ช๑๐๕_ วัดวรเชษฐารามในเกาะ
ที่เก็บอัฐิพระนเรศ ๒
Fast sketch
.......มีวัดชื่อซ้ำกันในอยุธยาอยู่สองวัดและไม่เพียงชื่อซ้ำกันเท่านั้น แต่ยังมีการตีความว่าเป็นที่ถวายพระเพลิงและเก็บพระบรมอัฐิของพระนเรศ หรือพระนเรศวรซ้ำกันอีก ซึ่งถ้าเราแยกทั้งสองวัดนี้มาพิจารณาก็จะสามารถระบุได้ว่าเป็นวัดวรเชษฐ(าราม)บางทีท่านเขียนเป็นวรเชต ในเกาะ(เมืองอยุธยา)กับนอกเกาะ ซี่งได้กล่าวถึงวัดนอกเกาะเมืองไว้ในความตอนที่ผ่านมา
......การอ้างอิงของนอกเมืองยังอ้างไปถึงชื่อพื้นที่ในบริเวณนั้นชื่อทุ่งประเชตุและตรงสี่แยกใกล้กันนั้นมีป้ายเขียนว่าสี่แยกวรเชษฐ เอทางหลวงหรือทางหลวงชนบทและอบต.อบจ. เข้ามาเล่นกับเขาด้วยหรือ เรื่องนี้ทำความปวดหัวให้กับชาวบ้านมาก โดยเฉพาะชาวบ้านอย่างผม ผมก็ค้นไปเรื่อยกับข้อมูลทั่วไประดับชาวบ้านพื้นฐาน โดยเฉพาะข้อมูลในออนไลน์ ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเทน้ำหนักไปทางวัดที่อยู่นอกเมืองด้วยเหมือนมีธงคำตอบว่านี่คือสิ่งที่ค้นพบใหม่ในยุคสมัยนี้หรือนี่คือวัดที่ถูกลืม
.........สิ่งที่ต่างกันของสองวัดคือวัดในเมืองเป็นวัดร้างที่พูดไม่ได้ แต่วัดนอกเมืองเป็นวัดที่ถูกใช้งานมีคำพูดออกมาเป็นระยะๆใครเป็นคนพูดน่ะ แต่คำว่าที่ถูกลืมของวัดนอกเมืองก็แปลว่าวัดที่อยู่ในเมืองไม่ถูกลืมซิ สำคัญว่าแหล่งที่พูดอ้างอิงขึ้นมาแทบไม่มีใครเอาวัดเดิมมาเปรียบเที่ยบให้ดูเลยว่าคิดเห็นแย้งแตกต่างกันอย่างไร วันดีคืนดีผมก็เลยเข้าไปถ่ายรูปและดูสถานที่ และเอาเข้าจริงแล้ว วัดในเมืองนี้มีอยู่ชื่อเดียวชื่อ "วรเชษฐาราม"ในความหมายเบื้องต้นว่าวัดของพี่ชาย และเป็นชื่อที่ตรงกับพงศาวดาร ไม่ได้มีหลายชื่อเหมือนวัดนอกเมืองเลย
๏๑.ริมกำแพงวังเจ้า อยุธเยศ
อารามหนึ่งงามตา แช่มช้อย
นามยิ่งใหญ่วรเชษฐ แปลกเหลือ
เชษฐาเอกาทศรถร้อย เจื่องนเรศ ฯ
๏๒.สืบสานสายสวัสดิอ้าง พงศาวดาร
ลับสบสวรรค์ขัตติเยศ นเรศเจ้า
ปลงพระศพประจุสาน อัฐิ
กล่าวนามวรเชษฐเกล้า เอกอาราม ฯ
๏๓.วารหนึ่งอยุธยาล้ำ เลื่อนลับ
ไอศวรรย์ร่วงลงยาม สิริแล้ง
เมืองสวรรค์มล้างดับ ล่มล้ม
เห็นก็เห็นเหลือแย้ง อิฐปูน ฯ
.....จริงๆผมก็ไม่ค่อยสนใจอะไรนักว่าวัดไหนจะเป็นวัดที่ถวายพระเพลิงและเก็บอัฐิของท่าน ด้วยผมสนใจแค่เรื่องสถาปัตยกรรมเป็นหลัก เวลายี่สิบปีที่โฉบไปโฉบมา(ทำงาน)ในอยุธยา ก็ไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้นอกจากคำว่าสับสน เรื่องของพระนเรศที่เป็นกระแสตามหนังท่านมุ้ยก็มีประมาณกว่าสิบปีมาแล้ว ความโดดเด่นของพระนเรศในหนัง ก็ทำให้ท่านดูเป็นพระเอกมากเกินกว่าความน่าจะเป็นจริงในประวัติศาสตร์
......แต่กระนั้นก็คงเป็นเรื่องธรรมดาของโลกภาพยนตร์ ท่านเป็นวีรบุรุษที่กู้บ้านกู้เมืองไว้ สิ่งที่น่าสนใจคือชาวบ้านก็จะมีพิธีกรรมการนุ่งขาวห่มขาวเพื่อไปทำสมาธิหรือพิธีกรรมในพื้นที่ทั้งสองแต่ดูจากคำบอกเล่าว่าพื้นที่นอกเมืองจะมีผู้คนมากกว่า ผมก็ไม่ทราบรายละเอียดย่อย เหมือนกันว่าท่านที่ไปนั่งสมาธิมีจุดประสงค์อย่างไรกับวีรบุรุษของเราที่กู้บ้านเมืองอย่างไร ผมไม่ได้อยู่ในสายที่ยึดถือการนั่งสมาธิเป็นหลักในการปฏิบัติของศาสนานี้ จึงได้เพียงแต่มองอยู่ห่างๆ
........ตำแหน่ง วัดในเกาะนี้อยู่ติดกับวัดโลกยสุธาที่มีพระนอนองค์ใหญ่ ใครไปใครมาดูจะแวะเวียนมากราบท่านโลกยสุุธา ไม่ค่อยมีคนข้ามมาดูที่นี่นัก บริเวณนี้ถ้าเป็นสมัยก่อนคงอลังการมากเนื่องสภาพในปัจจุบันเป็นพื้นที่กว้างใหญ่ และลักษณะเป็นวัดต่อเนื่องกันหลายวัด ดูจะไม่ได้มีเพียงสองวัดเท่านั้น กระทั่งที่นี่ก็อยู่ตรงกับวังหลวงมีคลองคูเมืองกั้นสถานที่เรียบร้อยสะอาด ด้านข้างมีถนนเล็กคั่นติดต่อกับชุมชนมีพระเจดียอยู่องค์หนึ่งและมีโบสถ์และวิหารอยู่คู่ขนานกัน มีรูปแนวรั้วหรือขอบเขตของพื้นที่ชัดเจนด้านหน้ามีแนวของน้ำที่อาจจะเป็นรูปคลองรอบพื้นที่วัดในอดีต พระวิหารที่ตรงกับแนวแกนเจดีย์แนวกำแพงล้มไปหมดแล้ว เหลือแต่โครงฐานมีองค์พระปูนสูงใหญ่ ส่วนอีกหลังหนึ่งเป็นพระอุโบสถ์แนวกำแพงสูงยังอยู่ รูปประตูหน้าต่างและกรอบพื้นที่ภายในยังเห็น หน้าบันเป็นปูนมีจานกระเบื้องประดับตกแต่งกระเบื้องทำพร้อมกันหรือมาปรับปรุงทีหลังแน่ ดูเหมือนงานในยุคธนบุรีหรือต้นรัตนะเอาเชียว รูปทรงอย่างที่เรียกกันว่าทรงวิลันดา หรือฮอลันดา เมื่ออ่านตำราก็บอกว่าเป็นสถาปัตยกรรมยุคพระเอกาทศรถ จะเกี่ยวอะไรกับการที่มีชาววิลันดาเข้ามาในยุคพระเอกาทศรถ ซ้ำการใช้เจดีย์ทรงลังกาก็เป็นเรื่องเดียวกับ วงศ์สุโขทัยที่มีพระมหาธรรมราชาเป็นต้นทางหรือไม่ ความเรียบง่ายของการวางผังแบบสุโขทัยเป็นเช่นนี้เองที่เอื้อให้งานสถาปัตยกรรมงดงาม แม้ผ่านมาสี่ห้าร้อยปี
.......ตัวโบราณสถานยังงดงามด้วยสัดส่วนและความเรียบง่ายอยู่ อย่างที่เคยเล่าให้ฟังในหลายวัดโดยเฉพาะงานรุ่นสุโขทัยและล้านนาที่วางแนวแปลนอย่างเรียบร้อยสมมาตรตรงไปตรงมา และไม่จำเป็นต้องมีอาคารอะไรต่อมิอะไรวุ่นวายและซับซ้อนไปหมดเช่นการทำวัดวาอารามในปัจจุบันนี้ ผังที่เรียบร้อยสะอาดตานี้ไม่ว่าสร้างอาคารทรงอะไรสมัยใดก็สวยงาม
๏๔.อย่าโทษข้าศึกร้าย ล่มเมือง
ชาวเราทึ้งเมืองสูญ ลืมร้าง
ปล้นกอบสมบัติเรือง รอยก่อน
โบราณสถานยับอ้าง เศิกเสี้ยน ฯ
๏๕.มาสืบอดีตพ่อเจ้า ค้นความ
หลักฐานหายเหี้ยน อิฐเร้น
ใครตอบเล่าเรื่องขาม อิศเรศ
ขูดดินอิฐปูนเค้น กล่าวใย ฯ
๏๖.อดีตก่อนมองกว่าอ้าง ความเก่า
สืบอิฐหินดินไป หลากช้นน
อย่างสร้างอดีตเรื่องเล่า ปรุงเติม
กระดูกบรรพบุรุษค้นน เรียกหา ฯ
........วัดนี้เป็นวัดร้าง จึงไม่ค่อยมีข่าวสารที่ดูน่าตื่นเต้นเท่ากับวัดนอกเมือง แต่พงศาวดารก็ปรากฎแสดงตัวอย่างชัดเจนอยู่ว่าวัดวรเซษฐารามเป็นวัดที่ทำพิธีศพและเก็บอัฐิพระนเรศ ผมก็พยายามจะหาข้อมูลอยู่เหมือนกันว่ามีการเปิดกรุของทั้งสองที่ไปอย่างไรไหน ทางผู้เรียนรู้ประวัติศาสตร์โบราณคดีคงทราบรายละเอียดปลีกย่อย แต่ก็ไม่ได้ข่าวสารที่ชัดเจน เท่าที่เดินดูที่นี่ก็เห็นมีเครื่องบูชา(พระหรือพระนเรศ?) อยู่บ้าง คงมีคนทั้งสองความคิด แต่ดูจากที่นี่กับความรู้ที่จำกัดเช่นผมเพียงเท่านี้และจากที่ท่านอ่านผ่านมาในตอนที่แล้ว ก็คงจะเห็นทิศทางของความเป็นไป จริงๆพระบรมอัฐิของท่านเคยอยู่ที่ไหนเป็นเรื่องหนึ่ง แต่ตอนนี้อยู่ที่ไหนเท่านั้นเอง เรื่องพวกนี้และหลายๆเรื่องพวกนี้เป็นเรื่องแปลกในประเทศไทย ถ้าวัดนอกเมืองไม่ใช่ ผู้รู้ก็ต้องมาชี้แจง จะว่าไปก็สงสารผู้รู้เพราะถ้าชี้แจงก็เป็นเรื่องที่ต้องถกกันระหว่างเหตุผลทางประวัติศาสตร์กับเหตุผลด้านจิตวิญญาณ อีกสิบปีร้อยปีก็ถกกันไม่ได้
๏๗.ใครใคร่ตีความเค้น เพื่อนเอ๋ย
เชิญชมอารามงามตา หนึ่งบ้าง
สายจิตวิญญาณเคย อยู่นี่
ใครสบแสงอิศเรศอ้าง ชวนเปรย ๚ะ
ทางแก้ว
โคลงชมวัด
๒๕๕๗~๒๕๖๓
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
