16 ก.พ. 2021 เวลา 00:04 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
"ข้างขึ้นข้างแรม" ดูยังไง?
ข้างขึ้นข้างแรม (Lunar Phase) คือ การที่เรามองเห็นขนาดของเสี้ยวพระจันทร์เปลี่ยนแปลงไปเป็นวงรอบ โดย 1 รอบจะใช้เวลาประมาณ 29.53 วัน ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้วันขึ้น 15 ค่ำ ในบางเดือน ดวงจันทร์ไม่สว่างเต็มดวง 100%
1
Moon Phases Diagram จาก moonconnection.com
อันดับแรกขออธิบายข้างขึ้นข้างแรมแบบคร่าวๆ
ในไทยจะแบ่งเดือนทางจันทรคติออกเป็น 30 วัน คือ วันขึ้น 1 ค่ำ - วันขึ้น 15 ค่ำ และวันแรม 1 ค่ำ - วันแรม 15 ค่ำ
โดยจะถือให้วันขึ้น 15 ค่ำ, วันแรม 15 ค่ำ, วันขึ้น 8 ค่ำและวันแรม 8 ค่ำ เป็นวันพระ
วันขึ้น 15 ค่ำ หรือวันเพ็ญ (Full Moon) : เป็นวันที่ดวงจันทร์โคจรมาอยู่ด้านตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์หันด้านที่ได้รับแสงเข้าหาโลก ทำให้เรามองเห็นดวงจันทร์เต็มดวง
Full Moon จาก dominionpost.com
วันแรม 15 ค่ำ (New Moon) : เป็นวันที่ดวงจันทร์หันด้านเงาหรือด้านมืดเข้าหาโลก ตำแหน่งของดวงจันทร์อยู่ใกล้กับดวงอาทิตย์ จึงทำให้เราไม่สามารถมองเห็นดวงจันทร์ได้
New Moon จาก lunaf.com
วันขึ้น 8 ค่ำ (First Quarter) และวันแรม 8 ค่ำ (Third Quarter) : เป็นวันที่ดวงจันทร์เคลื่อนมาอยู่ในตำแหน่งมุมฉากระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ ทำให้เรามองเห็นด้านมืดและด้านสว่างเท่ากัน
First Quarter Moon จาก astronomy.robpettengill.org
#วิธีการสังเกตข้างขึ้นข้างแรม
ข้างขึ้น (Waxing Moon) : จะมองเห็นดวงจันทร์ตอนรุ่งเช้าก่อนดวงอาทิตย์จะขึ้น และไม่เห็นหัวกระต่าย
เสี้ยวของดวงจันทร์จะหนาขึ้น จนกระทั่งสว่างเต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำ
Waxing Crescent Moon จาก timeanddate.com
วันขึ้น 15 ค่ำ (Full Moon) : ดวงจันทร์อยู่ตรงกันข้ามกับดวงอาทิตย์ ทำให้เราเห็นดวงจันทร์เต็มดวง ขึ้นที่ขอบฟ้าด้านทิศตะวันออกประมาณ 6 โมงเย็น
Full Moon meets the sunset จาก flickr.com
ข้างแรม (Waning Moon) : เนื่องจากดวงจันทร์โคจรรอบโลก 1 รอบ ใช้เวลา 29.53 วัน ทำให้เรามองเห็นดวงจันทร์ขึ้นช้าวันละ 50 นาที หรือประมาณ 12 องศา
เราเลยมองเห็นดวงจันทร์ตอนเย็นก่อนดวงอาทิตย์ตก และเห็นหัวกระต่าย
เสี้ยวของดวงจันทร์บางลงจนมืดหมดทั้งดวงในวันแรม 15 ค่ำ
Waning Crescent Moon จาก pinterest.com
วันแรม 15 ค่ำ (New Moon) : ดวงจันทร์อยู่ระหว่างดวงอาทิตย์กับโลก เราเลยเห็นแต่เงามืดของดวงจันทร์ ซึ่งวันแรม 15 ค่ำนี้ ดวงจันทร์จะขึ้นและตกพร้อมๆ กับดวงอาทิตย์
เพิ่มเติม : ในช่วงเวลาที่ดวงจันทร์ปรากฏเป็นเสี้ยวบาง แต่เรายังมองเห็นด้านมืดของดวงจันทร์ได้ นั่นเป็นเพราะแสงอาทิตย์ส่องกระทบพื้นผิวโลกแล้วสะท้อนไปยังดวงจันทร์ เรียกปรากฏการณ์นี้ว่า "แสงโลก" (Earth shine)
Earth shine จาก mgronline.com
ขอบคุณที่อ่านจนจบค่ะ😊🙏

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา