13 พ.ค. 2021 เวลา 03:38 • ประวัติศาสตร์
ที่มาของส้มจากตำนานกรีก
ภาพชื่อ The Garden of Hesperides วาดโดย Ricciardo Meacci (อิตาลี, 1856 - 1900) Photo: WIKIPEDIA
ในตำนานกรีก ส้มคือผลไม้ของเทพเจ้า และถูกเรียกว่าเป็น ‘แอปเปิ้ลทองคำ’ ซึ่งคนทั่วไปมักจะเข้าใจผิดคิดว่าเป็นผลแอปเปิ้ลที่เป็นสีทอง แต่แท้จริงแล้วมันหมายถึงส้ม เพราะในภาษากรีกเรียกส้มว่าเป็นแอปเปิ้ลทองคำ
ที่มาของส้มในตำนานกรีกมีอยู่ว่า ในคราวที่เทพี Hera วิวาห์กับเทพเจ้า Zeus นั้น พระแม่ธรณี Gaia เทพีแห่งแผ่นดินมอบของขวัญเป็นต้นแอปเปิ้ลต้นหนึ่ง (บางแหล่งบอกว่ามอบมาเป็นกิ่ง) ให้กับ Hera ซึ่งต้นไม้ (หรือกิ่ง) นี้จะให้ผลเป็นแอปเปิ้ลทองคำ ผู้ใดกินเข้าไปแล้วจะกลายเป็นอมตะ
ด้วยความปิติที่ได้รับของขวัญชิ้นนี้มา เทพี Hera จึงร้องขอพระแม่ธรณี Gaia ให้นำต้นไม้นี้ไปปลูกที่สวนผลไม้ของตนซึ่งอยู่ที่ปลายมุมสุดของโลกด้านตะวันตกใกล้กับเทือกเขา Atlas สวนนี้มีชื่อว่า ‘สวนของเหล่า Hesperides’ (The Garden of the Hesperides) เหล่า Hesperides คือบรรดานางไม้แห่งยามสนธยาและพระอาทิตย์ตกดินอันเรืองรอง พวกนางเป็นลูกสาวของ Atlas ผู้ซึ่งรู้จักกันดีว่าถูกลงโทษให้แบกสวรรค์นั่นเอง โดยเทพี Hera มอบหมายให้พวกนางทำหน้าที่ดูแลสวนผลไม้แห่งนี้
แต่บางครั้ง พวกนางไม้ Hesperides ก็แอบขโมยผลแอปเปิ้ลทองคำไปเสียเอง ด้วยความไม่ไว้ใจเหล่านางไม้พวกนี้เทพี Hera จึงมอบหมายให้มังกรร้อยหัวที่มีชีวิตเป็นอมตะและไม่เคยหลับไหลชื่อว่า Ladon เป็นผู้เฝ้าต้นแอปเปิ้ลทองคำแสนรักแสนหวงนี้อีกชั้น
เรื่องของส้มยังปรากฏอยู่ในตำนาน Hercules กับภารกิจ 11 ประการ เพราะภารกิจหนึ่งในนั้นคือ Hercules ต้องขโมยผลแอปเปิ้ลทองคำซึ่งก็คือส้มจากสวนนี้ไปให้ได้นั่นเอง
ในอดีตชาวยุโรปไม่รู้จักส้มจนกระทั่งมาได้รู้จักผลไม้ชนิดนี้ในช่วงยุคกลาง และชื่อของเหล่านางไม้ที่เฝ้าสวนแอปเปิ้ลทองคำของ Hera ชาวกรีกก็ได้นำมาใช้เป็นชื่อเรียกทางพฤกษศาสตร์ให้กับพืชตระกูลส้มว่า Hesperidoeidē
สาเหตุที่ส้มถูกมองว่าเป็นผลไม้วิเศษเหตุเพราะมันมีทั้งดอกและผลในเวลาเดียวกัน ซึ่งไม่เหมือนกับต้นไม้ตระกูลอื่นที่ดอกหลุดร่วงไปแล้วจึงเกิดผล นอกจากนี้ สีส้ม คือสีที่ถูกเรียกตามสีของผลส้มนั่นเอง เพราะถ้าไม่มีผลส้มเราอาจเรียกสีส้มว่าเป็น ‘สีเหลืองแดง’ หรือเรียกตามชื่อสิ่งอื่นก็เป็นไปได้ 😉
Hercules กับ Ladon ที่ปรากฏบนแผ่นชามสมัยโรมัน Photo: WIKIPEDIA

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา