ว แต่อากาศที่เข้ามานั้นถูกกักโดยเส้นเสียงที่จะปิดลงทันทีทันใดจากการหดตัวของกล้ามเนื้อกล่องเสียง

ทำไมคนเราถึงสะอึก?

ขั้นตอนการสะอึก

เริ่มด้วยการกระตุกเกร็ง หรือการบีบตัวของกระบังลม กล้ามเนื้อทรงโดมขนาดใหญ่ที่อยู่ใต้ปอด ที่เราใช้ในการหายใจเข้า

ตามมาติด ๆ ด้วยการปิดของเส้นเสียงในทันที และการเปิดระหว่างเส้นเสียง ที่เรียกว่ากล่องเสียง

การเคลื่อนของกระบังลม ทำให้เกิดการดึงอากาศเข้าในทันที แต่การปิดของเส้นเสียง หยุดมันไม่ให้เข้าไปในหลอดลม และไปถึงปอด มันยังทำให้เกิดเสียงที่เป็นลักษณะเฉพาะ ที่ดัง "ฮิก"

หน้าที่ของการสะอึกคืออะไร?

ถึงตอนนี้เราไม่รู้ว่าหน้าที่ของการสะอึกคืออะไร มันไม่น่าจะมีผลดีทางการรักษา หรือทางกายภาพใด ๆ เราไม่รู้ว่าทำไมอากาศจากการหายใจเข้าเร็วเกินไป ถึงถูกหยุดยั้งไม่ให้ไปถึงปอด

โครงสร้างทางกายวิภาคศาสตร์ หรือกลไกทางสรีระวิทยา ที่ไม่มีประโยชน์ชัดเจน เป็นความท้าทายต่อนักชีววิทยาวิวัฒนาการ

โครงสร้างดังกล่าวทำหน้าที่บางอย่าง ที่เรายังไม่รู้หรือเปล่า หรือพวกมันเป็นร่องรอยของวิวัฒนาการในอดีต ที่ครั้งหนึ่งเคยทำหน้าที่สำคัญบางอย่าง แต่ตอนนี้เป็นเพียงร่องรอยส่วนที่เหลืออยู่

ประวัติศาสตร์การสะอึก

แนวคิดหนึ่งกล่าวว่า...

การสะอึกเริ่มขึ้น หลายล้านปีก่อน

ก่อนที่จะมีมนุษย์เสียอีก คาดว่าปอดมีวิวัฒนาการโครงสร้างมา เพื่อให้ปลาในยุคแรก ๆ ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยอยู่ ในน้ำที่อุ่น นิ่ง และมีออกซิเจนน้อย ได้ประโยชน์จากออกซิเจนที่มีอยู่มากมาย ในอากาศเหนือขึ้นไป

เมื่อสัตว์ที่เป็นลูกหลานของสัตว์เหล่านี้ ย้ายมาอยู่บนบก พวกมันก็เลิกใช้ช่องเหงือก เปลี่ยนมาหายใจด้วยปอดแทน ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้ คล้ายกับวิวัฒนาการของกบ เมื่อกบเปลี่ยนจากลูกอ๊อดที่มีเหงือก เป็นกบตัวเต็มวัยที่มีปอด

สมมติฐานนี้แนะว่าการสะอึก เป็นร่องรอยของการเปลี่ยนแปลงโบราณ จากน้ำสู่บก การหายใจเข้าที่อาจเคลื่อนน้ำให้ผ่านเหงือก ตามมาด้วยการปิดอย่างรวดเร็วของกล่องเสียง เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำเข้าไปในปอดนั้นได้รับการสนับสนุนโดยหลักฐาน ซึ่งบ่งบอกว่าการออกแบบโดยธรรมชาติ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเกิดการสะอึกนั้น แทบจะเหมือนกันกับสิ่งที่ทำหน้าที่ ในการหายใจของสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ

นักวิทยาศาสตร์อีกกลุ่มเชื่อว่า รีเฟล็กซ์นั้นยังคงอยู่ในพวกเราในปัจจุบัน เพราะจริง ๆ แล้วปฏิกิริยาพวกนี้ส่งผลดีต่อร่างกาย พวกเขาแนะว่าการสะอึกจริง ๆ ถูกพบในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเท่านั้น ไม่พบในนก สัตว์เลื้อยคลาน เต่า หรือในสัตว์อื่น ๆ ที่หายใจโดยใช้ปอด นอกจากนี้ เด็กทารกสะอึกก่อนหน้าที่จะเกิดด้วย และยังพบได้บ่อยกว่าในทารกเมื่อเทียบกับในผู้ใหญ่

อธิบายง่าย ๆ ก็คือ วิธีการเลี้ยงลูกของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ ส่งผลให้การเกิดสะอึกมาตั้งแต่โบราณกาล และเกิดการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เพื่อช่วยกำจัดแก๊สในกระเพาะอาหาร เหมือนกับการเรออะไรอย่างนั้น การขยายตัวในทันทีของกระบังลม ทำให้อากาศถูกดันตัวสูงขึ้นจากกระเพาะอาหาร ในขณะที่การปิดของกล่องเสียง จะป้องกันน้ำไม่ให้เข้าไปในปอด

#สาระจี๊ดจี๊ด

ชาร์ลี ออสบอน เริ่มสะอึกในปี ค.ศ. 1922 หลังจากที่หมูตอนตกใส่เขา เขาไม่ได้รับการรักษาจนหาย จนกระทั่งอีก 68 ปีต่อมา และตอนนี้ถูกบันทึกโดยกินเนสว่าเป็นผู้ครองสถิติโลก ของการสะอึกที่ยาวนานที่สุด

#สาระจี๊ดจี๊ด

เจนิเฟอร์ มีร์ วัยรุ่นชาวฟลอริดา อาจครองสถิติการสะอึกที่ถี่ที่สุด คือ 50 ครั้งต่อนาที เป็นเวลาสี่สัปดาห์ในปี ค.ศ. 2007

แพทย์แบ่งการสะอึกอย่างไร?

- สะอึกธรรมดา (Short bouts of hiccups) คือ การสะอึกไม่เกิน 48 ชั่วโมง

- สะอึกค้าง (Persistent hiccups) คือ การสะอึกนานมากกว่า 48 ชั่วโมง ถึง หนึ่งเดือน

- สะอึกไม่หาย (Intractable hiccups) คือ การสะอึกมากกว่า หนึ่งเดือน

การสะอึกมีสาเหตุจากอะไร?

- การกลืนอากาศลงไป

- การกินหรือดื่มน้ำเร็วเกินไป

- การหัวเราะ

- สะอื้น

- ประหม่า

- ตื่นเต้น

วิธีแก้การสะอึก?

- การดื่มน้ำเย็นจากแก้วอย่างต่อเนื่อง

- กลั้นหายใจ

- กินน้ำผึ้งหรือเนยถั่วคำโต ๆ

- หายใจในถุงกระดาษ

- ทำให้ตกใจในทันที

#สาระจี๊ดจี๊ด

ทั้งนี้วิธีการรักษาการสะอึกเป็นวิธีการรักษาแบบบ้าน ๆ ที่ผู้คนพยายามหาวิธีการหยุดสะอึกเพียงเท่านั้น อาจจะได้ผลบ้างไม่ได้ผลบ้าง ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ยังไม่พบว่า มีการรักษาใดที่ได้ผลดีและสม่ำเสมอ กว่าการรักษาอื่น ๆ

ไปพบแพทย์ในกรณีต่อไปนี้

- มีอาการสะอึกนาน 2 วันขึ้นไป

- สะอึกแล้วหายใจ รับประทานอาหาร หรือนอนหลับลำบาก

#สาระตึ๊บตึ๊บ

สรุปว่า...

- ยังไม่มีผู้ใดในโลกใบนี้รู้สาเหตุ และวิธีการรักษาอาการสะอึกแบบเป็นทางการ

- ลุงชาร์ลี โดนหมูตอนตกใส่ สะอึกไป 68 ปี

หากลุงชาร์ลี โดนวาฬตกใส่ คงสะอึกไป 68,000 ปี (วาฬหนักกว่าหมูประมาณ 1,000 เท่า)

- เจนิเฟอร์ สะอึกไป 50 ครั้งต่อนาที

ลองเปรียบว่า... สะอึก 1 วินาที ต่อครั้ง

เท่ากับว่า... 1 ชั่วโมงหายใจไปแค่ 10 นาที

เท่ากับว่า... 1 วัน หายใจไปแค่ 4 ชั่วโมง