18 ธ.ค. 2020 เวลา 19:25 • สิ่งแวดล้อม
ชุมชน ‘เกาะกลาง’ กับการจัดการขยะอย่างครบวงจร บนพื้นที่และสภาพภูมิประเทศที่จำกัด ท่ามกลางสังคมเมือง
ชุมชนเกาะกลาง เขตคลองเตย เป็นชุมชนเล็กๆ ในย่านพระโขนงที่ต้องเดินทางเข้าไปโดยเรือ การเดินทางใช้ระยะเวลาไม่นานเพียงไม่ถึง 2 นาทีดีก็ถึงที่หมาย
หลายๆ ครั้งที่เราพูดถึงคลองเตย เราคงนึกถึงภาพชุมชนแออัดไม่ศิวิไลเท่าไหร่นัก แต่ครั้งนี้เราอยากให้ทุกคนลบภาพนั้นไปก่อนแล้วตามมาเที่ยวชุมชนกับเรา
ชุมชนเกาะกลางเป็นชุมชนเก่าแก่กว่า 100 ปีตั้งอยู่บนเกาะเล็กๆ ที่มีขนาดพื้นที่เพียง 3 ไร่ มีผู้คนอาศัยอยู่ 58 ครัวเรือน มีจำนวนประชากรอยู่ประมาณ 270 คน แต่เชื่อหรือไม่ว่า ชุมชนนี้ผลิตขยะเพียง 50 กิโลกรัมต่อวันเท่านั้น ด้วยสภาพชุมชนที่เป็นเกาะถึงแม้แทบจะไม่ได้ห่างไกลจากแผ่นดินของกรุงเทพ แต่แค่นี้ก็เป็นเหตุผลที่เพียงพอแล้วที่ทำให้การเข้ามารับขยะค่อนข้างจะลำบากกว่าที่อื่น โดยกทม.จะมารับขยะเพียงอาทิตย์ละครั้งเท่านั้น และด้วยเหตุนี้การจัดการขยะจึงเป็นเรื่องที่สำคัญของชุมชนเป็นอย่างมาก
ทั้งนี้ทาง DOW จึงได้ร่วมกับสำนักงานเขตคลองเตย และสถาบันการจัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลเพื่อสิ่งแวดล้อม TIPMSE ได้จัดอบรมความรู้วิธีการคัดแยกอย่างถูกต้องตั้งแต่ต้นทางไปจนถึงกระบวนการรีไซเคิล วางระบบการคัดแยกให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ปรับปรุงพื้นที่ให้เหมาะสมแก่การคัดแยกขยะ รวมถึงประสานงานให้ให้องค์กรเข้ามารับซื้อขยะ ส่งเสริมให้คนในชุมชนมีรายได้เพิ่มเติม
จากการช่วยกันวางแผนระหว่างทั้งภาครัฐ เอกชน และชุมชนจึงได้ข้อสรุปของการออกแบบโครงสร้างการบริหารจัดการขยะ โดยแบ่งขยะเป็น 4 ประเภทตามที่ชุมชนสร้างขึ้น ซึ่งประกอบไปด้วย ขยะอินทรีย์ ขยะรีไซเคิลได้ ขยะทั่วไป และขยะอันตราย โดยชาวบ้านได้มีการนำขยะเหล่านี้นำมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อจัดจำหน่ายนำรายได้เข้าสู่ชุมชน และสำหรับขยะที่ไม่สามารถนำไปทำประโยชน์ได้ก็จะถูกส่งไปยังสำนักงานเขตคลองเตยเพื่อให้ถูกกำจัดอย่างถูกต้อง ขณะนี้ชุมชนเกาะกลาง เขตบางเตย เป็นชุมชนตัวอย่างให้แก่ชุมชนอื่นๆ ได้เข้ามาศึกษาการบริหารจัดการขยะอย่างเป็นระบบ
นอกจากชุมชนบ้านเกาะกลางจะมีการจัดการขยะอย่างเป็นระบบแล้วยังมีมุมให้ไปเดินตะลอนถ่ายรูปเล่นกันด้วย หรือถ้าใครเป็นทาสแมวก็แวะเวียนมาเยี่ยมน้องๆ กันได้
Writer : Mink Rujirat
Photographer : Mink Rujirat
เกาะกลางกรุงเทพ - ชุมชนจัดการขยะอย่างครบวงจร
เยือนเกาะกลาง
สวัสดีค่ะทุกคน วันนี้เราขอพาทุกคนนั่งเรือมาเยือนชุมชนเกาะกลาง การเดินทางคือนั่งรถ หรือ BTS มาลงซอยสุขุมวิทย์ 48/1 (สำหรับคนที่ขับรถมา เลี้ยวเข้ามาจอดรถใต้สะพานได้เลย) จุดเด่นที่ทำให้เกาะกลางแตกต่างจากชุมชนอื่นๆ ก็คือ เป็นชุมชนที่เป็นเกาะอยู่ในเมืองกรุง โดยมีคลองพระโขนงล้อมรอบ
ชุมชนแห่งนี้เป็นชุมชนที่ส่งเสริมเศรษฐกิจแบบหมุนเวียน ด้วยการจัดการขยะอย่างครบวงจร โดยขยะที่ใช้บริโภคในครัวเรือนแทบจะทั้งหมดจะถูกนำมาคัดแยกแบ่งประเภทเพื่อนำไปขายสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน และขยะเศษอาหารก็ยังสามารถนำไปใช้ต่อให้เกิดประโยชน์ได้ ทำให้ชุมชนเกาะกลางมีขยะเสียจริงๆ ที่ส่งให้กทม. เพียงไม่กี่กิโลกรัมเท่านั้น !!
ใครไม่ทำพี่จุ๋มทำ
ที่แรกที่เราอยากพาทุกคนไปดู คือ บ้านพี่จุ๋ม บ้านตัวอย่างของชุมชนเกาะกลาง ต้องบอกก่อนเลยว่าพี่จุ๋มเนี่ยแยกขยะก่อนที่โครงการจะเข้ามาเสียอีก แต่ว่าเมื่อก่อนพี่จุ๋มอาจจะไม่ได้แยกขยะบางประเภท เพราะในอดีตขยะบางชนิดยังไม่มีที่รับ หลักๆ พี่จุ๋มจะแยกขยะเศษอาหารออกจากขยะชนิดอื่นเวลาทิ้ง ส่วนขยะที่สามารถรีไซเคิลได้พี่จุ๋มก็แยกประเภทอีกทีตามที่สามารถนำไปขายได้ เช่น ขวดแก้ว ขวดน้ำพลาสติก และกระป๋องอะลูมิเนียม เป็นต้น เพื่อป้องกันไม่ให้ขยะที่ดีกลายเป็นขยะเสีย และแถมเศษอาหารยังสามารถแยกไปทำประโยชน์อย่างอื่นได้ด้วย ขยะบางชนิดอย่างเช่น ฝาขวดน้ำพี่จุ๋มก็เอาไป DIY ทำเป็นกระถางต้นไม้
พี่จุ๋มเล่าว่า บริษัท DOW เข้ามาชุมชนและเข้ามาให้ความรู้ในเรื่องของการแยกขยะอย่างถูกวิธี รวมทั้งเข้ามารับขยะพลาสติกยืดเพิ่มเติมเพื่อให้พลาสติกชนิดนี้เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลอย่างถูกต้อง ซึ่งพี่จุ๋มเองได้พูดคุยให้สมาชิกในบ้านให้แยกขยะตามประเภทด้วย โดยพี่จุ๋มให้เหตุผลว่า “ขยะสามารถนำไปสร้างมูลค่าได้ ดีกว่านำทิ้งไป”
Food waste อะไรนี่ ที่นี้ไม่มีหรอก
สำหรับขยะเศษอาหารจากครัวเรือน ชาวบ้านได้นำไปหมักเพื่อทำไบโอก๊าซ ใช้เป็นก๊าซหุงต้มในครัวเรือน และเศษอาหารส่วนหนึ่งก็นำมาหมักทำปุ๋ยไว้ใช้สำหรับใส่ต้นไม้ ส่วนน้ำมันที่โดยปกติแล้วถ้าเราเทมันลงท่อจะเสี่ยงทำให้ท่อเกิดการอุดตัน ชาวบ้านก็เลยจับมาทำมาสบู่ล้างจานใช้ในครัวเรือนเสียเลย แต่ต้องกรองเอากากออกก่อนนะ ไม่งั้นคงได้มี texture ที่แปลกพิลึกแท้ (ขำๆ )
โอเคเลยพี่ ที่นี่มีรับ
เมื่อชาวบ้านแยกขยะแล้วแน่นอนว่าต้องมีที่รับซื้อขยะ ซึ่งราคาขยะก็จะขึ้น-ลงตามความต้องการของท้องตลาด และยังมีการใช้นวัตกรรมเพื่อจัดเก็บข้อมูลในการซื้อขายขยะภายในชุมชนด้วยการใช้แอพพลิเคชั่น O.K. Recycle ซึ่งจุดรับซื้อนี้จะเปิดให้ชาวบ้านได้ใช้ในวันที่ 13 ธันวาคมนี้ โดยเบื้องต้นจะรับซื้อขายเดือนละครั้งเนื่องจากที่ชุมชนแห่งนี้มีขยะไม่มาก
นอกจากเกาะกลางจะเป็นแหล่งการเรียนรู้ในเรื่องของการจัดการขยะภายในชุมชนอย่างครบวงจรแล้ว ที่นี่ยังมีมุมน่ารักๆ ให้เดินถ่ายรูปเล่นอีกด้วย ชุมชนแออัดที่นี่ไม่น่ากลัวอย่างที่ใครหลายคนคิด แถมมีน้องแมวแอบซ่อนตัวอยู่ในหมู่บ้านให้ไปเดินถ่ายรูปเล่นด้วย จริงๆ แล้วเราว่า ทุกชุมชนมันมีเสน่ห์ของมันอยู่ อยากให้ทุกคนลองมาเยือนที่นี่สักครั้ง
ลากันไปด้วยภาพน่ารักของเด็กๆ ในชุมชนกันสักหน่อย รอบหน้าเราจะพาไปเยือนชุมชนไหนรอติดตามกันต่อไป

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา