Mata Hari : ดาวยั่ว โสเภณี หรือสายลับ
ในโลกของสายลับ อาจจะมีหลายอย่างที่คุณคาดไม่ถึง คนบางคนที่คุณเดินสวนบนถนน นั่งข้าง ๆ คุณบนรถไฟฟ้า หรือนั่งทานอาหารโต๊ะข้าง ๆ กันในร้านอาหาร อาจจะเป็นสายลับขององค์กรใดองค์กรหนึ่ง ที่กำลังเฝ้าสังเกตการณ์เป้าหมาย เพื่อจุดประสงค์อะไรบางอย่างก็เป็นได้
และหนึ่งในความสามารถที่จำเป็นที่สุดของการเป็นสายลับก็เห็นจะหนีไม่พ้นความ “เนียน” เนียนไปกับสภาพแวดล้อมรอบตัว เนียนในการพูดคุยเพื่อล้วงข้อมูล หรือเนียนในการใช้เสน่ห์บางอย่างเพื่อที่จะนำมาซึ่งความลับที่มีประโยชน์ และหนึ่งในอาชีพที่น่าจะทำให้ “ล้วง” ความลับได้เนียนที่สุดก็คือดาวยั่ว หรือในสมัยก่อนก็คือนักเต้นระบำ (Dancer) นั่นเอง
เรื่องราวที่ Kang’s Journal จะขอนำเสนอเป็นเรื่องราวของผู้หญิงคนหนึ่งที่มีอาชีพเป็นนักเต้นระบำแบบ Exotic หรือพูดง่าย ๆ ก็คือดาวยั่ว แต่เบื้องหลังลีลาการเต้นอันเร่าร้อนของเธอ คือการเป็นสายลับ แต่เธอเป็นสายลับที่ประสบความสำเร็จหรือไม่ เธอจับพลัดจับผลู่มาเป็นสายลับได้ยังไง และสุดท้ายเธอจะโดนจับได้หรือไม่ หรือจริง ๆ แล้วเธอเป็นเพียงผู้หญิงคนหนึ่งที่กล้าแหวกขนบธรรมเนียมของ “สตรีที่ดี” ในยุคนั้น และทุกอย่างที่เกิดขึ้นกับเธอ เป็นสิ่งที่เธอต้องจ่ายให้กับการใช้ชีวิตแบบอิสระที่เธอต้องการ
ไปติดตามเรื่องราวของเธอกันครับ Mata Hari : ดาวยั่ว โสเภณี หรือสายลับ
Mata Hari : ดาวยั่ว โสเภณี หรือสายลับ (Source: https://g.cz)
ชีวิตวัยเด็ก
Mata Hari มีชื่อเดิมว่า Margaretha Geertruida Zelle เธอเกิดในวันที่ 7 สิงหาคม 1876 ที่เมือง Leeuwarden ประเทศเนเธอร์แลนด์ พ่อของเธอมีชื่อว่า Adam Zelle เป็นเจ้าของร้านขายหมวก และร่ำรวยจากการลงทุนในธุรกิจน้ำมัน ส่วนแม่ของเธอคือ Antje Van De Meulen เธอเป็นพี่สาวคนโตของครอบครัว และมีน้องชาย 3 คน
Margaretha เติบโตมาในครอบครัวที่มีฐานะ ในภาพคือพ่อของเธอซื้อรถเทียมลาให้เธอเป็นของขวัญ (Source: https://www.ft.com)
เนื่องจากพ่อของเธอเป็นคนร่ำรวย เธอและพี่น้องจึงมีโอกาสเข้ารับการศึกษาอย่างดีจนกระทั่งอายุ 13 ปี ตอนอยู่โรงเรียนนั้น เธอเป็นเด็กสาวที่โดดเด่นกว่าคนอื่น ด้วยหน้าตาที่ดูแปลกจากชาวยุโรปทั่วไป จนเพื่อน ๆ ของเธอให้ฉายาเธอว่า “ดอกกล้วยไม้ ในดงหมู่ดอกแดนดิไลออน” แต่โชคร้ายที่พ่อของเธอต้องมาล้มละลายในปี 1889
Margaretha (คนยืนขวาสุด) และเพื่อนรวมชั้นเรียนของเธอ (Source: https://oldspirituals.com/tag/dutch-east-indies)
จากชีวิตที่ร่ำรวยสุขสบาย Margaretha ต้องเผชิญกับชีวิตที่ยากจนลง พ่อแม่ของเธอเริ่มทะเลาะกัน จนสุดท้ายแม่ของเธอก็ตัดสินใจหย่ากับพ่อของเธอ และเสียชีวิตในปี 1891
พ่อของเธอแต่งงานใหม่ในปี 1893 กับหญิงสาวนามว่า Susanna ซึ่งแม่ใหม่ของเธอกับ Magaretha เองนั้น ไม่ถูกกันและมักจะทะเลาะกันเป็นประจำ สุดท้ายเธอจึงถูกส่งให้ไปอยู่กับพ่อทูนหัวของเธอที่เมืองเล็ก ๆ ที่มีชื่อว่า Sneek ต่อมาเธอเข้าศึกษาต่อเพื่อที่จะเรียนเป็นครูโรงเรียนอนุบาล และได้รับการบรรจุให้เข้าทำงานที่โรงเรียนแห่งหนึ่ง
ด้วยความที่ Margaretha เป็นคนสวย มีสเน่ห์ และกำลังอยู่ในวัยแรกแย้มพอดี ทำให้อาจารย์ใหญ่ประจำโรงเรียนเริ่มเข้ามาสนใจเธอ จีบเธอ และเริ่มลวนลามเธอ จนสุดท้าย Margaretha ก็ทนไม่ไหว (ว่ากันว่าเธออาจจะโดนอาจารย์ใหญ่ข่มขืนด้วยซ้ำ) จนสุดท้ายเธอถูกส่งตัวไปอยู่กับลุงของเธอที่กรุง Hague เมืองใหญ่อีกเมืองหนึ่งของประเทศเนเธอร์แลนด์
กรุง Hague ประเทศเนเธอร์แลนด์ ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 เมืองที่ Mata Hari ใช้ชีวิตวัยรุ่นตอนต้น (Source: https://www.christies.com)
เดินทางสู่ดินแดนอันไกลโพ้น
และแล้วเหตุการณ์ที่จะเปลี่ยนชีวิตเธอไปตลอดกาลก็เดินทางมาถึง ด้วยอายุ 18 ปี Margaretha อยู่ในวัยสาวสะพรั่งและพร้อมที่จะแต่งงาน ประกอบกับตอนนั้นร้อยเอก Rudolf MacLeod ซึ่งทำงานให้กับบริษัท Dutch East Indies กำลังประกาศหาภรรยาในหน้าหนังสือพิมพ์พอดี
ร้อยเอก Rudolf MacLeod (Source: Pinterest)
บริษัท Dutch East Indies เป็นบริษัทของเนเธอร์แลนด์ที่จัดตั้งขึ้นเพื่อค้าขายกับต่างชาติ โดยมีเหตุผลแอบแฝงคือการล่าอาณานิคม และหนึ่งในอาณานิคมของเนเธอร์แลนด์ในสมัยนั้นคืออินโดนีเซีย หมู่เกาะแห่งเครื่องเทศ ที่ทำกำไรมหาศาลให้กับรัฐบาลเนเธอร์แลนด์
เหล่าบรรดาทหารที่ทำงานให้กับบริษัท Dutch East Indies ไม่มีเวลาจะหาภรรยาเนื่องจากต้องไปประจำอยู่ในดินแดนอันไกลโพ้น ดังนั้นพวกเขาจึงมักจะลงโฆษณาหาภรรยาในหนังสือพิมพ์แทน สาวคนไหนที่ต้องการหาสามีที่มีตำแหน่งและหน้าที่การงานที่ดี มีใจรักในการผจญภัย และพร้อมที่จะเดินทางไปยังประเทศที่แทบไม่มีใครรู้จักก็สามารถตอบรับโฆษณาเหล่านี้ได้
แผนที่ของดินแดน Dutch East Indies (Source: Pinterest)
Margaretha และ MacLeod แต่งงานกันที่กรุง Amsterdam ในปี 1895 หลังจากที่พบกันเพียง 6 วัน ด้วยอายุที่ต่างกันถึง 21 ปี และเนื่องจากครอบครัวของ MacLeod เป็นตระกูลขุนนางเก่า ทำให้ Margaretha ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของสังคมไฮโซของเนเธอร์แลนด์ไปโดยปริยาย และทำให้ฐานะทางการเงินของเธอกลับมามั่นคงอีกครั้ง
Margaretha และ MacLeod แต่งงานกันด้วยอายุที่ต่างกันถึง 21 ปี (Source: https://curioushistorian.com)
ในเดือนพฤษภาคม 1897 เธอและสามีขึ้นเรือเพื่อเดินทางไปยังเมือง Malang ซึ่งเป็นเมืองที่อยู่ทางด้านตะวันออกของเกาะชวา พร้อมกับความหวังของสาวน้อย Margaretha ว่าดินแดนแสนอัศจรรย์อันไกลโพ้น จะทำให้ชีวิตอันแสนน่าเบื่อของเธอในเนเธอร์แลนด์ กลับมามีสีสันอีกครั้ง
คณะเดินทางไปยัง Dutch East Indies โดยมีคู่สามีภรรยา MacLeod (ล่างซ้ายสุด และบนสองจากซ้าย) เดินทางไปด้วย (Source: Wikipedia)
ชีวิตติดเกาะ
แต่ชีวิตบนเกาะชวาไม่ได้เป็นไปตามที่เธอหวัง แม้ว่าทั้งสองจะมีลูกด้วยกัน 2 คน คือลูกชายชื่อว่า Norman-John MacLeod และลูกสาวชื่อว่า Louise Jeanne MacLeod ชีวิตการแต่งงานของทั้งคู่ประสบความล้มเหลวอย่างสิ้นเชิง Margaretha พบว่าสามีของเธอเป็นพวกติดเหล้า และมักจะทำร้ายเธออยู่เสมอ เขามักจะโทษเธอว่าเป็นสาเหตุที่เขาไม่ได้รับการโปรโมทให้เลื่อนตำแหน่ง และเขายังเป็นเสือผู้หญิงตัวฉกาจ เขามีผู้หญิงอื่นหรือพูดง่าย ๆ ก็คือมีเมียน้อยอย่างเปิดเผย เพราะในขณะนั้นเป็นเรื่องปกติของวัฒนธรรมอินโดนีเซียที่ผู้ชายสามารถมีภรรยาได้หลายคน
Louise Jeanne MacLeod ลูกสาวของทั้งคู่ทางด้านซ้าย และ Norman-John MacLeod และ MacLoed ทางด้านขวา (Source: https://oldspirituals.com)
ในเมื่อไม่มีความสุขกับชีวิตแต่งงาน Margaretha จึงตัดสินใจแยกทางกับ MacLeod โดยเธอหนีไปอยู่กับเจ้าหน้าที่ของบริษัท Dutch East Indies อีกคนหนึ่ง ในตอนนี้เองที่เธอเริ่มศึกษาวัฒนธรรมของอินโดนีเซียอย่างจริงจัง โดยเฉพาะเรื่องของภาษาและการเต้น ถึงขนาดที่เธอเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของคณะเต้นรำของคนพื้นเมืองเลยทีเดียว
ในตอนนี้นี่เองที่คณะเต้นรำของเธอให้ชื่อในการแสดงของเธอว่า “Mata Hari” ซึ่งแปลว่า “Eye of the day: ดวงตาแห่งวัน” ซึ่งสื่อถึงพระอาทิตย์ในภาษามาเลย์
Margaretha เริ่มใช้เวลาที่ไม่ได้อยู่กับสามี ศึกษาเกี่ยวกับวัฒนธรรมของอินโดนีเซีย (Source: Pinterest)
เมื่อเวลาผ่านไป สุดท้าย Margaretha หรือ Mata Hari ก็ย้ายกลับไปอยู่กับสามีของเธอตามคำขอร้องของ MacLeod แต่คำสัญญาของ MacLeod ที่บอกว่าจะพยายามทำตัวเป็นสามีที่ดีขึ้น กลับไม่เป็นไปตามนั้น เขายังคงติดเหล้าและทุบตีเธออยู่เป็นประจำ ทำให้ Mata Hari หมกมุ่นอยู่กับการศึกษาวัฒนธรรมอินโดนีเซียเข้าไปอีก เธอเรียนภาษาและฝึกการเต้นรำไปเรื่อย ๆ
อย่างไรก็ตาม ในปี 1899 ลูกทั้งสองของเธอมีอาการป่วยกะทันหัน โดยแพทย์วินิจฉัยว่าเป็นผลข้างเคียงที่เกิดจากโรคซิฟิลิสที่ทั้งสองได้รับการถ่ายทอดมาจากพ่อแม่ของตนเอง ซึ่งมีความเป็นไปได้สูงมากว่าเมียเก็บคนใดคนหนึ่งของเขาเป็นพาหะนำโรคนี้มาให้กับ MacLeod บางเรื่องก็บอกว่า เนื่องจาก MacLeod เป็นคนที่มีศัตรูค่อนข้างมาก และมักจะชอบทำร้ายคนรับใช้ชาวอินโดนีเซียของตนเป็นประจำ จึงเป็นไปได้ว่าลูกของทั้งคู่อาจจะโดนวางยาพิษจากคนรับใช้ก็เป็นได้
Mata Hari ในวัยสาว (Source: https://nation.com.pk)
สุดท้ายแล้ว Jeanne ลูกสาวของทั้งคู่กลายเป็นคนเดียวที่รอดชีวิต ส่วนลูกชาย Normal-John นั่นเสียชีวิตด้วยอายุเพียง 2 ขวบ การตายของลูกชายเพียงคนเดียวของทั้งคู่ นำความเสียใจมาสู่ Mata Hari เป็นอย่างมาก ความสัมพันธ์ที่เลวร้ายระหว่าง Mata Hari และ MacLeod ที่แย่อยู่แล้ว ก็ยิ่งย่ำแย่ลงไปอีก จนกระทั่งเมื่อทั้งคู่กลับมาที่ Amsterdam ทั้งคู่ก็หย่าขาดจากกันในเดือนสิงหาคม 1902 และการหย่าก็สิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการในปี 1906
ศาลได้ตัดสินให้ Jeanne อยู่ในความดูแลของ Mata Hari โดย MacLeod มีหน้าที่ในการจ่ายค่าเลี้ยงดูทุกเดือน ซึ่งเขาก็ไม่เคยจ่ายเลย
เวลาผ่านไปไม่นาน มีอยู่วันหนึ่ง MacLeod มาเยี่ยมลูกสาวของตนเอง แล้วตัดสินใจพาตัวเธอกลับไปกับเขา Mata Hari โกรธมาก แต่เธอก็ไม่มีทรัพย์สินเงินทองที่จะมาดำเนินคดีกับสามีเก่าของเธอ ดังนั้นเธอจึงตัดสินใจให้ Jeanne ไปอยู่ในความดูแลของ MacLeod ซึ่งเธอให้สัมภาษณ์ภายหลังว่า “ถึงเขาจะเป็นสามีที่ไม่ดี แต่เขาก็เป็นพ่อที่ดี” และสุดท้าย Jeanne ก็เสียชีวิตลงด้วยอายุเพียง 21 ปีในเวลาต่อมา
Rudolf MacLeod และลูกสาว Louise Jeanne MacLeod (Source: https://twitter.com)
สู่แสงสีศิวิไลซ์
ในปี 1903 Mata Hari ตัดสินใจย้ายไปอยู่ที่ปารีสโดยแทบไม่มีทรัพย์สินติดตัวเลย เธอพยายามหางานเป็นนางแบบ แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ จนสุดท้ายเธอเข้าทำงานกับคณะละครสัตว์ โดยมีตำแหน่งเป็นหญิงสาวขี่ม้า และใช้ชื่อในการแสดงว่า Lady MacLeod ซึ่งทำให้ตระกูล MacLeod ของสามีเธอไม่พอใจเป็นอย่างมาก นอกจากนี้เธอยังเริ่มที่จะทำอาชีพเป็นนักเต้นระบำอีกด้วย โดยเธอประยุกต์การเต้นแบบอินโดนีเซีย ที่ต้องมีการส่ายเอว สะโพก และท้องที่มีเอกลักษณ์ มาผสมผสานกับการเต้นแบบยุโรป เพื่อให้ตนเองแตกต่างไปจากนักเต้นคนอื่น ๆ
Mata Hari ตอนที่เดินทางมายังปารีสใหม่ ๆ (Source: Pinterest)
จากการเต้นที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ยั่วยวนไม่เหมือนใครนี้เอง ที่ทำให้เธอเริ่มมีความโดดเด่นและชื่อเสียงขึ้นมา โดยในปี 1904 จากฐานะ Dancer หรือนักเต้นระบำธรรมดา เธอกลายมาเป็น Exotic Dancer หรือนักเต้นระบำแบบตะวันออก ซึ่งจริง ๆ แล้วก็คือนักเต้นระบำแบบยั่วยวน หรือดาวยั่วนั่นเอง
ต้องบอกก่อนว่าในตอนนั้นมีนักเต้นที่มีชื่อเสียงมากมายที่มีการนำการเต้นจากทางฝั่งตะวันออกไม่ว่าจะเป็นระบำหน้าท้องอินเดีย ระบำจากตุรกี หรือ อียิปต์ เข้ามาผสมผสานกับการเต้นแบบยุโรป ซึ่งถือว่าเป็นจุดกำเนิดของการเต้นแบบ Modern Dance หรือการเต้นแบบร่วมสมัยในปัจจุบัน ซึ่ง Mata Hari ถึงแม้ว่าจริง ๆ แล้ว เธอจะไม่ได้มีความสามารถและความรู้ในการเต้นมากขนาดนั้น ก็ได้ประโยชน์จากเทรนด์การเต้นนี้อย่างมาก
หนึ่งในภาพที่โด่งดังที่สุดของ Mata Hari ในชุดเครื่องประดับแบบชวา (Source: bbc)
และการที่จะมีชื่อเสียงได้ ก็ต้องมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจ นักเต้นหลายคนในสมัยนั้นต่างคิดค้นอุปโลกน์เรื่องราวของตนเองขึ้นมา เพื่อให้ตัวเองดูลึกลับ น่าหลงใหล และ Mata Hari ก็คือหนึ่งในนั้น เพราะแค่คำว่า Mata Hari ก็ทำให้ชายทั่วยุโรปต่างสงสัยกันแล้วว่าเธอมาจากที่ไหนกันแน่
Mata Hari ที่รังสรรเรื่องราวของเธอว่า เธอคือเจ้าหญิงชวาที่สืบเชื้อสายมาจากนักบวชชาวฮินดูอันสูงส่ง (Source: http://www.helmut-schmidt-online.de)
Mata Hari และผู้จัดการของเธอพยายามรังสรรเรื่องราวของเธอว่า เธอคือเจ้าหญิงจากชวา เป็นลูกสาวที่สืบเชื้อสายมาจากนักบวชชาวฮินดูอันสูงส่ง และเธอได้รับการฝึกในศิลปะการร่ายรำของฮินดูเพื่อบูชาทวยเทพตั้งแต่เด็ก ซึ่งการที่เธอสามารถพูดภาษาชวาได้ และมีความรู้เรื่องวัฒนธรรมอินโดนีเซีย ประกอบกับในตอนนั้น ไม่มีใครรู้จักดินแดนอินโดนีเซียเท่าไรนัก (บริษัท Dutch East Indies มีชื่อเสียงแค่ในประเทศเนเธอร์แลนด์เท่านั้น) ตบท้ายด้วยหน้าตาที่ไม่เหมือนคนยุโรปทั่วไปของเธอ ทำให้เรื่องราวของเธอยิ่งน่าเชื่อถือเข้าไปใหญ่
เธอเริ่มเปิดตัวในฐานะนักเต้นรำแบบ Exotic อย่างเป็นทางการในวันที่ 13 มีนาคม 1905 ที่ Musee Guimet สถานที่แสดงงานศิลปะชั้นนำของปารีส ในวันนั้นเธอเปิดตัวด้วยการเต้นแบบยั่วยวน ที่ทำให้เธอดังเป็นพลุแตกภายในคืนเดียว
Mata Hari กับการแสดงอย่างเป็นทางการครั้งแรกของเธอที่ Musee Guimet (Source: Pinterest)
การเต้นที่เป็น Signature ของเธอคือเธอจะแต่งตัวเหมือนเป็นเจ้าหญิงจากดินแดนชวาอันลี้ลับ จากนั้นเธอจะค่อย ๆ เปลื้องผ้าที่คลุมตัวเธออยู่ออกทีละชิ้น ๆ จนกระทั่งเหลือแต่เพียงชุดชั้นในตัวจิ๋วที่ทำจากอัญมณี ที่ปิดเพียงทรวงอกของเธอ และเครื่องประดับหัวบางชิ้นเท่านั้น ในตอนแรก ๆ เธอใส่ Body Stocking หรือถุงน่องที่คลุมร่างกาย และมีสีเหมือนกับผิวร่างกายของเธอ ซึ่งหลังจากที่เธอเปิดการแสดงไปได้ซักพักหนึ่ง เธอก็เลิกใส่ และเปิดเผยผิวกายที่แท้จริงของเธอแทน
Mata Hari ในชุดที่เธอสวมใส่เพื่อขึ้นแสดง (Source: https://historyofyesterday.com)
ว่ากันว่าสิ่งที่ทำให้การแสดงของ Mata Hari ประสบความสำเร็จนั้นเป็นเพราะว่าการแสดงของเธอเป็นการยกระดับ Exotic Dance หรือการเต้นระบำที่เน้นความยั่วยวน ให้ดูมีคลาสและรสนิยม ดูเป็นศิลปะมากกว่าการแสดง ไม่ใช่เป็นสิ่งที่น่าเกลียดหรือเป็นสิ่งที่ผู้หญิง "ไร้ศีลธรรม" (โสเภณี) เท่านั้นที่จะทำกัน การเต้นของเธอดูมีรูปแบบ และเอกลักษณ์ที่ต้องได้รับการฝึกฝน ไม่ใช่เป็นเพียงการเปลื้องผ้าธรรมดา ๆ (เพราะไม่มีใครรู้มาก่อนว่าจริง ๆ แล้วการเต้นรำแบบชวาเป็นยังไง ก็เลยคิดว่าสิ่งที่เธอทำคือการเต้นที่ถูกต้องแล้วนั่นเอง) ประกอบกับเรื่องราวเบื้องหลังที่ดูลึกลับ แต่น่าเชื่อถือ และนิสัยของเธอที่เป็นคนเปิดเผย ชอบหว่านเสน่ห์ ถ้าใช้ภาษาง่าย ๆ ก็คือเซ็กซี่ขี้เล่น ส่งผลให้นักข่าวทั่วยุโรปต่างพากันเดินทางมายังปารีสเพื่อมาชมการแสดงของเธอ
Mata Hari มักจะสวมเครื่องประดับแบบตะวันออกขึ้นแสดงเสมอ (Source: vintage.es)
นักข่าวหลายคนชื่นชมถึงความแปลกใหม่ และเสน่ห์อันยั่วยวนยากจะต้านทานของเธอ ส่งผลให้ Mata Hari มีโอกาสเดินทางไปยังเมืองต่าง ๆ ทั่วยุโรปมากมายเพื่อเปิดการแสดง หลายครั้งที่เธอมีโอกาสแสดงต่อหน้านักการเมือง เศรษฐี รวมไปถึงต่อหน้าพระพักตร์ของเชท่อพระวงศ์หลายคน เวลาเธอไปตามงานปาร์ตี้ในสวน เธอก็จะพันตัวด้วยผ้าบาง ๆ แล้วขี่ม้าสีขาวเข้ามา สร้างเสียงฮือฮาในหมู่ผู้มางานเลี้ยงเป็นอย่างมาก และไม่นานเธอก็ได้เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของสังคมชั้นสูงของปารีสอย่างรวดเร็ว
ถ้าการเต้นทำให้เธอมีชื่อเสียง ผู้มีอิทธิพลที่มาดูเธอร่ายรำก็คือคนที่ทำให้เธอร่ำรวย เธอมีสัมพันธ์กับนักการเมืองและผู้มีอิทธิพลมากมาย เธอได้มีโอกาสอยู่ในโรงแรมชั้นสูง ซื้อเสื้อผ้าหรูหรา เครื่องประดับราคาแพง ทานอาหารในร้านอาหารระดับ 5 ดาว ทุกอย่างในชีวิตของเธอดูจะไม่มีอะไรจะดีไปกว่านี้อีกแล้ว ค่าตัวที่สูงที่สุดที่เธอได้รับตอนเปิดแสดงที่ The Olympia โรงละคอนของปารีสนั้นสูงถึง 10,000 ฟรังหรือประมาณ 50,000 ดอลล่าร์เลยทีเดียว
หนึ่งในภาพถ่ายที่มีชื่อเสียงของ Mata Hari (Source: https://historyofyesterday.com)
ทั้งหมดทั้งมวลนี้ ทำให้ Mata Hari มีชื่อเสียงโด่งดังถึงขีดสุดถึงขนาดที่มีชื่อของเธอบนกล่องขนม มีโปสการ์ดรูปเธอวางขายอยู่ทั่วกรุงปารีส มีคำพูดหนึ่งที่มีชื่อเสียงของเธอคือ “ฉันอยากจะมีชีวิตที่มีสีสัน เหมือนดั่งผีเสื้อในแสงอาทิตย์” ซึ่งในตอนนี้เธอก็ทำได้จริง ๆ เธอคือดอกกล้วยไม้แสนแปลกตา ในดงหมู่นักเต้นระบำธรรมดา ๆ ทั่วยุโรป
นอกจากนี้เธอยังมักจะเป็นแบบถ่ายภาพให้กับศิลปินมากมาย โดยภาพของเธอนั้นมักจะใส่เสื้อผ้าน้อยชิ้นหรือบางทีก็เปลื้องหมดเลย และภาพของเธอก็ได้รับการตีพิมพ์กระจายไปทั่วทวีปยุโรป และไปไกลถึงอเมริกา ยิ่งทำให้เธอมีชื่อเสียงในระดับสากล แต่สิ่งที่กลับมาทำร้ายเธอคือ MacLeod ใช้รูปเหล่านี้เป็นข้ออ้างที่จะกล่าวหาเธอว่าเธอไม่มีคุณสมบัติที่ดีพอในการที่จะเป็นแม่คนอีกต่อไป
หนึ่งในภาพถ่ายที่มีชื่อเสียงของ Mata Hari (Source: https://historyofyesterday.com)
อย่างไรก็ตาม ในปี 1910 เริ่มมีนักเต้นรำที่เริ่มเลียนแบบการร่ายรำของ Mata Hari ทำให้การเต้นของเธอเริ่มที่จะ “เกร่อ” หาชมได้ง่าย และนักวิจารณ์หลายคนเริ่มมองว่าสิ่งที่เธอทำนั้นไม่ได้มีคุณค่าทางศิลปะ และเธอเป็นเพียงนักเต้นเปลื้องผ้าคนหนึ่งแค่นั้นเอง
ชีวิตนักเต้นของเธอเริ่มตกต่ำลงในปี 1912 หลายคนอาจจะสงสัยว่าทำไมชีวิตในฐานะนักเต้นของเธอค่อนข้างสั้น เพราะปกติอาชีพนี้จะมีอายุงานอย่างน้อย 10-15 ปี แต่ของเธอมีเพียง 7 ปีเท่านั้น ซึ่งเหตุผลเป็นเพราะว่าเธอเริ่มต้นอาชีพนักเต้นของเธอด้วยอายุ 26 ปี ซึ่งถือว่ามากสำหรับอาชีพนี้
อีกหนึ่งในภาพถ่ายที่มีชื่อเสียงของ Mata Hari (Source: https://www.etsy.com)
สุดท้ายแล้วน้ำหนักของเธอก็เริ่มเพิ่มขึ้นจนกระทั่งการเต้นของเธอไม่ได้รับความนิยมอีกต่อไป เธอขึ้นเวทีในฐานะนักเต้นครั้งสุดท้ายในวันที่ 13 มีนาคม 1915 แต่ความนิยมของเธอในฐานะนักเต้นที่หมดไป ไม่ได้หมายความว่าชีวิตสังคมของเธอจะหมดไปด้วย เพราะพอถึงตอนนั้นเธอมีชื่อเสียงในฐานะเป็น Courtesan แล้ว
คำว่า Courtesan ในภาษาไทยแปลตรง ๆ ว่าโสเภณี แต่จะเป็นโสเภณีชั้นสูง ที่จะมีลูกค้าเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูง เศรษฐีผู้มั่งคั่ง หรือผู้มีอิทธิพลเท่านั้น ซึ่ง Mata Hari ไม่ได้มีชื่อเสียงในด้านความสวย แต่สิ่งที่เธอมีชื่อเสียงคือทักษะการยั่วยวน และความแปลกของเธอมากกว่า หลายคนมองว่าเธอคือศิลปินที่มีจิตใจอิสระ และใช้ชีวิตแหวกขนบของผู้หญิงทั่วไป โดยไม่สนใจว่าใครจะว่าอะไร
Mata Hari กับหนึ่งในชุดที่เธอใช้ขึ้นแสดง (Source: https://historyofyesterday.com)
แต่แล้วความสัมพันธ์ของเธอกับผู้มีอิทธิพลจากหลายประเทศที่หลายคนมองว่าน่าจะเป็นเรื่องดี กลับทำให้เธอถูกมองว่าเป็นผู้หญิงสำส่อน ที่อาจจะกำลังพยายามล้วงความลับบางอย่างจากคนที่เธอมีสัมพันธ์ด้วย และสิ่งนี้เองที่จะกลับมาทำร้ายเธอในอนาคต เพราะตอนนี้ไอของสงครามโลกครั้งที่ 1 กำลังลอยอบอวลอยู่ทั่วยุโรปแล้ว
เมื่อการแสดงของเธอหมดความนิยม เธอก็มีชื่อเสียงในฐานะโสเภณีชั้นสูง เป็นที่เรียบร้อยแล้ว (Source: https://medium.com)
ชีวิตสายลับ
ก่อนสงครามเริ่มต้นไม่นาน Mata Hari ได้รับข้อเสนอให้เดินทางยังเปิดการแสดงที่กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมัน ในตอนนั้นชีวิตนักเต้นของเธอกำลังมาถึงบั้นปลายเต็มทีแล้ว เธอจึงตกลงรับข้อเสนอนั้นทันที
เธอโดยสารรถไฟจากปารีสสู่กรุงเบอร์ลิน พร้อมกระเป๋าและทรัพย์สมบัติทุกอย่างที่เธอมี เพราะในเมื่อการแสดงที่เบอร์ลินอาจจะเป็นครั้งสุดท้ายของเธอ เธอก็จะต้องแสดงอย่างสุดฝีมือ แต่ในขณะที่เธอเดินทางผ่านพรมแดนเข้าสู่เยอรมัน เธอเริ่มสังเกตว่ามีทหารมากมายกำลังเดินทางมุ่งหน้าไปยังพรมแดนฝรั่งเศส เธอพอรู้มาบ้างว่ามีการสังหารมกุฎราชกุมารของอาณาจักรออสโตร-ฮังการี แต่ในตอนนั้นการสังหารราชวงศ์ก็ดูจะเป็นเรื่องธรรมดา ๆ ไม่ได้น่าวิตกอะไร
เหตุการณ์สังหารมกุฎราชกุมาร Franz Ferdinand ที่เป็นชนวนเหตุของการเกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 (Source: https://traderlife.co.uk)
สิ่งที่เธอไม่รู้คือในตอนนั้น เยอรมันเตรียมจะประกาศสงครามกับฝ่ายสัมพันธมิตรอย่างอังกฤษและฝรั่งเศสแล้ว เมื่อเธอเดินทางมาถึงเบอร์ลิน เธอเข้าพักในโรงแรมและรอวันที่เธอจะได้ขึ้นแสดง ซึ่งวันนั้นไม่เคยมาถึง ผู้ว่าจ้างเธอบอกให้เธอรีบหนีจากเบอร์ลินกลับไปยังเนเธอร์แลนด์ บ้านเกิดของเธอให้เร็วที่สุดเพื่อภัยหนีสงคราม เพราะเยอรมันได้ประกาศสงครามกับฝรั่งเศสเป็นที่เรียบร้อยแล้วในเดือนสิงหาคม 1915 สงครามโลกครั้งที่ 1 กำลังจะอุบัติขึ้นแล้ว
เธอต้องเดินทางอย่างรวดเร็วจนแทบไม่มีเวลา เงิน เสื้อผ้า และของมีค่าทุกชิ้นถูกทิ้งไว้ที่เบอร์ลินพร้อมคำสัญญาว่าสิ่งของทุกอย่างจะถูกส่งตามมาในภายหลัง
Mata Hari (Source: http://www.helmut-schmidt-online.de)
ต้องขอกล่าวก่อนว่าในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ประเทศเนเธอร์แลนด์บ้านเกิดของ Mata Hari เป็นประเทศที่วางตัวเป็นกลาง ไม่เข้าข้างกับฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ซึ่งนั่นหมายความว่าเธอสามารถเดินทางข้ามประเทศได้อย่างอิสระ การเดินทางไปมาหาสู่กับผู้ทรงอิทธิพล และคนในรัฐบาลมากมายสามารถทำได้อย่างเสรี
Mata Hari เดินทางกลับมาอยู่ที่กรุงเฮก โดยที่นี่เธอใช้ชีวิตเป็นเมียเก็บของเศรษฐีคนหนึ่ง จริง ๆ แล้ว ถ้าเธอตัดสินใจที่จะใช้ชีวิตอย่างเงียบ ๆ ต่อไป ทุกอย่างก็อาจจะจบลงได้อย่างสวยงาม แต่เพราะ Mata Hari คือ Mata Hari ความรักอิสระ และต้องการเป็นดาวเด่นของเธอไม่เคยจางหายไป
เธอออกเดทกับเจ้าหน้าที่ของสถานกงศุลเยอรมัน ประจำประเทศเนเธอร์แลนด์นามว่า Karl Kroemer ซึ่งภายใต้หน้ากากนักการฑูต เขาคือสายลับให้กับองค์ Kaiser หรือกษัตริย์ของเยอรมัน Kroemer เห็นประโยชน์ของ Mata Hari ที่สามารถเดินทางข้ามพรมแดนได้อย่างอิสระ และรู้จักคนมีอิทธิพลในรัฐบาลของฝรั่งเศสมากมาย ดังนั้น Kroemer จึงตัดสินใจลองเลียบเคียง Mata Hari ให้มาเป็นสายลับให้กับรัฐบาลเยอรมันโดยมีค่าตอบแทนสูงถึง 20,000 ฟรังค์
ในตอนนี้เองที่เรื่องราวเริ่มมีความสับสน แต่เรื่องที่คนยอมรับมากที่สุดคือ เธอรับเงิน 20,000 ฟรังค์ และตกปากรับคำที่จะเป็นสายลับให้กับเยอรมัน แต่จริง ๆ แล้วที่เธอทำอย่างนั้นก็เพื่อที่จะรับเงิน 20,000 ฟรังค์เท่านั้น เพราะข้าวของและสมบัติของเธอที่อยู่ที่เยอรมันทั้งหมดไม่เคยถูกส่งมาให้เธอเลย ส่วนข่าวสารที่เธอมอบให้กับทางการเยอรมันก็มีแค่ข่าวซุบซิบนินทาตามร้านเสริมสวย เช่นใครนอนกับใคร อะไรแบบนี้เท่านั้น ไม่ได้มีข้อมูลที่มีประโยชน์ทางด้านการทหารเลย
เมื่อเธอตกปากรับคำ เธอเดินทางกลับไปยังฝรั่งเศสในเดือนมกราคม 1916 และเธอก็กลับมาใช้ชีวิตสวยหรูกับผู้มีอิทธิพลของฝรั่งเศสอีกครั้ง และในช่วงนี้เองที่เธอเริ่มสานสัมพันธ์กับนักบินหนุ่มชาวรัสเซียวัย 23 ปีนามว่า Vladimir de Masloff เขาเป็นทหารจากรัสเซียที่มาช่วยฝรั่งเศสร่วมรบ
Vladimir de Masloff ทหารอากาศจากรัสเซียที่มาร่วมรบกับฝรั่งเศส และเป็นคนรักของ Mata Hari (Source: Pinterest)
แต่ไม่นานหลังจากพบกัน ก็เกิดเรื่องร้ายขึ้น เครื่องบินของ Masloff โดนฝ่ายเยอรมันยิงตก และถึงแม้ว่าเขาจะรอดชีวิต แต่เขาก็ต้องสูญเสียดวงตาทั้งสองข้างไป Mata Hari พยายามที่จะขอร้องทางฝรั่งเศสให้เธอเข้าเยี่ยมคนรักของเธอที่กำลังรักษาตัวอยู่ที่แนวหน้า แต่คำขอของเธอได้รับการปฏิเสธเนื่องจากว่าเธอมาจากประเทศที่วางตัวเป็นกลาง และประชาชนที่มาจากประเทศที่วางตัวเป็นกลาง จะไม่สามารถเดินทางไปยังแนวหน้าได้
Mata Hari รู้สึกผิดหวัง และพยายามทุกวิถีทางที่จะไปหา Masloff ให้ได้ จนในที่สุด เธอก็ได้รับการติดต่อจากเจ้าหน้าที่คนหนึ่งของหน่วยข่าวกรองฝรั่งเศสนามว่าร้อยโท Georges Ladoux ผ่านทางคนรักเก่าของเธอ โดยเขาเสนอให้เธอเป็นสายลับให้กับฝรั่งเศส เพื่อแลกกับการที่จะได้พบกับคนรัก พร้อมกับสินน้ำใจอีก 1 ล้านฟรังค์ Ladoux ก็อยากจะใช้ประโยชน์จากความสามารถในการเดินทางอย่างเสรีของเธอเช่นกัน และยิ่งกว่านั้นเธอยังเคยแสดงต่อหน้าพระพักตร์ของมกุฎราชกุมาร Wilhelm โอรสองค์โตของกษัตริย์ Kaiser Wilhelm ที่ 2 แห่งจักรวรรดิเยอรมัน ศัตรูของฝรั่งเศสอีกด้วย ดังนั้นเธอจีงน่าจะสามารถล้วงความลับจากเขาได้
ร้อยโท Georges Ladoux ที่เสนอให้่ Mata Hari เป็นสาบลับให้กับฝรั่งเศส (Source: https://www.thetimes.co.uk)
แน่นอนว่า Mata Hari ตกปากรับคำ ถ้าเธอทำสำเร็จเธอจะได้ทั้งคนรัก และเงินจำนวนมากที่จะทำให้เธอสามารถอยู่อย่างสุขสบายไปได้ทั้งชีวิต และนี่เองที่ทำให้เธอกลายเป็นสายลับสองหน้าไปในทันที
ภารกิจของ Mata Hari คือ เธอจะต้องเข้าไปตีสนิทกับองค์มกุฎราชกุมารด้วยวิธีอะไรก็แล้วแต่ แล้วล้วงความลับทางการทหารของเยอรมันมาให้ได้มากที่สุด แผนนี้ดูเหมือนจะไม่ซับซ้อนมาก แต่มีปัญหาอยู่ข้อหนึ่งที่ฝรั่งเศสไม่รู้คือ องค์มกุฎราชกุมาร Wilhelm ที่เยอรมันประกาศว่าคือผู้คุมกองทัพทั้งหมดในสงครามครั้งนี้ เป็นเพียงเรื่องหลอกลวงที่เยอรมันคิดขึ้นมา เพื่อทำให้ภาพลักษณ์ของพระองค์ดูดีเท่านั้น จริง ๆ แล้วพระองค์เป็น Playboy ที่มีนิสัยเกียจคร้าน ติดเหล้า และเกลียดระบอบกษัตริย์เป็นอย่างมาก การเข้าไปตีสนิทกับพระองค์นอกจากจะไม่ได้ความลับทางการทหารอะไรแล้ว จะทำให้เสียเวลาไปเปล่า ๆ ด้วยซ้ำ
องค์มกุฎราชกุมาร Wilhelm ของเยอรมัน (Source: Wikipedia)
ในเดือนพฤศจิกายน 1916 เธอเดินทางด้วยเรือกลไฟจากสเปนโดยมีจุดหมายปลายทางที่เยอรมัน อย่างไรก็ตามตอนที่เรือเทียบท่าที่อังกฤษ เธอถูกจับกุมทันทีที่เดินลงจากเรือ และถูกนำตัวมายังกรุงลอนดอน เพื่อทำการสอบสวนโดยเจ้าหน้าของหน่วย MI5 ซึ่งเป็นหน่วยต่อต้านการจารกรรม มีการบันทึกไว้ว่าเธอยอมรับว่าเธอทำงานให้กับหน่วยข่าวกรองของฝรั่งเศสจริง และหลังจากการเจรจาอยู่พักหนึ่ง เธอก็ได้รับการปล่อยตัว
Mata Hari ไม่รอช้า เธอรีบปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายทันที ที่กรุงมาดริด ประเทศสเปน เธอได้พบกับนายทหารชั้นสูงของเยอรมันนามว่าพันตรี Arnold Kelle และหลังจากใช้เวลาบนเตียงด้วยกัน 3 วัน เธอได้ขอร้องให้เขาจัดการให้เธอได้พบกับองค์มกุฎราชกุมาร Wilhelm
พันตรี Arnold Kelle เจ้าหน้าที่เยอรมันที่ Mata Hari พยายามล้วงความลับ (Source: http://donhollway.com/matahari)
แต่สิ่งที่ Mata Hari ค้นพบนั้นยิ่งใหญ่กว่ามาก เพราะ Kelle เผลอบอกเธอว่า กองทัพของเยอรมันมีกำหนดที่จะขึ้นฝั่งเพื่อบุกโมร๊อคโค ดินแดนในอาณัติของฝรั่งเศสในเร็ววัน Mata Hari รีบส่งข่าวนี้ไปยังฝรั่งเศสทันที แต่ทางนั้นกลับตอบเธอกลับมาว่าให้เธอหาข้อมูลเพิ่มเติมมากกว่านี้ เช่น รายละเอียด เวลา และสถานที่ขึ้นฝั่ง
Mata Hari ต้องใช้ความสามารถของเธอ พยายามล้วงข้อมูลเพิ่มเติมจาก Kelle อีกครั้ง แต่ในขณะเดียวกันเธอก็ต้องพยายามส่งข่าวคราวจากฝรั่งเศสให้กับ Kelle เพื่อเป็นข้อแลกเปลี่ยนในการช่วยให้เธอได้พบกับองค์มกุฎราชกุมาร หารู้ไม่ว่าเรื่องการบุกโมร๊อคโคเป็นเพียงเรื่องหลอกลวงที่ Kelle แต่งขึ้นมา
หนึ่งในหนังสือเดินทางของ Mata Hari (Source: https://www.passport-collector.com)
จริง ๆ แล้วทางเยอรมันสงสัยในตัว Mata Hari มาซักพักหนึ่งแล้ว เลยลอง
แอบบอกข่าวปลอมนี้ให้กับเธอ และการที่เธอพยายามสอบถามข้อมูลเชิงลึกก็เหมือนเป็นการเปิดเผยกลาย ๆ ว่าเธออาจจะทำงานให้กับหน่วยข่าวกรองของฝรั่งเศสด้วย
ด้วยสาเหตุนี้เองที่ในเดือนมกราคม 1917 พันตรี Kelle ตัดสินใจส่งรหัสลับผ่านทางสัญญาณวิทยุไปยังกรุงเบอร์ลิน โดยมีเนื้อหาว่า เขาได้รับข้อมูลที่มีประโยชน์อย่างมากจากสายลับ “H-21” พร้อมกับบรรยายลักษณะท่าทางของสายลับ ซึ่งจะเป็นใครไม่ได้นอกจาก Mata Hari เอง และหน่วยข่าวกรองของฝรั่งเศสก็สามารถดักจับข้อความเหล่านั้นได้ ทำให้พวกเขารู้ทันทีว่า Mata Hari กำลังทรยศพวกเขาซะแล้ว
แต่เรื่องที่น่าสนใจคือ รหัสลับที่พันตรี Kelle ส่งออกไปนั้นเป็นรหัสลับเก่า ที่ทางการเยอรมันรู้อยู่แล้วว่าฝรั่งเศสสามารถอดได้ ดังนั้นการส่งรหัสลับครั้งนี้คือแผนการทำลาย Mata Hari ของทางเยอรมันนั่นเอง ซึ่งในตอนหลังมีการเปิดเผยว่าหัวหน้าหน่วยข่าวกรองของเยอรมันไม่พอใจการทำงานของเธอ เพราะข่าวที่เธอส่งให้ทางเยอรมันนั้นมีแต่ข่าวซุบซิบไร้สาระ ไม่มีประโยชน์ทางการทหารใดใดทั้งสิ้น ทางเยอรมันเลยต้องการที่จะกำจัดเธอทิ้งเสีย
จดหมายต่าง ๆ ของ Mata Hari ที่ปัจจุบันได้รับการประมูลไป เป็นจดหมายที่เธอเขียนโต้ตอบกับคนรักคนหนึ่งของเธอ (Source: https://www.dutchnews.nl)
การไต่สวน
แน่นอนว่าหลักฐานแค่นี้คงไม่เพียงพอที่ทางการฝรั่งเศสจะสามารถกล่าวหาเธอได้ พวกเขาต้องการหลักฐานที่แน่นหนาพอที่จะพิสูจน์ว่าสายลับ H-21 คือ Mata Hari พวกเขาเลยตัดสินใจป้อนข้อมูลให้เธอโดยบอกว่า ในขณะนี้ทางการฝรั่งเศสกำลังสงสัยในตัวสายลับเบลเยี่ยม 6 คน ซึ่ง 5 ใน 6 คนนั้นทางฝรั่งเศสสงสัยว่าทำงานให้กับเยอรมัน และ 1 ใน 6 คนนั้นทางฝรั่งเศสงสัยว่าจะทำงานเป็นสายลับสองหน้า
สองสัปดาห์ต่อมา หลังจากออกจากปารีส สายลับเบลเยี่ยมคนที่ 6 ที่โดนกล่าวหาว่าเป็นสายลับสองหน้าถูกประหารชีวิตโดยกองทัพเยอรมัน นี่คือข้อพิสูจน์ชั้นดีที่จะบอกว่า Mata Hari ทำงานเป็นสายลับสองหน้าจริง ๆ
Mata Hari ก่อนที่จะถูกจับกุมในปี 1917 (Source: https://www.thehistorypress.co.uk)
สองเดือนถัดมา ในเดือนกุมภาพันธ์ 1917 ท่ามกลางฤดูหนาวอันหนาวเหน็บ Mata Hari ถูกจับที่ Hotel Elysee ใจกลางกรุงปารีส เธอโดนจับเข้าสถานทัณฑสถานหญิง Saint Lazare และโดนไต่สวนในเดือนกรกฎาคม ปีเดียวกัน โดยข้อกล่าวหาของเธอคือ เธอทำงานเป็นสายลับสองหน้า และความลับที่เธอเปิดเผยให้กับเยอรมันนนั้นส่งผลให้ฝรั่งเศสต้องสูญเสียทหารไปกว่า 50,000 นาย
อย่างไรก็ตามระหว่างการไต่สวนทางฝรั่งเศสและอังกฤษ ไม่สามารถหาหลักฐานที่จะมามัดตัวเธอได้อย่าง 100% เลย หลักฐานดูอ่อน และไม่มีน้ำหนัก โดยหนึ่งในหลักฐานที่นำมามัดตัวเธอเป็นเพียงแค่ขวดหมึกล่องหนที่พบในห้องโรงแรมของเธอเท่านั้น ซึ่งเธอบอกว่าเป็นสิ่งที่เธอใช้แต่งหน้าและปลอมตัว
Mata Hari ตอนโดนไต่สวน (Source: Twitter)
หลักฐานที่แน่นหนาที่สุดที่นำมามัดตัวเธอคือ การที่เธอรับเงิน 20,000 ฟรังค์จาก Karl Kroemer เจ้าหน้าที่เยอรมัน เพื่อแลกกับการหาข่าวสารจากฝรั่งเศส ซึ่งเป็นข้อหาที่เธอยอมรับ แต่ตลอด 5 เดือนของการไต่สวนอย่างเหี้ยมโหด เธอก็ยืนยันว่าเธอไม่เคยส่งข้อมูลสำคัญหรือมีประโยชน์ใดใดให้กับทางฝ่ายเยอรมันเลย และประโยคเด็ดที่ยังเป็นที่จดจำของการไต่สวนคือ “ฉันอาจจะเป็นโสเภณี แต่ฉันไม่มีวันที่จะเป็นสายลับ” เธอยืนยันว่าเธอไม่เคยคิดที่จะทรยศหักหลังฝรั่งเศส ที่เธอตกปากรับคำไปนั้นเพราะเธออยากได้เงิน 20,000 ฟรังค์ เพื่อชดเชยกับค่าสมบัติของเธอที่เธอไม่เคยได้่คืน
บุคคลที่เป็นคนไต่สวนเธอคือ Pierre Boucharon หัวหน้าศาลของฝรั่งเศส ซึ่งทำคดีจารกรรมมามากมาย ซึ่งเขาให้สัมภาษณ์ในภายหลังว่า ครั้งแรกที่เขาเห็น Mata Hari เขาก็รู้ทันทีว่าเธอคือสายลับสองหน้า ถือเป็นการตั้งสมมุติฐานตั้งแต่ต้นที่ทำให้การพิจารณาคดีมีอคติและไม่ยุติธรรม และในเมื่อเขาไม่สามารถหาหลักฐานที่มีน้ำหนักมากพอได้ เขาเลยพยายามโจมตีเธอด้วยเรื่องอื่นแทน
Pierre Boucharon ผู้ไต่สวน Mata Hari (Source: Pinterest)
เริ่มจากเรื่องที่เธอแต่งขึ้นเกี่ยวกับตัวเธอขึ้นว่าเป็นเจ้าหญิงมาจากอินโดนีเซีย เธอถูกเปิดโปงว่าจริง ๆ แล้ว เธอเป็นเพียงชาวดัชต์ธรรมดา ๆ คนหนึ่ง เรื่องทั้งหมดเกี่ยวกับประวัติของเธอนั้นล้วนเป็นคำโป้ปด จากนั้นก็ต่อด้วยเรื่องการเต้นระบำอันยั่วยวนของเธอ ซึ่งเป็นถือเป็นสิ่งที่ "ไร้ศีลธรรม" และจบด้วยเรื่องที่เธอใช้เรือนกายในการหาเงิน ซึ่งทั้งหมดนี้ส่อให้เห็นว่าเธอเป็นหญิงแพศยา และยอมทำทุกอย่างเพื่อให้ได้สิ่งที่เธอต้องการ ความสามารถของเธอในยั่วยวนผู้ชายจนหัวหมุนได้ ทำให้เธอเป็นสายลับอย่างไม่ต้องสงสัย
แพะรับบาปผู้น่าสงสาร
ฝรั่งเศสในช่วงปี 1917 เป็นช่วงที่ทุกอย่างกำลังอยู่ในความวุ่นวายและสับสนท่ามกลางสงครามโลกครั้งที่ 1 ที่กำลังดำเนินไป เกิดการก่อกบฏครั้งใหญ่ขึ้นในกองทัพในเดือนเมษายน 1917 จากการวางกลยุทธ์ที่ผิดพลาดที่สางผลให้มีทหารล้มตามไปกว่า 50,000 นาย และมีการประท้วงมากมายทั่วประเทศ และหลายคนก็เชื่อประเทศฝรั่งเศสที่เคยยิ่งใหญ่และแข็งแกร่งมาก่อน คงจะล่มสลายในอีกไม่นาน ดังนั้นในช่วงกลางปี รัฐบาลใหม่ของประเทศจึงพยายามทำทุกวิถีทางที่จะพาประเทศไปสู่ชัยชนะ และที่สำคัญคือทำให้ประชาชนชาวฝรั่งเศสเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน
ภาพของ Mata Hari ตอนถูกจับกุม และถูกตัดสินว่าเป็นคนปล่อยความลับของฝรั่งเศสให้กับเยอรมัน จนมีทหารที่ต้องเสียชีวิตกว่า 50,000 นาย (Source: https://oldspirituals.com)
สิ่งที่ดีที่สุดที่จะแก้ปัญหาทั้งหมดคือ การโยนปัญหาทั้งหมดว่ามีสาเหตุมาจากคนคนเดียว คน ๆ นี้คือคนที่ทำให้ทหารฝรั่งเศสต้องพ่ายแพ้ในสมรภูมิต่าง ๆ ทำให้ลูกหลานของชาวฝรั่งเศสต้องเสียชีวิตลง และคน ๆ นั้นก็คือ Mata Hari นั่นเอง เพราะเธอคือผู้หญิงแพศยา นักเต้นระบำเปลื้องผ้าไร้ศีลธรรม ที่สามารถใช้ร่างกายของเธอแลกกับอะไรก็ได้ที่เธอต้องการ
จากการค้นคว้าของนักประวัติศาสตร์ในเวลาต่อมาพบว่า หลักฐานหลายอย่างถูกปลอมแปลงหรือแม้กระทั่งสร้างขึ้นเพื่อปรักปรำเธอโดยเฉพาะ เช่นโทรเลขของเยอรมันที่ส่งมาจากสเปนที่กล่าวถึงสายลับ H-21 มีเพียงสำเนา โดยทางฝรั่งเศสบอกว่าของจริงหายได้ไปแล้ว นอกจากนั้นทนายของเธอยังถูกกีดกันทุกทางไม่ให้เบิกตัวพยานที่จะมาพูดหักล้างข้อกล่าวหาเธอได้
แต่คนที่ทำให้เธอเสียใจมากที่สุดเห็นจะเป็น Masloff คนรักชาวรัสเซียของเธอ ที่เธอยอมรับข้อเสนอการเป็นสายลับ เพื่อนำเงินมารักษาและช่วยเหลือเขา Masloff ซึ่งตอนนี้ตาบอดทั้งสองข้างกลายเป็นคนอมทุกข์ และปฏิเสธที่จะมาขึ้นศาลเพื่อช่วยเหลือเธอ และเขายังกล่าวอีกว่าเขาไม่สนใจว่าเธอจะเป็นคนผิดหรือไม่ ว่ากันว่าตอนที่เธอรับทราบเรื่องนี้นั้น เธอถึงกับเป็นลมไปเลยทีเดียว
ชุดที่ใช้ในการแสดงของ Mata Hari ในพิพิธภัณฑ์สายลับนานาชาติที่กรุง Washington D.C. ประเทศอเมริกา (Sourcehttps://www.facebook.com)
ประหาร
การไต่สวนของเธอใช้เวลาเพียง 45 นาทีเท่านั้น และศาลตัดสินว่าเธอมีความผิดจริง และจะต้องได้รับโทษประหารชีวิตด้วยการยิงเป้า เธอใช้เวลาที่เหลืออยู่อีก 3 เดือนในคุกชื้น ๆ คับแคบ และเต็มไปด้วยเห็บเหา กับกลุ่มแม่ชีที่จะคอยเข้ามาดูแลและนำอาหารมาให้เธอ
สถานทัณฑสถานหญิงที่ใช้คุมขัง Mata Hari (Source: Pinterest)
เช้าวันที่ 15 ตุลาคม 1917 บรรดาแม่ชีปลุกเธอตื่นตั้งแต่ตอนเช้ามืด และพาเธอไปขึ้นรถ เพื่อเดินทางไปยังปราสาท Vincennes ชานเมืองกรุงปารีส สถานที่ที่จะใช้เป็นลานประหาร
เมื่อเดินทางไปถึง เธอถูกพาตัวเข้าไปยังบริเวณลานโล่ง ปกตินักโทษจะถูกปิดตาแล้วพาไปอยู่ด้านหน้าของทหาร 12 คนที่จะทำหน้าที่ลั่นกระสุนสังหาร แต่เธอบอกอย่างกล้าหาญว่าเธอขอไม่ถูกปิดตา เธอต้องการมองเข้าไปในดวงตาของทหารทุกคนก่อนที่เธอจะโดนสังหาร
Mata Hari ไม่ยอมปิดตา เมื่อถูกนำไปผูกกับหลักประหาร (Source: bbc.com)
ช่วงเวลาก่อนรุ่งสางไม่นาน ทหารทั้ง 12 นายได้รับคำสั่งให้เตรียมปืน ปืนทุกกระบอกถูกวางพาดบนบ่าของทหารทั้งหมดอย่างพร้อมเพรียง จากนั้นคำสั่ง “ยิง” ดังลั่นไปทั่วลานประหาร ว่ากันว่าก่อนคำว่า “ยิง” จะดังขึ้น Mata Hari ส่งจูบให้กับทหารทุกคน เป็นการยั่วยวนจากนักเต้นระบำผู้มีชื่อเสียงเป็นครั้งสุดท้าย ก่อนที่กระสุนจากปืน 11 กระบอก จะแหวกอากาศพุ่งเข้าสู่ร่างกายของเธอ (ปืน 1 กระบอกจาก 12 กระบอก จะไม่ใส่กระสุนไว้เพื่อให้ผู้สังหารไม่มีวันรู้ว่าใครเป็นคนลั่นกระสุนสังหาร)
มีการบันทึกไว้ว่าร่างของเธอไม่เอนไปข้างหลังหรือข้างหน้าเหมือนกับนักโทษคนอื่น เธอค่อย ๆ ทรุดลงไปอยู่ที่พื้นในลักษณะคุกเข่า ตาของเธอยังคงจ้องเหล่าบรรดาทหารที่ลั่นกระสุนใส่เธออยู่ จากนั้นร่างของเธอจึงค่อย ๆ พับไปทางด้านหลัง เมื่อร่างของเธอแน่นิ่งไป นายทหารคนหนึ่งเดินไปข้าง ๆ ร่างไร้วิญญาณ พร้อมกับดึงปืนสั้นจ่อยิงเธอที่ขมับอีก 1 ครั้ง
ฉากจากภาพยนตร์เกี่ยวกับ Mata Hari ตอนที่โดนยิงเป้าประหารชีวิต (Source: Pinterest)
หลังสิ้นสุดเสียงปืน พร้อมกับเลือดที่สาดกระเซ็นจากกะโหลกของเธอ นายทหารคนนั้นก็ประกาศว่า “Mata Hari ตายแล้ว” เธอเสียชีวิตในวัยเพียง 41 ปี ปิดฉากชีวิตของหนึ่งในผู้หญิงที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งยุค
เนื่องจากเธอไม่มีญาติพี่น้องอยู่ที่ไหน ทำให้ไม่มีใครมารับศพเธอ ร่างของเธอจึงถูกบริจาคให้กับโรงพยาบาลเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ทางด้านการแพทย์ ส่วนศีรษะของเธอก็ถูกนำมาดองและเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์กายวิภาค (Museum of Anatomy) ในกรุงปารีสรวมกับศีรษะของฆาตกรชื่อดังของฝรั่งเศสคนอื่น ๆ
อย่างไรก็ตามในปี 2000 เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์กลับพบว่าศีรษะของเธอได้อันตรธานหายไปอย่างไร้ร่องรอยซะแล้ว ซึ่งคาดว่าน่าจะเกิดจากตอนที่มีการย้ายพิพิธภัณฑ์ครั้งใหญ่ในช่วงปี 1954
ข่าวหนังสือพิมพ์ที่พาดหัวเรื่องการโดนประหารของ Mata Hari (Source: https://economictimes.indiatimes.com)
เกิดอะไรขึ้นในปัจจุบัน
เมื่อไม่นานมานนี้ มีการเปิดเผยเอกสารที่เกี่ยวกับ Mata Hari จากหน่วย MI-5 ของอังกฤษที่บ่งชี้ว่าข่าวสารที่ Mata Hari ส่งมอบให้กับเยอรมันนั้นมีแต่ข่าวที่ไม่มีความสำคัญทางการทหารใดใดตามที่เธอบอกจริง ๆ และเธอก็ไม่มีส่วนในการทำให้ทหาร 50,000 นายต้องเสียชีวิตอย่างแน่นอน
ในปัจจุบันมีการก่อตั้งมูลนิธิ Mata Hari ขึ้น เพื่อจะพยายามกู้ชื่อเสียงและความยุติธรรมกลับมาให้กับเธอ และพยายามนำข้าวของส่วนตัวของเธอกลับมายังบ้านเกิดที่เมือง Leeuwarden ประเทศเนเธอร์แลนด์ โดยของทุกอย่างจะถูกจัดแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์ประจำเมืองในห้อง Mata Hari
จดหมายของ Mata Hari ที่ปัจจุบันถูกจัดแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์ที่บ้านเกิดของเธอ (Source: https://www.invaluable.com)
บ้านหลังแรกที่เธอใช้ชีวิตวัยเด็ก กลายมาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญประจำเมือง และยังมีรูปปั้นของ Mata Hari อยู่ในเมืองอีกด้วย
นอกจากนี้มีหนังสืออัตชีวประวัติของเธอหลายเล่มถูกตีพิมพ์ออกมา และขายดีอย่างเทน้ำเทท่า Paulo Coehlo นักเขียนชื่อดังก็มีการนำชีวิตของเธอมาเขียนเป็นนิยายขายดีด้วยเช่นกัน
รูปปั้นของ Mata Hari ในเมือง Leeuwarden บ้านเกิดของเธอ (Source: Flickr)
และแน่นอนว่ามีภาพยนตร์หลายเรื่องที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากชีวิตของเธอ ที่โด่งดังที่สุดเห็นจะเป็นภาพยนตร์เรื่อง Mata Hari ออกฉายในปี 1931 นำแสดงโดย Greta Garbo ดาราสาวที่ดังที่สุดใน Hollywood ในยุคนั้น และเรื่องของสายลับสาวที่ใช้เสน่ห์ของตัวเองเพื่อได้มาเพื่อสิ่งที่ต้องการในภาพยนตร์ต่าง ๆ ก็ล้วนได้รับแรงบันดาลใจมาจาก Mata Hari ทั้งสิ้น
ล่าสุดในปี 2021 ในงาน EuroVision ซึ่งเป็นงานแสดงดนตรีที่สำคัญมากของยุโรป ตัวแทนจากประเทศอาเซอร์ไบจาน ก็ขึ้นแสดงด้วยเพลง Mata Hari ที่เนื้อหากล่าวถึงสายลับสาวที่มีคนรักมากมาย
ภาพยนตร์เรื่อง Mata Hari นำแสดงโดย Greta Garbo ซึ่งเป็นภาพยนตร์ที่ประสบความสำเร็จพอสมควรหลังการออกฉาย (Source: http://thailand.fansshare.com)
บทสรุป
Mata Hari ถือเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีความสำคัญมากนะครับในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 เธอคือผู้หญิงเก่ง และฉลาด เธอรู้ว่าตัวเธอมีอะไรดี และไม่อายที่จะใช้สิ่งเหล่านั้นเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อตัวเธอ
และจากหลักฐานทั้งหมดที่มีการเปิดเผยออกมา Mata Hari อาจจะเป็นสายลับสองหน้าจริง แต่เธอก็ไม่ใช่สายลับตัวหลัก ข้อมูลที่เธอให้เยอรมันล้วนแต่เป็นเรื่องซุบซิบนินทามากกว่า ไม่มีทางเลยที่เธอจะมีส่วนเป็นผู้ที่ต้องรับผิดชอบความพ่ายแพ้ของ
ฝรั่งเศสในการรบ ในทางกลับกันข้อมูลของเยอรมันที่เธอมอบให้กับฝรั่งเศสอาจจะเป็นเรื่องเป็นราวมากกว่าด้วยซ้ำไป
แต่สุดท้ายเธอก็กลายมาเป็นแพะรับบาปที่ฝรั่งเศสกำลังต้องการพอดี ผู้หญิงที่เป็นตัวของตัวเอง ใช้ชีวิตโลดโผน และมักจะแหวกขนบธรรมเนียมของสังคม ย่อมกลายมาเป็นคนที่เหมาะที่จะโยนความผิดทุกอย่างให้ ดังนั้นความผิดของเธออาจจะไม่ใช่การเป็นสายลับสองหน้า แต่อาจจะเป็นเพราะเธอแค่เป็นผู้หญิงรักอิสระ ที่เกิดเร็วเกินไป 100 ปี แค่นั้นเอง
และในปัจจุบัน ผู้หญิงที่โดนกล่าวหาต่าง ๆ นา ๆ ว่าไร้ศีลธรรม และทำความผิดจนต้องโทษถึงประหารชีวิต ก็มีห้องในพิพิธภัณฑ์เป็นของตนเอง มีรูปปั้นเป็นของตนเอง มีภาพยนตร์เป็นของตนเอง และมีมูลนิธิที่ตั้งในนามเธออีกด้วย และผมก็มั่นใจว่าใครที่ได้อ่านบทความนี้ก็คงจะจดจำชื่อของเธอไปอีกนานเช่นกัน
Mata Hari (Source: Pinterest)
จบไปแล้วนะครับกับเรื่องราวของ Mata Hari ครั้งหน้า Kang's Journal จะพาไปค้นพบเรื่องราวสนุก ๆ อะไรอีก อย่าลืมติดตามกันนะครับ
ที่มา:
Youutube:
หนังสือ:
- Paulo Coelho " สายลับ "
- 38
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
