21 ต.ค. 2022 เวลา 13:09 • ประวัติศาสตร์
Kang's Journal: Geo Geek
ตอน เบื้องหลังธงและตราแผ่นดิน : อัฟกานิสถาน
2
อัฟกานิสถาน ตั้งอยู่ในเอเชียกลาง เป็นประเทศที่เต็มไปด้วยภูเขาสูง และไม่มีทางออกทางทะเล ถ้าพูดถึงประเทศนี้หลายคนคงจะนึกถึงประเทศที่ผ่านภาวะสงครามมาอย่างหนัก จนเมื่อปี 2021 กองทัพตาลีบันก็ได้เข้ายึดครองประเทศเป็นผลสำเร็จ พร้อมเปลี่ยนชื่อของประเทศเป็น Islamic Emirate of Afghanistan ส่งผลให้อนาคตของประเทศที่ยากจนแห่งนี้ ดูเหมือนจะยิ่งมืดบอดเข้าไปอีก
3
Source: dreamtime
สินค้าส่งออกที่สำคัญของอัฟกานิสถานคือสินค้าทางการเกษตร โดยเฉพาะฝิ่นและกัญชา โดย 16% ของผลผลิตฝิ่นจากทั่วโลก มาจากประเทศอัฟกานิสถาน และนอกจากฝิ่นแล้วอัฟกานิสถานยังมีชื่อเสียงในเรื่องของกลุ่มก่อการร้ายตาลีบันและอัลคาอีดะห์ ที่มีหัวหน้าเก่าอย่าง Osama Bin Laden ผู้อยู่เบื้องหลังการก่อการร้าย 9/11 ที่ตึก World Trade Center เมื่อปี 2001 ซึ่งเงินจากการค้ายาเสพติดก็คือเงินที่ใช้สนับสนุนกลุ่มก่อการร้ายเหล่านี้นั่นเอง
อีกอย่างที่น่าสนใจมากสำหรับประเทศนี้คือ ประชากรของอัฟกานิสถานมีอายุเฉลี่ยเพียง 19 ปีเท่านั้น ทำให้ประเทศนี้เป็นหนึ่งในประเทศที่มีประชากรอ่อนวัยมากที่สุดในโลก
สินค้าส่งออกสำคัญของอัฟกานิสถานคือฝิ่น ซึ่งไร่ผลิตฝิ่นหลายแห่งมีเจ้าของเป็นรัฐบาล และทำเงินมหาศาลให้กับรัฐบาลทหาร (Source: https://www.rt.com)
มาดูเรื่องที่น่าสนใจของธงประเทศนี้กันดีกว่าครับ
อัตราส่วนธง : 1:2
รูปร่างของธง : สี่เหลี่ยมผืนผ้า
เริ่มใช้งาน : เริ่มใช้งานครั้งแรกในปี 1997-2001 และนำมาใช้อีกครั้งในวันที่ 15 สิงหาคม 2021
ธงชาติปัจจุบันของประเทศอัฟกานิสถาน (Source: Shutterstock)
ธงด้านบนเป็นธงที่ถูกใช้ในช่วงที่กลุ่มตาลิบันปกครองอัฟกานิสถานในปี 1997-2001 มีพื้นสีขาว ถ้ามองดูจะมีลักษณะคล้ายกับธงชาติของซาอุดิอารเบีย คำตรงกลางของธงเป็นภาษาอาหรับ เขียนด้วยอักษรสีดำว่า "ชะฮาดะฮ์" ซึ่งเป็นคำปฏิญาณตนในศาสนาอิสลาม มีใจความว่า “ไม่มีพระเป็นเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮ์ และมุฮัมมัดเป็นศาสนทูตของอัลลอฮ์” หรือเขียนในภาษาอาหรับว่า “لَا إِلٰهَ إِلَّا الله مُحَمَّدٌ رَسُولُ الل” โดยการปฏิญาณตน ถือเป็นข้อที่ 1 จาก 5 ข้อของหลักปฏิบัติในศาสนาอิสลาม
ธงสามสี ซึ่งเป็นธงชาติของอัฟกานิสถานตั้งแต่ปี 2001-2021 (Source: aa.co.tr)
ในปี 2001 หลังจากที่กลุ่มตาลิบันพ่ายแพ้สงคราม ทำให้ประเทศอัฟกานิสถานเปลี่ยนมาใช้ธงสามสีลักษณะแบบด้านบนแทน ซึ่งปัจจุบันยังคงเป็นธงที่องค์การสหประชาชาติถือเป็นธงชาติของประเทศอัฟกานิสถานอยู่ รายละเอียดสามารถอ่านได้ที่ด้านล่างนะครับ
ธงชาติของอัฟกานิสถานที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน (Source: https://www.japantimes.co.jp/news/2022/05/15/world/taliban-afghanistan-budget)
แต่สำหรับในประเทศอัฟกานิสถานเอง ธงสามสีถูกเปลี่ยนกลับมาเป็นธงของตาลิบันในวันที่ 15 สิงหาคม 2021 เพื่อเป็นสัญลักษณ์ในการบ่งบอกว่ากลุ่มตาลิบันได้กลับมาปกครองประเทศอีกครั้ง โดยในวันที่ 11 กันยายน 2021 ธงแบบใหม่นี้ถูกเชิญขึ้นเหนือที่ทำงานของประธานาธิบดีในกรุงคาบูล เมืองหลวงของประเทศ เพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 20 ปีของเหตุการณ์ 9/11
เรื่องที่น่าสนใจของธงอัฟกานิสถานคือ ประเทศนี้เป็นประเทศที่มีการเปลี่ยนแบบธงบ่อยที่สุดในศตวรรษที่ 20 โดยมีการเปลี่ยนแบบมากถึง 32 แบบด้วยกัน และหลังจากได้รับเอกราชจากประเทศอังกฤษ ประเทศแห่งนี้มีการเปลี่ยนแบบธงชาติมาแล้วถึง 6 ครั้ง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความไม่มั่นคงทางการเมือง และขาดเสถียรภาพอย่างรุนแรง
2
ขอลองนำธงแบบเก่าที่น่าสนใจของประเทศนี้มาให้ชมกันครับ
2
ธงชาติอัฟกานิสถานในช่วงปี 1709-1738 และ ปี 1880-1901
ด้านบนไม่ใช่ว่ารูปไม่ขึ้นนะครับ แต่ในช่วงปี 1709-1738 ช่วงที่ดินแดนแถบนี้อยู่ภายใต้การปกครองของราชวงศ์ Hotak ธงชาติของอัฟกานิสถานเป็นสีดำสนิท และธงนี้ถูกนำกลับมาใช้อีกครั้งในช่วงปี 1880-1901 ภายใต้การนำของ Abdur Rahman Khan ผู้รวบรวมดินแดนแว่นแคว้นต่าง ๆ รวมกันเป็นประเทศอัฟกานิสถาน
ธงชาติอัฟกานิสถานในช่วงเดือนตุลาคม 1978 ถึงเมษายน 1980
ด้านบนเป็นธงที่แสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของลัทธิคอมมิวนิสต์ที่เริ่มเข้ามามีบทบาทในการบริหารประเทศอย่างชัดเจน เห็นได้จากพื้นสีแดง และรูปดาวที่อยู่ทางมุมซ้ายบน ส่วนภาษาปาทาน (Pashto) ภาษาท้องถิ่นของชาวอัฟกัน ที่อยู่ตรงกลางรวงข้าวอ่านว่า Khalq ซึ่งแปลว่า “มวลชน”
ธงชาติอัฟกานิสถานในช่วงปี 1992 ถึง 2001
ธงด้านบนเป็นธงที่ถูกใช้ในช่วงที่กลุ่มอิสลามมูจาฮีดดีนสามารถเข้าปกครองประเทศอัฟกานิสถานได้สำเร็จ โดยสีของธงชาติจะมีความคล้ายคลึงกับสีของธงชาติในแถบอาหรับมากขึ้น และตราแผ่นดินที่มีรวงข้าวล้อมรอบอยู่ จะถูกล้อมรอบอีกชั้นด้วยดาบสองเล่ม ซึ่งสื่อถึงชัยชนะของกลุ่มมูจาฮีดดีนที่สามารถปลดแอกอัฟกานิสถานจากอิทธิพลของสหภาพโซเวียตได้สำเร็จ
1
ธงชาติอัฟกานิสถานในช่วงปี 2004 ถึง 2021
ธงของอัฟกานิสถานที่หลายคนคุ้นเคยน่าจะเป็นธงด้านบน ซึ่งเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า แบ่งออกเป็น 3 ส่วนเท่า ๆ กันตามแนวตั้ง แบ่งออกเป็นสีดำ สีแดง และสีเขียวตามลำดับ และตรงกลางของธงมีตราแผ่นดินของอัฟกานิสถานอยู่
1
สีดำ แสดงถึงประวัติศาสตร์อันยาวนานของประเทศ ดินแดนในแถบอัฟกานิสถาน เคยเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่มากมายหลายอาณาจักร ทั้งอาณาจะกรโมกุลของอินเดีย อาณาจักรเปอร์เซียซึ่งปัจจุบันคืออิหร่าน หรืออาณาจักร Timur และเคยตกเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษมาก่อนในช่วงศตวรรษที่ 19 ความทารุณโหดร้ายที่ชาวอังกฤษกระทำต่อชาวพื้นเมือง ถูกแสดงออกด้วยสีดำอันมืดหม่น
สีแดง แสดงถึงเลือดของชาวอัฟกัน ที่ร่วมกันต่อสู้ เพื่อเอกราชของประเทศ และสีเขียวแสดงถึง ความหวังและความรุ่งเรืองในอนาคต นอกจากนี้สีเขียวยังสื่อถึงศาสนาอิสลาม ซึ่งเป็นศาสนาประจำชาติที่มีประชากรนับถือมากถึง 99.7%
หลังจากที่กลุ่มตาลีบันเข้ายึดครองประเทศ ธงนี้ได้ถูกประกาศห้ามใช้ในประเทศเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยผู้ใดที่ยังใช้ธงชนิดนี้อยู่จะถือว่ากระทำผิดกฎหมาย และจะต้องได้รับโทษอย่างรุนแรง อย่างไรก็ตามในปัจจุบัน องค์การสหประชาชาติและองค์การสากลต่าง ๆ ทั่วโลก ยังคงยอมรับธงชาติแบบนี้อยู่ และรัฐบาลตาลีบันยังคงไม่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติ ส่วนประเทศอัฟกานิสถานก็ยังคงอยู่ในภาวะล้มเหลว ทั้งทางด้านเศรษฐกิจและการปกครอง
ทีนี้เราลองมาดูตราแผ่นดินของอัฟกานิสถานกันบ้าง
ตราแผ่นดินในปัจจุบันของอัฟกานิสถาน (Source: Wikipedia)
หลังจากที่กลุ่มตาลีบันเข้ายึดครองประเทศในปี 2021 ตราแผ่นดินของอัฟกานิสถานได้ถูกเปลี่ยนมาเป็นตราแบบด้านบน ซึ่งแสดงถึงความเป็นอิสลามของประชากรได้เป็นอย่างดี ด้านบนเป็นตัวอักษรว่า "ชะฮาดะฮ์" หรือคำปฏิญาณตนเหมือนกับธง
ส่วนกลุ่มตัวอักษรตรงกลางเป็นการบ่งบอกวันที่ ซึ่งได้แก่วันที่ 1 มกราคม ฮิจเราะห์ศักราชที่ 1410 ซึ่งตรงกับพุทธศักราช 2532 หรือคริสตศักราช 1989 จากการพยายามค้นหาข้อมูลคิดว่าในวันนั้นน่าจะเป็นวันที่สหภาพโซเวียตเริ่มถอนกำลังออกจากอัฟกานิสถาน และทำให้ประเทศอัฟกานิสถานได้รับอิสรภาพในเวลาต่อมา
ส่วนกลุ่มตัวอักษรด้านล่างเป็นภาษาปาทาน (Pashto) ภาษาราชการของอัฟกานิสถานเขียนว่า د افغانستان اسلامي امارت ซึ่งแปลว่า Islamic Emirate of Afghanistan หรือ เอมิเรตอิสลามอัฟกานิสถาน ชื่ออย่างเป็นทางการของประเทศนั่นเอง
ส่วนด้านบนชะฮาดะฮ์จะมีสิ่งที่เรียกว่า Mihrab หรือมิหร็อบ ซุ้มประตูที่จะมีอยู่ในมัสยิดทุกแห่ง ซึ่งใช้เป็นเครื่องมือในการระบุทิศทางสู่ศูนย์รวมจิตใจของชาวมุสลิมทั่วโลก หรือหินกาบะห์ ส่วนในมิหร็อบจะมีขั้นบันได ใช้สื่อถึงสิ่งที่เรียกว่า Minbar หรือมิมบัร แท่นที่อิหม่ามจะใช้ในการเทศน์หรือปราศรัยกับเหล่าบรรดาผู้ที่มาร่วมในพิธีละหมาด
เหนือมิหร็อบจะมีแท่นที่มีคัมภีร์อัลกุรอานวางอยู่ด้านบน เหนือคัมภีร์จะมีรูปพระอาทิตย์ส่องแสง แสดงถึงอนาคตอันสดใสของประเทศ
Mihrab หรือมิหร็อบ คือซุ้มประตูโค้งด้านซ้าย และ Minbar หรือมิมบัร แท่นเทศน์สำหรับอิหม่ามทางด้านขวา
ส่วนรอบ ๆ ด้านซ้ายขวาของมิหร็อบจะเป็นรวงข้าวสาลีสีทอง สินค้าเกษตรสำคัญของประเทศ สัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ และเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของชนเผ่าอารยัน บรรพบุรุษของชาวอัฟกันในปัจจุบัน ด้านใต้จะเป็นฟันเฟืองเพื่อสื่อถึงอุตสาหกรรมต่าง ๆ และทั้งหมดจะถูกโอบล้อมด้วยดาบอาหรับโบราณที่เรียกว่า Saif สื่อถึงความพร้อมในการปกป้องประเทศ
และเหมือนธงชาติ ตราแผ่นดินทางด้านบนนี้ก็ยังคงไม่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติเช่นกัน
1
จบไปแล้วนะครับกับเรื่องราวของธงชาติและตราแผ่นดินของประเทศอัฟกานิสถาน ถือเป็นประเทศที่ค่อนข้างแปลก เพราะว่าธงและตราแผ่นดินที่ใช้ในประเทศ กลับไม่ได้การยอมรับจากนานาชาติ ครั้งหน้า Kang’s Journal จะพาไปรู้จักกับธงชาติและตราแผ่นดินของประเทศในทวีปยุโรปกันบ้าง ฝากกดติดตามกันด้วยครับ :)
ที่มา:

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา