30 ม.ค. 2021 เวลา 15:12 • สุขภาพ
+ Nutrition in ICU EP. 2+
ช่วงนี้เวรถี่มาก ToT งั้นขอต่อเลยนะครับ
เพื่อไม่ให้เป็นการเสียเวลา
1
ต่อไปจะขอเล่าในเรื่อง สารอาหารหลักที่เราจะใช้กับคนไข้ (จริงๆก็ตัวเราปกติก็ใช้เหมือนกัน ไม่จำเป็นต้องเข้า ICU)
สารอาหารหลัก เเบ่งหลักๆเป็น 2 กลุ่ม
1. Non-protein Calories ( Carbohydrate(CBH), Lipid)
โดยพลังงานที่ใช้ในเเต่ละวันมาจากกลุ่มนี้
2. Protein Calories ในส่วนของสารอาหารนี้ ช่วยในการ maintain enzyme เเละ structural protein
==Non-Protein Calories==
Marino 's ICU book 4th edition
1. CBH มีสัดส่วน 70% ของ Non-protein Cal.
การได้รับ CBH สำคัญ เพราะสมองของเราใช้น้ำตาลเป็นหลักเพื่อเป็นพลังงานในการทำงาน
เเต่... การได้รับ CBH มากเกินก็เกิดข้อเสียเช่นกัน โดยเฉพาะในระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ( โดยสำหรับคนไข้ ถ้าระดับน้ำตาลในเลือด > ทำให้ WBC กลุ่ม PMNs เสีย function ในเรื่อง Phagocytosis เเละ Chemotaxis ได้)
2. มากันที่ 30% ที่เหลือของ Non-protein Calories ก็คือ Lipid ซึ่งมักจะเก็บใน Adipose tissue > Major endogenous fuel source
- Linoleic Acid-
โดยปกติเเล้ว อาหารที่เป็น Lipid จะเป็น triglyceride โดยส่วนซึ่งประกอบด้วย Glycerol + 3 fatty acid
โดย fatty acid ที่สำคัญตัวหนึ่งเลยในการใช้ใน ICU > Linoleic acid
ตัวโครงสร้างของ Linoleic acid : เป็น Long chain + Polyunsaturated fatty acid (มีพันธะคู่)+ C18 atom
ตำเเหน่งของพันธะคู่โดยนับจากไล่จาก C ปลายที่ใกล้ พันธะคู่ > ตำเเหน่ง C ของพันธะคู่ เรียกกว่า “omega”
- Propofol-
ref: https://www.uchicagomedicine.org/forefront/research-and-discoveries-articles/propofol-a-dangerous-kind-of-rest
IV sedation ที่ใช้เป็น short-term เเละใช้บางครั้ง ในกรณีที่เป็น status epilepticus ที่ยากันชักบ้านๆ ใช้ไม่ได้ผล
โดยตัวยามักจะสมใน 10% Lipid emulsion ซึ่งใกล้เคียงกับ 10% Intralipid โดยให้พลังงาน 1.1 kcal/mL
เพราะฉะนั้นเวลาที่คิด Non-protein calories หากมีการ drip Propofol ควรเอามาคิดกับ พลังงานของ Nutritional support regimen ด้วย
== Protein Calories==
โดยปกติคนเราต้องการ protein 0.8-1 g/kg/day เเต่ หากเป็นผู้ป่วยใน ICU มักจะต้องการมากกว่านั้น โดยใช้ protein 1.2-1.6 g/kg/day เพราะผู้ป่วยอยู่ในภาวะที่ต้องใช้ Hypercatabolism
=Nitrogen Balance=
อธิบายง่าย ก็คือ " Protein derived Nitrogen Intake - Excretion"
- Protein excretion-
2/3 ของ Nitrogen ที่เกิดจาก protein breakdown จะขับออกมาทางปัสสาวะในรูป ของ Urine เเละ 85% ของ Nitrogen ที่ขับมาออกมาใน urine จะอยู่ในรูป Urea
ดังนั้นค่าที่สามารถวัดได้ จะเป็นค่า UUN ( Urine Urea Nitrogen)
โดยคิดเป็น g/day ( g/dL x total urine (dL/day) --> g/day)
