เต๋าเต๊กเกง บทที่ ๒๐
第二十章
唯之與阿，相去几何？美之與惡，相去若何？
人之所畏，不可不畏。
荒兮，其未央哉！眾人熙熙，如享太牢，如登春台。
我獨泊兮，其未兆，沌沌兮，如嬰兒之未孩。儡儡兮，若無所歸。
眾人皆有餘，而我獨若遺。我愚人之心也哉！
眾人昭昭，我獨昏昏。眾人察察，我獨悶悶。
惚兮其若海，恍兮其若無所止。
眾人皆有以，而我獨頑且鄙。我獨異於人，而貴食母。
บทที่ ๒๐
“ขอรับ” และ “เออ” จักต่างกันสักปานใดฤๅ ? ความงดงามและความอัปลักษณ์ จักผิดกันสักเท่าไหร่ฤๅ ?
สิ่งที่คนยำเกรง มิควรที่จะไม่เกรง
อันความรกร้างนั้น ยังไม่สิ้นสุดแล ผู้คนล้วนหฤหรรษ์ ดุจสำราญในมหาสมาคม ดุจขึ้นอัฒจรรย์ชมวสันตกาล
หากมีเพียงข้าที่สมถะ ยังไร้เงื่อนลางแล ขมุกขมัว ดุจทารกที่ยังไม่ยิ้มร่าแล อ่อนล้านัก ดุจว่าไร้ที่พักพิงแล
ผู้คนต่างมั่งมี หากมีเพียงข้าที่ยังพร่องขาด ใจข้าช่างเหมือนคนโง่เขลาเสียนี่กระไร
ผู้คนล้วนแจ่มจรัส หากมีเพียงข้าที่มืดมัว ผู้คนล้วนปรีชา หากมีเพียงข้าที่โฉดเฉา
คลุมเคลือแล เสมือนหนึ่งมหาชลาลัย ขมุกขมัวแล เสมือนหนึ่งไร้ความหยุดนิ่ง
ผู้คนต่างเก่งกาจ หากมีเพียงข้าที่ทึมทึบและเปิ่นเชย
มีเพียงข้าที่แตกต่าง โดยมุ่งสักการะพระมารดา
“ขอรับ” และ “เออ” จักต่างกันสักปานใดฤๅ
ความงดงามและความอัปลักษณ์ จักผิดกันสักเท่าไหร่ฤๅ
ท่ามกลางการปฏิคมกับผู้คนอันหลากหลาย บ้างก็เจอกับคำตอบรับว่า “ขอรับ” อย่างสุภาพ บ้างก็เจอกับคำตอบรับว่า “เออ” อย่างเสียมารยาท ความจริงมันก็เพียงแค่คำตอบรับเท่านั้น ไยต้องไปใส่ใจกับคำพูดว่าเขาให้เกียรติหรือไม่ให้เกียรติด้วยเล่า ความจริงมันก็เป็นเพียงแค่คำพูดที่แสดงให้ทราบว่าเขาได้รู้เราหรือเห็นเราแล้วเท่านั้น
เหตุที่เรารู้สึกว่าเขาให้เกียรติหรือไม่ให้เกียรติ มันก็แค่ความคิดที่ปรุงแต่งว่า “ขอรับ” คือคำสุภาพ “เออ” คือคำไม่สุภาพเท่านั้น จะ “ขอรับ” ก็ดี จะ “เออ” ก็ดี มันก็แค่คำพูดที่เกิดจากลมกระทบช่องปากเท่านั้น คำพูดไม่มีพิษสงทิ่มแทงใคร หากแต่เราต่างหากที่ทิ่มแทงตัวเอง คำพูดไร้ความผิดแต่อย่างใด หากแต่เราต่างหากผิดที่วุ่นวายมิรู้คลาย คำพูดไม่ได้ผิดปกติแต่อย่างใด หากแต่คือใจเราต่างหากที่ผิดปกติและหายไปจากเต๋าเอง
อนึ่ง ความงามทำให้เราชื่นชอบ ความอัปลักษณ์ทำให้เราหดหู่ ขยะแขยง ความงามกับความอัปลักษณ์ไร้ความผิด แต่ไยจึงปล่อยให้ความงามและความอัปลักษณ์ทำร้ายจิตใจของเราด้วยเล่า ความจริงมันก็เป็นเพียงรูปที่เราปรุงแต่งว่างามหรือไม่งามเท่านั้น
บุรุษสำหรับมนุษย์นับว่าเป็นความงาม แต่บุรุษสำหรับสัตว์ต่างพันธุ์กลับเป็นความอัปลักษณ์ ดังนั้นความงามกับความอัปลักษณ์คืออะไรกันแน่เล่า มันไม่มีความจริงเป็นบรรทัดฐานในโลกหรอกว่าแบบนี้เรียกว่างาม แบบนี้เรียกว่าอัปลักษณ์ ทั้งหมดคือการปรุงแต่งขึ้นจากเราเองทั้งนั้น
สิ่งที่คนยำเกรง มิควรที่จะไม่เกรง
แต่ผลของการที่เราปล่อยให้ใจถูกทำร้ายจากสิ่งปรุงแต่งภายนอก กลับต้องทำให้เราต้องสร้างบาปกรรมเวรแลเวียนว่ายตายเกิดไม่รู้สิ้น ดังนั้นสิ่งที่เหล่าพระอริยเจ้าได้ตักเตือน จึงควรที่จะรับฟังกันเสียบ้าง
อันความรกร้างนั้น ยังไม่สิ้นสุดแล
ผู้คนล้วนหฤหรรษ์ ดุจสำราญในมหาสมาคม
ดุจขึ้นอัฒจรรย์ชมวสันตกาล
อันความรกร้างว่างเปล่านั้น ไม่เคยสิ้นสุดหยุดนิ่งลงเสียเลย อันว่าท้องนา ผู้คนยังรู้จักหว่านไถ หากแต่นาใจ ไฉนจึงไร้ผู้คนมาไยดี ปล่อยให้ท้องนาแห่งจิตใจรกชัฏพนัสไพร ผู้คนยังคงมัวเมาหลงใหลในโลกียสุข หมกมุ่นจมปลักแต่แสงสีที่สวยสดชวนหดหู่ ปล่อยใจให้ไหลเพ้อไปกับมายาความไม่เที่ยง เสมือนหนึ่งดำรงอยู่ในมหาสมาคมที่หลงใหลไปกับนารีที่ยวนเย้า มัวเมาเคล้าคลอกับเหล้ายาสุราหอม หรือเสมือนหนึ่งขึ้นอัฒจรรย์ชมความงดงามแห่งธรรมชาติในวสันตฤดูกาล จนดวงตาละลานสะท้านใจ สุดท้าย ผู้คนก็ทำให้เต๋าในดวงใจหายสิ้นตราบนิรันดร์
หากมีเพียงข้าที่สมถะ ยังไร้เงื่อนลางแล
ขมุกขมัว ดุจทารกที่ยังไม่ยิ้มร่าแล
อ่อนล้านัก ดุจว่าไร้ที่พักพิงแล
ก็คงจะมีเพียงข้าที่ยึดมั่นในเต๋าเท่านั้นกระมัง ที่ยังคงดำรงชีวิตเรียบง่ายและสมถะ ยังคงดำรงใจว่างเปล่าสงบนิ่ง ไร้เงื่อนลางแห่งจิตใจกระเพื่อมเกิดแม้เพียงนิด ใจของข้าไร้รูปไร้ลักษณ์ เหมือนดังภาวะแห่งความขมุกขมัวที่ไม่มีรูปลักษณ์ให้แลเห็น มีสภาพเหมือนดั่งทารกน้อยที่มีจิตไร้เดียงสา ความไร้เดียงสาคือภาวะจิตที่ยังไม่แบ่งแยกออกเป็นสอง มีภาวะเป็นเอก จึงเหมือนเด็กทารกน้อยที่แม้แต่จะยิ้มร่าอย่างมีความสุขก็ยังไม่มี เมื่อไม่มีสุข ก็ย่อมไม่มีทุกข์ เพราะมันคือเอกภาวะ หาใช่ทวิภาวะไม่
แลข้ายังคงดำรงภาวะที่ไร้รู้ไร้อยาก ไม่ไขว่ขว้าทะเยอทะยาน จึงดูเหมือนคนซื่อที่ไร้กำลังวังชา เสมือนคนเชื่องช้าที่ไร้ความทะเยอทะยาน เสมือนคนอ่อนล้าที่ไร้แหล่งพักพิง เหตุเพราะข้าไม่ไขว่คว้า ข้าไม่ขวักไขว่ ข้าจึงดูเฉื่อยช้าจนดูแตกต่างกับพวกที่ขวนขวายกระวนกระวาย
ผู้คนต่างมั่งมี หากมีเพียงข้าที่ยังพร่องขาด
ใจข้าช่างเหมือนคนโง่เขลาเสียนี่กระไร
ในโลกนี้ทั้งหลาย จะมีสักกี่คนที่เข้าใจข้า ผู้คนต่างไขว่คว้าอยากนั่นทะยานนี่ พวกเขาต่างอุดมและมั่งมี หากมีเพียงข้าที่ไม่ไขว่คว้า ข้าจึงดูเหมือนว่าขาดซึ่งทุกสิ่ง พวกเขาจะสนใจใคร่รู้แต่สิ่งนอกกาย พวกเขาไม่เคยสนใจเรียนรู้ที่ภายใน หากมีเพียงข้าที่ทุ่มเทย้อนสำรวจแต่เต๋าที่ในใจ ข้าจะโยนสร้อยเพชรดุจกรวดดินอย่างไม่ยี่หระ หากแต่พวกเขาจะรีบหยิบคว้ามันขึ้นมาเหมือนดั่งสัตว์ที่แย่งกระดูกอย่างดุร้าย พวกเขาจึงเห็นแต่แสงสีแลรสชาติอันหวือหวา ไม่เหมือนอย่างข้าที่จะฟังแต่เสียงสงบ ชิมแต่รสจืดชืด ข้าจึงดูเหมือนคนโฉดเขลาในสายตาของชาวโลก เพราะข้านั้นช่างแตกต่าง
ผู้คนล้วนแจ่มจรัส หากมีเพียงข้าที่มืดมัว
ผู้คนล้วนปรีชา หากมีเพียงข้าที่โฉดเฉา
ในขณะเดียวกัน พวกเขาช่างดูกรีดกรายเฉิดฉาย หากมีเพียงข้าที่ยึดมั่นในเต๋ากระมังที่ดูเรียบๆ ไร้สีสัน พวกเขาดูหลักแหลมมุ่งมั่น แต่ข้านี่สิ กลับทึมทึบไม่แหลมคม ข้าจึงดูโง่เง่าในสายตาของชาวโลก
คลุมเคลือแล เสมือนหนึ่งมหาชลาลัย
ขมุกขมัวแล เสมือนหนึ่งไร้ความหยุดนิ่ง
แต่ใครจะรู้เล่าว่า เต๋าในใจข้านั้นยากแลเห็น มีความลุ่มลึกจนดูเหมือนว่าคลุมเครือ มันเสมือนหนึ่งมหาสาครที่แปรปรวนไร้รูปแบบจนผู้คนมิอาจคาดเดา
เต๋าในใจข้านั้นสุดแสนว่างเปล่า สงบ ประภัสสร เป็นสิ่งที่มิอาจสัมผัสรู้ด้วยรูปลักษณ์ที่ผู้คนรู้จัก แต่แม้นเต๋าจะว่างเปล่าไร้รูปลักษณ์ก็จริง ความจริงเต๋าก็มีพลังที่แปรผันได้หลากหลาย ความหลากหลายของเต๋าจะมากมายจนสุดคะเน เพราะเต๋านั้นไร้รูปแบบ ความไร้รูปแบบของเต๋าจึงเสมือนหนึ่งความขุ่นข้นของกลุ่มควันที่ดูขมุกขมัวและผกผันอย่างไร้ความหยุดนิ่ง ดังนั้นเต๋าจึงมีความลุ่มลึก สุดหยั่ง มิอาจจินตนาการ เป็นอจินไตย
ผู้คนต่างเก่งกาจ หากมีเพียงข้าที่ทึมทึบและเปิ่นเชย
ข้าจะดำรงรักษาความไร้รู้ไร้อยาก ไม่ทะเยอทะยานดิ้นรน ข้าจึงถูกมองว่าเป็นคนคร่ำครึและโบราณ มีความโง่เขลาและแสนเปิ่น ในขณะที่พวกเขาช่างดูเฉลียวฉลาดและมั่งมี
มีเพียงข้าที่แตกต่าง โดยมุ่งสักการะพระมารดา
แต่แม้ข้าจะคร่ำครึหากก็หลุดพ้น ในขณะที่พวกเขาเฉิดฉายแต่กลับต้องเวียนว่าย แย่ในสายตาชาวโลกหมู่มาก แต่เลิศในสายตาแห่งเต๋า ดังนั้นข้าขอยอมแตกต่างในสายตาแห่งชาวโลก
พวกเขาเทิดทูนสิ่งจอมปลอมที่ไม่จีรัง หากข้าจะขอเทิดทูนพระมารดาผู้ทรงประเสริฐเลิศเหนือคำบรรยายทั้งหลาย ท่านคือผู้ให้กำเนิดสรรพสิ่ง ท่านคือหลักของสกลจักรวาล ท่านคือเต๋า ท่านคือปรมัตถ์ แลข้าจะขอเทิดทูนอยู่ทุกลมหายใจ ให้ดำรงอยู่เคียงคู่ข้าตราบชั่วฟ้าดินสลายก็ไม่มีวันคลาย
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
