11 มี.ค. 2021 เวลา 00:29 • ประวัติศาสตร์
"ขึ้นคาน" มาจากไหน ทำไมจึงใช้เปรียบกับผู้หญิงที่ดูท่าแล้วจะไม่ได้แต่งงาน❓
3
กับความเข้าใจผิดเกี่ยวกับคานที่ขึ้น
..
หากผู้หญิงคนไหน วัยเข้าหลักสี่ หลักห้า หรือดูท่าทางจะไม่มีสามีเป็นแน่แท้แล้ว มักจะถูกเปรียบว่า
สาวคนนี้ดูทีคงต้อง"ขึ้นคาน"
คำว่า"ขึ้นคาน"มีความหมายตามพจนานุกรมว่า หญิงโสดที่มีอายุแต่ไม่มีสามี...😩
ผมว่าใคร ๆ ก็คงพอเข้าใจว่าขึ้นคาน หมายถึงอะไร?
แต่ผมเชื่อว่า ร้อยทั้งร้อย...
เข้าใจผิดเกี่ยวกับคำว่า"คาน"ที่อยู่ในคำว่าขึ้นคาน...แน่นอน
ห๊ะ‼️...อะไรนะ❓
คานก็คือคาน
มันจะเข้าใจผิดได้ยังไง❓
ผิดครับ รับรองว่าผิด😌☝️✖️
..
ก่อนอื่นผมถามก่อนว่า คุณคิดว่าคำว่าคานในขึ้นคานคือคานอะไร?
..
ผมขอเดาว่า คนส่วนใหญ่จะเข้าใจสองแบบ คือ..
คานแบบที่☝️ ไม้คาน
หลายคนเข้าใจว่าคานในคำว่าขึ้นคาน คือไม้คานที่แม่ค้าหาบเร่ เอาไว้พาดบ่าหาบกระบุง ตระกร้าค้าขายขนม นมเนย
กับ คานแบบที่✌️คานบ้าน
คานแบบนี้จะเป็นคานที่คนส่วนใหญ่เข้าใจ คือคานส่วนที่อยู่เหนือเสาบ้านเป็นตัวรับน้ำหนักโครงสร้างหลังคาอีกทีหนึ่ง
2
ถ้าให้จินตนาการก็ให้นึกถึง คานโบสถ์ที่แม่นาคพระโขนงขึ้นไปนั่งนั่นแหละครับ คานแบบนั้น
..
ถ้าคุณเข้าใจว่า คาน ในคำว่า ขึ้นคาน มีความหมายตามหนึ่งในสองคานที่ว่ามาเมื่อสักครู่นี้ ผมอยากจะบอกว่า คุณเข้าใจผิดแล้วครับ❎
คำว่าคาน ใน "ขึ้นคาน" ไม่ใช่คานทั้งสองชนิด สองความหมายนั้น...
..
แท้จริงแล้วมันคือคานอะไรกันแน่❓
..
ข้ออารัมภบทด้วยภาพวิถีชีวิตผู้คนไทยในอดีต สมัยที่ถนน หนทางยังไม่มี รถยนต์ก็ไม่มีหรือมีก็น้อยเต็มที การเดินทางในสมัยนั้นต้องอาศัยเกวียนในทางบกและอาศัยเรือในทางน้ำ
1
การเดินทางบนบกส่วนมากก็ใช้การเดินกับการนั่งเกวียนเป็นหลักซึ่งค่อนข้างไม่คล่องตัวและใช้เวลามาก ผู้คนจึงนิยมเดินทางด้วยเรือเสียมากกว่า
เมื่อพูดถึงการเดินทางด้วยเรือ เรือในอดีตก็จะต่อด้วยไม้เป็นหลัก ทั้งเรือพาย เรือยนต์ เรือประมง
เมื่อเรือที่อยู่ในน้ำ ใช้งานไปนาน ๆ ก็จะประสบปัญหาชำรุด ทรุดโทรมมีเพรียงเกาะบ้าง ชันยาเรือหลุดร่อนบ้าง มันก็ต้องซ่อมต้องดูแล
วิธีการซ่อมแซมเรือ ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ ครั้นจะทำในน้ำก็ไม่สะดวก ซ่อมแซมได้ไม่สมบูรณ์ จึงต้องหาวิธีเอาเรือขึ้นมาซ่อมบนบก
ตัวเรือแต่ละลำนั้น ไม่ใช่เล็ก ๆ น้ำหนักก็มากโข จึงต้องมีเครื่องทุ่นแรงช่วยเอาเรือขึ้นมาบนบก
1
อุปกรณ์ที่จะช่วยนำเรือขึ้นมาบนบกได้ มีรูปร่างเป็นไม้สี่เหลี่ยม มีล้อ
พอช่วงน้ำขึ้น ก็รีบเอาเจ้าไม้มีล้อนี้เสียบเข้าไปใต้เรือ พอน้ำลงเรือก็ขึ้นมาอยู่บนไม้มีล้อนี้พอดี เราก็สามารถเคลื่อนเรือขึ้นไปซ่อมบนบกได้สำเร็จ
1
และเจ้าอุปกรณ์เคลื่อนย้ายเรือนี่เองที่ชาวบ้านเขาเรียกว่า"คาน"
และคานขึ้นเรือนี่แหละ ที่เป็นคานที่อยู่ในคำว่า"ขึ้นคาน"ที่แท้จริง
1
เพราะคนโบราณเขามองเห็นว่า ผู้หญิงที่อายุเริ่มมากแต่ยังไม่มีสามีนั้น มีสภาพทรุดโทรมไม่ต่างจากเรือเก่า ๆ ที่จำเป็นต้องซ่อมแซม
6
ด้วยเหตุนี้เขาจึงเปรียบผู้หญิงอายุมากไม่มีสามีเหมือนเรือที่จำต้องขึ้นคานแล้วนั่นเอง.....เอวัง🙏
1
..
ติดตามอ่านบทความได้ที่

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา