มงคลที่ 36 จิตโม่โศก
ความโศก หมายถึง สภาพจิตใจที่แห้งผาก ทุกข์ตรมขมไหม้ หม่นหมองครองเศร้าเสียใจ เพราะประสบกับความพลัดพราก สูญเสียหรือประสบกับสิ่งที่ไม่คาดฝันมาก่อน
ภาวะอยู่ร้อนนอนทุกข์ หาความสุขในเรือนใจไม่พบ สอดคล้องกับที่พระพุทธองค์ตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย ความโศกเป็นอย่างไร
ความโศกคือสภาพจิตที่เศร้า แห้ง ความผาก ณ ภายใน ความโศกเศร้าภายในของบุคคลผู้ถูกความเสื่อมอย่างใดอย่างหนึ่งกระทบแล้ว อาการดังกล่าวมานี้เอง เรียกว่า ความโศก”
จิตที่ไม่โศก ก็คือ จิตของผู้ที่รู้เท่าทัน หรือ
รู้แจ้งจึงคติธรรมธรรมดาของโลกและชีวิต เช่น รู้เท่าทันว่า เรามีความแก่ เจ็บ ตาย พลัดพราก และกรรมเป็นธรรมดา ไม่มีใครล่วงพ้นคติธรรมดาของชีวิต ทั้ง 5 ประการนี้ไปได้
เมื่อรู้เท่าทันสัจธรรมอย่างนี้แล้ว เมื่อ
ประสบกับความแก่ เจ็บตาย พลัดพราก และเสวยผลกรรม จึงสามารถครองกาย ครองใจอยู่ในอาการอันเป็นปกติสุข ไม่วิตกทุกข์ร้อนจนเกินไปไม่หวั่นไหวจนเกินควร มีจิตใจมันคง แน่นหนักเป็นหลักฐานดังภูผาศิลาไศล คงความสดชื่นรื่นเย็นแห่งจิตไว้ได้ ไม่หวั่นไหวกระเพื่อมขึ้นลง
ดังหนึ่งพระอริยบุคคลทั้งหลายที่ไม่หม่น
ไหม้เพราะพลัดพรากจากปิยชนคนรัก ไม่หลงยินดีปรีดาเพราะเสียงสรรเสริญเยินยอเกียรติคุณ ไม่หม่นหมองครองเศร้าเพราะเผชิญชะตากรรมอันไม่คาดฝันมาก่อน
ท่าน ว.วชิรเมธี
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
