เต๋าเต็กเก็ง บทที่ ๑๒
第十二章
五色令人目盲﹔
五音令人耳聾﹔
五味令人口爽﹔
馳騁畋獵，令人心發狂﹔
難得之貨，令人行妨。
是以聖人為腹不為目，故去彼取此。
บทที่ ๑๒
สีทั้งห้าทำให้คนตาบอด
เสียงทั้งห้าทำให้คนหูหนวก
รสทั้งห้าทำให้คนลิ้นเฝื่อน
การโลดโผนไล่ล่า ทำให้คนใจระเริง
สิ่งของอันหายาก ทำให้วัตรคนมีอุปสรรค
ดังนี้ การปกครองแห่งพระอริยเจ้า จึงเพื่อใจมิใช่เพื่อตา ดังนั้นจึงละการนั้นแลเลือกการนี้
สีทั้งห้าทำให้คนตาบอด เสียงทั้งห้าทำให้คนหูหนวก
รสทั้งห้าทำให้คนลิ้นเฝื่อน การโลดโผนไล่ล่า ทำให้คนใจระเริง
เต๋าคืออมตะ เต๋าคือสัจธรรม เต๋าคือนิรรูป เต๋าคือความบริสุทธิ์ เต๋าคือความเรียบง่าย เต๋าคือคำตอบของทุกสิ่ง ดังนั้นหากผู้ใดต้องการได้เต๋า ผู้นั้นพึงละรูปที่ลวงให้ตาหลงใหล ละเสียงที่คอยเย้ายวนกวนใจ ละรสที่ทำให้กระหืดกระหาย ละการไขว่คว้าทะเยอทะยานที่รังแต่จะทำให้จิตใจผาดโผนไม่หยุดนิ่ง ด้วยเพราะสิ่งเหล่านี้ล้วนมิใช่ความจริงที่จีรัง
สีทั้งห้าหมายถึง สีเขียว สีเหลือง สีแดง สีขาว สีดำ แต่สีทั้งห้ายังไม่ใช่ความจีรัง เพราะยังมีสีบริสุทธิ์ที่เป็นแม่สีของเหล่าสีทั้งหลาย
เสียงทั้งห้าหมายถึง เสียงกงที่เป็นธาตุดิน (宮) เสียงซังที่เป็นธาตุทอง (商) เสียงเจวี๋ยที่เป็นธาตุไม้ (角) เสียงจื่อที่เป็นธาตุไฟ (徵) เสียงอวี่ที่เป็นธาตุน้ำ (羽) สามารถเทียบเท่าเสียงโน้ต 1 2 3 5 6 ที่ใช้ในปัจจุบัน แต่เสียงทั้งห้าก็ยังมิอาจกึกก้องกังวานชั่วกาลนาน เพราะยังมีเสียงความสงบที่ยังคงแทรกซอนอยู่ทุกแห่งหน ดำรงอยู่เหนือกาลเวลา
รสทั้งห้าหมายถึง รสเปรี้ยว รสเค็ม รสหวาน รสขม รสเผ็ด แต่รสทั้งห้ายังมิอาจนับว่าอร่อยลิ้น เพราะที่สุดผู้คนก็ยังคงโหยหาในรสจืดอยู่ทุกเวลา ส่วนวัตถุสิ่งของทั้งหลาย ก็ยังมิอาจเป็นที่พึ่งพิงแห่งจิตใจ เพราะธรรมชาติแห่งจิตใจนั้นใฝ่สงบ อันเหมือนเช่นสายน้ำที่จะต้องใฝ่ลงสู่ที่ต่ำเป็นเสมอ
ด้วยการไขว่คว้าทะเยอทะยานแต่สิ่งภายนอก ดวงตาเที่ยวมองแต่สิ่งภายนอก ใบหูเที่ยวฟังแต่สิ่งภายนอก และปากลิ้นเที่ยวชิมแต่สิ่งภายนอก จิตใจจึงโลดโผนหายไปกับสิ่งภายนอกไม่หยุดนิ่ง ดังนี้ จึงทำให้จิตใจของผู้คนหลงระเริงจนลืมซึ่งตัวตนที่แท้จริง สูญสิ้นซึ่งปัญญาญาณ และนับวันยิ่งมีแต่ห่างหายจากเต๋ามากขึ้นทุกที
สิ่งของอันหายาก ทำให้วัตรคนมีอุปสรรค
อันสิ่งของในใต้หล้า สิ่งใดที่ยิ่งมีน้อยจักยิ่งมีราคา เมื่อยิ่งมีราคา ผู้คนจักยิ่งไขว่คว้ามาไว้ในครอบครอง ครั้นเมื่อไหร่ที่ได้ครอบครองเป็นเจ้าของ เมื่อนั้นก็เท่ากับได้ปวารณาตนเป็นทาสของมันโดยสมบูรณ์ ไม่มีใครที่ได้ครอบครองสิ่งมีค่าอันหายากแล้วจะไม่เสียสติและจิตวิปลาสไปได้
ดังนั้น หากการไขว่คว้าในสิ่งต่างๆ นอกกายนั้นเป็นปัญหา เป็นอุปสรรคขัดขวางความยั่งยืน เป็นยาพิษที่จะมอมเมาให้ลุ่มหลงแล้ว ไฉนจึงไม่ลองหันมาแสวงหาเต๋าอันยิ่งใหญ่เล่า
ดังนั้นจงรู้วางเฉยต่อสิ่งปรุงแต่ง เพราะสิ่งปรุงแต่งเหล่านี้จะชวนให้จิตใจหลงระเริง จงหยุดแสวงหาเงินทองมุกมณี เพราะสิ่งเหล่านี้จะเป็นการเปิดทวารจิตจนถูกครอบงำแลไร้ความเป็นตัวของตัวเอง
ดังนี้ การปกครองแห่งพระอริยเจ้า จึงเพื่อใจมิใช่เพื่อตา
ดังนั้นจึงละการนั้นแลเลือกการนี้
ดังนี้แล้ว พระอริยเจ้าที่มีปณิธานในการปกครองพสกนิกรในใจตน ท่านจึงหมายมุ่งแต่สิ่งที่เป็นการจรรโลงภายในให้สูงขึ้น โดยหาได้มุ่งหมายในความสวยงามจากสีสัน ความเสนาะแห่งสำเนียง ความโอชะแห่งรสชาติ แลความสุขจอมปลอมแห่งภายในใจไม่ ด้วยเพราะท่านตระหนักดีว่าสิ่งใดคือสิ่งจริง สิ่งใดคือสิ่งเท็จ สิ่งใดมีคุณค่า สิ่งใดไร้คุณค่า เมื่อได้ตระหนักอย่างประจักษ์รู้อยู่ทุกเวลา ท่านจึงได้ละสิ่งปลอมแลยึดสิ่งจริง ทิ้งเปลือกนอกเพื่อครองแก่นสาร
ทั้งนี้ หากการปกครองแห่งอริยเจ้าเป็นการปกครองประชาชนที่ภายนอก ท่านย่อมรู้ว่าการปกครองที่ยั่งยืน คือการปกครองใจ ขอเพียงพระอริยเจ้าสามารถปกครองใจแห่งประชา ยามนั้นประเทศชาติก็จะดำเนินตามวิถีของมันเองโดยธรรมชาติ โดยหาได้มีความจำเป็นต้องทำการปกครอง หรือทำการใดที่เป็นการก้าวก่ายวิถีธรรมชาติของมันอีกเลยไม่
ด้วยเพราะพระอริยเจ้ารู้ถึงโทษของการไขว่คว้าแสงสี ความหลงใหลในแว่วเสียง ความเคลิบเคลิ้มในรสชาติ และความทะยานอยากในความสุข ดังนั้นพระอริยเจ้าจึงละสิ่งนั้นและเลือกสิ่งที่จะจรรโลงจิตใจให้ยั่งยืนสถาพรสืบไป
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