เเต่ที่ต้องคิดไว้เสมอคึอ มีอีกส่วน คือทาง stool ที่มักจะ มี protein derived Nitrogen ที่ออกมาด้วย โดยจะประมาณ 4-6 g/day โดยคิดเป็น 1/3 ของ Nitrogen ที่เกิดจากการ break down protein
Nitrogen excretion (g/24 h) = UUN + (4-6) จาก Stool [Non-Urinary Nitrogen Loss] ....... (1)
โดยถ้าค่า UUN > 30 g/24 hr
--> ค่า Non-urinary Nitrogen loss จะประมาณ 6 g
เเต่ถ้าในกรณีมี Diarrhea ค่าของ Non-Urinary Nitrogen loss จะบอกได้ไม่ชัด
ดังนั้น Nitrogen balanve ก็จะเชื่อไม่ได้
Condition อื่นๆ ที่ทำให้ UUN เชื่อไม่ได้
- Renal มี GFR ลดลงมาก
- Burn
- GI - Liver disease
= Nitrogen intake=
1 g ที่ Intake protein จะได้ 1/6.25 g ของ Nitrogen
( หรือ N 1 g--> เกิดจาก Intake protein 6.25 g)
" Nitrogen Intake (g/24h) = Protein Intake (g/24h) / 6.25 "..... (2)
ดังนั้น Nitrogen Balance ก็คือ เอา (2) - (1)
"จะได้ Nitrogen Balance (g/day)
= Protein Intake(g/day)/ 6.25 - [ UUN + (4-6)] "
โดยค่าที่ keep จะใช้ +ve balance 4-6 g/day
ตัวอย่างการคิด ขึ้นกับ Nutritional supplement นั้น
- เลือก Blendera MF ( 1: 1) 300 mL x 4 feed
ได้ Volume ต่อวัน 1200 mL --> 1200 kcal
-เปิดเล่มสารอาหารในโรงพยาบาล-
จะพบว่า Blendera MF 1000 kcal ได้ Protein 37 g
ดังนั้น Blendera MF จะได้ Protein intake (37 x 1.2) = 44.4
จะได้ Nitrogen Intake = 44.4/6.25 = 7.1 g/day
- เลือก Nepro (1:1) 300 mL x 4 feed
ได้ Volume ต่อวัน 1200 mL --> 1200 kcal
-เปิดเล่มสารอาหารของโรงพยาบาล-
จะพบว่า Nepro 1000 kcal ได้ Protein 45 g
ดังนั้น Nepro จะได้ Protein intake 45 x 1.2=54
จะได้ Nitrogen Intake = 54/6.25 = 8.64 g/day
เเล้วก็ค่อยส่ง UUN จาก Lab + 6 เเล้วนำมา หักออกจาก Nitrogen Intake
ก็จะได้ Nitrogen Balance ตามต้องการ
Relation Nitrogen Balance & Non-protein Calories
อย่างเเรก... ในการที่จะได้ +ve nitrogen balance คือการให้ Non-protein Calories เพื่อที่จะเก็บ protein เอาไว้ไม่ให้สลายมาเป็นพลังงาน
Marino ‘s ICU book 4th edition
ดังนั้น... จากกราฟ ในเเกน y เป็น Nitrogen balance (N-balance) เเละ เเกน x เป็น Intake ของ Non-protein calories ( Carbohydrate + Lipid) จะเห็นว่า
ถ้า N-balance เป็น + --> ค่าของ Non-protein calories ที่ได้รับเข้าไป ต้องมากกว่า REE
ในทางกลับกัน ถ้า N-balance เป็น - ก็คือ เรา Intake Non-protein calories น้อยกว่า REE ( Resting energy expenditure)
เพราะฉะนั้นการ Intake protein เยอะๆ ไม่ได้ช่วยให้ N-balance ดีขึ้น เเต่เป็นการ Intake Carbohydrate เเละ Lipid ต่างหาก ถ้าได้รับอย่างเพียงพอ
สำหรับวันนี้ขอจบ Part สารหลักๆ ไว้เท่านี้นะครับ รอบหน้า ค่อยมาพูดถึงน้ำจิ้มที่เราจะชอบให้ในคนไข้ ICU นะครับ :D ติดตามต่อใน EP.3 นะครับ :D

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา